رابطه خودکارآمدی تصمیم گیری شغلی با انعطاف پذیری روانشناختی و پرخاشگری در دانش آموزان
محورهای موضوعی : روانشناسی و مشاوره
فرزانه السادات رضوی
1
,
نجمه سدرپوشان
2
1 - کارشناسی ارشد مشاوره، دانشکده علوم انسانی ، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی ، یزد، ایران
2 - استادیار گروه مشاوره، دانشکده علوم انسانی ، واحد خمینی شهر، دانشگاه آزاد اسلامی ، اصفهان، ایران .
کلید واژه: پرخاشگری, انعطاف پذیری روان شناختی, خودکارآمدی تصمیم گیری مسیر,
چکیده مقاله :
چکیدههدف از انجام پژوهش حاضر تعیین رابطه علی بین متغیرهای پرخاشگری وانعطاف پذیری روان شناختیبا خودکارآمدی تصمیم گیری مسیر شغلی دختران دانش آموز متوسطه دوم شهر یزد بود. 4769 نفر ازدانش آموزان دختر دوره متوسطه ناحیه دو یزد در سال تحصیلی 1401 - 1402 به روش نمونه گیریخوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه پرخاشگری باس و پری) 1978 ،)پرسشنامه انعطاف پذیری روان شناختی )پذیرش و عمل( راس هریس) 2000 ( و پرسشنامه خودکارآمدیتصمیم گیری مسیر شغلی بتز و تایلور) 1996 ( بودند. طرح پژوهشی همبستگی )از نوع تحلیلساختاری( بود. داده ها از روش الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و استفاده از نرم افزارهای SPSSنسخه 25 و AMOS ویراست 20 تحلیل شدند. نتایج تحلیل، برازندگی مدل فرضی را پس از برخیشاخص ه ای اصلاحی برای کوواریانس بین خطاهای مربوط به خود ارزیابی و هدف گذاری تأیید کردندو نشان داد پرخاشگری بر خودکارآمدی تصمیم گیری مسیر شغلی دانش آموزان تاثیر منفی و معنی دار وانعطاف پذیری روانشناختی بر خودکارآمدی تصمیم گیری مسیر شغلی دانش آموزان تاثیر مثبت ومعنی دار دارد. با توجه به اهمیت خودکارآمدی تصمیم گیری مسیر شغلی دانش آموزان در تعیین مسیرتحصیلی، بایستی به عوامل تأثیرگذار بر آن از جمله متغیرهای مورد بررسی در این پژوهش توجه نمود.کلیدواژه ها: پرخاشگری، انعطاف پذیری روان شناختی، خودکارآمدی تصمیم گیری مسیر
AbstractThe current research aimed to determine the causal relationship between the variables of aggression and psychological flexibility with self-efficacy in deciding the career path of secondary school girls in Yazd city. 4769 female secondary school students of Yazd District two were selected in the academic year 1401-1402 by multi-stage cluster sampling method. The research tools included the aggression questionnaire by Bass and Perry (1978), the psychological flexibility questionnaire (acceptance and action) (AAQ-R) by Ross Harris (2000), and the self-efficacy questionnaire for career path decision-making by Betts and Taylor (1996). The research design was a correlation (structural analysis type). The data were analyzed using structural equation modeling (SEM), SPSS version 25, and AMOS version 20 software. The analysis results confirmed the fit of the hypothesized model after some correction indices for the covariance between errors related to self-evaluation and goal setting. They showed that the impact of aggression on the self-efficacy of students' career path decision-making is negative and significant, and psychological flexibility had positive impact on the decision-making self-efficacy. The career path of students is positive and meaningful. Considering the importance of self-efficacy in deciding students' career paths in determining the educational way, it is necessary to consider the factors affecting it, including the variables studied in this research.
منابع
پورآوری، مینو، زندی پور، طیبه، و پورآوری، مرجان ) 1395 ( . آموزش نظریه انتخاب و واقعیت درمانی
موجب کاهش پرخاشگری نوجوانان با فرهنگ ایرانی . اولین کنفرانس بین المللی فرهنگ، آسیب
شناسی روانی و تربیت، تهران.
چگنی، لیلی، ابراهیمی، محمد اسماعیل، صاحبی، علی ) 1398 (. تأثیر آموزش تئوری انتخاب به
والدین بر پرخاشگری فرزندان دانش آموز آنها در دوره ابتدایی. فصلنامه سلامت روان کودک. 6 ( 1 .)
1398 .ص 76 - 65 .
