تحلیل و ارزیابی توان‌های ژئوتوریسم منطقۀ تنگ تکاب براساس مدل‌های پریرا و رینارد
محورهای موضوعی : جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری
1 - مدرس دانشگاه فرهنگیان
کلید واژه: ژئوتوریسم, روش پریرا, رودخانۀ مارون, منطقۀ تنگ تکاب, شهرستان بهبهان,
چکیده مقاله :
امروزه ژئوتوریسم به عنوان گرایشی نوین در صنعت توریسم و بخصوص اکوتوریسم علاوه بر نقشی که در شناخت و تبیین علوم زمین دارد موجب توسعۀ توریستی یک منطقه نیز خواهد شد. هدف از پژوهش حاضر قابلیت‌سنجی توانمندی‌های ژئوتوریستی منطقه تنگ تکاب با بهره‌گیری از دو روش پریرا و رینارد می‌باشد. به همین منظور ابتدا از طریق بررسی نقشه‌های توپوگرافی50000/1 و زمین‌شناسی 100000/1 و بازدیدهای میدانی، نسبت به شناسایی دقیق منطقه اقدام شد. سپس نقشه پراکندگی و موقعیت ژئوسایت‌ها در طیف ارتفاعی مختلف در نرم‌افزار ArcGis10/4 تهیه گردید. در نهایت ارزش‌گذاری قابلیت‌های ژئوتوریستی منطقه براساس مدل‌های مورد استفاده انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصل از مدل پریرا و از نگاه عیار ژئومورفولوژیکی و در دو ارزش علمی و دید، محدودۀ کلی تنگ تکاب به‌ترتیب با کسب امتیاز 89/3 و 2/3 بیشترین جاذبه را دارد. همچنین از بعد عیار مدیریتی مدل پریرا و در ارزش‌های حفاظت و کاربری، پلاژ، نیروگاه و دریاچه سد به ترتیب با کسب امتیاز 60/1 و 35/6 بیشترین امتیاز را در بین ژئوسایت‌ها به خود اختصاص داده‌اند. از طرفی بر اساس مدل رینارد و از منظر جایگاه علمی، محدوده تنگ تکاب و رودخانه مارون به ترتیب با کسب امتیاز 10/3 و 9/2 و از بعد ارزش افزوده نیز روستاهای واقع در تنگ امتیاز بالایی (24/7) را در بین سایر ژئوسایت‌ها کسب کرده‌اند. بر همین اساس محدوده کلی تنگ تکاب نیز با ترکیبی از ارزش‌های افزوده که کلیت پدیده‌های واقع در آن را در بر می‌گیرد امتیاز بالایی(07/7) را به خود اختصاص می‌دهد. بر اساس ارزش ترکیبی و شاخص‌های این ارزش، سازه سد مارون، نیروگاه و دریاچه سد بیشتر امتیاز (30/3) را در بین سایر ژئوسایت‌ها کسب می‌کند. نتایج این پژوهش ضمن رتبه‌بندی جاذبه‌های ژئوتوریستی منطقه، می‌تواند مسئولان را در اولویت‌بندی سرمایه‌گذاری برروی ژئوسایت‌ها به منظور جذب گردشگران بیشتر یاری کند.
Today, geotourism as a new trend in the tourism industry, especially ecotourism, in addition to its role in the knowledge and explanation of earth sciences, will also lead to the development of tourism in a region. The aim of the current research is to assess the geotourism capabilities of Teng Takab using two methods: Pereira and Reynard. For this purpose, firstly, by examining topographical maps of 1/50000 and geological maps of 1/100000 and field visits, the area was accurately identified. Then, the distribution map and location of geosites in different altitude ranges were prepared in ArcGis 10/4 software. Finally, the geotourism capabilities of the region were evaluated based on the models used. Based on Pereira's model and from the point of view of geomorphological grade and in terms of both scientific value and visibility, the general range of Tang Takab is the most attractive by scoring 3.89 and 3.2 respectively. Also, in terms of Pereira model's management quality and conservation and use values, the beach, power plant, and dam lake have the highest scores among geosites, with scores of 1.60 and 6.35, respectively. Also, based on Reynard's model and from the point of view of the scientific position, Tang Takab and Maroon River area scored 3.10 and 2.9 points, respectively, and in terms of added value, the villages located in Tang have scored a high score (7.24) among other geosites. Based on this, the general range of Tang Takab with a combination of added values that includes all the phenomena in it gets a high score (7.07). Based on the combined value and indicators of this value, the structure of the Maroon Dam, the power plant and the dam lake get the most points (3.30) among other geosites. The results of this research, while ranking the geotourist attractions of the region, can help the authorities in prioritizing investment on geosites in order to attract more tourists.