• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - دو خورشید در یک آسمان ، سنجش اندرزهای فردوسی در شاهنامه و سعدی در بوستان
        محمدعلی گذشتی حمیدرضا اردستانی رستمی
        فردوسی بزرگترین شاعر حماسه سرای ایران است که شعر او نه تنها مورد تقلید حماسه سرایان پس از او، بلکه معلمانِ اخلاق، نظیر سعدی شیرازی نیز قرار گرفته است؛ بنابراین می توان گفت که افزون بر ویژگی های حماسی، خصیصه هایی تعلیمی نیز در این اثر نهفته است که شاهنامه را در میان متون چکیده کامل
        فردوسی بزرگترین شاعر حماسه سرای ایران است که شعر او نه تنها مورد تقلید حماسه سرایان پس از او، بلکه معلمانِ اخلاق، نظیر سعدی شیرازی نیز قرار گرفته است؛ بنابراین می توان گفت که افزون بر ویژگی های حماسی، خصیصه هایی تعلیمی نیز در این اثر نهفته است که شاهنامه را در میان متون ادب فارسی شاخص ساخته و همین امر باعث شده که یکی از بزرگترین شاعرانِ فارسی گوی؛ یعنی سعدی، در بوستان از او تأثیر پذیرد. اگر بر آن باشیم که در ادب فارسی، متنی شبیه به شاهنامه از جهت توجه به پند و اندرز بیابیم، احتمالاً جز بوستان سعدی را بدان نزدیک نخواهیم یافت. با انجام سنجش میانِ سخنانِ آمیخته به پند و اندرز فردوسی و سعدی، در می یابیم که مضامینِ مشترکِ بسیاری میانِ این دو شاعر استاد وجود دارد که آنان را به هم پیوند می دهد. نگارنده در این مجال تلاش دارد که پس از ارائه تاریخچة کوتاهی دربارة شعرپندی – حکمی در ادب فارسی، با بیانِ شواهدی از شاهنامه و بوستان، قرابت زبانی، ادبی و مضامینِ مشترک میانِ دو سخنور را آشکار سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تأثیر پذیری جامی از شعرا و نویسندگان پیش از خود در آفرینش مثنوی هفت اورنگ
        هادی خدیور فاطمه شریفی
        این مقاله به بیان اشتراکات و اقتباسات حکایات هفت اورنگ با حکایات منظوم و منثور شعرا و نویسندگان پیش از جامی می پردازد. پس از مقدمه ، پیشینه ی پژوهش،زندگی نامه و آثار جامی،پژوهش گر با توجه به ترتیب تاریخی مثنوی های جامی به بیان این اشتراکات پرداخته است. سه مثنوی سلامان و چکیده کامل
        این مقاله به بیان اشتراکات و اقتباسات حکایات هفت اورنگ با حکایات منظوم و منثور شعرا و نویسندگان پیش از جامی می پردازد. پس از مقدمه ، پیشینه ی پژوهش،زندگی نامه و آثار جامی،پژوهش گر با توجه به ترتیب تاریخی مثنوی های جامی به بیان این اشتراکات پرداخته است. سه مثنوی سلامان و ا بسال،یوسف و زلیخا و لیلی و مجنون به دلیل پیوستگی حکایات و طولانی بودن آن ها عملا از دایره این تحقیق خارج شده است.جامی در دفتر اول سلسله الذهب از مثنوی معنوی مولانا تأثیر پذیرفته است. در دفتر دوم سلسله الذهب از تذکره الاولیای عطار و نفحات الانس و در دفتر سوم از چهار مقاله ی عروضی سمرقندی و در مثنوی سبحه الابرار از طوا سین حلاج تأثیر پذیرفته است. در تحفه الاحرار از کلیله و دمنه ی نصرا... منشی و در خرد نامه ی اسکندری از اسکندر نامه ی نظامی تأثیر پذیرفته است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - سیمای مرگ در اشعار بدر شاکرسیّاب
        جمشید باقرزاده سمیه عباسی
        مرگ از مهمترین مسائلی است که فکر بشر را به خود مشغول کرده است. بدرشاکرسیاب  یکی از شاعران معاصر عراقی است که بارها در دیوان خود به این مسأله پرداخته است. تردیدی نیست که زندگی سیّاب سراسر رنج و محنت بوده است. با وفات مادر و سپس مادربزرگ ، جدایی از پدر و گرایش های رمانت چکیده کامل
