معنویت فضیلت گرا؛ نیاز عرفان معاصر
محورهای موضوعی : کاوش های عقلی"
1 - امام صادق
کلید واژه: عرفان, mysticism, فضیلت گرایی, معنویت اخلاق بنیاد, معنویت خدا بنیاد, دوران معاصر, virtue-based ethic, ethic-centered spirituality, God-centered spirituality,
چکیده مقاله :
می توان از منظرهای مختلفی عرفان را واکاوی کرد از جمله می توان به طبیعت تجربه های، عرفانی واقع نمایی تجربه های عرفانی و مکاتب عرفانی اشاره کرد. یکی از مسائل مهم در خصوص عرفان کارکرد این واقعیت در زندگی انسان به ویژه دوران معاصر است. شاید بتوان عرفان را به معنویت فروکاست. معنویت در دو لایه ی معنویت اخلاق بنیاد و خدابنیاد قابل طرح است به گونه ای که این دو رابطه ی عموم و خصوص مطلق داشته باشند. هر معنویت خدا،بنیاد معنویت اخلاق بنیاد نیز هست؛ اما هر معنویت اخلاق، بنیاد معنویت خدا بنیاد نیست. مطلوب جوامع بشری معنویت خدا بنیاد است؛ اما در جوامع و گروه هایی که دین جایگاه اولیه خود را از دست داده است به عنوان یک سیاست می توان معنویت اخلاق بنیاد را مقدمه ای برای دستیابی به معنویت خدا بنیاد در نظر گرفت. توجه به اخلاق در معنویت اخلاق بنیاد هم جنبه های سلبی و هم جنبه های ایجابی را در بر می گیرد و توجه انحصاری به کارهای خوب، بدون پرهیز از کارهای ناشایست در واقع تحریف اخلاق و بازی در زمین شیطان است. هر یک از این دومعنویت، مؤلفه های نظری و عملی دارد برای شتاب بخشیدن به رشد معنویت خدا بنیاد در دوران معاصر، نقش الگوهای اخلاقی زندگی انسان بسیار کارگشا است.
Mysticism can be studied from many different perspectives such as the nature of mystical experience, objectivity of them and mystical schools. Contemporarily one of the important problems about mysticism is it its function in human beings' life. Perhaps the mysticism could be reduced to spirituality. Spirituality can be discussed in two layers in a way that the ethic-centered spirituality is the subset of God-centered spirituality. Every God-centered spirituality contains ethic-centered spirituality not vice versa. God-centered spirituality is the favorite goal for all societies but in societies that religion has not its true position, it is worthy as a strategy to regard ethic-centered spirituality an introductory movement for achieving God-centered spirituality. In considering ethic-centered spirituality we should notice both its negative and positive aspects i.e. doing good deeds and refraining from bad deeds, so being careless about bad deeds is nothing but play Satan's game. Each of these two spiritualties has intellectual and practical constituents. The role of moral exemplars in advancing the God-centered spirituality in societies is very efficacious.
-اکبری، رضا (۱۳۸۵) ایمان گروی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
-اکبری، رضا (۱۳۸۳)، «مبانی معرفت شناختی نظریه ی کثرت گردی جان هیک»، نامه ی حکمت، شماره ی4، پاییز و زمستان صص ٣٥-٥٤
-اکبری، رضا (۱۳۸۴)، «نظریه ی کثرت گرایانه جان هیک در بوته ی نقد»،قبسات شماره ی ،۳۷ ،پاییز صص ۷۷-۹۱ .
-خسروی فارسانی، عباس و رضا اکبری (۱۳۸۴)، «تحلیل و نقد شرطیه ی پاسکال با توجه به نظریه ی تصمیم
سازی»، نامه ی حکمت، شماره¬ی ٦ ،پاییز و زمستان صص ١٢٩-١٦٣
-پینکافس، ادموند (۱۳۸۲)، از مسئله ی محوری تا فضیلت گرایی؛ نقدی بر تحویل گرایی در اخلاق، ترجمه ی سید حمیدرضا حسنی و مهدی علی پور، قم: دفتر نشر معارف.
- سهروردی، شهاب الدين يحيى بن حبش (۱۳۷۵ الف)، حكمه «الاشراق در مجموعه ی مصنفات شیخ اشراق»، جلد دوم، چاپ دوم، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی
- سهروردی، شهاب الدين يحيى بن حبش (۱۳۷۵ ب)، «قصه الغربه الغريبه» در مجموعه ی مصنفات شیخ اشراق، جلد دوّم، چاپ دوّم، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
- سهروردی شهاب، الدین یحیى بن حبش (١٣٧٥ ج)، «والمشارع و المطارحات» در مجموعه ی مصنفات شیخ اشراق، جلد اوّل، چاپ دوّم، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
- Depta, Victor M. (2005), the Simultaneous Mountain: Essays on Mysticism and Poetry, Blair Mountain Press.
-Hay, D. (1979), "Religious Experience Amongst a Group of Post Graduate Students: A Qualitative Study". Journal for the Scientific Study of Religion, 18.
-Ray, Paul H. and Anderson, Sherry Ruth (2000). The Cultural Creatives: How 50 Million People Are Changing the World?, New York: Harmony Books