ارزیابی آسیبپذیری محلات شهری در برابر زلزله با استفاده از تکنیک تحلیل سلسلهمراتبی فازی (FAHP) (مطالعه موردی: محلات شهر نیریز)
محورهای موضوعی : جغرافیا و برنامه ریزی شهری
محمدرضا زردشت
1
,
مرضیه موغلی
2
*
,
محمد ابراهیم عفیفی
3
1 - دانشجوی دکتری جغرافیا، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان، ایران
2 - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی لارستان
3 - دانشگاه آزاد لارستان
کلید واژه: آسیبپذیری, محلات شهری, زلزله, تحلیل سلسله مراتبی فازی, شهر نیریز.,
چکیده مقاله :
این مقاله، با هدف ارزیابی آسیبپذیری محلات شهری در برابر زلزله با استفاده از تکنیک تحلیل سلسلهمراتبی فازی (FAHP) در محلات شهر نیریز صورت پذیرفته است. پژوهش از نوع کاربردی و روش آن، توصیفی- تحلیلی است. برای جمعآوری دادههای موردنیاز، از دو شـیوه کتابخانـهای و میـدانی (پرسشنامه و مصاحبه) اسـتفاده گردید. جهت سنجش میزان آسیبپذیری محلات شهر، با طراحی پرسشنامه به روش FAHP، از لحاظ کالبدی، محیطی، اقتصادی و تاسیسات و تجهیزات شهری، از 25 نفر از متخصصان و مسئولان که به این شهر آگاهی دارند، خواسته شد تا هرکدام از معیارها امتیازدهی کرده و ارجحیت هرکدام از شاخصهای آسیبپذیری در برابر زلزله را در سطح محلات شهر نیریز مشخص و با استفاده از نرمافزار GIS و مدلFAHP ، نقشههای نهایی تولید شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در ابعاد کلی، محله شهرک شهید بهشتی با وزن 135/0 بیشترین وزن را به خود اختصاص و در رتبه اول و محله شادخانه با وزن 024/0 کمترین وزن را به خود اختصاص و در رتبه آخر قرار گرفته است. همچنین از نظر میزان آسیبپذیری محله-های بهشتی، استادیوم و بیمارستان آسیبپذیری کم، محلههای سرداران، بهداشت و آبادزردشت جدید آسیبپذیری متوسط، محلههای آبادزردشت جدید، محله و گودآجر آسیبپذیری زیاد و محلههای قلعه محمود خان، سادات، بازار و شادخانه آسیب-پذیری خیلی زیاد میباشند.
This article aims to evaluate the vulnerability of urban neighborhoods to earthquakes using fuzzy hierarchical analysis (FAHP) technique in Neyriz neighborhoods. The research is applied and its method is descriptive-analytical. Two methods of library and field (questionnaire and interview) were used to collect the required data. In order to assess the vulnerability of the city's neighborhoods, by designing a questionnaire using the FAHP method, in terms of physical, environmental, economic and urban facilities and equipment, 25 experts and officials who are aware of this city were asked to rate each criterion. And the preference of each of the indicators of earthquake vulnerability in the neighborhoods of Neyriz city has been determined and the final maps have been produced using GIS software and FAHP model. The results show that in general dimensions, Shahid Beheshti neighborhood with a weight of 0.0135 has the highest weight and in the first rank and Shadkhaneh neighborhood with a weight of 0.024 has the lowest weight and is in the last rank Is. Also, in terms of vulnerability of Beheshti neighborhoods, stadiums and hospitals, low vulnerability, Sardaran neighborhoods, Health and Abad Zardasht, new vulnerability, new Abad Zardasht neighborhoods, Goodagar neighborhood and Goodajar, high vulnerability and neighborhood Mahmud Khan, Sadat, Bazaar and Shadkhaneh castles are very vulnerable.