تهیه نقشه متوسط پتانسیل جمع آوری آب باران با استفاده از روش تحلیل شبکه در حوزه آبخیز کوهرنگ

محورهای موضوعی : منابع آب

حسنقلی مهری بابادی ¹ , حسین اسلامی ² , فریبا دارابی ³

1 - کارشناس ارشد مهندسی عمران، مدیریت منابع آب ، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر ،ایران
2 - استادیار گروه علوم آب ، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر –ایران.
3 - دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز، دانشگاه گرگان

تاریخ دریافت : 1398/09/28 تاریخ پذیرش : 1399/02/01 تاریخ انتشار : 1398/12/20

کلید واژه: سیستم اطلاعات جغرافیایی, تصمیم گیری چند معیاره, تحلیل شبکه, استحصال آب,

چکیده مقاله :

چکیده جریانات جوی در حوزه آبخیز به صورت برف و باران وارد شده و به شکل‌های تبخیر، رواناب و ... دوباره به جو بر‌می‌گردد. مطالعه حاضر در حوزه آبخیز کوهرنگ با هدف تعیین پتانسیل جمع آوری آب باران با استفاده از روش‌های تحلیل شبکه (ANP) و تکنیک GIS انجام شده است. پس از تهیه نقشه‌های اولیه حوضه مانند کاربری اراضی، شیب و ... مقدار نفوذ و نگهداشت اولیه خاک تعیین شد. نتایج اولیه نشان داد که حوزه آبخیز کوهرنگ دارای نگهداشت نسبتا مناسب و بیشترین درصد مساحت منحنی دارای 78/30 است. نتایج روش ANP برای تعیین پتانسیل جمع آوری آب باران نشان داد که معیار هیدرولوژی نسبت به معیار‌های فیزیکی و توپوگرافی به ترتیب 3/7 و 9/8 مناسب‌تر و معیار فیزیکی‌2/3 برابر بر معیار توپوگرافی است. در زیرمعیارها (کاربری اراضی، گروه هیدرولوژیک خاک و بافت خاک) نیز کاربری اراضی نسبت به گروه‌های هیدرولوژی خاک و بافت خاک در استحصال آب باران بهتر عمل می‌کند و گروه‌های هیدرولوژیک خاک 5/3 برابر نسبت به بافت خاک است. ضریب ناسازگاری به دست آمده برای مقایسه معیارهای و زیر معیارها به ترتیب 07/0 و 06/0 است. با محاسبه کلیه پارامترهای موثر در محاسبه پتانسیل استحصال رواناب نقشه پتانسیل برای این حوزه آبخیز در پنج طبقه تهیه شد. نقشه پتانسیل جمع آوری آب باران در حوزه آبخیز کوهرنگ دارای وضعیت نسبتا خوبی است. نتایج کلی نشان داد که روش‌های تحلیل شبکه با درنظر گرفتن پارامترهای مختلف حوزه می‌تواند روشی مناسب جهت برآورد پتانسیل جمع آوری آب باران و مدیت مناسب جهت هدررفت باشد.

چکیده انگلیسی:

Abstract The atmospheric currents in the watershed are covered with snow and rain and return to the atmosphere in the form of evaporation, runoff. The present study was conducted in Koohrang watershed with the aim of determining the potential of rainwater harvesting using ANP and GIS techniques. After preparing basin maps such as land use, slope, etc., the amount of soil infiltration and initial maintenance was determined. Initial results showed that the Koohrang watershed has relatively good maintenance and the highest percentage of curve area is 0.8. The results of ANP method for determining the potential of rainwater harvesting showed that the hydrology criterion is better than the physical and topographic criteria, respectively. In the sub-criteria (land use, soil hydrological group and soil texture), land use performs better than the soil hydrology and soil texture groups in rainwater extraction, and the soil hydrological groups are 2.5 times higher than soil texture. The inconsistency coefficient obtained for comparing the metrics and sub-metrics is 0.8 and 1.2, respectively. By calculating all the effective parameters in calculating runoff potential, a potential map for this watershed was prepared in five floors. The map of rainwater harvesting potential in the Koohrang watershed is relatively good. The overall results showed that the network analysis methods considering different field parameters can be a suitable method for estimating the potential of rainwater harvesting and proper mediation for loss.