اثرات استفاده از پروبیوتیک، اسید آلی و مخلوط چند گیاه دارویی بر عملکرد، کیفیت تخم‌مرغ و فراسنجه‌های بیوشیمیایی و ایمنی خون مرغ‌های تخم‌گذار

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

علی سید پیران ¹ (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مراغه، دانش‌آموخته کارشناسی ارشد علوم دامی، مراغه، ایران)
علی نوبخت ² (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مراغه، گروه علوم دامی، مراغه، ایران)
صابر خدایی ³ (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مراغه، گروه علوم دامی، مراغه، ایران)

تاریخ دریافت : 1389/11/30 تاریخ پذیرش : 1390/07/23 تاریخ انتشار : 1390/03/01

کلید واژه: عملکرد, گیاهان دارویی, پروتکسین, اسید آلی,

چکیده مقاله :

این آزمایش به منظور بررسی و مقایسه‌ اثرات استفاده از پروبیوتیک، اسید آلی و مخلوط چند گیاه دارویی بر عملکرد، کیفیت تخم مرغ و فراسنجه‌های بیوشیمیایی و ایمنی خون مرغ‌های تخم گذار انجام گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با تعداد 192 قطعه مرغ تخم‌گذار سویه‌ های- لاین (W36) از سن 37 تا 49 هفتگی در 4 تیمار و 4 تکرار و هر تکرار با 12 قطعه مرغ تخم‌گذار شامل تیمار شاهد (بدون استفاده از پروبیوتیک، اسید آلی و مخلوط چند گیاه دارویی)، تیمار 2) حاوی 005/0 درصد پروبیوتیک پروتکسین، تیمار 3) حاوی 2/0 درصد اسید پروپیونیک و تیمار 4 حاوی 2 درصد (5/0 درصد از هر گیاه) از مخلوط گیاهان دارویی (آویشن، گزنه، پونه و کاکوتی) به مدت 12 هفته انجام گردید. نتایج حاصله نشان داد که استفاده از پروبیوتیک، اسید آلی و مخلوط چند گیاه دارویی دارای اثرات معنی‌داری بر عملکرد و صفات کیفی تخم مرغ می‌باشد (05/0>p). بر این اساس، حداکثر مقدار تولید توده‌ای تخم مرغ (38/51 گرم) و بهترین ضریب تبدیل غذایی (04/2) در گروه آزمایشی 3 و بالاترین شاخص رنگ زرده (5/4) در گروه آزمایشی 4 با کاربرد مخلوط گیاهان دارویی (آویشن، گزنه، پونه و کاکوتی) حاصل گردید. تفاوت معنی‌داری در بین گروه‌های مختلف آزمایشی در رابطه با فراسنجه‌های بیوشیمیایی و ایمنی خون مشاهده نشد. با توجّه به داده‌های حاصله استفاده از پروبیوتیک، اسید آلی و مخلوط چند گیاه دارویی باعث بهبود عملکرد و کیفیت تخم مرغ در مرغ‌های تخم‌گذار می‌گردد.

چکیده انگلیسی:

This experiment was conducted to evaluate the effects of using of probiotic, organic acid and blends of some medicinal herbs on performance, egg quality, blood biochemical and immunity parameters of laying hens. The experiment was carried out in a completely randomized design with one hundred and ninety two of Hy-Line (W36) laying hens from 37 to 49 weeks of age. There were randomly assigned to 4 dietary treatments with 4 replicates and 12 hens in each replicate. The treatments included: 1) control group 2) using 0.005 % of probiotic (Protexin®), 3) using 0.2% of propionic acid and treatment 4) using blends of medicinal herbs (‌‌zizaphora, Menta pulagum, peppermint and nettle. The results showed that there were some significant difference in performance and egg quality between experimental groups (p>0.05). The highest amount of egg mass production (51.38g), and the best value of feed conversion (2.04)), were observed in experiment group 3. Whereas the best yolk color index (4.5) was observed in experiment group 4. There were not observed any significantly difference between experimental groups in blood biochemical and immunity parameters. With consideration in obtained results in laying hens using probiotic, organic acid and blends of some medicinal herbs have positive effects on performance and egg yolk color.

منابع و مأخذ:

1. Azadeghanmehr, M., Shams, M. Dastar, B. and  Hassany, S. 2004. The effects different levels of protein and protexin on performance of broilers. Journal of  Agriculture Science and Natural Resource. 14: 68-77.


2. Afsharmazandaran, N. and  Rajab, A. 2001. Probiotics and their using in poultry nutrition. Norbakhish Publisher. pp: 88-95.


3. Zarghari, A. 2002. Medicinal plants. TehranUniversity Press, Vol. 2, pp: 95-115.


4. Khaksefedi, A. 2002. Investighation the effects of probiotic and antibiotic on performance and immunity system of broilers. Tarbiyat Moddares university Press, pp: 17-26.


5. Karimi, K. and  Rahimi, SH. 2004. The effects different levels of probiotic on fats and red cells of broilers. Journal of Pejhohsh and sazandeghi. 62: 40-45.


