بررسی تطبیقی حضرت عیسی مسیح از دیدگاه قرآن و کتب مقدس انجیل و تورات
محورهای موضوعی : بررسی تطبیقی قرآن و کتب مقدس ادیان دیگر
رودابه رضائی
1
(دانشگاه آزاد اسلامی آبدانان )
اختر سلطانی
2
(گروه حقوق واحد ایلام)
زهرا رضائی
3
(دانشگاه تربیت مدرس تهران)
کلید واژه: مسیح , مصلوب , تثلیث , رحلت , اجداد , نسب ,
چکیده مقاله :
این مقاله با هدف بررسی تطبیقی حضرت عیسی مسیح علیه السلام از دیدگاه تورات و انجیل و قرآن به روش تحلیلی- توصیفی می باشد تورات و انجیل و قرآن کریم از کتب آسمانی است که از بین آنها فقط قرآن مصون از تحریف و تغییر مانده است . با بررسی مطالب آنها مشخص می شود که موضوع هایی در این سه کتب بحث شده ولی در آن اختلاف وجود دارد . مسئله عیسی مسیح و تولد و پیامبری او از مواردی است که در این سه کتاب بحث شده است و در موضوع عیسی مسیح و شؤن زندگی فردی و پیامبری او بین این سه کتب اختلاف نظری وجود دارد. با بررسی نظر تورات و انجیل و قرآن در مورد حضرت مسیح و زندگی ایشان پی می بریم که در تورات و اناجیل اجداد مختلفی را برای عیسی مسیح قائل شدند و در مورد نسب هم توافقی وجود ندارد و حتی نسب ایشان را در مواردی منتهی به افرادی که ولد الزنا هستند می دانند و در مورد پدر حضرت نیز توافقی ندارند و چند پدر برای ایشان نام می و در مورد رحلت آن حضرت عقیده به مصلوب شدن ایشان با وضع نامناسبی دارند که در شأن پیامبر الهی نمی باشد و با بررسی این نظریات انحرافات در دو کتاب تورات و انجیل محرز می شود و همچنین دو کتاب تورات و انجیل عقاید نادرستی نسبت به مسیح دارند و کارهای ناشایستی به ایشان نسبت می دهند که خداوند در قرآن با آیات الهی تمامی این نظریات را رد کرده و به مقام والای آن حضرت اشاره می کند .
This article is aimed at comparative study of Jesus Christ from the Torah and Gospel and the Qur'an in an analytical-descriptive way of the Torah, the Bible, and the Holy Quran from the scriptures of which only the Qur'an is safe from distortions. By examining their material, it is clear that the topics in these three books are discussed but there is a difference. The issue of Jesus Christ and his birth and prophet are among the three books discussed in these three books, and there is a theoretical difference between these three books on the subject of Jesus Christ and his personal life and prophet By examining the Torah, the Gospel and the Qur'an on the Prophet and their lives, we find that in the Torah and the Gospels, there are various ancestors for Jesus Christ, and there is no agreement on the ancestry, and even their lineage in cases leading to people who lead They know and have no agreement on the Prophet's father, and some fathers have a name for them, and they have a belief in their death in an inappropriate situation, which is not in the dignity of the divine prophet, and by examining these theories of deviations in two. The Torah and the Bible are expressed, as well as the two Torah and the Bible have false beliefs about Christ, and they attribute to them that God rejects all these theories in the Qur'an with divine verses and refers to the supreme status of the Prophet. ..
* قرآن
* کتاب مقدس ( تورات و انجیل )
1. ادیب آل علی، سید محمد (1385)، پرسشها و پاسخ هایی درباره مسیحیت ، بی جا ، نشر مرکز مدیریت حوزه علمیه قم.
2. بی نا (بی تا)، انجیل برنابا ، ترجمه حیدر قلی خان سردار کابلی ، بی جا .
3. بی نا ، حقیقت مسیحیت ، مؤسسه در راه حق ، بی جا ، چاپ ششم ،
4. توفیقی ،حسین (1377)، ،نگاهی به ادیان زنده ی جهان،چاپ دفتر انتشارات اسلامی نشر مرکز مدیریت حوزه ی علمیه خواهران ، چاپ اول.
5. جوادی آملی ، عبدالله(1388) ، تفسیر موضوعی قرآن ، تنظیم و ویرایش علی اسلامی ، قم ، نشر اسراء ، چاپ نهم ، ج 7
6. حسینی ، اصفهانی (1377)، سید مرتضی ، نگرش وحی بر یهود و مسیحیت در مجموع قرآن ، بی جا ، انتشارات فرهنگ قرآن ، چاپ اول .
7. رابینسون نیل(بی تا) ، عیسی در قرآن ، عیسای تاریخی و اسطوره تجسد ، ترجمه محمد کاظم شاکر ، نشریه هفت آسمان .
8. زمانی ، مصطفی (1369)، به سوی اسلام یا آیین کلیسا ، بی جا ، انتشارات پیام اسلام چاپ هشتم .
9. سلیمانی اردستانی ، عبدالرحیم(1381) ، آشنایی با ادیان 2 مسیحیت ، بی جا ، نشر زلال کوثر ، چاپ اول .
10. صادقی ، محمد(1336) ، بشارت عهدین ، تهران ، چاپخانه مصطفوی .
11. طباطبایی ، سید محمد حسین(1373) ، تفسیر المیزان ، ترجمه صالحی کرمانی ، بی جا ، نشر فرهنگی رجاء، ج 14 .
12. طبرسی ، ابوعلی فضل بن حسن(1380) ، تفسیر مجمع البیان ، ترجمه علی کرمی ، تهران ، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، ج 2 .
13. قزوینی یزدی ،حاج بابا(بی تا) ، محضر الشهود فی رد الیهود ،یزد ،نشریات کتابخانه وزیری .
14. کارپنتر ، هامفری(1388) ، کتاب عیسی ، ترجمه حسن کامشاد ، چاپ واژه ، انتشارات طرح نو ، چاپ چهارم .
15. کاشف الغطاء ، محمد حسین ، پژوهشی درباره انجیل و مسیح ، ترجمه سید هادی خسرو شاهی ، بی جا ، انتشارات دارالتبلیغ اسلامی ، بی تا .
16. ماسون ، دنیز(1385) ، قرآن و کتاب مقدس و درون مایه های مشترک ، ترجمه فاطمه سادات تهامی ، تهران ، نشر دفتر پژهش و نشر سهروردی ،ج 1 .
17. مبلغی آبادانی ، عبدالله(1376) ، تاریخ ادیان و مذاهب جهان ، بی جا ، انتشارات حرّ ، ج 1 و 2 .
18. مترجمان (1377) ، تفسیر هدایت ، مشهد ، انتشارات بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی ، چاپ اول، ج 1 .
19. مکارم شیرازی ، ناصر(1374) ، تفسیر نمونه ، تعران ، انتشارات دارالکتب الاسلامیه ، چاپ اول ، 1374 هجری شمسی ، ج 2 و 4 .
بررسی تطبیقی حضرت عیسی مسیح از دیدگاه قرآن و کتب مقدس انجیل و تورات
چکیده
این مقاله با هدف بررسی تطبیقی حضرت عیسی مسیح علیه السلام از دیدگاه تورات و انجیل و قرآن به روش تحلیلی- توصیفی می باشد تورات و انجیل و قرآن کریم از کتب آسمانی است که از بین آنها فقط قرآن مصون از تحریف و تغییر مانده است . با بررسی مطالب آنها مشخص می شود که موضوع هایی در این سه کتب بحث شده ولی در آن اختلاف وجود دارد . مسئله عیسی مسیح و تولد و پیامبری او از مواردی است که در این سه کتاب بحث شده است و در موضوع عیسی مسیح و شؤن زندگی فردی و پیامبری او بین این سه کتب اختلاف نظری وجود دارد. با بررسی نظر تورات و انجیل و قرآن در مورد حضرت مسیح و زندگی ایشان پی می بریم که در تورات و اناجیل اجداد مختلفی را برای عیسی مسیح قائل شدند و در مورد نسب هم توافقی وجود ندارد و حتی نسب ایشان را در مواردی منتهی به افرادی که ولد الزنا هستند می دانند و در مورد پدر حضرت نیز توافقی ندارند و چند پدر برای ایشان نام می و در مورد رحلت آن حضرت عقیده به مصلوب شدن ایشان با وضع نامناسبی دارند که در شأن پیامبر الهی نمی باشد و با بررسی این نظریات انحرافات در دو کتاب تورات و انجیل محرز می شود و همچنین دو کتاب تورات و انجیل عقاید نادرستی نسبت به مسیح دارند و کارهای ناشایستی به ایشان نسبت می دهند که خداوند در قرآن با آیات الهی تمامی این نظریات را رد کرده و به مقام والای آن حضرت اشاره می کند . بنابراین با تحقیق و بررسی دو کتاب تورات و انجیل در مورد عیسی مسیح و زندگی ایشان می توان موارد بی شماری از تحریف را مشاهده کرد و با بررسی آیات قرآن در مقایسه با نظریات تورات و انجیل حقانیت قرآن هرچه بیشتر برای ما ثابت شده و عقاید باطل و خرافی و ساختگی در تورات و انجیل هر چه بیشتر نمایان می شود .
کلید واژه : مسیح ، مصلوب ، تثلیث ، رحلت ، اجداد ، نسب
1- مقدمه
در کتب آسمانی در مورد حضرت مسیح علی نبیناوآله وعلیه السلام و زندگی فردی ایشان اشاراتی شده است . تورات، کتاب موسی است که گاهی اسفار پنج گانه نامیده می شود ، مقدس ترین کتاب یهودیان است و شامل سِفر پیدایش ، سِفر خروج ، سِفر لاویان ، سِفر اعداد ، سِفر تثنیه است . و چهار کتاب آغازین عهد جدید انجیل خوانده می شود که شامل لوقا ، متی ، مرقس و یوحنا می شود . هر یک از این اناجیل در اصل ایمان به مسیح برخاسته از مردگان را اعلام می کند و معنی و مفهوم زندگی عیسی مسیح را برای مسیحیان توضیح می دهند . انجیل و تورات از کتاب های مقدسی است که محکوم به تحریفند ولی در آنها اشاراتی به شخصیت و زندگی عیسی مسیح شده است ، از طرفی می دانیم که قرآن یگانه کتاب آسمانی مصون از تغییر و تحریف است و آشکار است که هر نوشته ای که مخالف با قرآن باشد محکوم به بطلان است و تعدادی از آیات قرآن مختص به حضرت عیسی است که مخالف با آیات تورات و انجیل می باشد و ما در صدد هستیم تادیدگاه تورات و انجیل در مورد حضرت مسیح را به واسطه دیدگاه قرآن نقد و بررسی کنیم .
این مقاله درباره شؤن و ویژگی های فردی زندگی حضرت عیسی در تورات و انجیل و قرآن می باشد . که به نسب حضرت عیسی اشاره شده ، همچنین نظر انجیل در مورد اسامی افرادی که به عنوان پدر برای عیسی مسیح معرفی شده بودند پرداخته می شود ، که با توجه به نظر قرآن پدر داشتن عیسی مسیح و در ادامه به پیامبری و تبلیغ حضرت عیسی در تورات و انجیل و قرآن می باشد و همینطور در مورد عقاید نادرست نسبت به عیسی مسیح در تورات و انجیل میباشد که ابتدا به کارهای ناشایستی که در اناجیل به حضرت مسیح نسبت داده شده پرداخته و سپس به وسیله آیات قرآن مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد . همچنین نسبت های نادرستی که در مورد عیسی مسیح از جمله تثلیث ، الوهیت عیسی و فرزند خدا بودن و جدایی دین از سیاست استازدیدگاه اناجیل مورد بررسی قرارمی گیرد و به واسطه آیات قرآن ابطال می شود .
