مقایسه رضایت‌مندی زوجیت والدین و ویژگی‌های شخصیتی و حمایت اجتماعی ادراک‌شده فرزندان در برگزیدگان جشنواره بین‌المللی خوارزمی، المپیادهای علمی و عادی
محورهای موضوعی : روانشناسي اجتماعي
منیر شمس
1
,
غلامعلی افروز
2
,
علی‌اکبر ارجمندنیا
3
1 - کارشناسی ارشد، گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2 - استاد، گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3 - دانشیار، گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
کلید واژه: رضایت‌مندی زوجیت#ویژگی‌های شخصیتی# حمایت اجتماعی ادراک‌شده,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش مقایسه رضایت‌مندی زوجیت والدین و ویژگی‌های شخصیتی و حمایت اجتماعی ادراک‌شده فرزندان در برگزیدگان جشنواره بین‌المللی خوارزمی، المپیادهای علمی و عادی بود. طرح پژوهش علی‌مقایسه‌ای بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان برگزیده جشنواره بین‌المللی خوارزمی، المپیادهای علمی و عادی شهر تهران و والدین آنها در سال‌های 1399-1397 بودند. نمونه پژوهش 150 نفر (هر گروه 50 نفر) بودند که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مقیاس رضایت‌مندی زوجیت، سیاهه ویژگی‌های شخصیتی و مقیاس حمایت اجتماعی ادراک‌شده بودند. داده‌ها با روش‌های تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی توکی در نرم‌افزار SPSS-23 تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد والدین دانش‌آموزان از نظر رضایت‌مندی زوجیت و همه ابعاد آن شامل مطلوب اندیشی، رضایت زناشویی، رفتارهای شخصی، رفتارهای ارتباطی و اجتماعی، حل مساله، امور مالی، احساس‌ها و رفتارهای مذهبی، روش فرزندپروری، اوقات فراغت و تعامل احساسی تفاوت معناداری داشتند (05/0>P). به عبارت دیگر، میزان رضایت‌مندی زوجیت والدین دانش‌آموزان عادی و همه ابعاد آن کمتر از دو گروه دیگر بود، اما بین والدین دانش‌آموزان دو گروه برگزیدگان جشنواره بین‌المللی خوارزمی و المپیادهای علمی تفاوت معناداری وجود نداشت. همچنین، دانش‌آموزان از نظر ویژگی‌های شخصیتی روان‌رنجویی، برون‌گرایی، پذیرش و وظیفه‌شناسی و حمایت اجتماعی ادراک‌شده تفاوت معناداری داشتند (05/0>P)، اما از نظر ویژگی شخصیتی سازگاری تفاوت معناداری نداشتند (05/0<P). به عبارت دیگر، میزان روان‌رنجورخویی دانش‌آموزان عادی بیشتر از دو گروه دیگر و میانگین برون‌گرایی، پذیرش و وظیفه‌شناسی و حمایت اجتماعی ادراک‌شده آنان کمتر از دو گروه دیگر بود، اما بین دانش‌آموزان دو گروه برگزیدگان جشنواره بین‌المللی خوارزمی و المپیادهای علمی تفاوت معناداری وجود نداشت. با توجه به نتایج، تلاش برای ارتقای علمی و مهارتی دانش‌آموزان عادی ضروری به نظر می‌رسد.
