تحلیل سبک شناختى شرفنامه نظامى گنجوى
محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی
کلید واژه: حماسه, نظامى گنجوى, تحلیل سبکى, شرف نامه,
چکیده مقاله :
در این مقاله، شرف نامه نظامى با رویکرد سبک شناختى، تحلیل شده است. چارچوب منظور در این تحلیل، بررسى سه سطح فکرى، زبانى و ادبى اثر به روش توصیفى است که ابتدا عناصر داراى بسامد از متن استخراج، سپس از راه توصیف و تحلیل بررسى شده است. بر طبق مؤلفه هاى داراى بسامد، هر یک از سه سطح مذکور به زیرمجموعه هایى نیز تقسیم شده است. جستجوى ناکجاآباد، دم غنیمت شمردن و بزم اندیشى سه مفهوم غالب در سطح فکرى است که عمدتا برخاسته از تجارب ناخوشایند شاعر در کهنسالى اوست. تشخّص زبانى به واسطه جنبه موسیقایى و حوزه هاى واژگانى گوناگون و برخى ویژگى هاى نحوى، سطح زبانى شرف نامه را داراى جنبه هاى سبک شناختى کرده است. بررسى تشبیه و استعاره، مهم ترین مؤلفه هاى سطح ادبى شرف نامه، نشان مى دهد که ناسازگارى تصاویر و بسامد آن ها با جنبه هاى مختلف حماسه از قبیل درشتى و خشونت و فراخى و گستردگى فضا، به جنبه حماسى اثر لطمه زده و آن را در مقایسه با متون حماسى فاخرى چون شاهنامه در سطح پایین ترى قرار داده است.