2- نسب عیسی مسیح علیه السلام در تورات و انجیل و قرآن کریم
2-1-اجداد عیسی مسیح علیه السلام
در تورات نسب عیسی مسیح این چنین آمده است : زمانی که وقت وفات حضرت یعقوب علیه و آله رسید ، اولاد خود را طلبیده و به ایشان اعلام کرد که هر یک از ایشان در آینده به چه خواهند رسید ، از آن جمله در شأن یهودا این عبارت را فرموده اند که : « سلطنت از یهودا و بزرگی از فرزندان او دور نشود تا اینکه شیلو بیاید و قوم ایشان با او جمع شوند . 4»
شیلو در این جا به اتفاق علماء یهود اسم مسیح علیه السلام است5 . پس بنابراین دو نفر از اجداد عیسی مسیح علیه السلام طبق تورات ، یعقوب علیه السلام و یهودا می باشند . همچنین در تورات از «مؤاب » ، «بن عمی » و « فارص » به عنوان اجداد عیسی مسیح نامبرده شده و به صراحت آمده است که : « یهودا با عروس خود تامار زنا کرد و از وی دو فرزند برایش متولد شد که دو قلو بودند که یکی از آنها فارص و دیگری زرح نام داشت . 6» ، « بن عمی و رحبعام بن سلیمان از اجداد عیسی مسیح است .7 » ، « مؤاب و بن عمی دو فرزند لوط می باشند ، که از دو دخترش که در حال مستی با آنان زنا کرد متولد گردید ، و این دو فرزند ، مؤاب و بن عمی سر سلسله ی مؤابیان و عمونیان شدند .8» پس نسب عیسی مسیح ، منتهی به دو جده ی مؤابیه و بن عمیّه که ولد زنا هستند ؛ می رسد .
اما در اناجیل در مورد نسب مسیح علیه السلام به این صورت است که در انجیل مرقس از اصل و نسب عیسی مسیح چیزی نوشته نشده ، در حالی که انجیل متی با شجره نامه کامل عیسی مسیح ، آغاز می شود .
بنا به گفته ی متی نیاکان عیسی مسیح به هیچ وجه آدمهای معمولی نبودند ، انجیل متی بیست و هشت نسل به عقب بر می گردد و تبار عیسی مسیح را به داود ، نامدارترین پادشاه تاریخ یهود ، و چهارده نسل بیشتر به ابراهیم ، سه طایفه ی همه ی یهودیان می رساند . 9
از دیگر اختلافات موجود در متی و لوقا این است که در انجیل متی گفته شده « عیسی پسر یوسف بن یعقوب است . » و در انجیل لوقا آمده است که « یوسف پسر هالی است » در انجیل متی آمده : «سألتیئیل را یکینا آورد» و در انجیل لوقا آمده که : « سألتیئل پسر نیری است» 10
پس با توجه به آنچه تا کنون گفته شد ، آیا می توان احتمال داد که کتب مقدس تورات و انجیل کنونی از جانب خدا باشد ؟! .......
پس از بیان تناقضات مطالب تورات و انجیل ، عدم صحت این مطالب لازم است به بیان دیدگاه قرآن بپردازیم . در قرآن عیسی مسیح از طریق نسب نامه مادریش در خط نوح ، ابراهیم ، و پدر مریم که در قرآن عمران نامیده می شود ، قرار گرفته است. چنانکه خداوند در قرآن می فرماید : « إِنَّ اللَّهَ اصْطَفى آدَمَ وَ نُوحاً وَ آلَ إِبْراهِيمَ وَ آلَ عِمْرانَ عَلَى الْعالَمِين»11 ، « به حقیقت خدا آدم و نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برگزید . »
« ذُرِّيَّةً بَعْضُها مِنْ بَعْضٍ وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيم»12 « فرزندانی هستند برخی از نسل برخی دیگر و خداوند به اقوال و احوال همه شنوا و داناست»
بدین ترتیب عیسی مسیح علیه السلام به وسیله مادرش مریم و عمران پدر مریم از نسل نوح و ابراهیم می باشد .
2-2- پدر عیسی مسیح علیه السلام
در اسفار پنج گانه در تورات در مورد پدر عیسی مسیح علیه السلام مطلبی بیان نشده است . ولی طبق نظر اناجیل چند پدر برای عیسی مسیح معرفی شده است ، که به ذکر چند مورد می پردازیم :
الف : یوسف نجار: این عنوان به طور آشکار یا کنایه در چند مورد در اناجیل بیان شده که به دو نمونه آن اشاره می شود13:
« همه بر وی شهادت دادند و از سخنان فیض آمیزی که از دهانش صادر می شد تعجب نموده گفتند مگر این پسر یوسف نیست ؟14» ، «آیا این عیسی پسر نجار نمی باشد .15» با توجه به این موارد عیسی پسر یوسف نجار بوده است .
ب : داوود: در چند مورد عیسی مسیح پسر داوود معرفی شده که به چند مورد آن اشاره می کنیم : 16« خداوند تخت پدرش داوود را به او عطا خواهد فرمود . »17 ، « دو کور عقب او افتادند و گفتند پسر داوودا بر ما رحم کن .... » 18، «« تمام آن گروه در حیرت افتاده گفتند : آیا این شخص پسر داوود نیست ؟ » 19.
ج : یوسف – خدا: یوسف و خدا به طور اشتراکی در بعضی موارد به عنوان پدر عیسی مسیح مطرح شده که به دو نمونه آن اشاره می شود :20
« عیسی بدو گفت روباهان را سوراخ ها و مرغان هوا را آشیان ها است لیکن پسر انسان را جای سر نهادن نیست . »21 ، « پس همه به او جواب دادند ما از تورات شنیده ایم که مسیح تا به أبد باقی می ماند پس
چگونه تو می گویی که پسر انسان باید بالا کشیده شود کیست این پسر انسان . »22
د : خدا: پسر خدا بودن عیسی در همه انجیل ها به چشم می خورد چنان چه در اناجیل مرقس و لوقا و یوحنا آمده23 و در رساله اول یوحنا آمده است که می گوید : « هر که از خدا مولود شده است گناه نمی کند زیرا تخم او در وی ماند !! » 24
و در انجیل متی از زبان عیسی آمده است که وی خدا را به عنوان پدر خطاب کرده است و می گوید : « عیسی گفت : ای پدر مالک آسمان و زمین تو را ستایش می کنم که این امور را از دانایان و خردمندان پنهان داشتی .» 25
و : روح القدس: در انجیل متی آمده است که : « مریم نامزد یوسف بود و قبل از آن که با هم در آیند او را از روح القدس حامله یافتند...... فرشته خداوند در خواب بر یوسف ظاهر شده گفت : ای یوسف پسر داوود از گرفتن زن خویش نترس زیرا آن چه در وی قرار گرفته از روح القدس است . » 26
آنچه مسلم است این است که علت آبستن شدن هر کس که باشد همان شخص پدر محسوب می شود ، زیرا طبق این عبارت غیر از روح القدس در امر آبستن شدن مریم ، شخص دیگری دخالت نداشته است ، پس روح القدس پدر عیسی است .27
با توجه به افرادی که در اناجیل به عنوان پدر برای عیسی مسیح بیان شدند ، به بررسی نظر قرآن در مورد پدر عیسی مسیح پرداخته می شود . قرآن خلقت عیسی مسیح را مانند خلقت آدم می داند و می فرماید : إِنَّ مَثَلَ عِيسىَ عِندَ اللَّهِ كَمَثَلِ ءَادَمَ خَلَقَهُ مِن تُرَابٍ ثُمَّ قَالَ لَهُ كُن فَيَكُون» « در صورتی که آدم نه پدر داشته و نه مادر ، ولی عیسی مادر داشت است و نسبت به حضرت آدم وسیله ی بوجود آمدن عیسی مسیح آسان تر است . » 28
البته باید گفت دو کتاب تورات و انجیل نیز معتقدند که حضرت آدم بدون وجود پدر و مادر به دنیا آمده است ، چنان چه در تورات آمده است : « پس خدا آدم را به صورت خود آفرید ، او را به صورت خدا آفرید ، ایشان را نر و ماده آفرید . »29 ، « خداوند ، خدا پس آدم را از خاک زمین بسرشت . »30
و در انجیل متی آمده است که : « ....... خالق در ابتدا ایشان را ، مرد و زن را آفرید . »31 بنابراین با اعتقاد به ادیان آسمانی پیدایش عیسی مسیح مستند به دستگاه قدرت الهی است32 . همچنین آیاتی از قرآن عیسی مسیح به نام عیسی بن مریم نامیده شده است که در اینجا به چند نمونه آن اشاره می شود : « وَ قَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا الْمَسِيحَ عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ رَسُولَ اللَّهِ وَ....»33 ، «وَ لَمَّا ضُرِبَ ابْنُ مَرْيَمَ مَثَلاً إِذَا قَوْمُكَ مِنْهُ يَصِدُّون»34 ، « وَ جَعَلْنَا ابْنَ مَرْيمََ وَ أُمَّهُ ءَايَةً و ....»35 ، « ذَالِكَ عِيسىَ ابْنُ مَرْيم.....»36
در این آیات خداوند عیسی مسیح را به حضرت مریم نسبت می دهد در صورتی که پیامبران دیگر را به پدر یا مادر یا قومشان نسبت نمی دهد . به طور مثال در قرآن تعبیر « محمد بن عبدالله » مشاهده نمی شود .37 بنابراین تعبیر به « ابن مریم » در این آیات برای توجه دادن به این حقیقت است که عیسی مسیح تنها از مادر و بدون دخالت پدری ، به فرمان پروردگار متولد شد و این تولد خود از آیات بزرگ قدرت پروردگار بوده است .38 و از آنجا که این تولد استثنایی رابطه ای با عیسی مسیح و مادرش مریم دارد هر دو را به عنوان یک آیه و نشانه می شمرد چرا که این دو « تولد فرزندی بدون دخالت پدر و همچنین باردار شدن مادری بدون تماس با مرد ، در واقع یک حقیقت هستند با دو نسبت متفاوت . »39
3-تولد مسیح طبق نظر تورات و انجیل و قرآن کریم
در تورات در اسفار پنج گانه راجع به تولد عیسی مسیح مطلبی بیان نشده است و در اناجیل نیز در مورد نحوه تولد عیسی مسیح در دو انجیل متی و لوقا40 مطلب جدیدی غیر از آن چه در قسمت های قبلی که مربوط به بارداری مریم بود بیان شده نیامده است . فقط در انجیل متی آمده است که : « پس از آن که یوسف شوهر مریم بواسطه ی روح القدس از بارداری و پاکی مریم آگاه شد مریم را به خانه خود آورد اما تا زمانی که مریم پسر خود را به دنیا نیاورد با او همبستر نشد و کودک را عیسی نام نهاد .»41
و همچنین در انجیل برنابا نیز در مورد نحوه تولد عیسی مسیح آمده است که زائیدن مریم عیسی را بدون درد و الم بوده است .42
و اما در قرآن درباره نحوه تولد حضرت عیسی مسیح آمده است که : « وَ اذْكُرْ فىِ الْكِتَابِ مَرْيمََ إِذِ انتَبَذَتْ مِنْ أَهْلِهَا مَكاَنًا شَرْقِيًّا»43 ( و در این کتاب ، مریم را یاد کن ، هنگامی که از خاندانش جدا شده و در مکانی شرقی قرار گرفت . )
« فَاتخََّذَتْ مِن دُونِهِمْ حِجَابًا فَأَرْسَلْنَا إِلَيْهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِيًّا»44 ( آنگاه دور از دیگران برای خود پرده ای قرار داد ، در این هنگام ماروح خود ( روح القدس ) را به سوی او فرستادیم ، پس به شکل انسانی راست قامت بر او نمایان شد . )
این آیات اشاره به این مطلب دارد که مریم علیها السلام از خویشاوندان و آشنایان خود کناره گیری نمود و در جایی از ناحیه شرقی بیت المقدس که برای عبادت خود مهیا کرده بود عزلت گزید . و سبب این که مریم علیها السلام سمت شرقی را انتخاب کرد این بود که مسیحیان سمت مشرق را به این جهت با عظمت می پنداشتند که محل طلوع انواری بود و آنان جهات شرقی را از سایر جهات افضل و برتر می دانستند . و در سمت مشرق مریم علیها السلام بین خود و دیگران حجابی قرار داد و این حجاب به چهار معنی آمده : 1- کوه 2- پوشاک و پرده 3- هر چیزی که مانع باشد . 4- دیوار که معنی دوم و چهارم با ظاهر آیه سازش بیشتری دارد .45 و با توجه به آیه هفدهم بعضی گفته اند مریم علیها السلام در خود مسجد منزل کرده بود و هر وقت حیض می شد از آنجا بیرون شده به خانه زکریا می رفت و چون پاک می شد دوباره به مسجد بر می گشت تا آن که روزی پرده ای به دور خود کشیده بود تا غسل کند که ناگهان جبرئیل به صورت مردی جوان بر وی ظاهر شد و بشارت پیدایش عیسی مسیح را به حضرت مریم داد . 46
درباره نحوه تولد عیسی مسیح علیه السلام در قرآن خداوند می فرماید : فَأَجَاءَهَا الْمَخَاضُ إِلىَ جِذْعِ النَّخْلَةِ قَالَتْ يَالَيْتَنىِ مِتُّ قَبْلَ هَاذَا وَ كُنتُ نَسْيًا مَّنسِيًّا.47 آنگاه که درد زاییدن او را به کنار درخت خرمایی کشانید و از شدت حزن و اندوه با خود گفت : ای کاش من پیش از این مرده بودم و از صفحه عالم به کلی نامم فراموش شده بود .»