The aim of this study was comparison the parents' couple's satisfaction and children' personality traits and perceived social support in winners of Kharazmi international festival, scientific olympiads and normal. The research desighn was Causal-comparative. The research community were the winner students of Kharazmi international festival, scientific olympiads and normal of Tehran city and their parents in 2018-2020 years. The research sample were 150 people (50 people in each group) who were selected by available sampling method. The research instruments were the couple's satisfaction scale, personality traits inventory and perceived social support scale. Data were analyzed with using methods of one way analysis of variance and Tukey post hoc test in SPSS-23 software. Findings showed that parents of students were significantly different in terms of couple's satisfaction and all its dimensions including desire thinking, marital satisfaction, personal behaviors, communication and social behaviors, problem solving, finances, religious feelings and behaviors, parenting method, leisure time and emotional interaction (p < 0.05). In the other words, the level of parents' couple's satisfaction of the parents of normal students and all its dimensions was less than the other two groups, but there was no significant difference between the parents of students of the two groups of winner of Kharazmi international festival and scientific olympiads. Also, students were significantly different in terms of psychotic personality traits of neuroticism, extroversion, openness and conscientiousness and perceived social support (p < 0.05), but there were not significantly different in terms of personality traits of agreeableness (P>0.05). In the other words, the level of normal students' neuroticism was higher than the other two groups and their average extraversion, openness and conscientiousness and perceived social support were lower than the other two groups, but there was no significant difference between the students of the two groups of winner of Kharazmi international festival and scientific olympiads. According to the results, it seems necessary to try to improve the science and skills of normal students.
بنیسی، پریناز. (1399). پیش‌بینی سلامت اجتماعی بر اساس بهزیستی روانشناختی، رفتار شهروندی سازمانی و حمایت اجتماعی در مدیران مدارس. مجله روانشناسی اجتماعی، 13(54)، 87-75.
بهروزی، ناصر؛ محمدی، فروغ و امیدیان، مرتضی. (1397). مقایسه حمایت اجتماعی، باورهای فراشناختی، سلامت روان و سرزندگی در نوجوانان پسر عادی و بزهکار مقیم کانون اصلاح و تربیت شهر اهواز. مجله پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، 7(20)، 96-81.
خانجانی، زینب و اکبری، سعیده. (1390). رابطه ویژگی‌های شخصیتی نوجوانان و اعتیاد آنان به اینترنت. مجله روانشناسی اجتماعی (یافته‌های نو در روانشناسی)، 6(19)، 127-113.
خان محمدی، ارسلان؛ صفانیا، علی محمد و پورابراهیم، مهدی. (1389). مقایسه ویژگی‌های شخصیتی و شیوه‌های یادگیری دانشجویان علوم پایه، فنی و مهندسی و علوم انسانی دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان مازندران. فصلنامه روانشناسی تربیتی، 6(16)، 20-1.
خدری، زهرا و عسگری، پرویز. (1390). مقایسه ویژگی‌های شخصیتی و سازگاری فردی- اجتماعی نوجوانان تک والد و دو والد شهر اصفهان. مجله اندیشه و رفتار، 5(19)، 58-48.
دادخواه، اصغر؛ شعاعی، فاطمه؛ افروز، ستوده و فرید، فاطمه. (1399). بررسی مقایسه‌ای و تحلیلی مولفه‌های رضامندی زوجیت در زوج‌های غیرخویشاوند و خویشاوند. دوفصلنامه روانشناسی خانواده، 7(1)، .
داوری‌فر، فروزان و مامی، شهرام. (1394). مقایسه ویژگی‌های شخصیتی و شیوه‌های فرزندپروری مادران دانش‌آموزان دختر دوره ابتدایی دارای اختلالات برونی‌سازی‌شده با مادران دانش‌آموزان عادی شهر ایلام. مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 23(2)، 158-149.
صالح، جبار؛ کاکابرایی، کیوان؛ افروز، غلامعلی و غلامعلی لواسانی، مسعود. (1396). مقایسه رضایت زناشویی و سبک فرزندپروری والدین کودک خودمانده و کودک عادی. نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، 8(3)، 25-16.
فردین، محمدعلی و شیرازی، محمود. (1395). مقایسه حمایت اجتماعی در نوجوانان علاقه‌مند به سبک‌های مختلف بازی‌های رایانه‌ای. فصلنامه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، 4(1)، 73-65.
