XML
-
-
فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - شناسنامه علمی شماره
-
دسترسی آزاد مقاله
2 - تحلیل روایی حکایت تمثیلی نابینا و مفلوج بر اساس نظریۀ ژپ لینت ولت
پروین تاج بخشتمثیل نابینا و مفلوجاز جمله حکایت‌هایی است که در متون مختلف فارسی و عربی آمده است. از این آثار به قصص‌الانبیاء نیشابوری، کشف الاسرار میبدی، اسرارنامۀ عطار، سراج الملوک طرطوشی، نامۀ تنسربه گشنسب و اخلاق محتشمیاز خواجه نصیرالدین طوسی می‌توان اشاره کرد. برخی حکایت‌های کهن چکیده کاملتمثیل نابینا و مفلوجاز جمله حکایت‌هایی است که در متون مختلف فارسی و عربی آمده است. از این آثار به قصص‌الانبیاء نیشابوری، کشف الاسرار میبدی، اسرارنامۀ عطار، سراج الملوک طرطوشی، نامۀ تنسربه گشنسب و اخلاق محتشمیاز خواجه نصیرالدین طوسی می‌توان اشاره کرد. برخی حکایت‌های کهن قابلیت آن را دارند که از زاویۀ نگرش‌های مختلف نقد ادبی، زبان‌شناختی، روایت‌پژوهی و... بررسی شوند؛ با مطالعۀ ساختار حکایات تمثیلی می‌توان به الگوهای روایی داستان‌ها و گفتمان حاکم بر آن‌ها پی برد. این پژوهش قصد دارد بر اساس دیدگاه ژپ لینت ولت به مطالعۀ موقعیت روایی و پیرنگ حکایت نابینا و مفلوج بپردازد و نشان دهد که الگوی طرح کدام روایت دارای ساختاری کامل است؟ مطالعۀ شش روایت بیانگر این است که روایت اخلاق محتشمی به‌سبب گسترش دادن پیرنگ داستان، افزودن شخصیت‌ها، توجه به گفت‌وگو و نقش آن در تعلیق داستان، از ساختار داستانی، انسجام روایی و پیرنگ استواری برخوردار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - پژواک برخی اندرزهای پیشینیان در کتاب قابوس‌نامه
عصمت خوئینی سجاد رحمتیانقابوسنامه، نوشتۀ گران‌سنگ عنصرالمعالی کیکاووس، از برجسته‌ترین و مهم‌ترین آثاری است که پس از اسلام در حوزۀ ادبیات تعلیمی و در پند و اندرز مخاطبان نوشته شده است. این کتاب چونان دایرةالمعارف ارزشمندی است که بسیاری از آداب‌ورسوم و نیز شرایط و خصوصیات جامعۀ ایران عصر نویسند چکیده کاملقابوسنامه، نوشتۀ گران‌سنگ عنصرالمعالی کیکاووس، از برجسته‌ترین و مهم‌ترین آثاری است که پس از اسلام در حوزۀ ادبیات تعلیمی و در پند و اندرز مخاطبان نوشته شده است. این کتاب چونان دایرةالمعارف ارزشمندی است که بسیاری از آداب‌ورسوم و نیز شرایط و خصوصیات جامعۀ ایران عصر نویسنده در آن بازتاب یافته است. بالطبع عنصرالمعالی در بیان اندرزهای بی‌شمار آن، که در موضوعات گوناگون ایراد شده‌اند، مانند سایر نویسندگان آثار اندرزی، تحت‌تأثیر برخی اندرزنامه‌ها و منابع پیش از خود قرار داشته است و به شیوه‌های مختلف از مطالب آن‌ها سود جسته است. در همین راستا، پژوهش حاضر می‌کوشد تا با بررسی و برابرنهاد اندرزهای قابوس‌نامه با آثار پیشینیان، برخی منابع و مآخذ مؤثر در اندرزهای آن را کشف و استخراج کند. از مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش نیز می‌توان به تأثیرگذاری قابل توجه منابعی همچون اندرزهای آذرباد مارسپندان، پندنامۀ انوشیروان، آداب ابن‌مقفع و اشعار بوشکور بلخی بر اندرزهای قابوس‌نامه اشاره کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - پیوند داد و شاهی در شاهنامه و چالش‌های آن