دلفروز، سمیه. ) 1400 (. تدوین مدل بهزیستی روانی نوجوانان بر اساس ارضای نیازهای اساسی، رابطه
والد فرزند و مسئولیت پذیری با میانجیگری خودکارآمدی. پایان نامه دکتری. دانشگاه آزاد -
اسلامی واحد تهران مرکزی. گروه روان شناسی عمومی.
ذوی الحیات، محمدرضا، نوربخش، پریوش، سپاسی، حسین) 1396 (. ارتباط خودکارآمدی در
تصمیم گیری شغلی و جو کاری اخلاقی با اثربخشی . مجله اخلاق در علوم و فن آوری. دوره 12 ،
شماره 2 .
زوار، تقی، قاسم زاده، ابوالفضل، رادمنش، منصور، پارسا، شلر، مهدی زاده، جعفر) 1395 ( نقش ویژگی
شخصیتی روان رنجورخویی بر استرس و رضایت شغلی : سهم خودکارآمدی شغلی.فصلنامه
پژوهش ه ای نوین روانشناختی. سال یازدهم. شماره 44 . زمستان 1395 .
سپاه منصور، مژگان، اورکی، محمد، یزدانی کوجانی ) 1399 (. پیش بینی خودکارآمدی در تصمیم
گیری شغلی بر اساس خلاقیت و سبک ه ای تفکر.نشریه علمی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی.
سیگارچی، ریحانه، ابوالقاسمی، شهنام، تیزدست، طاهر، رحمانی، محمد علی) 1400 (. ارائه مدل
پرخاشگری بر اساس هوش هیجانی، تنظیم هیجانی، مهارت ه ای ارتباطی، خودکارآمدی و عملکرد
والدین با میانجی گری سبک دلبستگی ناایمن دوسوگرا. مجله مطالعات ناتوانی 1400 ( 11 :) 168 .
شعبانیان، آریانا، فضل علی، محسن، میرزائیان، بهرام) 1400 (نقش میانجی انعطاف پذیری روانشناختی
در رابطه خودکارآمدی و رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در زنان نابارور. فصلنامه علمی پژوهشی ابن
سینا. شماره سوم. پاییز 1400 . مسلسل 76 .
صداقت، مرادی، احمدیان) 1393 (. بررسی اثربخشی آموزش گروهی شناختی_رفتاری کنترل خشم بر
پرخاشگری دانش آموزان دختر پرخاشگر.فصلنامه علوم پزشکی. جلد 24 شماره 4 .
سیدمصطفی سیارپور، دکتر سیدمحمدمهدی هزاوه ای، دکتر محمد احمدپناه، دکتر بابک معینی .
بررسی رابطه پرخاشگری و خود کا رآمدی ادراک شده در دانش آموزان مقطع متوسطه شهر
همدان. مجله مراقبت پرستاری و مامایی ابن سینا. 1390 ; 19 ( 2 : ) 16 - 26
نادری، فرح، حیدری، علیرضا، مشعل پور، مرضیه) 1390 (. رابطه انعطاف پذیری کنشی، عاطفه مثبت و
منفی با خودکارآمدی زنان. مجله زن و فرهنگ. ) 7 ) 24 .
