معرفی، گونه‌شناسی و گاهنگاری نسبی اشیاء فلزی گورستان صرم
محورهای موضوعی : باستان‌شناسی پیش از تاریخمریم دولتی 1 , فرناز عسکرکافی 2 , پریسا نکویی 3
1 - گروه باستان‌شناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
2 - گروه باستان‌شناسی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان
3 - گروه باستان‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران
کلید واژه: عصر آهن, جنگ‌افزار, گورستان صرم, اشیاء فلزی, زیورآلات,
چکیده مقاله :
تپه صرم یکی از مهمترین محوطه‌های عصر آهن منطقة فلات مرکزی است. این تپه در ۱۶ کیلومتری جنوب شرقی قم در بخش کهک قرار دارد. گورستان عصر آهن صرم از بزرگترین گورستان‌های شمال مرکزی ایران است. اشیاء فلزی از جمله یافته‌های مهمی هستند که از این گورستان به دست آمده است. در این پژوهش تمام اشیاء فلزی گورهای گورستان صرم که تا کنون معرفی نشده‌اند مورد مطالعه قرار گرفته است. نگارندگان در پژوهش پیش رو تلاش دارند تا از طریق معرفی، گونه‌شناسی و طبقه‌بندی اشیای فلزی گورهای صرم آن‌ها را مطالعه نمایند. اشیاء فلزی این گورستان به دو گروه جنگ‌افزارها و زیورآلات تقسیم می‌شوند. جنس بیشتر این اشیاء فلزی از مفرغ بوده و درصد کمتری نیز از جنس آهن هستند. روش بکار رفته در این پژوهش توصیفی-تحلیلی است. پس از معرفی، توصیف و طبقه‌بندی اشیاء فلزی، به مطالعه نوع، جنس، و فراوانی آن‌ها در گورها پرداخته شد و سپس با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای، این اشیاء با نمونه‌های مشابه در فلات مرکزی مقایسه شده‌اند. این پژوهش نشان می‌دهد اشیاء فلزی این گورستان از نظر جنس، فرم و تکنیک ساخت با اشیاء فلزی سیلک A، سیلک B، قیطریه و خوروین در عصر آهن جدید منطقة فلات مرکزی قابل مقایسه‌اند.
One of the most important Iron Age sites on the central plateau is Tepe Sarm. This site is located 16 km South Eastern of Kahak district, county of Qom. Sarm iron age cemetery is one of the biggest cemeteries in North Central Iran. Among the important findings of this cemetery are metal objects. In this study, all the metal objects of the cemetery were studied which have not been introduced so far. Accordingly, the current study tries to introduce the typology and classification of metal objects of the Sarm grave by studying them. Metal objects in the cemetery were divided into two groups i.e. weapons and ornaments. Most of these objects were made of bronze and a few of them were made of iron. The applied method in this research was descriptive-analytical. After the introduction, description, and classification of these objects, their type, materials, and frequency of them were studied; and afterward, the objects were compared to similar samples in the central plateau using the library study method. The result of the study showed that the materials, shape, and construction methods of metal objects from Sarm cemetery are comparable with other cemeteries such as Sialk A, Sialk B, khorvin, Gheitarieh in the Late Iron Age of the central plateau.
_||_