        مرگ از مهمترین مسائلی است که فکر بشر را به خود مشغول کرده است. بدرشاکرسیاب  یکی از شاعران معاصر عراقی است که بارها در دیوان خود به این مسأله پرداخته است. تردیدی نیست که زندگی سیّاب سراسر رنج و محنت بوده است. با وفات مادر و سپس مادربزرگ ، جدایی از پدر و گرایش های رمانتیک حاکم بر ذهن شاعر، مرگ در نزد او تصویری وحشتناک به خود می گیرد. مفهوم مرگ در نزد سیّاب در ابتدا در مرگ خود یا مادرش خلاصه می شد اما بعد از اینکه به حزب کمونیست پیوست، مرگ را عموماً در مرگ دیگران مشاهده می کرد. او در این مرحله از تسلیم در برابر مرگ خوداری می کرد و به رستاخیز و جاودانگی بعد از مرگ ایمان داشت. در مرحله ی آخر از زندگی اش به خاطر بیماری، اشعارش بیشر از هردوره ی دیگر بوی مرگ می داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - حسینی شیرازی و مثنوی مهر و ماه
        کاووس رضایی
        این گفتار گزارشی از یکی از آثار گران سنگ دوره ی قاجاریه به نام پنج گنج حسینی یا خمسه ی حسینی سروده ی شاعر نامدار (محمد حسین معروف به حسینی شیرازی یا حسینی قزوینی شیرازی پسر محمد حسن مجتهد اصولی )می باشد.مثنوی های پنج گانه ی این اثر عبارتند از :وامق و عذرا، مهر و ماه، اش چکیده کامل
        این گفتار گزارشی از یکی از آثار گران سنگ دوره ی قاجاریه به نام پنج گنج حسینی یا خمسه ی حسینی سروده ی شاعر نامدار (محمد حسین معروف به حسینی شیرازی یا حسینی قزوینی شیرازی پسر محمد حسن مجتهد اصولی )می باشد.مثنوی های پنج گانه ی این اثر عبارتند از :وامق و عذرا، مهر و ماه، اشترنامه، الهی نامه و وصف الحال، که هر یک از جایگاه خاصی برخوردار می باشد. بعد از معرفی سراینده به بررسی و چگونگی تصحیح و معرفی این آثار پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - هرمنوتیک یا تاویل و تفسیر از دیدگاه ابن عربی
        مهدی نجفی افرا
        بی شک عرفان ابن عربی مبتنی و متکی بر قرآن، روایات و مکاشفه است، اما در رویکرد او به قرآن تفاوتهائی با دیگران وجود دارد، واساسی ترین مبنای او مکاشفه و افکار حاصل از این مکاشفات است که مکتب تفسیری او را از سایرین متمایز می گرداند. ابن عربی با اینکه به الفاظ و ظواهر قرآن س چکیده کامل
        بی شک عرفان ابن عربی مبتنی و متکی بر قرآن، روایات و مکاشفه است، اما در رویکرد او به قرآن تفاوتهائی با دیگران وجود دارد، واساسی ترین مبنای او مکاشفه و افکار حاصل از این مکاشفات است که مکتب تفسیری او را از سایرین متمایز می گرداند. ابن عربی با اینکه به الفاظ و ظواهر قرآن سخت پایبندی نشان می دهد، دو اصل را مورد توجه قرار می دهد: یکی اینکه در فهم آیات نباید قابلیت وقدرت فهم گیرنده را مورد بی توجهی قرار داد، وهمین امر تعدد تفاسیر را قابل فهم و هضم می کند ودوم آنکه چون قرآن، سخن یک حقیقت نامتناهی است که در بندها و قیود این جهانی واقع شده است، نباید انتظار فهم واحد و تحمیل معنای واحد بر قرآن را داشت. گره های وجودی خود را نباید به قرآن پیوند زد وآن را در حد درک خود، تنزل بخشید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - بیماری ها ، باورهای طبی و گیاهان دارویی در آثار سعدی
        ابوالقاسم امیراحمدی