فصلنامه پژوهش های کاربردی در علوم رفتاری/ 99
Afshari E, Ebrahimi M I, Haddadi A. The Effect of Acceptance and Commitment Group Therapy on Emotional Divorce and Self-efficacy of Working Couples. JCHR 2022; 11 (4) :327-336
Bakker, A. B., & de Vries, J. D. (2021). Job Demands-Resources theory and self-regulation: new explanations and remedies for job burnout. Anxiety, Stress, and Coping, 34(1), 1–21. https://doi.org/10.1080/10615806.2020.1797695
Borges, L. M., Barnes, S. M., Farnsworth, J. K., Evans, W. R., Moon, Z., Drescher, K. D., & Walser, R. D. (2022). Cultivating psychological flexibility to address religious and spiritual suffering in moral injury. Journal of Health Care Chaplaincy, 28(sup1), S32–S41. https://doi.org/10.1080/08854726.2022.2031467
Butler, G., & Purushothaman, P. (2020). Delayed puberty. Minerva Pediatrica, 72(6), 484–490. https://doi.org/10.23736/S0026-4946.20.05968-X
Byrne, G., & Cullen, C. (2023). Acceptance and Commitment Therapy for Anger, Irritability, and Aggression in Children, Adolescents, and Young Adults: A Systematic Review of Intervention Studies. Trauma, Violence & Abuse, 152483802311673. https://doi.org/10.1177/15248380231167393
Dishman, R. K., McIver, K. L., Dowda, M., Saunders, R. P., & Pate, R. R. (2019). Self-efficacy, beliefs, and goals: Moderation of declining physical activity during adolescence. Health Psychology : Official Journal of the Division of Health Psychology, American Psychological Association, 38(6), 483–493. https://doi.org/10.1037/HEA0000734
Dixon, M. R., & Hayes, S. C. (2022). On the Disruptive Effects of Behavior Analysis on Behavior Analysis: The High Cost of Keeping Out Acceptance and Commitment Therapy and Training. Behavior Analysis in Practice 2022, 1–7. https://doi.org/10.1007/S40617-022-00742-4
Guerrini Usubini, A., Varallo, G., Granese, V., Cattivelli, R., Consoli, S., Bastoni, I., Volpi, C., Castelnuovo, G., & Molinari, E. (2021). The Impact of Psychological Flexibility on Psychological Well-Being in Adults With Obesity. Frontiers in Psychology, 12. https://doi.org/10.3389/FPSYG.2021.636933
Haller, J. (2022). Aggression, Aggression-Related Psychopathologies and Their Models. Frontiers in Behavioral Neuroscience, 16. https://doi.org/10.3389/FNBEH.2022.936105
Jung, Y. M., & Yoo, I. Y. (2022). Development and testing of the career decision-making self-efficacy scale for nursing students: a methodological study. BMC Nursing, 21(1). https://doi.org/10.1186/S12912-022-01017-7
Lent, R. W., do Céu Taveira, M., Soares, J., Marques, C., Cardoso, B., & Oliveira, Í. (2022). Career decision-making in unemployed Portuguese adults: Test of the social cognitive model of career self-management. Journal of Counseling Psychology, 69(1), 121–127. https://doi.org/10.1037/COU0000565
Manotas, M. C., González, D. M., Céspedes, C., Forero, C., & Moreno, A. P. R. (2022). Genetic and Epigenetic Control of Puberty. Sexual Development : Genetics, Molecular Biology, Evolution, Endocrinology, Embryology, and Pathology of Sex Determination and Differentiation, 16(1), 1–10. https://doi.org/10.1159/000519039
Oliveira, V. E. de M., & Bakker, J. (2022). Neuroendocrine regulation of female aggression. Frontiers in Endocrinology, 13. https://doi.org/10.3389/FENDO.2022.957114
Robles-Haydar, C. A., Martínez-González, M. B., Flórez-Niño, Y. A., Ibáñez-Navarro, L. M., & Amar-Amar, J. J. (2021). Personal and Environmental Predictors of Aggression in Adolescence. Brain Sciences, 11(7). https://doi.org/10.3390/BRAINSCI11070933
Guerrini Usubini, A., Varallo, G., Granese, V., Cattivelli, R., Consoli, S., Bastoni, I., Volpi, C., Castelnuovo, G., & Molinari, E. (2021). The Impact of Psychological Flexibility on
100 / رابطه خودکارآمدی تصمیم گیری شغلی با انعطاف پذیری روانشناختی و پرخاشگری…
Psychological Well-Being in Adults With Obesity. Frontiers in psychology, 12, 636933. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.636933
Wang, J., Guo, R., Liu, M., Zhang, X., Ren, L., Sun, M., & Tang, S. (2018). Career Decision-Making Self-Efficacy and Professional Commitment Among Master Nursing Students. Western Journal of Nursing Research, 40(3), 327–345. https://doi.org/10.1177/0193945916682236
Yazıcı, Ö. F. & Mergan, B. (2022). The Predictive Role Of Cognitive Flexibility And Cognitive Control On Aggression and Anger İn Sports . Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi , 5 (3) , 522-536 . https://doi.org/10.38021/asbid.1150357
