بررسی نقش فعالیتهای اقتصادی در توزیع جمعیت بین شهر و روستا در ایران
محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی
1 - مسئول مکاتبات)
کلید واژه: جمعیت, توزیع جمعیت, شهر, روستا, فعالیتهای اقتصادی,
چکیده مقاله :
شناخت چگونگی توزیع جمعیت و پراکندگی جغرافیایی آن بخصوص بین شهر و روستا، و نیز عواملی که بر این توزیع موثرند لازمه برنامه ریزی فضایی در کشور است. در بین عوامل متعددی که بر پراکندگی جمعیت تأثیر می گذارند، فعالیتهای اقتصادی که به سه بخش عمده، کشاورزی، صنعت و خدمات تقسیم می گردند، از جمله این عوامل محسوب می شوند. نتایج حاصل از این تحقیق حکایت از آن دارد، که فعالیتهای صنعتی و خدماتی با توجه به ایجاد فرصتهای شغلی در شهرها به انتقال تمرکز جمعیت در نقاط شهری، و فعالیتهای کشاورزی به تثبیت جمعیت درنواحی روستایی کمک کرده اند، و تفاوت استانها از نظر میزان شهرنشینی و روستا نشینی تا حدودی ناشی از تفاوت آنها از نظر میزان اشتغال در هر یک از فعالیتهای اقتصادی است. همچنین تغییر میزان شهرنشینی طی سالهای 1335 تا 1385 تابعی از تغییر میزان اشتغال در صنعت و خدمات بوده و تغییر میزان روستانشینی نیز با تغییر میزان اشتغال در فعالیتهای کشاورزی رابطه دارد.
The identification of the circumstances of the population distribution and its geographical dispersion, in particular between city and village, as well as factors influencing this distribution is necessary for the judicial planning in the country. The economic activities which are divided into three main groups (agriculture, industry and services) are among the numerous factors overshadowing the population distribution. The results of this research show that the activities in the sphere of industry and services have contributed to the concentration of population in the urban areas by creation of job opportunities. The agricultural activities have contributed to the stabilization of the population in the rural areas and the differences of the provinces from the viewpoints of city-dwelling and village-dwelling is somehow due to their difference from the viewpoint of employment proportion in each of the economic activities. Also the change in the proportion of the city-dwelling during 1956 to 2006 results from the changes in the range of employment in the industry and services sectors and changes in the degrees of village-dwelling has correlation with changes in the proportions of employment in the agricultural activities.