گزارش مقدماتی فصل اول کاوش در محوطه کلانتر ۴، حوضه آبگیر سد گتوند، خوزستان

محورهای موضوعی : باستان‌شناسی پیش از تاریخ

حمیدرضا ولی‌پور ¹ , ایمان مصطفی‌پور ² , حسین داودی ³ , حامد ذیفر ⁴ , بهنام قنبری ⁵ , حمزه کریمی ⁶

1 - استادیار، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد باستان‌شناسی، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد باستان‌شناسی، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
4 - دانشجوی کارشناسی ارشد باستان‌شناسی، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ابهر، ایران.
5 - دانشجوی کارشناسی ارشد باستان‌شناسی، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ابهر، ایران.
6 - دانشجوی کارشناسی ارشد باستان‌شناسی، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ابهر، ایران.

تاریخ دریافت : 1402/04/20 تاریخ پذیرش : 1402/04/20 تاریخ انتشار : 1389/12/01

کلید واژه: کلانتر ۴, حوضه آبگیر سد گتوند, ایلام جدید, آرامگاه نیمه‌زیرزمینی, معماری سنگی,

چکیده مقاله :

دریاچه ۹۰ کیلومتری سد گتوند علیا تعداد قابل توجهی از محوطه‌ های باستانی شمال خوزستان را در خود فرو خواهد برد. از همین روی جهت شناسایی محوطه ‌های باستانی در خطر غرق شدن، تیمی از باستان ‌شناسان، حوضه آبگیرِ این سد را بررسی نموده و محوطه ‌های این محدوده را شناسایی و ثبت نمودند. محوطه کلانتر ۴ یکی از محوطه‌ های اعلام شده توسط تیم بررسی بود که در فروردین و اردیبهشت ۱۳۸۹ کاوش گردید. در پی کاوش در این محوطه آثار معماری مسکونی و دو آرامگاه سنگی نیمه‌ زیرزمینی مربوط به دوره ایلام جدید شناسایی گردید که نقش مؤثری در افزایش دانش ما از دوره ایلام جدید در ارتفاعات خوزستان خواهد داشت. با توجه به مقایسه تطبیقی سفال‌ ها، شباهت قابل توجهی بین سفال های کلانتر ۴، شوش (شهر شاهی II) و محوطه ‌های ایلام جدیدِ دشت میاناب شوشتر وجود دارد. از سوی دیگر با مطالعه معماری محوطه بر اساس رهیافتی قوم باستان ‌شناسانه، تداومی در سنت ‌های معماری منطقه حداقل از دوران ایلام جدید تا کنون به چشم می ‌خورد.

چکیده انگلیسی:

The 90 kilometer lake of the Upper Gotvand Dam would submerge a large number of archeological sites in North of Khuzestan. Thus, a group of archeologists began to identify and record around the site, to know about the area before its being flooded. Kalantar 4 was one of the given sites, by the survey team, which was excavated in a horizontal way in March and April 2011. During this excavation, some remains of architecture and two semi-underground stone tombs belonging to New Elamite were found, which will have effective role in heightening our knowledge about the New Elamite in Susianna highlands. According to the comparative studies of the ceramics, there exist significant similarities among the ceramics found in Kalantar 4, Susa and the sites of Mianab Plain in Shooshtar. Furthermore, studying the architecture of the site based on an ethno-archeological approach, indicated a continuity in the region’s archeological traditions (at least, from the New Elamite period to the present).