پریسا داورییکی از پایه‌های تفکر فردوسی و از پرکاربردترین کلمات و مفاهیم در شاهنامه، داد است؛ چنان‌که برخی شاهنامه را حماسۀ داد نامیده‌اند. داد از دید فردوسی به‌گونه‌ای کلی در طبیعت و زندگی جریان دارد تا آنجا که او مرگ را که پیچیده‌ترین و رمز‌آلودترین مسئلۀ هستی است، از داد روزگار چکیده کاملیکی از پایه‌های تفکر فردوسی و از پرکاربردترین کلمات و مفاهیم در شاهنامه، داد است؛ چنان‌که برخی شاهنامه را حماسۀ داد نامیده‌اند. داد از دید فردوسی به‌گونه‌ای کلی در طبیعت و زندگی جریان دارد تا آنجا که او مرگ را که پیچیده‌ترین و رمز‌آلودترین مسئلۀ هستی است، از داد روزگار می‌داند. فردوسی بین داد با شادی، آرامش، امنیت و آبادی و بیداد با ناخشنودی، ناآرامی و ویرانی رابطه‌ای اساسی می‌بیند. با وجود آنکه او داد را وظیفۀ همه می‌داند، در این کتاب پیوند بسیار برجسته‌ای میان داد و شاهی وجود دارد؛ چنان‌که دادگری برجسته‌ترین خصوصیت اغلب شاهان شاهنامه و مانیفیست همۀ آنان هنگام بر تخت نشستن است. این مقاله به ارتباط داد با حکومتگران شاهنامه به شیوۀ توصیفی و تحلیلی می‌پردازد. از نتایج این پژوهش آن است که معیار داد و بیداد در شاهنامه در دوره‌های مختلف متفاوت است؛ برای مثال گاه داد با ملاک دین سنجیده می‌شود، ولی عموماً در دوره‌های مختلف، معیار داد خود شاهان هستند چه به‌لحاظ روان‌شناسی، همه خود را بر حق می‌دانند. داد در شاهنامه (به‌ویژه با معیارهای امروز و به‌خصوص در بخش اسطوره‌ای شاهنامه) گاه مفهومی پر از پارادوکس و مطلب بسیار چالش‌برانگیزی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - چندصدایی در تعلیمات بهارستان جامی بر مبنای نظریۀ میخائیل باختین
فائزه عرب یوسف آبادیبهارستان کتابی منثور نوشتۀ نورالدین عبدالرحمن جامی نوشته‌شده به تقلید از گلستان سعدی است. در این اثر، جامی خواننده را به گفت‌وگو با متون اجتماعی و ادبی متعددی می‌کشاند و از این طریق دریچه‌های جدیدی را از جهان‌بینی مبتنی بر مکالمه، بر ذهن مخاطب می‌گشاید. این پژوهش بر مب چکیده کاملبهارستان کتابی منثور نوشتۀ نورالدین عبدالرحمن جامی نوشته‌شده به تقلید از گلستان سعدی است. در این اثر، جامی خواننده را به گفت‌وگو با متون اجتماعی و ادبی متعددی می‌کشاند و از این طریق دریچه‌های جدیدی را از جهان‌بینی مبتنی بر مکالمه، بر ذهن مخاطب می‌گشاید. این پژوهش بر مبنای روش توصیفی‌تحلیلی از طریق یادداشت‌برداری کتابخانه‌ای انجام شده و هدف اصلی آن، تبیین چندصدایی در بهارستان جامی بر مبنای نظریۀ میخائیل باختین است. نتایج حاکی از آن است که کتاب بهارستان نمونۀ خوبی از کتاب‌هایی است که از بطن متون پیشین فرهنگ و ادبیات فارسی متولد و تبدیل به فضایی گفت‌وگومحور شده که در آن، ائتلاف اندیشه‌ها و صداهای متعدد آشکار است. چندصدایی متن بهارستان از یک‌سو نتیجۀ حضور صداهای متفاوت باارزش و اعتباری یکسان است و از سوی دیگر حاصل هم‌آوایی متون مختلف با یکدیگر است که از طرق مختلف ایجاد می‌شود: هم‌آوایی از طریق گونه‌های ادبی مرتبط با متن، هم‌آوایی از طریق گفت‌وگوهای نقل‌شده از متون دیگر و هم‌آوایی از طریق تأثیرپذیری از متون مختلف. