بررسی تاثیر اندازه بذر بر صفات رویشی، زراعی و میزان پروتئین دانه ارقام مختلف نخود

محورهای موضوعی : فناوری های تولید پایدار

رئوف قیصری ¹ , فرزاد فیاض ² , بابک پاساری ³

1 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
2 - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
3 - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

تاریخ دریافت : 1401/08/23 تاریخ پذیرش : 1401/09/30 تاریخ انتشار : 1401/09/01

کلید واژه: عملکرد, بذر, پروتئین, نخود,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی اثر اندازه بذر بر صفات رویشی، زراعی و میزان پروتئین دانه ارقام نخود، آزمایشی در سال 1396 در روستای باغ‌چله از توابع شهرستان دیواندره به صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. در این آزمایش فاکتور اصلی اندازه بذر (ریز، متوسط و درشت) و فاکتور فرعی ارقام نخود: پیروز، کاکا، هاشم، آزاد، آرمان، بیونیج و ILC482 در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که صفات تعداد روز تا ظهور گیاهچه، روز تا گلدهی، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن 100 دانه، عملکرد دانه و درصد پروتئین دانه تحت تاثیر اندازه بذر مصرفی اختلاف معنی‌داری نشان دادند. به طوری که با افزایش اندازه بذر، مقادیر صفات فوق افزایش یافتند. عملکرد دانه در بذور درشت در مقایسه با بذور متوسط و ریز به ترتیب: 7/74 و 11/99 درصد افزایش نشان دادند. همچنین در این آزمایش کلیه صفات مورد بررسی تحت تاثیر ارقام اختلاف معنی‌داری در سطح 1 درصد نشان دادند. به طوری که از نظر صفات تعداد روز تا ظهور گیاهچه، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن 100 دانه و عملکرد دانه، رقم بیونیج و از نظر تعداد روز تا گلدهی، روز تا رسیدن و درصد پروتئین، رقم هاشم برتر بود. نتایج اثر متقابل نیز نشان داد که وزن 100 دانه تحت تاثیر اثر متقابل اندازه بذر در رقم اختلاف معنی‌داری در سطح 1 درصد نشان داد و حداکثر مقدار وزن دانه در بذر درشت و رقم بیونیج حاصل گردید.

چکیده انگلیسی:

In order to study the effect of seed size on the vegetative, agronomic and seed protein of chickpea cultivars, an experiment was carried out in 2016 in the Baghchele village of the Divandarreh County in the form of a split-plot design in the form of a randomized complete block design with three replications. the main factor was seed size (small, medium and large) and the secondary factor chickpea cultivars: Pirouz, Kaka, Hashem, Azad, Arman, Bivanij and ILC482 were considered. The results showed that the traits of days to emergence, days to flowering, seeds per pod, seeds per plant, weight of 100 seeds, yield and seed protein showed a significant difference under the influence of seed size. So that with the increase of the seed size, the values of the above traits increased. Seed yield and in large seeds compared to medium and small seeds, increased 7.74 and 1.9 percent, respectively. Also, all investigated traits showed a significant difference at the 1% under the influence of cultivars. the number of days to the emergence , The number of seeds per pod, the number of seeds per plant, the weight of 100 seeds and the seed yield of Bivanij and in terms of the number of days to flowering, days to maturity and the percentage of protein, Hashem was superior. The results showed that the weight of 100 seeds under the influence of the interaction of the seed size and cultivar showed a significant difference at the level of 1%, and the maximum value was obtained in the large seed and Bivanij.