این آیه اشاره به این مطلب دارد که : وقتی حضرت مریم دچار درد زایمان شد ، به مکانی دور از قوم خود رفت که بسیاری معتقدند شهر ناصره بوده و شاید در آن شهر نیز حضرت مریم پیوسته در خانه می مانده و کمتر بیرون می رفت . و مریم می خواست در آن جا وضع حمل نماید که دچار ترس نیز شده بود
و ترس حضرت مریم تنها از تهمت های آینده نبود بلکه مشکلات و مصائب دیگر مانند وضع حمل بدون
قابله و دوست و یاور ، در بیابانی تنها ، نبودن محلی برای استراحت ، آبی برای نوشیدن و غذایی برای خوردن ، وسیله نگهداری کودک ، اینها اموری بودند که حضرت مریم را می آزردند . در این هنگام خداوند خطاب به حضرت مریم فرمودند به کنار درخت خرمای خشکیده ای برو . 48
« فَنَادَئهَا مِن تحَْتهَِا أَلَّا تحَْزَنىِ قَدْ جَعَلَ رَبُّكِ تحَْتَكِ سَرِيًّا49 پس از زیر آن درخت روح القدس با فرزندش عیسی او را ندا کرد که غمگین مباش که خدای تو از زیر قدم تو چشمه آبی جاری کرد . »
« وَ هُزِّى إِلَيْكِ بجِِذْعِ النَّخْلَةِ تُسَاقِطْ عَلَيْكِ رُطَبًا جَنِيًّا50. شاخه درخت را به سوی خود حرکت ده تا از آن رطب تازه فرو ریزد . »
و در ادامه خداوند به حضرت مریم فرمودند : که درخت خرمای خشکیده سبز و خرم می گردد و بار می آورد و آن درخت را حرکت را بده تا رطب تازه از آن فرو ریزد و از آن خرما تناول کنی . پس مریم برای رسیدن به درخت خرمای خشکیده از شهر بیرون رفت و به جمعی از بافندگان که در آن عصر بالاترین هنرمندان بودند برخورد کرد و محل خرمای خشکیده را جویا شد و آنان حضرت مریم را استهزاء کردند و جواب صحیح ندادند و مریم نیز ایشان را نفرین نمود ، سپس حضرت مریم به طائفه تجار رسید که رو به شهر می آمدند و از ایشان محل نخل را پرسید پس او را راهنمایی کردند پس مریم در حق تجار دعا نمود و چون حضرت مریم به کنار درخت رسید درد زایمان پدیدار شد و عیسی مسیح متولد شد . آن درخت خشکیده که سالها بی ثمر بود چون دست حضرت مریم آن را لمس کرد ، برگ و میوه داد و حضرت مریم از رطب تازه آن تناول کرد و با خوردن آن رطب ها آرامش در وجودش حاصل گشت . 51
4- پیامبری حضرت عیسی مسیح علیه السلام در تورات و انجیل و قرآن
4-1-بشارت به پیامبری
در اسفار پنج گانه تورات در مورد بشارت به پیامبری عیسی مسیح علیه السلام مطلبی بیان نشده است . اما در انجیل لوقا درباره بشارت به پیامبری عیسی مسیح نوشته شده که : « و اینک حامله شده پسری خواهی زایید و او را عیسی خواهی نامید ، او بزرگ خواهد بود و به پسر حضرت اعلی مسمی می شود و خداوند تخت پدرش داوود را به او عطا خواهد فرمود و او بر خاندان یعقوب تا به ابد پادشاهی خواهد کرد و سلطنت او را نهایت نخواهد بود .»1
وخداوند نیز در قرآن درباره بشارت به پیامبری عیسی مسیح علیه السلام فرموده است : « إِذْ قَالَتِ الْمَلَئكَةُ يَامَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكلَِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسىَ ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فىِ الدُّنْيَا وَ الاَْخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِين .52 چون فرشتگان مریم را گفتند که خدا تو را به کلمه ی خود بشارت می دهد که نامش مسیح پسر مریم است ، که در دنیا و آخرت آبرومند و از مقربان درگاه خداست .
4-2- اعلام پیامبری و دعوت مردم
در اسفار پنج گانه تورات درباره اعلام پیامبری عیسی مسیح علیه السلام چیزی نوشته نشده است . اما در انجیل برنابا درباره پیامبری عیسی مسیح چنین نوشته شده است : « و چون یسوع به سن سی سالگی رسید به کوه زیتون آمد تا با مادرش زیتون بچیند ... که انجیل را از فرشته جبرئیل فرا گرفت ، و چون این نمایش جلوه گر شد یسوع دانست که او پیغمبری است که به سوی اسرائیل فرستاده شده ، پس همه را برای مریم گفت و مریم به او جواب داد که ای فرزند من پیش از آنکه تو متولد شوی از همه اینها آگاه شدم ، پس با نام خدا ، یسوع از مادرش جدا شد تا به وظیفه پیغمبری خود بپردازد . 53
و در انجیل مرقس چنین نوشته شده : « عیسی به استان جلیل آمد و مژده خدا را اعلام فرمود و گفت : ساعت مقرر رسیده و پادشاهی خدا نزدیک است توبه کنید و ایمان آورید . عیسی مسیح در سراسر جلیل می گشت و در کنیسه ها پیغام خود را اعلام می کرد و معجزات زیادی را انجام داد ....54
بنابراین حضرت عیسی مسیح علیه السلام با منطق قوی و معجزات شگفت انگیز خود سعی در بیان اعلام پیامبری خود به مردم را داشت.55
و اما خداوند در قرآن می فرماید که حضرت عیسی مسیح برای اعلام پیامبری خود به مردم فرمودند : « وَ مُصَدِّقًا لِّمَا بَينَْ يَدَىَّ مِنَ التَّوْرَئةِ وَ لِأُحِلَّ لَكُم بَعْضَ الَّذِى حُرِّمَ عَلَيْكُمْ وَ جِئْتُكمُ بَِايَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ فَاتَّقُواْ اللَّهَ وَ أَطِيعُون 56..... و آمده ام در حالی که کتاب تورات شما را تصدیق کنم و حلال گردانم بعضی چیزهایی را که بر شما حرام شده بود ، و از طرف خداوند برای شما معجزه آوردم ، پس ای بنی اسرائیل از خدا بترسید و مرا اطاعت کنید .»
5- عقاید نادرست نسبت به عیسی مسیح علیه السلام در تورات و انجیل
در آیات انجیل کارهای ناشایست بسیاری به حضرت عیسی مسیح نسبت داده شده از جمله اهانت به مادر و قطع روابط خانوادگی و ظلم و ستم و .... که قرآن در برخی موارد به طور مسقیم و در برخی موارد به طور غیر مستقیم ساحت مقدس حضرت عیسی مسیح از چنین اعمالی بری می داند و ما در این جا آیاتی که به طور مستقیم بحث می کند را ،از دیدگاه انجیل بیان کرده و در آخرین بحث به واسطه آیات اثبات کننده عصمت انبیاء به طور غیر مستقیم ساحت مقدس عیسی مسیح را بری می دانیم .
5-1- اهانت به مادر
یکی از کارهای ناشایستی که به عیسی مسیح ، در اناجیل نسبت داده شده این است که با مادر خویش بد رفتاری می نموده ، به طوری که در اناجیل آمده است : او با آن جماعت هنوز سخن می گفت که ناگاه مادر و برادرانش در طلب گفتگوی وی بیرون ایستاده بودند . شخصی وی را گفت اینک مادر تو و برادرانت بیرون ایستاده می خواهند با تو سخن گویند . در جواب گفت : کیست مادر من ؟ برادرانم کیانند ؟ و دست خود را به سوی شاگردان خود دراز کرده و گفت : اینانند مادر من و برادرانم ، چه هر کس که خواهش پدر من که در آسمان است به عمل آورد او برادر و خواهر و مادر من است .57
« چون شراب تمام شد ، مادر عیسی به او گفت شراب ندارند ، عیسی به وی گفت : ای زن مرا با تو چه کار است ؟ »58
آیات بالا مکان بی مهری و خلاف اخلاق و هتک حرمت عیسی مسیح را نسبت به مادرش بیان می کند و حتی تصریح کرده که عیسی مسیح نسبت بی ایمانی به حضرت مریم داده به همین علت عیسی مسیح را اولا به خاطر هتک حرمت به مادر ترک کننده دستور اکید و لازم الاجرای خدا می باشد .59 و ثانیا با توجه به نظر تورات ، « لعنت بر کسی که پدر و مادر خود را خوار داشته باشد و تمامی قوم آمین بگویند .»60 حضرت عیسی ملعون خداوند معرفی شده است .61
و اما خداوند در قرآن درباره حضرت عیسی مسیح می فرماید : « وَ بَرَّا بِوَالِدَتىِ وَ لَمْ يجَْعَلْنىِ جَبَّارًا شَقِيًّا62 و مرا نیکوکار به مادرم ساخت و مرا ستم کار و شقی نگردانید . »
بنابراین خود حضرت عیسی علیه السلام می فرماید که خداوند من را به نیکویی و مهربانی به مادر توصیه کرده و بی مهر و عاطفه و ستم کار قرار نداد .