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - آرامش و بی‌قراری در اندیشۀ مولانا
یاسمن سلمانی عظیم حمزئیانبهرغم پیشرفت‌های تکنولوژیک و کوشش نظام‌های تربیتی و روان‌شناسی در ایجاد آرامش، انسان معاصر مضطرب‌تر از انسان گذشته است. این امر بررسی آرامش و بی‌قراری را از منظر مولانا را که آثارش در ساحت عمل توانسته در اعصار مختلف آرامش را به خواننده القا کنند، مهم می‌نماید. جستار ح چکیده کاملبهرغم پیشرفت‌های تکنولوژیک و کوشش نظام‌های تربیتی و روان‌شناسی در ایجاد آرامش، انسان معاصر مضطرب‌تر از انسان گذشته است. این امر بررسی آرامش و بی‌قراری را از منظر مولانا را که آثارش در ساحت عمل توانسته در اعصار مختلف آرامش را به خواننده القا کنند، مهم می‌نماید. جستار حاضر با روش تحلیل محتوای ابیات، به بررسی آرامش و بی‌قراری در اندیشۀ مولانا پرداخته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد تعلیم مولانا از نقطۀ شناخت عامل بی‌قراری آغاز می‌شود و سپس به قراربخشی می‌پردازد. وی بی‌قراری انسان را بی‌قراری وجودی و برخاسته از نیاز جان، برای بازگشت به اصل می‌داند؛ ازاین‌رو تنها معشوق ازلی را دلارام حقیقی می‌داند و پیوستگی با او هدف غایی و آرامش هدف واسطه‌ای است که می‌تواند موجب تحقق هدف غایی شود. البته مولانا تذکر می‌دهد گونۀ مجازی آرامش می‌تواند مانع تحقق هدف غایی شود. وی طلب آرامش و تمسک به قراربخش‌های ناپایدار را از خطاهای بزرگ و رایج انسان می‌داند که می‌تواند موجب اضطراب منفی شود. مشخصۀ ممتاز تعلیم مولانا این است که ضمن تمایز نهادن، میان بی‌قراری استعلابخش و بی‌قراری برخاسته از تمایلات نفسانی، میان آرامش و بی‌قراری عاشقانه پیوند هارمونیک برقرار می‌کند؛ زیرا این بی‌قراری عامل شناخت درد، حرکت، حذف اضطرابات تخریبی و تحقق آرامش حقیقی است. نتایج به‌دست‌آمده می‌تواند توابع مهمی در ایجاد نگرش نسبت به بی‌قراری و نقش مهمی در تحقق آرامش داشته و برای نظام‌های تربیتی و روان‌شناسی سودمند باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بررسی تطبیقی ویژگی‌های اخلاقی و مهارت‌های رفتاری شاه‌پدر از دیدگاه فردوسی و فِنلون