کلانتری، جلال؛ سامانی، سیامک؛ افروز، غلامعلی و رفاهی، ژاله. (1397). مقایسه رضایت‌مندی زناشویی و سلامت روان والدین خویشاوند و غیرخویشاوند کودکان کم‌توان ذهنی. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی، 8(31)، 35-21.
محبی، معصومه؛ قاسم‌زاده، سوگند؛ فرزاد، ولی‌اله و افروز، غلامعلی. (1395). بررسی ویژگی‌های روانسنجی مقیاس رضایت‌مندی زوجیت در گروه معلمان متأهل زن شهر تهران. فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی، 7(4)، 179-163.
Bucher, M. A., Suzuki, T., & Samuel, D. B. (2019). A meta-analytic review of personality traits and their associations with mental health treatment outcomes. Clinical Psychology Review, 70, 51-63.
Chung, K., & Choi, E. (2014). Attachment styles and mother’s well-being among mothers of preschool children in Korea: The mediating role of marital satisfaction. Personality and Individual Differences, 69, 135-139.
Costa, P. T., & McCrae, R. R. (1992). Normal personality assessment in clinical practice: The NEO personality inventory. Psychological Assessment, 4(1), 5-13.
Galinha, I. C., Garcia-Martin, M. A., Oishi, S., Writz, D., & Esteves, F. (2016). Cross-cultural comparison of personality traits, attachment security, and satisfaction with relationships as predictors of subjective well-being in India, Sweden, and the United States. Journal of Cross-Cultural Psychology, 47(8), 1033-1052.
Hadidi, M. S., & Al Khateeb, J. A. (2014). A comparison of social support among adolescents with and without visual impairments in Jordan: A case study from the Arab region. Journal of Visual Impairment & Blindness, 108(5), 414-427.
Hou, Y., Jiang, F., & Wang, X. (2019). Marital commitment, communication and marital satisfaction: An analysis based on actor-partner interdependence model. International Journal of Psychology, 54(3), 369-376.
Jackson, J. B., Miller, R. B., Oka, M., & Henry, R. G. (2014). Gender differences in marital satisfaction: A meta-analysis. Journal of Marriage and Family, 76(1), 105-129.
Kasalova, P., Prasko, J., Holubova, M., Vrbova, K., Zmeskalova, D., Slepecky, M., & Grambal, A. (2018). Anxiety disorders and marital satisfaction. Neuro Endocrinology Letters, 38(8), 555-564.
Lavner, J. A., & Clark, M. A. (2017). Workload and marital satisfaction over time: Testing lagged spillover and crossover effects during the newlywed years. Journal of Vocational Behavior, 101, 67-76.
Leonard, K. S., Evans, M. B., Kjerulff, K. H., & Downs, D. S. (2020). Postpartum perceived stress explains the association between perceived social support and depressive symptoms. Women's Health Issues, 30(4), 231-239.
Malykh, S. (2017). The role of personality traits and intelligence in academic achievement of Russian high school students. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 237, 1304-1309.
Ryan, K. A., Han, P., Zhang, Y., Marshall, D. F., Yocum, A. K., Mclnnis, M. G., & Zollner, S. (2021). Stability of personality traits in bipolar disorder: Findings from a longitudinal cohort. Journal of Affective Disorders, 283, 1-10.
Shu, F., Ahmed, S. F., Pickett, M. L., Ayman, R., & McAbee, S. T. (2020). Social support perceptions, network characteristics, and international student adjustment. International Journal of Intercultural Relations, 74, 136-148.
Thompson, T., Perez, M., Kreuter, M., Margenthaler, J., Colditz, G., & Jeffe, D. B. (2017). Perceived social support in African American breast cancer patients: Predictors and effects. Social Science & Medicine, 192, 134-142.
Wiens, T. K., & Walker, L. J. (2019). Examining the relationship between bright and dark personality traits in two management samples. Personality and Individual Differences, 141, 92-100.
Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G., & Farley, G. K. (1988). The multidimensional scale of perceived social support. Journal of Personality Assessment, 52(1), 30-41.
_||_