5-2- قطع روابط خانوادگی
در انجیل آمده که حضرت عیسی مسیح ، مردم را به قطع رحم و تفرقه و جدایی تحریک می کرد و آنها را به دشمن داشتن پدر و مادر و برادران و خواهران و فرزندان امر می کرد چنان که در اناجیل آمده است : « اگر کسی نزد من آید و پدر و مادر و زن و اولاد و برادران و خواهران حتی جان خود را نیز دشمن ندارد شاگرد من نمی تواند بود . »63 ، « آمده ام تا مرد را از پدر خود و دختر را از مادر خویش و عروس را از مادر شوهرش جدا سازم و دشمنان شخص اهل خانه او خواهند بود . »64 ، « آیا گمان می برید که من آمده ام تا سلامتی بر زمین بخشم نه بلکه به شما تفریق را می گویم ، زیرا بعد از این پنج نفر که در یک خانه باشند ، دو از سه و سه از دو جدا خواهند شد ، پسر از پدر و مادر و پدر را از پسر و مادر و مادر از دختر و دختر از مادر و خارسو از عروس و عروس از خارسو مفارقت خواهند نمود . »65
با توجه به اناجیل حضرت عیسی علیه السلام حتی به این حد از تفرقه و جدایی و بهم ریختن نظام خانوادگی قناعت نکرده و فرمود : « گمان می کنید که من آمده ام تا سلامتی بر زمین بگذارم ؟ نیامده ام تا سلامتی بگذارم ، بلکه شمشیر را . »66 « من آمده ام تا آتشی در زمین افروزم . »67 با توجه به این جملاتی که در اناجیل آمده خنده دار است که مسیحیان دین خود را دین محبت و صلح می نامند و اسلام را دین شمشیر و جنگ معرفی می کنند . بدین ترتیب انجیل امر می کند قطع رحم نمایید و از پدر و مادر جدا شوید و فاصله بگیرید .68 البته در قرآن به رد کردن این تهمت از حضرت عیسی به صورت مستقیم اشاره نشده است ولی می توان به واسطه عصمت حضرت عیسی اثبات نمود علاوه بر این که قرآن چنین روش نفاق و جداسازی را به طور کلی رد می نماید و می فرماید : « * يَأَيهَُّا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّكُمُ الَّذِى خَلَقَكمُ مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنهَْا زَوْجَهَا وَ بَثَّ مِنهُْمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَ نِسَاءً وَ اتَّقُواْ اللَّهَ الَّذِى تَسَاءَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحَامَ إِنَّ اللَّهَ كاَنَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًا.69 ای مردم بترسید از پروردگار خود آن خدایی که همه شما را از یک تن بیافرید و هم از آن ، جفت او را خلق کرد و از آن دو تن خلقی بسیار در اطراف عالم از مرد و زن پراکند و بترسید از آن خدایی که به نام او از یکدیگر مسئلت و درخواست می کنید و درباره ارحام کوتاهی نکنید ، همانا خدا مراقب اعمال شماست . »
5-3- تغییر دهنده تورات و تبدیل کننده احکام
تورات شامل آیاتی است در زمینه این احکام و مقررات آن دائمی است و تمجیدهایی در این خصوص به طور روشن در ضمن آیات آن مندرج است و مدعی است که این مقررات ، صلاحیت جاودانی بودن برای اداره امور مردم را دارد و قوانین آن حافظ نظام حقیقت است و او موجب حیات بشری و سعادت سرمدی است .70 و در اناجیل آمده که : گمان مبرید که آمده ام تا تورات و صحف انبیاء را باطل سازم ،
نیامده ام تا باطل نمایم بلکه تا تمام کنم زیرا هر آینه به شما می گویم تا آسمان و زمین زایل نشود همزه یا نقطه ای از تورات هرگز زایل نخواهد شد ، پس هر که یکی از این احکام را بشکند و به مردم چنین تعلیم دهد در ملکوت آسمان کمترین شمرده شود ، اما هرکه به عمل آورد و تعلیم نامید او در ملکوت آسمان بزرگ خوانده خواهد شد . 71
ولی همین عیسی و شاگردانش به کلی شریعت مولا را تغییر داده و به تدریج آن را از بین بردند و حتی حرف و اثری از آن باقی نگذاشته اند به طوری که هر چیز را مباح کردند و به طهارت و پاکی همه چیز حکم دادند ! عیسی مسیح ختنه کردن را باطل کرد و تعطیلی روز شنبه و تعدد زوجات را که از اساسی ترین مقررات تورات هستند از بین برد و باطل ساخت و حتی طلاق را هم حرام اعلام نمود72 در روایتی از انجیل متی در این باره چنین آمده است که :
جمعی از فریسیان پیش عیسی امده محض امتحان از او پرسیدند ، « آیا جایز است که مرد به هر علتی که بخواهد زن خود را طلاق بدهد؟ » عیسی در جواب از آنها پرسید :« مگر شما تا به حال نخوانده اید که پروردگار انسان را از ابتدا نر و ماده آفرید ؟» و افزود ، « بدین جهت ، مرد ، پدر و مادر خود را اها می کند و به همسر خود می پیوندد و آن دو یکی می شوند . از این رو آنها دیگر دو تن نیستند بلکه یکی هستند . پس آن چه را که خدا به هم پیوسته است ، انسان نباید جدا سازد . » آنها به اعتراض گفتند :
«پس چرا موسی اجازه داد که مرد با دادن یک طلاق نامه به زن خود از او جدا شود ؟» پاسخ داد ، « به خاطر آن که اذهان شما بسته بود مولا اجازه داد که زن خود را طلاق گویید ؛ ولی در آغاز خلقت چنین نبود من به شما می گویم ، هر کس همسر خود را به هر علتی مگر ناپاک دامنی طلاق بدهد و با زن دیگری ازدواج کند مرتکب زنا شده است . 73
و خداوند نیز در قرآن درباره حضرت عیسی می فرماید : « وَ مُصَدِّقًا لِّمَا بَينَْ يَدَىَّ مِنَ التَّوْرَئةِ وَ لِأُحِلَّ لَكُم بَعْضَ الَّذِى حُرِّمَ عَلَيْكُمْ وَ جِئْتُكمُ بَِايَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ فَاتَّقُواْ اللَّهَ وَ أَطِيعُون؛ آمده ام در حالی که کتاب تورات شما را تصدیق کنم و حلال گردانم بعضی چیزهایی را که بر شما حرام شده بود و از طرف خداوند برای شما معجزه ای آورده ام ، پس ای بنی اسرائیل از خدا بترسید و مرا اطاعت کنید». 74
5-4- تناقص در رفتار و گفتار
در انجیل آمده که : مردی از مسیح پرسید که ای معلم نیکوکار ، من را دستوری ده که به حیات جاودانی نائل شوم ، عیسی گفت : چرا به من نیکوکار گفتی ؟ نیکوکار فقط یکی است و آن هم خداوند است ، و چون به راه می رفت شخصی دوان دوان آمده پیش او زانو زد ، سؤال نمود که ای استاد نیکو چه کنم تا وارث حیات جاودانی شوم . عیسی به او گفت : چرا من را نیکو گفتی حال آن که کسی نیکو نیست جز خدا فقط . 75
اما با وجود این که عیسی مسیح مردم را از نیکوکار گفتن به خود منع می کرد ، ناگهان در جایی دیگر با کمال افتخار خود را نیکو کردار می نامند همانند آن چه در انجیل یوحنا آمده که می گوید : « من آن شبان نیکوکارم و چوپان نیکو جانش را در راه گوسفندان فدا می کند .» 76
و عیسی مسیح به گفته اناجیل نه تنها هیچ یک از انبیاء سلف خود را به نیکی یاد نکرد و احترام ایشان را مراعات ننمود بلکه آنان را دزد و راه زن نامید و به طور صریح می گوید : « جمیع کسانی که پیش از من آمدند دزد و راهزن هستند و گوسفندان سخن ایشان را نشنیدند . »77
5-5-داخل کردن شیطان در انسان و حیوانات
جایی که مسیح شیطان را در انسان داخل می کند در داستان یهودای اسخریوطی است که یکی از خواص حواریون دوازده گانه و از نزدیک ترین اصحاب عیسی مسیح است که برای خودش انتخاب کرده ، چنانکه در انجیل یوحنا در جواب اینکه کدام شخص او را تسلیم به دار زدن خواهد کرد ، عیسی جواب داد : « آن است که من لقمه را فرو برده به او می دهم پس همه را فرو برده و به یهودای اسخریوطی پیر شمعون داد ، بعد از لقمه شیطان در او داخل گشت . »78
در آخر کتاب یوحنا چنین آمده است : « عیسی به ایشان جواب داد آیا من شما دوازده نفر را برنگزیدم و حال که یکی از شما ابلیسی است.»79
و اما درباره داخل کردن شیطان در حیوانات در اناجیل آمده : وقتی که او به طرف قبر آمد دو نفر دیوانه پیش او آمدند که از قبرهایشان بیرون آمده بودند ، پس فریاد زدند ما را با تو چکار ؟ ای عیسی ! ای پسر خدا مگر آمده ای که مارا قبل از موقع عذاب دهی و عقوبت نمایی ؟ و به فاصله دوری از ایشان گله خوک می چرید ، به این سبب شیاطین به عیسی گفتند و از او خواستار شدند که ما را از دیوانگان بیرون کن و اجازه بده به این گله خوک داخل شویم ! پس به ایشان گفت بروید . بعد ایشان خارج شدند و داخل گله خوک گردیدند . و این گله خوک یک مرتبه خود را به دریا پرتاب کردند و در آن غرق شدند و چوپانان نیز از مشاهده این وضع هراسان شدند و پا به فرار گذاشتند80 !! و ظلم و ستم عیسی مسیح نسبت به درختان و نباتات که در انجیل متی آمده :« بامدادان هنگامی که به شهر بر می گشت گرسنه شد و آنجا سر راهش درخت انجیری به چشمش خورد و به طرف او روانه گشت ولی چیز خوردنی در او نیافت از این رو گفت : از این پس تو را هرگز میوه مباد ، بدین سبب خشک گردید . »81
حال با توجه به آن چه بیان شد اگر درباره مسیحی که قرآن توصیف می کند و مسیحی که انجیل ها را معرفی می کنند ، دقت کنید متوجه می شوید که میان این دو مسیح چقدر فاصله وجود دارد و آن دو تا چه اندازه با هم اختلاف و تفاوت دارند . خداوند عیسی مسیح را انسانی پر برکت معرفی کرده و می فرماید که : نقصی در حرم امن زندگی این انسان کامل نیست و در همه ی ادوار از سلامت برخوردار
است . او مظهر جمال و جلال حق است ، از این رو نه می توان به او آسیبی رساند تا از سعادتش محروم گردد و نه او به کسی آسیب می رساند تا دیگران را از سعادت محروم کند بلکه آنچه از او به دیگران می رسد خیر رحمت و برکت است . قرآن دو صفت ممتاز برای عیسی برشمرده است و می فرماید : عیسی بنده خداست که از کتاب الهی و نبوت برخوردار است و موجودی است پر برکت که دائم با نماز و زکات در ارتباط است و نسبت به مادرش رئوف و مهربان است و نسبت به کسی شقی و جبار نیست .82 چنانچه خداوند در قرآن می فرماید : « فَأَشَارَتْ إِلَيْهِ قَالُواْ كَيْفَ نُكلَِّمُ مَن كاَنَ فىِ الْمَهْدِ صَبِيًّا.......83
عیسی در گهواره به امر خدا به سخن آمده گفت :
همانا من بنده خدایم که من را کتاب آسمانی و شرف نبوت عطا فرمود . و هر جا که باشم و در هر جا که بوده ام در صلب پدران و رحم مادران هنگام تولد تا گاه مردان ، مرا مبارک و پاک و مایه برکت و سربلندی قرار داد و تا زنده ام به نماز و روزه سفارش فرمود ، و به نیکویی و مهربانی با مادر توصیه نموده و من را ستمکار و بی مهر و عاطفه قرار نداد ، و سلامتی و پاکی از هر جهت ( جسمی و روحی و نسبی ) با من بوده و هست و از هنگامی که تولد یافتم و روزی که از جهان بروم و زمانی که برای زندگی ابدی باز برانگیخته شوم ، این است عیسی پسر مریم و گفتار حق درباره او همان است که بیان شد . »
علاوه بر این ها با عصمت که در فصل قبلی بیان شد می توان وجود این کارهای ناشایست را از ساحت مقدس حضرت عیسی دور نمود .
