مقایسه اثربخشی رویکرد متمرکز بر‌هیجان و طرحواره درمانی به شیوه گروهی بر سبک های دلبستگی زنان دچار دلزدگی زناشویی

محورهای موضوعی : روان شناسی

رزیتا تنباکوچیان ¹ , فیروزه زنگنه مطلق ² , محمد رضا بیات ³

1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، گروه مشاوره، اراک، ایران.
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، گروه مشاوره و روان شناسی، اراک، ایران.
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد اندیمشک، گروه روان شناسی، اندیمشک، ایران.

تاریخ دریافت : 1399/01/25 تاریخ پذیرش : 1399/05/14 تاریخ انتشار : 1399/07/01

کلید واژه: سبک های دلبستگی, طرحواره درمانی, دلزدگی زناشویی, رویکرد متمرکز برهیجان,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی رویکرد متمرکز بر‌هیجان و طرحواره درمانی به شیوه گروهی بر سبک‌های دلبستگی(ایمن، اجتنابی و دوسوگرا) زنان دچار دلزدگی زناشویی منطقه 3 شهر تهران بود. از جامعه مذکور 45 نفر زن با روش هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل قرار گرفتند. طرح پژوهش آزمایشی از نوع پیش‌آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سبک‌های دلبستگی هازن و شیور (1987) استفاده شد. مداخله آموزشی هر دو روش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد . تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چند متغیره ،تحلیل کواریانس یک متغیره و آزمون تعقیبی بنفرونی انجام شد. نتایج نشان داد که هر دو رویکرد متمرکز بر هیجان و طرحواره درمانی بر سبک‌های دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا تاثیر دارد . نتیجه مقایسه دو رویکرد نیز نشان داد که رویکرد متمرکز برهیجان بر سبک‌های دلبستگی زنان دچار دلزدگی زناشویی موثرتر از طرحواره درمانی است .

چکیده انگلیسی:

The aim of this study was to determine and compare the effectiveness of emotion-oriented therapy and group schema therapy on attachment styles (secure, avoidant and ambivalent) of women with marital burnout at ddistrict 3 of Tehran .45 female of the mentioned population were selected via purposive sampling method and randomly assigned in two experimental and one control groups. The research was quasi-experimental with pre-test-post-test and follow-up test. Hazen and Shiver (1987) Attachment Styles Questionnaire was implemented to collect data. Both treatment methods were conducted for 8 session 90 minutes each. Research data were analyzed using multi variables analysis of covariance, one way analysis of covariance and Bonferroni post hoc test. Findings showed that both oriented-focused and group schema therapy were effective on secure, avoidant and ambivalent attachment styles. The results of comparing the two therapies also showed that the emotion-oriented therapy was more effective on attachment styles of women with marital burn out than group schema therapy.

منابع و مأخذ:

- بدیهی زراعتی، فرنوش، موسوی، رقیه. (1395). اثر بخشی زوج­درمانی هیجان­مدار بر تغییر سبک دلبستگی بزرگسالان و صمیمیت جنسی زوجین. فرهنگ مشاوره و روان­درمانی، 7 (25)، 71-90.

- پورشهریار، حسین. (1394). پیش بینی سطح رضایت زناشویی دانشجویان زن بر اساس سبک­های دلبستگی. فصلنامه پژوهش­های نوین روان­شناختی، 10 (3)، 38 – 25.

- ثبت احوال کشور. (1396). - https://www.sabteahval.ir/default.aspx?tabid=4756

- صدقی طارمی، علیرضا. (1383).رابطه بین سبک های دلبستگی و انواع عشق در دانشجویان متاهل شهید بهشتی. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی عمومی‌، دانشگاه شهید بهشتی.

- مظاهری، محمد علی. (1379). نقش دلبستگی بزرگسالان در کنش وری ازدواج. مجله روان شناسی، 3، 4(15)، 318-286.

- میرزازاده، زهرا، بهبودی، معصومه. (1396). اثربخشی زوج­درمانی هیجان­مدار گروهی بر سبکهای دلبستگی و رضایت زناشویی. روان­سنجی، 6(21)، 29-40.

- نویدی، فاطمه، ادیب‌راد، نسترن، صباغیان، زهرا. (1386). بررسی رابطه دلزدگی زناشویی با عوامل جو سازمانی در پرستاران زن و مرد. مجله روانشناسی، 11 (3)، 275-287.

- Bowlby. J. (1969). Attachment and loss: Attachment. New York: Basic books.

- Burgess Moser, M., Johnson, S. M., Dalgleish, T. L., Lafontaine, M. F., & Wiebe, S. A., Tasca, G. A. (2016). Changes in relationship-specific attachment in emotionally focused couple therapy. Journal of Marital and Family Therapy, 42(2): 231-245.

