تبیین مدل عملکرد تحصیلی بر اساس خودکارآمدی تحصیلی و اهداف پیشرفت با میانجیگری راهبردهای شناختی یادگیری در دانش آموزان رشته ریاضی - فیزیک

محورهای موضوعی : فصلنامه تحقیقات روانشناختی

حجت مهدوی راد ¹ , ولی الله فرزاد ² , شیرین کوشکی ³

1 - دکتری روان شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران – ایران.
2 - دانشیار روان شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران – ایران
3 - دانشیار روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران – ایران

تاریخ دریافت : 1401/12/20 تاریخ پذیرش : 1401/12/20 تاریخ انتشار : 1400/12/01

کلید واژه: خودکارآمدی تحصیلی, اهداف پیشرفت, عملکرد تحصیلی, راهبردهای یادگیری شناختی,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش حاضر، تبیین مدل عملکرد تحصیلی بر اساس خودکارآمدی تحصیلی و اهداف پیشرفت با میانجیگری راهبردهای شناختی یادگیری در دانش آموزان رشته ریاضی - فیزیک شهر تهران است. جامعه آماری کلیه دانش آموزان رشته ریاضی - فیزیک بودند که از آن میان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای، 470 نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت از، پرسشنامه اهداف پیشرفت میگلی و همکاران (1998)، پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی موریس (2001) و مقیاس استاندارد راهبردهای انگیزشی برای یادگیری پینتریچ و همکاران (1991) بودند. داده های پژوهش با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشان داد تمام مدلهای متغیرهای پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بودند. در مدل مفروض اهداف پیشرفت با عملکرد تحصیلی با میانجی گری راهبردهای شناختی یادگیری دارای اثر کامل (0/025) و اثر مستقیم (0/155) و اثر غیرمستقیم (-0/140) غیرمعنادار بود. اثر خودکارآمدی تحصیلی با عملکرد تحصیلی با میانجی گری راهبردهای شناختی یادگیری دارای اثر کامل (0/382) و اثر مستقیم (0/351) معنادار بود، اما اثر غیرمستقیم (0/018) غیرمعنادار است. اثر خودکارآمدی تحصیلی، با عملکرد تحصیلی در سطح 5 درصد معنادار بود. نتایج نشان داد، متغیر خودکارآمدی تحصیلی اثر معناداری بر عملکرد تحصیلی دارد و می تواند 38 درصد از واریانس عملکرد تحصیلی را تبیین کند. از متغیر خودکارآمدی تحصیلی معلمان و مشاوران و والدین می توانند برای تقویت عملکرد تحصیلی دانش آموزان بهره ببرند.

چکیده انگلیسی:

The aim of the current research is to explain the model of academic performance based on academic self-efficacy and progress goals with the mediation of cognitive learning strategies in mathematics-physics students in Tehran. The statistical population was all mathematics-physics students, from which 470 people were selected by multi-stage cluster random sampling method. The research tools were: Migheli et al.'s progress goal questionnaire (1998), Morris' academic self-efficacy questionnaire (2001) and Pintrich et al.'s (1991) standard scale of motivational strategies for learning. The research data were analyzed using the structural equation modeling method. The results showed that all the models of the research variables had a good fit. In the hypothesized model, progress goals with academic performance with the mediation of cognitive learning strategies had a full effect (0.025), direct effect (0.155) and indirect effect (-0.140) was insignificant. The effect of academic self-efficacy with academic performance with the mediation of cognitive learning strategies has a full effect (0.382) and a direct effect (0.351) was significant, but the indirect effect (0.018) is insignificant. The effect of academic self-efficacy was significant with academic performance at the level of 5%. The results showed that the variable of academic self-efficacy has a significant effect on academic performance and can explain 38% of the variance of academic performance. Teachers, counselors and parents can use the variable of academic self-efficacy to strengthen the academic performance of students.