6- نسبت های نادرست در رابطه با عیسی مسیح
6-1-تثلیث
تثلیث در تورات نبوده وجزءعقاید کلیسا می باشد .یهود در رابطه با این که عیسی مسیح خود را فرزند خدا خوانده است وی را به مرگ محکوم کرد .84 اعتقاد به تثلیث اساس آموزه های مسیحییت را ساخته همان گونه که توحید بنیان اعتقادی در اسلام به شمار می آید. مسیحییان هر کاری را با آن آغا ز می کنند واولین چیزی که می آموزند پدر و پسر وروح القدس است.85 و متن انجیل به صراحت نقل می کند که عیسی مسیح به حواریون خود گفت: « پس رفته همه امت ها راشاگرد خود سازید وایشان را به اسم، اب وابن و روح القدس تعمید دهید.»86 داستان تعمید یافتن عیسی مسیح،آن گونه که در انجیل متی ولوقا آمده است ، دخالت پدر و روح القدس را بیان می کند.« اما عیسی چون تعمید یافت فوری ازآب بر آمد که در ساعت آسمان بر وی گشاده شد و روح خدا را دید که مثل کبوتری نزول کرده بر وی می آید.آنگاه خطابی از آسمان در رسید که این پسرحبیب من است که از او خشنودم.» 87
وعیسی مسیح در انجیل یوحنا می گوید:« ومن از پدر سؤال می کنم و تسلی دهنده ی دیگربه شما عطا خواهد کرد تا همیشه با شما بماند یعنی روح راستی.... پدر عطا می کند، پسر در خواست می کند و روح فرستاده یا عطا می گردد.»88
پس بنا بر مطالبی که بیان شد مسیحیان معتقدند سه شخصییت تثلیث یعنی پدر و پسر وروح القدس سه وجود مستقل و متمایز هستند و در عین حال یک ذات دارند ولی سخن این جاست که هر شخصیتی برای شناخته شدن دارای ویژگی های منحصره ای است که دیگری ندارد،پس این سه شخصیت تثلیث چگونه از هم باز شناخته می شوند ، آیا این سه شخصیت کپی یکدیگرند و یکسان هستند که در این صورت سه شخصیت نیستند بلکه یک شخصیت واحد هستند پس وجه تمایز این سه شخصیت در چه چیز است و با هم چه تفاوتی دارند که یکی پدر و یکی پسر و دیگری روح القدس شده است ، اگر تفاوت در یکی از صفات الهی باشد یعنی یکی از آنها دارای صفتی باشد که دیگری ندارد ، این مستلزم نقص در ذات الهی است و نقص در ذات الهی محال است . 89
مسیحیان معتقد به تثلیث برای اینکه در مقابل دانشمندان علم عقاید عاجز نمانده باشند بیان می کنند که مقصودشان از تثلیث این نیست که سه خدای جداگانه در خارج موجود باشد تا با توحید نسازد بلکه بیان می کنند که خدا مانند شعاع آفتاب که از حرارت و روشنایی و اثر شیمیایی تألیف شده از سه اقنوم یعنی پدر و پسر و روح القدس ترکیب شده است و این گونه خدا را مرکب از اجزاء معرفی می کنند که همواره به اجزاء خود محتاج می باشد .90
و خداوند در قرآن در رد عقیده تثلیث می فرماید : « يَأَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُواْ فىِ دِينِكُمْ وَ لَا تَقُولُواْ عَلىَ اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ إِنَّمَا الْمَسِيحُ عِيسىَ ابْنُ مَرْيَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَ كَلِمَتُهُ أَلْقَئهَا إِلىَ مَرْيَمَ وَ رُوحٌ مِّنْهُ فََامِنُواْ بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ لَا تَقُولُواْ ثَلَثَةٌ انتَهُواْ خَيرًْا لَّكُمْ إِنَّمَا اللَّهُ إِلَاهٌ وَاحِدٌ سُبْحَنَهُ أَن يَكُونَ لَهُ وَلَدٌ لَّهُ مَا فىِ السَّمَاوَاتِ وَ مَا فىِ الْأَرْضِ وَ كَفَى بِاللَّهِ وَكِيلا؛ 91 ای اهل کتاب ، در دین خود اندازه نگه دارید ، و درباره خدا جز به راستی سخن نگویید ، در حق مسیح عیسی بن مریم جز این نشاید گفت که او رسول خدا است و کلمه الهی است که به مریم فرستاده و روحی از عالم الوهیت است، پس به خدا وهمه فرستادگانش ایمان آورید و به تثلیث قائل نشوید ( اب و ابن و روح القدس را از خدا نخواهید ) از این گفتار شرک باز ایستید که برای شما بهتر است جز خدای یکتا خدایی نیست ......»
خداوند در این آیه به یکی از مهمترین انحرافات جامعه مسیحیت یعنی مسأله تثلیث و خدایان سه گانه اشاره کرده و با جملات کوتاه آن ها را از این انحراف بزرگ بر حذر می دارد و خطاب « یا اهل الکتاب» برای یهود و نصاری هر دو طایفه اهل کتاب است چون هم نصاری غلو در مسیح کردند و یهود غلو در غریز کردند و او را ابن الله نامیدند . 92 و خداوند آنها را نهی می کند یعنی ای اهل کتاب افراط در دین خود و تجاوز از حق در آن نکنید زیرا غلو همواره یک عیب دارد و آن این است که ریشه اصلی مذهب یعنی خداپرستی و توحید را خراب می کند و قول به تثلیث هم یک زیاده روی در دین است که از آن نهی شده .93 همچنین خداوند در قرآن می فرماید : « لَّقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللَّهَ ثَالِثُ ثَلَثَةٍ ؛ محققا کافر شدند کسانی که گفتند خدا سومین اقنوم از اقانیم سه گانه است.»94 در این آیه اقانیم به معنی ذات است و خداوند قائلین به چنین کلامی را کافر معرفی کرده و می فرماید : در اصل کفو و مانندی برای خدا یافت نمی شود .95
پس خداوند در قرآن با توجه به این آیات بدعت تثلیث را رد می کند . ابتدا در آیه اول اهل کتاب را از غلو باز می دارد و سپس به صورت حصر می فرماید : مسیح فقط پیامبر خدا و کلمه او بود و سپس می فرماید خدا منزه است از این که پسری داشته باشد و این در حالی است که شخصیت دوم تثلیث ، پسر است . و در آیه دوم به نفی مقید تثلیث می پردازد .96 و در تورات نیز در رد عقیده تثلیث آمده است که « یَهوَه خداست ، غیر از او دیگری نیست » 97 ، « یَهوَه خدای ما ، یهوه ی احد است . »98
6-2- الوهیت عیسی مسیح
یکی از مهمترین اعتقادات مسیحیان ، اعتقاد به الوهیت عیسی مسیح است . ایشان معتقدند که مسیح صد در صد خداست و یکی از اقانیم ثلاثه ی الهی می باشد که در عین حال لباس جسم پوشیده و به میان بشر آمد تا آن جا که عیسی مسیح را مساوی و هم ذات خدای متعال دانسته و تمام صفات الهی را نیز برای ایشان قائل هستند . اندیشه تجسد خدا در عیسی بیشتر در انجیل یوحنا مطرح شده است . 99 چنان چه آمده است : « در ازل ، پیش از آن که چیزی پدید آید ، کلمه وجود داشت و نزد خدا بود . او همواره زنده بود و خود او خدا است . »100
مسیحیان برای اثبات الوهیت مسیح به برخی از آیات اناجیل استناد کرده اند که عبارتند از : « من و پدر یکی هستیم . » 101 « پدر در من و من در پدرم »102 « نه برای این ها فقط سؤال می کنم که بلکه برای آنها نیز که به وسیله کلام به من ایمان خواهند آورد تا یک گردند چنان که تو ای پدر در من هستی و من در تو تا ایشان نیز در ما یک باشند . »103
و این کلام مسیح به نظر دانشمندان کلیسا بر این مطلب گواهی می دهد که مسیح خدا است زیرا به وضوح گفته است خدا در مسیح است و مسیح در خدا و یکی از بهترین دلایل بر الوهیت مسیح به شمار می آید . در پاسخ باید گفت که منظور از این جملات نه اتحاد واقعی با خدا که نوعی اتحاد مجازی است.104 مثلا در جایی دیگر آمده : « هر که اقرار کند عیسی پسر خداست ، خدا در وی ساکن است و وی در خدا ساکن است . »105 ، « خدا محبت است و کسی که در محبت ساکن است در خدا ساکن است و خدا در او ساکن است . » 106
آیاتی ازقران نیزنفی کننده الوهیت حضرت مسیح است مانندآیات ذیل:
- مسیح آفریده ای از خدا: اما با توجه به آنچه در اناجیل برای اثبات الوهیت مسیح مطرح شد در مقابل آیاتی نیز وجود دارد که الوهیت مسیح را نفی می کند وحتی عیسی مسیح را انسانی با جهل وناتوانی معرفی می کند و صفاتی را به ایشان نسبت می دهد که با الوهیت ایشان سازگار نیست.چنان که در خود انجیل تأکید شده است که خدا به معنای حقیقی بیش از یکی نیست وعیسی، خدا را خدای واحد حقیقی می خواند.« وحیات جاودانی این است که تو را خدای واحد حقیقی وعیسی مسیح راکه فرستادی بشناسد.» 107
وخداوند نیز در قرآن راجع به اعتراف عیسی مسیح به بندگی خود و تکذیب اتهام الوهیت می فرماید:« قَالَ إِنىِّ عَبْدُ اللَّهِ ءَاتَئنىَِ الْكِتَابَ وَ جَعَلَنىِ نَبِيًّا؛ .108 عیسی گفت : همانا من بنده خاص خدایم که من راکتاب آسمانی و شرف نبوت عطا فر مود.»
عیسی مسیح بارها در اناجیل بیان کرده که آفریده ای جدا از خدا است وخدایی در بالای سر خود دارد خدایی که او را می پرستد و او را پدر خطاب می کند. به طوری که در اناجیل آمده: « چرا من را نیکوگفتی وحال آن که کسی جز خدا نیکو نیست. »109 بنابراین عیسی می گفت که هیچ کس حتی خود را و نیز به نیکویی خدا نیست و نیکویی خدا آن چنان است که او را از عیسی جدا می کند . وخداوند نیز در قرآن می فرما ید: « إِنَّمَا الْمَسِيحُ عِيسىَ ابْنُ مَرْيَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَ كَلِمَتُهُ أَلْقَئهَا إِلىَ مَرْيَمَ وَ رُوحٌ مِّنْهُ110 ....همانا عیسی بن مریم رسول خدا و کلمه الهی است که به مریم فرستاده وروحی از عالم الوهیت است. »
وهمچنین خود مسیح در مورد پرستش خدا به بنی اسرائیل می فرماید: « قَالُواْ إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ وَ قَالَ الْمَسِيحُ يَابَنىِ إِسرَْ ءِيلَ اعْبُدُواْ اللَّهَ رَبىِّ وَ رَبَّكُمْ إِنَّهُ مَن يُشرِْكْ بِاللَّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ وَ مَأْوَئهُ النَّارُ وَ مَا لِلظَّلِمِينَ مِنْ أَنصَار111 آنان که قایل به خدایی مسیح پسرمریم شدند، درحقیقت کافر گشتند، در حالی که خود مسیح گفت: ای بنی اسرائیل، خدایی را که آفریننده من و شماست بپرستید،که هر کس به خدا شرک آورد خدا بهشت را بر او حرام گرداند وجایگاهش آتش دوزخ باشد وستمکاران را هیچ کس یاری نخواهد کرد.»
– عدم اختیار مسیح : در اناجیل آمده : « پسر از خود هیچ نمی تواند کرد مگر آنچه ببیند که پدر به عمل آرد .»112 ، « از آسمان نزول کردم نه به اراده ی خود عمل کنم بلکه به اراده ی فرستنده ی خود عمل کنم . »113 « من از خود هیچ نمی توانم کرد . »114
پس بنابر آیات فوق عیسی مسیح علیه السلام به صراحت تأکید دارد از خود هیچ اختیاری ندارد .
- دانش محدود عیسی مسیح: حضرت عیسی علیه السلام هنگام نبوت درباره خود بیان داشت که : از آن روز و ساعت غیر از پدر هیچ کس اطلاعی ندارد ، نه فرشتگان در آسمان و نه پسرم هم اطلاعی ندارد . 115
- اظهار عجز و ناتوانی عیسی مسیح : در موارد فراوانی حضرت عیسی علیه السلام احساس عجز و ناتوانی کرده است که این خصوصیت با الوهیت وی سازگاری ندارد . برای مثال موقعی که حضرت عیسی علیه السلام را به گفته ی خودشان به صلیب می کشند عیسی در مقابل ظلمی که به ایشان می کنند و همچنین جسارت های دیگران هیچ عکس العملی نمی تواند نشان دهد . « نزدیک به ساعت نهم عیسی بر بالای صلیب به آواز بلند صدا زده و گفت: ایلی ایلی لما سبقتنی یعنی الهی الهی چرا مرا ترک کردی . » 116
همچنین هنگامی که به کوه بالا می رفت خسته می شد فرشته ای می آمد و وی را تقویت می کرد . « و بر حسب عادت بیرون شده به کوه زیتون رفت و شاگردانش از عقب او رفتند .... دعا کرده گفت ... و فرشته ای از آسمان بر او ظاهر شده او را تقویت می تمود پس به مجاهده افتاده به سعی بلیغ ترد دعا کرد ، چنان که عرق او مثل قطرات خون بود که بر زمین می ریخت . » 117
با این اوصاف آیا خدا « مسیح» نیاز به تقویت شدن دارد و دیگر اینکه خستگی از اوصاف انسانی است و با صفات خدا سازگاری ندارد .