بهناز شکوری احمد رنجبردر این پژوهش سعی شده ویژگی‌های اخلاقی و مهارت‌های رفتاری شاه‌پدر با توجه به دیدگاه فردوسی و فنلون تعریف شود. شاه‌پدر الگویی صحیح از خصوصیات رفتاری خردمندانه و بالغ یک پادشاه است؛ پادشاهی که پدر ملت خود است و مردمش را همچون فرزندان خود دوست دارد. ویژگی‌های اخلاقی شاه‌پدر چکیده کاملدر این پژوهش سعی شده ویژگی‌های اخلاقی و مهارت‌های رفتاری شاه‌پدر با توجه به دیدگاه فردوسی و فنلون تعریف شود. شاه‌پدر الگویی صحیح از خصوصیات رفتاری خردمندانه و بالغ یک پادشاه است؛ پادشاهی که پدر ملت خود است و مردمش را همچون فرزندان خود دوست دارد. ویژگی‌های اخلاقی شاه‌پدر مردم دوستی، خدمت‌گزاری و پارسایی است و مهارت‌های رفتاری او شناخت ذات انسان‌ها، تشخیص فرهیختگان از بی‌مایگان و تمییز خیرخواهان از فریب‌کاران است. شاه‌پدر توانایی پیش‌بینی خطر را دارد و آینده‌نگر است. فنلون و فردوسی بر آن هستند که پیشگیری از عیب‌ها و کژی‌های اخلاقی یک پادشاه به پیشرفت یک حکومت ایدئال کمک می‌کند و خصوصیات اخلاقی فرمان‌روا بر رفتار مردم آن سرزمین تأثیرگذار است. با بررسی تطبیقی نظریات این دو نویسندۀ گران‌سنگ ایران و فرانسه، به این نتیجه رسیدیم که فردوسی و فنلون با اعتقاد به گره‌خوردگی فضیلت اخلاقی و حکومت‌داری، کمر همت به آموزش و تربیت شاهزادگان و پادشاهان بسته‌اند تا الگویی از یک انسان اندیشمند با رفتار برتر را به بشریت ارائه دهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - تحلیل ادبیات تعلیمی در انواع ادبی دیگر قرن چهاردهم (نظم)
مریم کریمیان جواد مهربان قزل حصار رضا اشرف زادهادبیات، زیبایی‌آفرینی در زبان است و ادبیات تعلیمی، آن دسته از آثار ادبی را شامل می‌شود که با زبانی ادبی و هنرمندانه به تعلیم و هدایت انسان‌ها بپردازند. ادب تعلیمی در ایران یکی از پردامنه‌ترین انواع ادبی است؛ به‌طوری که اگر یک اثر ادبی کاملاً از نوع تعلیمی نباشد و در انو چکیده کاملادبیات، زیبایی‌آفرینی در زبان است و ادبیات تعلیمی، آن دسته از آثار ادبی را شامل می‌شود که با زبانی ادبی و هنرمندانه به تعلیم و هدایت انسان‌ها بپردازند. ادب تعلیمی در ایران یکی از پردامنه‌ترین انواع ادبی است؛ به‌طوری که اگر یک اثر ادبی کاملاً از نوع تعلیمی نباشد و در انواع حماسی، غنایی و یا نمایشی قرار گیرد، باز تعلیماتی در آن نهفته یا آشکار است. این مقاله پس از تحلیل ادبیات تعلیمی در قلمرو زبانی و ادبی به بررسی این نوع ادبی در قلمرو فکری می‌پردازد. در قلمرو فکری، ادبیات تعلیمی از نظر محتوایی در شاخه‌های تربیتی، آموزشی و نیز در دیگر انواع ادبی مورد تحلیل قرار گرفته است. در هرکدام از انواع ادبی تعلیماتی با همان درون‌مایه به‌صورت غیرمستقیم وجود دارد. در ادبیات غنایی، تعلیمات بر پایۀ احساسات انسانی است و شاعر ضمن توصیف و بیان احساسات شخصی خویش در موضوعات مختلف به بیان تعلیمات عاشقانه، عارفانه، آیینی، فلسفی و طنز نیز می‌پردازد. در ادبیات حماسی، تعلیمات انقلابی، جنگ و پایداری جایگاه ویژه‌ای دارند. در ادبیات نمایشی، محتوای ارزشی و اخلاقی به‌صورت غیرمستقیم در آثار نمایشی استفاده می‌شود که نقش تربیتی آن‌ها به‌ویژه برای کودکان و نوجوانان، اهمیت زیادی دارد. وجود ادبیات تعلیمی در انواع ادبی دیگر، نشانه‌ای از ادبیات متعهد در آن آثار است. پرونده مقاله
-
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400