6. Farkhoy, M., Khalighysigarody, T.  and Niknafas, F. 1984. Poultry breeding guide. Coasar Press, pp: 150-266.


7. Safamehr, AR.  and Nobakht, A. 2008. Effect of probiotic (Protexin) on performance, blood biochemical parameters and egg quality in laying hens. Journal of Agriculture Science. 4: 61-71.


8. Mehri, M., Zareh, A. and Samieh, AH.  2004. Investigation the effect different levels of whey powder on performance of broilers. Proc 1th congress of Animal Science. pp: 452-455.


9. Vlizadeh, M. and Moghaddam, M. 1984. Exprimental designs in agricultur. Pistaz Elem Press  Vol. 1, pp: 90-105.


10. Abdel-Fattah, S.A., El-Sanhoury, M.H. El-Mednay, N.M. and  Abdel-Azeem F. 2008. Thyroid activity, some blood constituents, organs morphology and performance of broiler chicks fed supplemental organic acids. International Journal of Poultry Science. 7: 215-222.


11. Alçiçek, A., Bozkurt, M. and Çabuk M. 2003. The effect of an essential oil combination derived from selected herbs growing wild in Turkey on broiler performance. South African Journal of Animal Science. 33: 89-94.


12. Belyavin, C. G., Marangos, A. G. 1987. Natural products for egg yolk pigmentation. Butterworths press. pp: 47-68.


13. Cave N. A.G. 1984. Effect of dietary propionic and lactic acid on feed intake by chicks. Poultry Science. 63: 131-134.


14. Courtis J. A, and Wilson G. C. 1990. Egg quality handbook. Queensland Department of primary industries, Austeralia. pp: 25-36.


15. Ellefson, R.D. and Garaway, WT. 1967. Lipids and lipoproteins In: Fundamentals of clinical chemistry,Tietz, N.W. (Ed) Saunders, W.B. Company, Philadelphia, pp: 512-514.


16. Garcia, V. P.,  Catala-Gregori, F. Hernandez, M. Megras, D. and  Madrid, J. 2006. Effect of formic acid and plant extracts on growth, nutrient digestibility, intestine mucosa morphology, and meat yield of broilers. Journal Applied Poultry Resource. 16: 555 - 562.


17. Haddadin, M. S. Y., Abdulrahim, S. M. Hashlamoun, E. A. R. and Robinson R. K. 1996. The effects of lactobacillus acidophilus on production and chemical composition of hen eggs. Poultry Science. 75: 491-494.


18. Herandez, F., Madrir, J. and Garcia, V. 2004. Influence of two plant extracts on broiler performance, digestibility and digestive organ size. Poultry  Science. 83:169-174.


19. Hinton, M. and Linton A. H. 1988. Control of salmonella infections in broiler chickens by the acid treatment of their feed. Veterinary  Records. 123: 416-421.


20. Iba, A. M. and  Berchieri-­Jr, A.  1995. Studies on the use of a formic acid-propionic acid mixture (Bio-Add) to control experimental salmonella infection in broiler chickens. Avian Pathology. 24: 303-311.


21. Izat, A.L., Tidwell, N.M. Thomas, R.A. Reiber, M.A. Adams, M.H. Colberg, M. and waldroup P. W. 1990. Effects of a buffered propionic acid in diets on the performance of broiler chickens and on microflora of the intestine and carcass. Poultry Science. 69: 818-826.


22. Kabir, S., Rahman, M. M. Rahman, M. B. and Ahmad, S. U. 2004. The dynamics of probiotics on growth performance and immune response in broiler. Journal of Poultry Science. 3: 61-64.


23. National Research Council (NRC). 1994. Nutrient requirements of poultry. 9th rev.ed. NationalAcademy  Press. Washington. DC 1994.


24. Parks C.W, Grimes J.L, Ferket P.R, Fairchild A. S. The effect of mannanoligosaccharides, mambermycins, and virginiamycin on performance of large white male market turkeys. Poult Sci 2001; 80: 718-723.


25. Roy, R. D., Edens, F.W. Parkhurst, C.R. Qureshi, M.A. and Havenstein, G. B. 2002. Influence of a propionic acid feed additive on performance of turkey poults with experimentally induced poult enteritis and mortality syndrome. Poultry Science. 81: 951-957.


26. SAS Institute.  2005. SAS Users guide: Statistics. Version 9.12. SAS Institute Inc., Cary, NC. pp: 126-178.


27. Schalm, O.W., Jain, NC. And  Carroll, G.H. 1975. Veterinary Hematology. 3rd Edn., Lea and          Febiger Co. lnc. New York. Philadelphia. pp: 180-192.


28. Sturkie P. D.  1995. Avian physiologhy. 4th ed. Springer Verlag. New York. pp: 115 -270.


29. Vander Wielen,P.W.J.J., Biesterveld, S. Notermans, S. Hofstra, H. Urlings, B. A. and Vanknapen, F. 2000. Role of volatile fatty acids in development of cecal microflora in broiler chickens during growth. Applied Environment  Microbiology. 66: 2536-2540.