- وسوسه شیطان: در انجیل متی آمده : « ابلیس عیسی را تجربه می نماید . »118 شیطان سعی می کند تا عیسی را وادار نماید که وفاداریش نسبت به خدا را زیر پا بگذارد .« شیطان پس از آنکه همه ممالک جهان و جلال آنها را به عیسی نشان داد ، گفت : اگر افتاده مرا سجده کنی همانا این همه را به تو بخشم . »119
بنابراین وسوسه عیسی فقط در حالی می توانست مفهوم داشته باشد که او خدا نباشد ، بلکه فردی جدا و دارای اراده آزاد باشد و عیسی چون خدا نبود می توانست وفادار نماند و شیطان را سجده کند ولی عیسی وفادار باقی ماند و گفت : « دور شو ای شیطان زیرا مکتوب است که خداوند خدا خود را سجده کن و او را فقط عبادت نما »120
- دعاهای مسیح برای خود: دعاهای عیسی مسیح دلیل قدرت مندی است که او از مقام پایین تری برخوردار بود . بنابراین آنچه در اناجیل آمده که عیسی در هنگام مرگ با دعاهای خود نشان داد که چه کسی مقام برتر از او داشت :« ای پدر اگر بخواهی این پیاله را از من بگردان لیکن به خواهش من بلکه به اراده تو . »121
- تولد عیسی مسیح: قائلین به الوهیت مسیح ، تولد اعجاز گونه مسیح را دلیل بر الوهیت عیسی می دانند . و تنها حضرت مسیح را دارای این ویژگی منحصر به فرد می دانند ، در پاسخ باید گفت : شکی نیست که ولادت مسیح بدون پدر معجزه است همان گونه که خدا در قرآن می فرماید : « وَ جَعَلْنَا ابْنَ مَرْيمََ وَ أُمَّهُ ءَايَةً وَ ء.....122، و ما پسر مریم و مادرش را آیت و معجزه بزرگ گردانیدیم .»
همچنین قرآن ولادت مسیح را همچون خلقت آدم می داند و می فرماید : « إِنَّ مَثَلَ عِيسىَ عِندَ اللَّهِ كَمَثَلِ ءَادَمَ خَلَقَهُ مِن تُرَابٍ ثُمَّ قَالَ لَهُ كُن فَيَكُون.123 همانا مثل خلقت عیسی به امر خدا مثل خلقت آدم است که او را از خاک ساخت . سپس به آن خاک گفت : بشری به حد کمال باش ، همان دم چنان گشت . »
بنابراین با توجه به آ یات در رد استدلال مسیحیان که می گویند : برای خداوندی مسیح همین بس که از بشری زاده نشده و اگر مخلوق بود می بایست از بشر زاده می شد، باید گفت که در این صورت باید آدم خدای مسیح باشد وآدم سزاوارتر است که خدا باشد چرا که او نه پدر داشت و نه مادر ولی مسیح مادر داشت وحواء را هم باید به عنوان خدا پذیرفت چرا که او نیز مادر نداشت و این از خلقت مسیح عجیب تر است.
- عبادت مسیح: در جای جای کتاب مقدس آمده که عیسی مسیح خدا را عبا دت می کرد به عنوان مثال: « آن گاه عیسی به دست روح به بیابان برده شد تا ابلیس او را تجربه نماید وچون چهل شبانه روز، روزه داشت آخر گرسنه شد...»124 پس طبق این آیه مسیح روزه می گرفت. ودر جایی دیگر آمده: « پس ابلیس او را به کوه بسیار بلندی برد و همه ممالک جهان وجلال آن ها را به او نشان داد وبه وی گفت: اگر افتاده مرا سجده کنی ، همانا این همه را به تو می بخشم. آنگاه عیسی به او گفت : دور شو ای شیطان زیرا مکتوب است که خداوند، خدای خود را سجده کن و او را فقط عبادت نما»125 پس بنابر ، این آیه مسیح خدا را سجده می کرد. ودر قرآن خداوند می فرماید:« وَ جَعَلَنىِ مُبَارَكا أَيْنَ مَا كُنتُ وَ أَوْصَانىِ بِالصَّلَوةِ وَ الزَّكَوةِ مَا دُمْتُ حَيًّا.126 ومرا هرکجا که باشم مایه برکت و رحمت گردانید، وتازندهام به عبادت، نماز و زکات سفارش کرد.»
- مرگ عیسی مسیح: تمامی اناجیل اتفاق نظردارند در این که حضرت عیسی بعد از واقعه صلیب جان سپرد و او را کفن کرده حنوط دادند و دفن کردند. برای مثال:« پس یوسف جسد او را برداشته درکتان پیچیده او را در قبری نو که برای خود از سنگ تراشیده بود گذارد وسنگی بزرگ برآن غلطانیده برفت.»127
پس با توجه به این آیه انجیل عیسی دارای صفت فنا ومرگ است، صفاتی که در خدا راه ندارد همان گونه که در قرآن خداوند می فرماید:« وَ تَوَكَّلْ عَلىَ الْحَىِّ الَّذِى لَا يَمُوتُ وَ سَبِّحْ بحَِمْدِهِ وَ كَفَى بِهِ بِذُنُوبِ عِبَادِهِ خَبِيرًا .128 و تو بر خدای زنده ابدی که هرگز نمی میرد توکل کن و به ستایش ذات او وی را تسبیح و تنزیه گو و هم او که به گناه بندگانش کاملا آگاه است کفایت است .»
خلاصه آن که مفهوم جاودانگی در قرآن از خلال صورت های ساده ظاهر می گردد و حاکی از آن است که خداوند آفریننده جهان ، مقدم بر جهان است و آن گاه که جهان مخلوق نابود گردد ، او به عنوان داور و جزا دهنده باقی است . او به مقام معنا زنده است و به خود موجود پایدار است و برای همین در قرآن سه بار دو اصطلاح« قََََََََََََیّوم » و« حَی» به همراه هم آمده است تا بر جاودانگی خداوند تأکید کند . 129
پس بنابر آیات نافی الوهیت مسیح در اناجیل و قرآن ، خداوند در قرآن الوهیت مسیح را از بزرگترین انحرافات مسیحیت دانسته و می فرماید : وَ يَوْمَ يَحْشُرُهُمْ وَ مَا يَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ فَيَقُولُ ءَ أَنتُمْ أَضْلَلْتُمْ عِبَادِى هَؤُلَاءِ أَمْ هُمْ ضَلُّواْ السَّبِيل130 همانا آنان که گفتند مسیح بن مریم خداست کافر شدند . بگو ای پیغمبر کدام قدرت می تواند در برابر خدا کمترین مانعی ایجاد کند اگر خدا بخواهد عیسی و مادرش و هر که در روی زمین است را هلاک می گرداند و ملک آسمان ها و زمین و هر آن چه بین آنهاست همه از آن خداست . هر چه را بخواهد خلق می کند و او بر ایجاد و هلاک همه چیز تواناست . »
6-3- عیسی مسیح فرزند خداست
یکی از استدلالات مسیحیان برای خداوندی مسیح این است که در مواردی از کتاب مقدس حضرت عیسی علیه السلام خود را پسر خدا خطاب کرده و از خداوند تعبیر به پدر یا پدرم کرده است ، پس فهمیده می شود او پسر خداست . برای مثال : « پس عیسی آوازی بلند برآورد و جان داد ..... و چون یوز باشی که مقابل وی ایستاده بود ، دید که بدترین طور صدا زده ، روح را سپرد و گفت : فی الواقع این مرد پسر خدا بود . »131
در جواب این استدلال باید گفت که در ادبیات این کتب خداوند پدر همه مؤمنین و صالحین خوانده شده است ودر موارد متعدد از مؤمنین تعبیر به فرزندان خدا شده است وافراد بسیاری مانند بنی اسرائیل هم پسران خدا خوانده شدند و اگر بنا باشد ما او را فرزند واقعی خدا بنامیم باید بنی اسرائیل را هم فرزند واقعی خدا بنامیم. برای نمونه: « واما به آن کسانی که او را قبول کر دند قدرت داد تا فرزندان خدا گردند، یعنی به هر که به اسم او ایمان آورد، که نه از خون و نه از خواهش جسد و نه از خواهش مردم بلکه از خداوند تولد یافتند.»132 « ای حبیبان یکدیگر را محبت نماییم زیرا که محبت از خداست و هر که محبت می نماید از خدا مولود شده است وخدا را می شناسد.»133 وهمچنین در اناجیل آمده: « عیسی چون تعمید یافت فورا از آب برآمد وروح خود را دیدکه مثل کبوتری نزول کرده بر وی می آید، آن گاه خدایی از آسمان رسید که این است پسر گرامی من که از او خشنودم.»134 « آن گاه عیسی به بیابان برده شد تا ابلیس او را تجربه نماید وچون چهل شبانه روز، روزه گرفت آخر گرسنه گردید پس ابلیس تجربه کننده نزد او امده گفت : اگر پسر خدا هستی بگو تا این سنگ ها نان شود . »135 « آن گاه ابلیس عیسی را به شهر مقدس برد ، به وی گفت : اگر پسر خدا هستی خود را به زیر انداز ، عیسی وی را گفت : خداوند خود را تجربه مکن.»136
اما بر خلاف آن چه در اناجیل آمده که عیسی مسیح خود را پسر خدا معرفی می کند در قرآن آمده که عیسی مسیح علیه یهود هشدار می دهد که خدا فرزند ندارد و در این رابطه خداوند در قرآن می فرماید: « إِنَّ اللَّهَ رَبىِّ وَ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ هَاذَا صرَِاطٌ مُّسْتَقِيم؛ 137 عیسی مسیح می فرماید: همانا خدا پروردگار من وپروردگار شماست پس او را عبادت کنید این صراط مستقیم است.
