بررسی کیفی روند پارامترهای DO و BOD5 رودخانه دز در محدوده شهر دزفول

محورهای موضوعی : علوم آب

یعقوب کرمی ¹ , جمال الدین برفر ² , علی افروس ³ , سعید طاهری قناد ⁴ , مریم زلقی ⁵

1 - مدیرعامل شرکت بهره‌برداری ناحیه شمال خوزستان
2 - مدیر آبفای شهرستان دزفول
3 - استادیار، گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، دزفول، ایران
4 - استادیار، گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، دزفول، ایران
5 - دانش آموخته کارشناسی ارشد_ مهندسی منابع آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، دزفول، ایران

تاریخ دریافت : 1398/02/04 تاریخ پذیرش : 1398/05/04 تاریخ انتشار : 1398/06/01

کلید واژه: رودخانه دز, کیفیت آب, DO, BOD5,

چکیده مقاله :

رودخانه ها یکی از مهم ترین اکوسیستم های پویا هستند و آگاهی از تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب رودخانه ها از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این پژوهش تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای کیفیت آب در حوزة آبخیز دز طی دورة آبی 1395-1396 با استفاده از استانداردهای کیفی و نرم افزارهای Excel و SPSS مورد تحلیل و مطالعه شد. ابتدا پارامترهای کیفیت آب رودخانه دز در شش ایستگاه پارک جنگلی، پل چهارم، پل سوم، علی کله، پل سوم، پل قدیم و پل پنجم شامل DO، BOD5 و T نمونه برداری و اندازه گیری گردید. عمده آلودگی رودخانه دز از فاضلاب های شهری می باشد که یا مستقیماً توسط ساکنین کنار رودخانه، به آن وارد می گردند و یا به وسیله کانال های شهری جمع آوری شده، سپس در یک نقطه وارد رودخانه می شود. با توجه به نتایج مشاهداتی درجه حرارت (T) در بازه مورد مطالعه عامل تهدید کننده ای برای حیات آبزیان محسوب نمی باشد ولی DO و BOD5 در پایین دست بازه مطالعاتی عامل تهدید کننده ای برای حیات آبزیان محسوب می شوند. بر اساس استاندارد طبقه بندی آب های سطحی ملی پاکستان، برای کاربری شرب پارامتر DO در تمامی ماه های سال 95 و 96 رعایت شده است اما استاندارد BOD5 در تمامی ایستگاه های مورد بررسی نقض شده است. شرایط بحرانی رودخانه دز پایین بودن دبی و بارگذاری بالای آلاینده ها سبب افزایش غلظت پارامترهای کیفی آب در پایین دست بوده است. با توجه به نتایج تست ANOWA میانگین پارامترهای درجه حرارت، DO و BOD5 اختلاف معنی داری بین ایستگاه ها وجود دارد 0.05 >P