Afshari E, Ebrahimi M I, Haddadi A. The Effect of Acceptance and Commitment Group Therapy on Emotional Divorce and Self-efficacy of Working Couples. JCHR 2022; 11 (4) :327-336
Bakker, A. B., & de Vries, J. D. (2021). Job Demands-Resources theory and self-regulation: new explanations and remedies for job burnout. Anxiety, Stress, and Coping, 34(1), 1–21. https://doi.org/10.1080/10615806.2020.1797695
Borges, L. M., Barnes, S. M., Farnsworth, J. K., Evans, W. R., Moon, Z., Drescher, K. D., & Walser, R. D. (2022). Cultivating psychological flexibility to address religious and spiritual suffering in moral injury. Journal of Health Care Chaplaincy, 28(sup1), S32–S41. https://doi.org/10.1080/08854726.2022.2031467
Butler, G., & Purushothaman, P. (2020). Delayed puberty. Minerva Pediatrica, 72(6), 484–490. https://doi.org/10.23736/S0026-4946.20.05968-X
Byrne, G., & Cullen, C. (2023). Acceptance and Commitment Therapy for Anger, Irritability, and Aggression in Children, Adolescents, and Young Adults: A Systematic Review of Intervention Studies. Trauma, Violence & Abuse, 152483802311673. https://doi.org/10.1177/15248380231167393
Dishman, R. K., McIver, K. L., Dowda, M., Saunders, R. P., & Pate, R. R. (2019). Self-efficacy, beliefs, and goals: Moderation of declining physical activity during adolescence. Health Psychology : Official Journal of the Division of Health Psychology, American Psychological Association, 38(6), 483–493. https://doi.org/10.1037/HEA0000734
Dixon, M. R., & Hayes, S. C. (2022). On the Disruptive Effects of Behavior Analysis on Behavior Analysis: The High Cost of Keeping Out Acceptance and Commitment Therapy and Training. Behavior Analysis in Practice 2022, 1–7. https://doi.org/10.1007/S40617-022-00742-4
Guerrini Usubini, A., Varallo, G., Granese, V., Cattivelli, R., Consoli, S., Bastoni, I., Volpi, C., Castelnuovo, G., & Molinari, E. (2021). The Impact of Psychological Flexibility on Psychological Well-Being in Adults With Obesity. Frontiers in Psychology, 12. https://doi.org/10.3389/FPSYG.2021.636933
Haller, J. (2022). Aggression, Aggression-Related Psychopathologies and Their Models. Frontiers in Behavioral Neuroscience, 16. https://doi.org/10.3389/FNBEH.2022.936105
Jung, Y. M., & Yoo, I. Y. (2022). Development and testing of the career decision-making self-efficacy scale for nursing students: a methodological study. BMC Nursing, 21(1). https://doi.org/10.1186/S12912-022-01017-7
Lent, R. W., do Céu Taveira, M., Soares, J., Marques, C., Cardoso, B., & Oliveira, Í. (2022). Career decision-making in unemployed Portuguese adults: Test of the social cognitive model of career self-management. Journal of Counseling Psychology, 69(1), 121–127. https://doi.org/10.1037/COU0000565
Manotas, M. C., González, D. M., Céspedes, C., Forero, C., & Moreno, A. P. R. (2022). Genetic and Epigenetic Control of Puberty. Sexual Development : Genetics, Molecular Biology, Evolution, Endocrinology, Embryology, and Pathology of Sex Determination and Differentiation, 16(1), 1–10. https://doi.org/10.1159/000519039
Oliveira, V. E. de M., & Bakker, J. (2022). Neuroendocrine regulation of female aggression. Frontiers in Endocrinology, 13. https://doi.org/10.3389/FENDO.2022.957114
Robles-Haydar, C. A., Martínez-González, M. B., Flórez-Niño, Y. A., Ibáñez-Navarro, L. M., & Amar-Amar, J. J. (2021). Personal and Environmental Predictors of Aggression in Adolescence. Brain Sciences, 11(7). https://doi.org/10.3390/BRAINSCI11070933
Guerrini Usubini, A., Varallo, G., Granese, V., Cattivelli, R., Consoli, S., Bastoni, I., Volpi, C., Castelnuovo, G., & Molinari, E. (2021). The Impact of Psychological Flexibility on
100 / رابطه خودکارآمدی تصمیم گیری شغلی با انعطاف پذیری روانشناختی و پرخاشگری…
Psychological Well-Being in Adults With Obesity. Frontiers in psychology, 12, 636933. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.636933
Wang, J., Guo, R., Liu, M., Zhang, X., Ren, L., Sun, M., & Tang, S. (2018). Career Decision-Making Self-Efficacy and Professional Commitment Among Master Nursing Students. Western Journal of Nursing Research, 40(3), 327–345. https://doi.org/10.1177/0193945916682236
Yazıcı, Ö. F. & Mergan, B. (2022). The Predictive Role Of Cognitive Flexibility And Cognitive Control On Aggression and Anger İn Sports . Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi , 5 (3) , 522-536 . https://doi.org/10.38021/asbid.1150357