در بیشتر مواردی که سخن از عیسی علیه السلام در قرآن به میان آمده سه نکته را متذکر شد، یکی کلمه مریم دنبال عیسی آمده مثل عیسی بن مریم و دوم این که سخن از ربوبیت به معنی مالکیت خدا به میان آمده وسوم بندگی است وتکرار این سه نکته مانع از این است که یهود و نصاری عیسی مسیح را فرزندخدا می دانستند.138 همان گونه که درقرآن آمده است که: وَ قَالَتِ الْيَهُودُ عُزَيْرٌ ابْنُ اللَّهِ وَ قَالَتِ النَّصَرَى الْمَسِيحُ ابْنُ الله .139 یهود می گفتند عزیز فرزند خداست و نصاری می گفتند عیسی فر زند خداست.» همچنین خداوند در قرآن می فرماید: « ذَالِكَ عِيسىَ ابْنُ مَرْيمََ قَوْلَ الْحَقِّ الَّذِى فِيهِ يَمْترَُون....140 آن است عیسی پسر مریم گفتار دوستی که در آن شک می کنند و نباشد برای خدا از این که فرزندی اتخاذ کند... »
در این آیه سه نکته آمده است : یکی انتساب عیسی به مادرش مریم که فرزند او است نه فرزند خدا که شما درآن به شک افتادید. تعبیر ذکر نام مادر عیسی درکنار نام او درشانزده مورد از قرآن آمده ونشان می دهدکه مسیح همچون سایر افراد انسان در رحم مادر قرار داشت و دوران جنینی را گذراند وهمانند سایر افراد بشرمتولد شد، شیر خورد ودر آغوش مادر پرورش یافت یعنی تمام صفات بشر در او بود.141 دومین نکته اینکه:چنین چیزی متصور نیست و وجود ندارد که خدا انتخاب فرزند کند چون سر ازجمعیت خدا در می آورد وهمچنین فرزند جزیی از خدا محسوب می شود وخداوند تجزبه بردار نیست و با این که ایجاد فرزند از باب نیاز و فقر است142 در حالی که خداوند در قرآن می فرماید: « وَ مَن جَاهَدَ فَإِنَّمَا يجَُاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنىٌِّ عَنِ الْعَالَمِين143 از همه عالمیان بی نیاز است. » وهمچنین کسی که دارای فرزند باشد محکوم هزاران قانون وسنت است ولی خداوند متأثر ازهیچ مؤثری نیست و خداوند منزه است که در قالب اجسام و اشیا قرارگیرد به علاوه وجود بچه، محکوم قانون سنت وتدریج است که پس از انعقاد نطفه و زمینه و شرایط مناسب مدت نه ماه طول می کشد تا بچه به دنیا بیاید، ولی قانون ایجاد اشیاء نزد خداوند اگر چه در عالم خاکی به صورت تدریج وسلسله مراتب وجودی می باشد ولی در عالم تدبیر هر چیزی را خدا اراده کند به صورت دفعی و در آن واحد بدون گذشت زمان محقق شده و وجود پیدا می کند لذا وجود فرزند برای خدا که محکوم قانون تدریج است با وجود پیدا کردن هر چیزی به اراده خدا در آن واحد هم سازگار نیست.144
نکته آخرکه حضرت عیسی مسیح به آن تکیه می کند این است که فرمود: همانا الله پروردگار من و پروردگار شماست. و ربوبیت درحقیقت دلالت بر ملکیت دارد که مرحوم طبرسی می گوید: « عیسی گفت خدا مالک من و مالک شماست و این جمله را برای این گفت که دلیلی باشد علیه نصاری که می گفتند مسیح فرزند خداست. و تصریح به مملوک بودن انسان اشاره به این است که با فرزند بودن قابل توجه نیست هر چیزی ملک است فرزند نیست وهر کسی فرزند است ملک نیست.145 وعیسی ادامه داد که مرا نسبت فرزندی به خدا ندهید چون من بنده اویم، همانطور که شما بنده اید به علاوه رَبّی و رَبّکم تکرار اشاره به وحدانیت و ربوبیت خداست یعنی خدایی که رب من است رب شما وهمه عالمیان است. و با این تکرار تصریح به نفی هر گونه شرکی نمود. چون فرزند خدا بودن حکایت از شرک می کند .146
7- مصلوب ساختن عیسی مسیح علیه السلام
در هر چهار انجیل « مرقس ، متی ، لوقا و یوحنا » چگونگی دستگیری ، محاکمه و به صلیب کشیده شدن عیسی مسیح را با تفاوت هایی جزیی نقل کرده اند ؛ در انجیل مرقس بدین قرار است :«آنها عیسی را به محلی به نام جل جبّا بردند، و به او شرابی دادند که آمیخته به دارویی به نام مّر بود ، اما او آن را قبول نکرد ، پس او را به صلیب میخ کوب کردند... ساعت نه صبح بود که او را مصلوب کردند... » 147
این گزارش در انجیل مرقس بود که در سه انجیل متی و لوقا و یوحنا با تفاوت هایی جزیی نقل شده برای نمونه : در انجیل متی آمده است که مسیح اعلام می کند که پس از مصلوب شدن سه شبانه روز در زمین مدفون خواهد ماند همچنان که یونس سه شبانه روز در شکم ماهی خواهد بود . در حالی که اناجیل دیگر مدت دفن مسیح را از غروب جمعه تا قبل از سپیده ی یک شنبه یعنی حداکثر یک روز و دو شب می دانند .148
همچنین در انجیل متی موقعی که می خواهند ماجرای به دار آویختن عیسای مسیح را شرح دهد می نویسد : « آن دو دزد که با وی مصلوب بودند او را دشنام می دادند . »149 اما در انجیل لوقا آمده است که : یکی از آن دو خطاکار مصلوب ، بر وی کفر گفت : که اگر تو مسیح هستی خود را و ما را برهان اما آن دیگری جواب داده او را نهیب کرد و گفت : مگر تو از خدا نمی ترسی ، چون که تو نیز زیر همین حکمی ، لیکن این شخص هیچ کار بیجا نکرده است .150
بنابراین مطالب در هر چهار انجیل متی و مرقس و لوقا و یوحنا چگونگی دستگیری و محاکمه و به صلیب کشیده شدن دفن و برخاستن از قبر و صعودش به آسمان را با تفاوت هایی جزیی نقل کرده اند و نتیجه این که مسیحیان معتقدند که عیسی به صلیب کشیده و دفن شد و بعد از سه روز به آسمان رفت .151
بنابر آنچه تا کنون در انجیل های فعلی در رابطه با مصلوب شدن عیسی مسیح علیه السلام بیان شد ، با این همه قرآن به صراحت مصلوب شدن عیسی مسیح را منکر شده است . و خداوند در آیاتی به رد کشته شدن حضرت عیسی پرداخته ، می فرمایند : وَ بِكُفْرِهِمْ وَ قَوْلِهِمْ عَلىَ مَرْيَمَ بهُْتَانًا عَظِيمًا وَ قَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا المَْسِيحَ عِيسىَ ابْنَ مَرْيَمَ رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا قَتَلُوهُ وَ مَا صَلَبُوهُ وَ لَكِن شُبِّهَ لهَُمْ وَ إِنَّ الَّذِينَ اخْتَلَفُواْ فِيهِ لَفِى شَكٍّ مِّنْهُ مَا لهَُم بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلَّا اتِّبَاعَ الظَّنِّ وَ مَا قَتَلُوهُ يَقِينَا بَل رَّفَعَهُ اللَّهُ إِلَيْهِ وَ كاَنَ اللَّهُ عَزِيزًا حَكِيمًا.152 و هم بواسطه کفرشان و بهتان بزرگشان به مریم . و هم از این رو که گفتند ، ما مسیح عیسی بن مریم رسول خدا را کشتیم ، در صورتی که او را نکشتند و نه به دار کشیدند ، بلکه امر بر آنها مشتبه شد ؛ و همانا آنان که درباره ی او عقاید مختلف اظهار داشتند از روی شک و تردید سخنی گفتند و عالم به او نبودند جز آنکه از پی گمان خود می رفتند ؛ و به طور یقین مسیح را نکشتند بلکه خدا او را به سوی خود بالا برد ، و پیوسته خدا مقتدر و کارش از روی حکمت است . » و نیز خداوند در آیه ای دیگر می فرماید: « إِذْ قَالَ اللَّهُ يَاعِيسىَ إِنىِّ مُتَوَفِّيكَ وَ رَافِعُكَ إِلىََّ وَ مُطَهِّرُكَ مِنَ الَّذِينَ كَفَرُواْ وَ جَاعِلُ الَّذِينَ اتَّبَعُوكَ فَوْقَ الَّذِينَ كَفَرُواْ إِلىَ يَوْمِ الْقِيَمَةِ ثُمَّ إِلىََّ مَرْجِعُكُمْ فَأَحْكُمُ بَيْنَكُمْ فِيمَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُون. 153 به یاد آر وقتی که خدا فرمود : ای عیسی ، همانا من روح تو را قبض نموده و به سوی آسمان قرب خود بالا برم و تو را پاک و منزه از معاشرت و آلایش کافران گردانم و پیروان تو را بر کافران تا روز قیامت برتری دهم ، آن گاه بازگشت شما به سوی من خواهد بود ، پس به حق حکم کند در آن چه بر سر آن با هم به نزاع برمی خاستید» .
ظاهر قرآن دلالت بر این دارد که حضرت عیسی مصلوب نشد و او را نکشتند ، بلکه این امر بر دشمنان مشتبه نشد و عیسی مسیح به آسمان برده شد .154 و با توجه به آیه مشخص می شود ، یهودیان درباره عیسی مسیح اختلاف کردند و خودشان در شک بودند و هیچ یک به گفته ی خود اطمینان نداشتند و تنها از تخمینشان پیروی می کردند . درباره این که آنها در مورد چه چیزی با هم اختلاف داشتند در میان
مفسران گفتگو است . مفسران احتمال می دهند که این اختلاف مربوط به اصل و موقعیت و مقام عیسی مسیح بوده که جمعی از مسیحیان او را فرزند خدا و بعضی به عکس همانند یهودا او را پیامبر نمی دانستند و همگی در اشتباه بودند و نیز ممکن است اختلاف در چگونگی قتل عیسی مسیح باشد که بعضی مدعی کشتن او بودند و بعضی می گفتند کشته نشده و هیچ یک به گفته ی خود اطمینان نداشتند . یا این که مدعیان قتل عیسی مسیح به خاطر عدم آشنایی به او در شک بودند که آن کس را که کشتند خود مسیح بوده یا دیگری به جای او لکن امر بر آنها مشتبه شده بود .155
8- نتیجه
با توجه به مطالب مقاله این نتایج به دست آمد:
برای عیسی مسیح درتورات اجدادی نام برده شده ونسب ایشا ن رامنتهی به زناداده اند همجنین دراناجیل نیزباتوجه به اجدادی که درانجیل متی ولوقابرای ایشان نام برده شده باز هم ایشان رامنتهی به زنا دانسته اندولی درقران باذکرآیاتی به تحلیل وبررسی اجداد عیسی مسیح پرداخته ونسب ایشان رامنتهی به نوح ابراهیم وعمران داده اند ودرنتیجه ایشان راازهرگونه آلودگی وفساد بری دانستندوهمچنین درموردپدرحضرت که دراناجیل چند پدر برای ایشان نام برده شده امادرقران به تحلیل وبررسی پرداخته وبرای ایشان پدری قائل نمی با شند.
ودرمورد مصلوب شدن حضرت که اناجیل رائ به مصلوب شدن ایشان داده اند وسپس می گویند که حضرت صعود به آسمان کرده اند ودر قرآن آمده که حضرت عیسی ازهمان ابتدا به آسمان بالا برده شده اند وسپس همراه حضرت مهدی (عج) درانقلاب جهانی ایشان به زمین رجعت میکنند
درانجیل و همچنین قران به پیامبری عیسی مسیح بشارت داده شده است وپیامبری ایشان اعلام شده است.
طبق مطالب بیان شده درانجیل اعمال ناشایستی همچون اهانت به مادر وقطع روابط خانوادگی وتناقض در رفتار وگفتار به حضرت عیسی نسبت داده شده وهمچنین نسبت های ناروایی چون الوهیت عیسی وفرزند خدا بودن به وی دادند که این اعمال ونسبت ها ازجانب خداوند مطرود است وبا بررسی آیات قران در موردعیسی مسیح به وضوح راستی ودرستی آیات الهی وبطلان کتب مقدس تورات وانجیل رامی توان دریافت ودر نتیجه می توان گفت که قران ازمنبع وحی الهی سرچشمه گرفته ولی تورات وانجیل فعلی دراکثر موارد دست نوشته های بشری است که فاقد ارزش واعتبار می باشد.
9- فهرست منابع
* قرآن
* کتاب مقدس ( تورات و انجیل )
1. ادیب آل علی، سید محمد (1385)، پرسشها و پاسخ هایی درباره مسیحیت ، بی جا ، نشر مرکز مدیریت حوزه علمیه قم.
2. بی نا (بی تا)، انجیل برنابا ، ترجمه حیدر قلی خان سردار کابلی ، بی جا .
3. بی نا ، حقیقت مسیحیت ، مؤسسه در راه حق ، بی جا ، چاپ ششم ،
4. توفیقی ،حسین (1377)، ،نگاهی به ادیان زنده ی جهان،چاپ دفتر انتشارات اسلامی نشر مرکز مدیریت حوزه ی علمیه خواهران ، چاپ اول.
5. جوادی آملی ، عبدالله(1388) ، تفسیر موضوعی قرآن ، تنظیم و ویرایش علی اسلامی ، قم ، نشر اسراء ، چاپ نهم ، ج 7
6. حسینی ، اصفهانی (1377)، سید مرتضی ، نگرش وحی بر یهود و مسیحیت در مجموع قرآن ، بی جا ، انتشارات فرهنگ قرآن ، چاپ اول .
7. رابینسون نیل(بی تا) ، عیسی در قرآن ، عیسای تاریخی و اسطوره تجسد ، ترجمه محمد کاظم شاکر ، نشریه هفت آسمان .
8. زمانی ، مصطفی (1369)، به سوی اسلام یا آیین کلیسا ، بی جا ، انتشارات پیام اسلام چاپ هشتم .
9. سلیمانی اردستانی ، عبدالرحیم(1381) ، آشنایی با ادیان 2 مسیحیت ، بی جا ، نشر زلال کوثر ، چاپ اول .
10. صادقی ، محمد(1336) ، بشارت عهدین ، تهران ، چاپخانه مصطفوی .
11. طباطبایی ، سید محمد حسین(1373) ، تفسیر المیزان ، ترجمه صالحی کرمانی ، بی جا ، نشر فرهنگی رجاء، ج 14 .
12. طبرسی ، ابوعلی فضل بن حسن(1380) ، تفسیر مجمع البیان ، ترجمه علی کرمی ، تهران ، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، ج 2 .
13. قزوینی یزدی ،حاج بابا(بی تا) ، محضر الشهود فی رد الیهود ،یزد ،نشریات کتابخانه وزیری .