- Cottrell, D. J., Wright-Hughes, A., Collinson, M., Boston, P., Eisler, I., Fortune, S., & Owens, D. W. (2018). Effectiveness of systemic family therapy versus treatment as usual for young people after self-harm: a pragmatic, phase 3, multicentre, randomised controlled trial. The Lancet Psychiatry, 5(3): 203-216.

- Cowan, P. A., Cowan, C. P., Pruett, M. K., Pruett, K., & Wong, J. J. (2019). Promoting fathers' engagement with children: Preventive interventions for low-income families. Journal of Marriage and Family, 71(3): 663-679.

- Dalgleish, T. (2013). Examining predictors of change in emotionally focused couple therapy. Ottawa: School of Psychology Faculty of Social Scinces, University of Ottawa.

- Greenberg, L., Hunsley, J., Johnson, S., & Schindler, D. (2018). Emotionally focused couple’s therapy: Status and challenges. Clinical psychology: Science and practice, 6(1), 67-79.

- Hahlweg, K., Baucom, D. H., Grawe-Gerber, M., & Snyder, D. K. (2017). Strengthening couples and families: Dissemination of interventions for the treatment and prevention of couple distress. Enhancing couples: The shape of couple therapy to come, 3-30.

- Harvey, D. (2005).The condition of postmodernity.Blackwell.

- Hazan, C., Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of personality and social psychology, 52(3): 511.

- Honarparvaran, N., Qudery, Z., & Taghva, M. (2013). A study on irrational beliefs and emotions associated with the sexual desire of infertile women. Armaghane danesh, 17(6): 514-521.

- Ivanova, I. (2013). The How of Change in Emotion-focused Group Therapy for Eating Disorders (Doctoral dissertation).

- Jacob, G. A., Arntz, A. (2013). Schema therapy for personality disorders—A review. International Journal of Cognitive Therapy, 6(2): 171-185.

- Johnson, S. M. (2019). Attachment theory in practice: Emotionally focused therapy (EFT) with individuals, couples, and families. Guilford Publications.

- Johnson, S. M., Greenberg, L. S. (2005). Emotionally focused couple’s therapy: An outcome study. Journal of Marital and Family Therapy, 11(3): 313-317.

- Jones, Kendra., Welton, Sarah., Oliver, Tanner., Thoburn, John. (2018). Mindfulness, spousal attachment, and marital satisfaction: A mediated model. The Family Journal, 19 (4): 357-361.

- Luppino, O. I., Tenore, K., Mancini, F., Basile, B. (2018). A Theoretical Integration of Schema Therapy and Cognitive Therapy in OCD Treatment: Goals and Beliefs of the Obsessive Mind (Part I). Psychology, 9(9): 2261-2277.

- Malach-Pines, A. (2005). The burnout measure, short version. International Journal of Stress Management, 12(1), 78.

- Moser, Melissa., Johnson, Susan., Dalgleish, Tracy., Wiebe, Stephanie., Tasca, Giorgio. (2017). The impact on romantic attachment and marital commitment in emotionally focused couple’s therapy. Journal of marital and Family Therapy, 44(1): 32-44.

- Naaman, S., Pappas, J. D., Makinen, J., Zuccarini, D., Johnson–Douglas, S. (2005). Treating attachment injured couples with emotionally focused therapy: A case study approach. Psychiatry: Interpersonal and Biological Processes, 68(1): 55-77.

- Oraki, M., Dortaj, A., Mahdizadeh, A. (2018). Effectiveness of schema Therapy in Early Maladaptive Schemas and Insecure Attachment Styles in Heroin Dependent People. Research on Addiction, 12(46): 37-54.

- Pepping, C. A., MacDonald, G., Davis, P. J. (2018). Toward a psychology of singlehood: An attachment-theory perspective on long-term singlehood. Current Directions in Psychological Science, 27(5): 324-331.

- Pines, A. (2013). Couple burnout: Causes and cures. Routledge.

- Pines, A. M. (2014). Adult attachment styles and their relationship to burnout: A preliminary, cross-cultural investigation. Work and Stress, 18(1): 66-80.

- Pines, A. M., Nunes, R. (2003). The relationship between career and couple burnout: Implications for career and couple counseling. Journal of employment counseling, 40(2): 50-64.

- Unrau, A. M., Morry, M. M. (2019). The subclinical psychopath in love: mediating effects of attachment styles. Journal of Social and Personal Relationships, 36(2): 421-449.

- Wiebe, S. A., Johnson, S. M. (2016). A review of the research in emotionally focused therapy for couples. Family Process, 55(3): 390-407.

- Wittenborn, A. K., Liu, T., Ridenour, T. A., Lachmar, E. M., Mitchell, E. A.,  Seedall, R. B. (2019). Randomized controlled trial of emotionally focused couple therapy compared to treatment as usual for depression: Outcomes and mechanisms of change. Journal of marital and family therapy, 45(3): 395-409.

- Young, J. E. (2014). Schema-focused therapy for personality disorders. In Cognitive behavior therapy, 215-236: Routledge.