        مقام سعدی ، شاعر و نویسنده ی بزرگ زبان فارسی ، نزد اهل ادب تا بدان جاست که به وی لقب استاد سخن داده‌اند . در معرفی سعدی همین بس که مرحوم ملک الشعرای بهار در کتاب سبک شناسی خود ، او را بزرگ تر از آن دانسته که نیاز به تعریف داشته باشد ، زیرا به نظر او هیچ دفتری نیست که از چکیده کامل
        مقام سعدی ، شاعر و نویسنده ی بزرگ زبان فارسی ، نزد اهل ادب تا بدان جاست که به وی لقب استاد سخن داده‌اند . در معرفی سعدی همین بس که مرحوم ملک الشعرای بهار در کتاب سبک شناسی خود ، او را بزرگ تر از آن دانسته که نیاز به تعریف داشته باشد ، زیرا به نظر او هیچ دفتری نیست که از ذکر جمیل و شرح احوال و بزرگواری سعدی خالی باشد . آثار سعدی ، درحقیقت عصاره ی اندیشه ها و تاملات عرفانی ، اجتماعی و تربیتی اوست . شعرش از استحکام ، ظرافت ، استواری و زیبایی خاصی برخوردار است . او از علوم متداول عصر خود بهره ها برده ، حاصل تجربیاتش را برای نسل های بعد از خود در آثارش به یادگار گذاشته است . اطلاعاتش از مقدمات علم پزشکی و گیاهان دارویی به حدی است که می توان در این زمینه ، جایگاه قابل توجهی را به او اختصاص داد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی فضایل امام علی (ع) در قصاید "علویات سبع" ابن أبی الحدید با استناد به روایات
        سید محسن هاشمی
        ابن أبی الحدید، شارح معروف نهج البلاغه، هفت قصیده سروده که بیشتر ابیاتش در مدح امام علی (ع) وذکر فضایل ایشان است. این قصاید مجموعاً به نام "علویات سبع" مشهور است. نامبرده با توجه به آیات وروایات، اقدام به ذکر برخی از فضایل امام علی (ع) در قالب شعر نموده است. برخی از ابی چکیده کامل
        ابن أبی الحدید، شارح معروف نهج البلاغه، هفت قصیده سروده که بیشتر ابیاتش در مدح امام علی (ع) وذکر فضایل ایشان است. این قصاید مجموعاً به نام "علویات سبع" مشهور است. نامبرده با توجه به آیات وروایات، اقدام به ذکر برخی از فضایل امام علی (ع) در قالب شعر نموده است. برخی از ابیات "علویات سبع" که به این فضایل اشاره می نماید همراه با ترجمه بیت، شرح روایی، وذکر روایات مربوطه، در این مقاله گنجانده شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - نگاهی به برخی علل و عوامل قانون گریزی در دوره مشروطه
        طهمورث شیری
        از مهمترین ضروریات زندگی در جوامع امروزی، التزام آحاد جامعه به قوانین اجتماعی است. قوانین اجتماعی به عنوان هدایت کننده اعمال و رفتار اجتماعی از مهمترین گونه های هنجاری محسوب می شوند. از یک سده پیش به این سو، لزوم تبعیت همگان از قانون، توسط تعدادی از روشنفکران ایرانی مطر چکیده کامل
        از مهمترین ضروریات زندگی در جوامع امروزی، التزام آحاد جامعه به قوانین اجتماعی است. قوانین اجتماعی به عنوان هدایت کننده اعمال و رفتار اجتماعی از مهمترین گونه های هنجاری محسوب می شوند. از یک سده پیش به این سو، لزوم تبعیت همگان از قانون، توسط تعدادی از روشنفکران ایرانی مطرح شد ولی هنوز جامعه ایران از نهادینه شدن قانون در ساختار روابط اجتماعی رنج می برد. مقاله حاضر، ضمن تشریح محدوده های مطالعاتی موضوع، به برخی علل و عوامل تاریخی – اجتماعی مؤثر بر قانون گریزی در جامعه ایران اشاره می کند. از عمده ترین علل می توان به وابستگی قوانین به حکومت، تغایر و گاه ستیز عرف و شرع در تدوین قوانین، وجود تقدیرگرایی بین ایرانیان و تنوع شیوه های تولید اجتماعی اشاره کرد. پرونده مقاله