14. کارپنتر ، هامفری(1388) ، کتاب عیسی ، ترجمه حسن کامشاد ، چاپ واژه ، انتشارات طرح نو ، چاپ چهارم .
15. کاشف الغطاء ، محمد حسین ، پژوهشی درباره انجیل و مسیح ، ترجمه سید هادی خسرو شاهی ، بی جا ، انتشارات دارالتبلیغ اسلامی ، بی تا .
16. ماسون ، دنیز(1385) ، قرآن و کتاب مقدس و درون مایه های مشترک ، ترجمه فاطمه سادات تهامی ، تهران ، نشر دفتر پژهش و نشر سهروردی ،ج 1 .
17. مبلغی آبادانی ، عبدالله(1376) ، تاریخ ادیان و مذاهب جهان ، بی جا ، انتشارات حرّ ، ج 1 و 2 .
18. مترجمان (1377) ، تفسیر هدایت ، مشهد ، انتشارات بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی ، چاپ اول، ج 1 .
19. مکارم شیرازی ، ناصر(1374) ، تفسیر نمونه ، تعران ، انتشارات دارالکتب الاسلامیه ، چاپ اول ، 1374 هجری شمسی ، ج 2 و 4 .
[2] -سطح 4 تفسیر تطبیقی، مدرس حوزه و دانشگاه آزاد آبدانان
[3] -عضو هیات علمی دانشگاه آزاد ایلام
[4] -تورات ، سفر پیدایش ، باب 49 .
[5] -، حاج بابا قزوینی یزدی ، محضر الشهود فی رد الیهود ، ص 38 .
[6] - تورات ، سفر پیدایش ، فصل 38 ، آیات 30-6 .
[7] - همان ، باب 14 ، جمله 21 .
[8] - تکوین تورات ، فصل 19 ، آیات 38-30 .
[9] - کارنپتر هامفری ، کتاب عیسی ، ترجمه حسن کامشاد ، ص 21 .
[10] -همان
[11] سوره آل عمران ، آیه 33 -
[12] - سوره آل عمران ، آیه 34 .
[13] - مصطفی زمانی ، به سوی اسلام یا آیین کلیسا، ص 60
[14] - انجیل لوقا ، باب 4 ، جمله 22 .
[15] - انجیل متی ، باب 13 ، جمله 55 .
[16] - همان ، ص 61 .
[17] - انجیل لوقا ، باب 1 ، جمله 33 .
[18] - متی باب 9 ، جمله 27 .
[19] - همان ، باب 12 ، جمله 23 .
[20] - همان ، ص 61 .
[21] - انجیل متی ، باب 8 ، جمله 20 .
[22] - انجیل یوحنا ، باب 12 ، جمله 34 .
[23] - مرقس باب 1 جمله 1 ، لوقا باب 4 جمله 41 ، یوحنا باب 1 جمله 18 .
[24] - رساله اول یوحنا باب 3 ، جمله 9 .
[25] - متی باب 11 ، جمله 25 .
[26] - همان ، باب 1 ، جمله 20- 19 .
[27] - مصطفی زمانی ، همان،، ص 60 .
[28] - سوره آل عمران ، آیه 59 .
[29] - تورات ، سفر پیدایش ، باب 1 ، جمله 27 .
[30] - همان ، باب 2 ، جمله 7 .
[31] - انجیل متی ، باب 19 ، جمله 4 .
[32] - مصطفی زمانی همان ، ص 74 .
[33] - سوره ی نساء ، آیه 157 .
[34] - سوره ی زخرف ، آیه 57 .
[35] - سوره ی مؤمنون ، آیه 50 .
[36] - سوره ی مریم ، آیه 34
[37] - مترجمان ، تفسیر هدایت ، ج 1 ، ص 527 .
[38] - مصطفی زمانی ، همان ، ص 72 .
[39] - ناصر مکارم شیرازی ودیگران ، تفسیر نمونه ،ج 14 ، ص 252
[40] - انجیل لوقا ، باب 1 ، جملات 38- 26 .
[41] - انجیل متی ، باب 1 ، جملات 25 – 18 .
[42] - انجیل برنابا ، فصل 3 ، فقره 10 .
[43] - سوره مریم ، آیه 16 .
[44] - سوره مریم ، آیه 17 .
[45] - محمد جواد نجفی خمینی ، تفسیر آسان ، ج 1 ، ص 93 .
[46] - سید محمد باقر موسوی همدانی ، ترجمه تفسیر المیزان ،ج14، ص 45
[47] - سوره مریم ، آیه 23 .
[48] - ناصر مکارم شیرازی ودیگران . تفسیر نمونه ، ، ج 13 ، ص 41 – 40 .
[49] - سوره مریم ، آیه 24 .
[50] - سوره مریم ، آیه 25 .
[51] - سید محمد ابراهیم بروجردی ، تفسیر جامع ، ج 4 ، ص 266 .
[52] - سوره آل عمران ، آیه 45 .
[53] - انجیل برنابا ، جملات 8-1 ، ص 57 .
[54] - انجیل مرقس : باب 1 جملات 45-14 ص 54 و باب 2 جملات 13-1 ص 55 .
[55] - عبدالله مبلغی آبادانی ، تاریخ ادیان و مذاهب جهان ، ص 695 .
[56] - سوره آل عمران ، آیه 50 .
[57] - انجیل متی ، باب 12 ، آیات 50 – 46 .
[58] - انجیل یوحنا ، باب 2 ، جملات 4- 3 .
[59] - محمد صادقی ، بشرت عهدین ،ص 71 .
[60] - تورات ، سفر تثنیه ، فصل 27 ، آیه 16 .
[61] - محمد صادقی ، همان ، ص 71 .
[62] - سوره مریم ، آیه 32 .
[63] - انجیل لوقا ، باب 14 ، جمله 26 .
[64] - انجیل متی ، باب 10 ، جملات 37 – 35 .
[65] - انجیل لوقا ، باب 12 ، جملات 54 – 51 .
[66] - انجیل متی ، باب 10 ، جمله 34 .
[67] - انجیل لوقا ، باب 12 ، جمله 49 .
[68] - محمد حسین کاشف الغطاء ، پژوهشی درباره ی انجیل و مسیح ، ص158
[69] - سوره نساء ، آیه 1 .
[70] - محمد حسین کاشف الغطاء ، همان ، ص 156 .
[71] -انجیل متی ، باب 5 ، جملات 19 – 17 .
[72] - محمد حسین کاشف الغطاء ، همان ص 157 .
[73] - انجیل متی ، باب 19 ، جملات 9- 3 .
[74] - سوره آل عمران ، آیه 50 .
[75] - انجیل مرقس ، باب 10 ، جملات 18 -17 .
[76] - انجیل یوحنا ، باب 10 ، جمله 11 .
[77] - انجیل یوحنا ، باب 10 ، جمله 8 .
[78] - انجیل یوحنا ، باب 14 ، جمله 26 .
[79] - همان .
[80] - انجیل متی ، باب 8 ، جملات 34 – 32 .
[81] - انجیل متی ، باب 21 ، جملات 20 – 18 .
[82] - جوادی آملی ، تفسیرموضوعی قرآن ، ج 7 ، ص 355 – 354 .
[83] - سوره مریم ، آیات 34 – 29 .
[84] - عبدالله مبلغی آبادانی ،تاریخ ادیان و مذاهب جهان ، ج 2 ص 693 .
[85] - مصطفی زمانی ، به سوی اسلام یا آیین کلیسا ، ص 112 .
[86] - انجیل متی ، باب 19 ، جمله 28 و انجیل مرقس باب 16 ، جمله 15 .
[87] - انجیل متی ،باب 3 جملات 17 – 16 و مرقس باب 1 ، جملات 11 – 9 .
[88] - انجیل یوحنا ، باب 14 ، جمله 16 .
[89] - بی نام ، حقیقت مسیحیت ، ص 145 .
[90] - همان .
[91] - سوره نساء ، آیه 171 .
[92] - سوره توبه ، آیه 30 .
[93] - سید مرتضی حسینی اصفهانی ، نگرش وحی بر یهود و مسیحیت در مجموع قرآن ،ج1، ص107
[94] - سوره مائده ، آیه 73 .
[95] - سید مرتضی حسینی اصفهانی ، همان ، ص 72 – 71 .
[96] - همان ، ص 107 .
[97] - تورات ، سفر تثنیه ، باب 4 ، جملات 39 – 35 .
[98] - همان ، باب 6 ، جمله 4 .
[99] - رابینسون نیل ، مقاله عیسی در قرآن ، عیسای تاریخی و اسطوره تجسد ، ، ص 148 .
[100] - انجیل یوحنا ، باب 1 ، جملات 3 – 1 .
[101] - همان ، باب 10 ، جمله 30 .
[102] - همان ، باب 10 ، جمله 39 .
[103] - همان ، باب 17 ، جمله 20 .
[104] - رابینسون نیل ، همان .
[105] - نامه اول یوحنا ، باب 4 ، جمله 15 .
[106] - همان ، باب 4 ، جمله 16 .
[107] -انجیل یوحن ، باب 17 ، آیه 3 .
[108] - سوره مریم ، آیه 30 .
[109] - انجیل مرقس ، باب 10 ، جمله 18 .
[110] - سوره نساء ، آیه 171 .
[111] - سوره مائده ، آیه 72 .
[112] - انجیل یوحنا ، باب 5 ، جمله 18 .
[113] - همان ، باب 6 ، جمله 38 .
[114] - همان ، باب 5 ، جمله 30 .
[115] - انجیل مرقس ، باب 13 ، جمله 32 .
[116] - انجیل متی ، باب 27 ، جمله 46 .
[117] - انجیل لوقا ، باب 22 ، جملات 45 – 39 .
[118] - متی باب 4 ، جمله 1 .
[119] - همان ، جمله 8 – 9 .
[120] - همان ، جمله 10 .
[121] - انجیل لوقا ، باب 22 ، جمله 42 .
[122] - سوره مؤمنون ، آیه 50 .
[123] - سوره آل عمران ، آیه 59 .
[124] -انجیل متی ، باب 4 ، جملات 2- 1 .
[125] - همان ، جمله 11- 8 .
[126] -سوره مریم ، آیه 31 .
[127] - انجیل متی ، باب 27 ، جمله 57 .
[128] - سوره فرقان ، آیه 58 .
[129] - دنیز ماسون ، قرآن و کتاب مقدس و درون مایه های مشترک ،ص65 .
[130] - سوره مائده ، آیه 17 .
[131] - انجیل مرقس ، باب 15 ، جملات 39 – 37 .
[132] - انجیل یوحنا ، باب 1 ، جملات 13 و 12 .
[133] - رساله اول یوحنا ، باب 4 ، جمله 7 .
[134] - انجیل متی ، باب 3 ، جملات 17 و 16 .
[135] - همان ، باب 4 ، جمله 5 – 1 .
[136] - همان ، جملات 9 – 6 .
[137] - سوره آل عمران ، آیه 51 .
[138] - سید مرتضی حسینی اصفهانی ، همان، ج 1 ،
ص 84 .
[139] - سوره توبه ، آیه 30 .
[140] -سوره مریم ، آیات 36 – 34 .
[141] - ناصر مکارم شیرازی ودیگران ، تفسیر نمونه ، ج 4 ، ص 221 .
[142] - همان .
[143] - سوره عنکبوت ، آیه 6 .
[144] - سید مرتضی حسینی اصفهانی ، همان ، ص 86 .
[145] -طبرسی ، تفسیر مجمع البیان ، ج 2 ، ص 446 .
[146] - سید مرتضی حسینی اصفهانی ، همان ، ص 86 .
[147] - انجیل مرقس ، باب 15 و 14 .
[148] - انجیل متی ، باب 27 .
[149] - مصطفی زمانی ، همان ، ص 139 .
[150] - انجیل متی ، باب 28 ، جمله 52 .
[151] - عبدالرحیم سلیمانی اردستانی. آشنایی با ادیان 2 مسیحیت ، ص 43 .
[152] - سوره نساء ، آیات 158 – 156 .
[153] - سوره آل عمران ، آیه 55 .
[154] - سید محمد ادیب آل علی ، پرسش ها و پاسخ هایی درباره مسیحیت ، ص 33
[155] -، ناصر مکارم شیرازی ، تفسیر نمونه ،ج 4 ، ص 199 .