فراوانی سنگ‌های صفراوی در گاومیش‌های کشتاری در کشتارگاه تبریز و ارتباط آن با برخی فراسنجه‌های کبدی

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

بهرام عمواوغلی تبریزی ¹ , سیامند باستانی ² , شیرکوه عباسی حاجی آباد ³ , محمد مرادیان ⁴

1 - دانشیار گروه علوم درمانگاهی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
2 - دانشجوی دکترای دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
3 - دانشجوی دکترای دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
4 - دانشجوی دکترای دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

تاریخ دریافت : 1393/10/14 تاریخ پذیرش : 1394/05/26 تاریخ انتشار : 1394/03/01

کلید واژه: ایران, خون, گاومیش, سنگ صفراوی, فراسنجه‌های کبدی,

چکیده مقاله :

کبد یکی از فعال ترین و بزرگترین ارگان های بدن است. یکی از وظیفه های مهم کبد دخالت در متابولیسم چربی ها، تولید صفرا و دفع مواد زائد از طریق آن است. هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی سنگ های صفراوی در گاومیش های کشتاری شهرستان تبریز و ارزیابی برخی فراسنجه‌های کبدی آنها می باشد. در این مطالعه از تعداد 100 رأس گاومیش در محدوده سنی 5-4 سال نمونه خون قبل از کشتار و نمونه کیسه صفرا بعد از کشتار اخذ گردید. از نمونه خون، سرم جداسازی و فراسنجه‌های کلسترول، تری گلیسرید، آسپارتات آمینوترانسفراز، آلانین آمینوترانسفراز و آلکالین فسفاتاز به روش رنگ سنجی اندازه گیری شد. کیسه صفرا باز شده و از نظر وجود و عدم وجود سنگ و تجزیه آزمایشگاهی ارزیابی شدند. از تعداد 100 رأس، 10 رأس مبتلا به سنگ کیسه صفرا بودند که جنس سنگ ها به ترتیب کلسیم بیلیروبینات، کلسیم فسفاته، کلسترول و کلسیم اگزالاته بود. از فراسنجه‌های مطالعه شده کلسترول، آسپارتات آمینو ترنسفراز، آلانین آمینو ترانسفراز وآلکالین فسفاتاز افزایش معنی دار داشتند. نتایج مطالعه نشان داد سنگ های صفراوی می توانند مانع دفع صفرا شده و در نتیجه به کبد آسیب برسانند.

چکیده انگلیسی:

   The liver is one of the largest and most active organs of the body. One of the most important functions of the liver is its involvement in lipid metabolism, production of bile and excretion of waste products through bile. The purpose of the present research is to examine the prevalence of gallstones in the buffaloes slaughtered in the city of Tabriz and to evaluate some of their hepatic parameters. In this study, blood samples of 100 Buffaloes aged 4-5 years were taken prior to slaughter as well as their postmortem gallbladder samples. The blood sera were isolated and parameters such as Cholesterol, triglyceride, AST, ALT and ALP were measured by colorimetric method. The gallbladder specimens were opened and evaluated for the presence or absence of stones. The laboratory analysis of gallstones was carried out through biochemical kit method. Of 100 buffalos, ten were found to have gallstones, composed of bilirubin calcium, cholesterol, calcium phosphate and calcium oxalate, respectively. Of the parameters evaluated, cholesterol, aspartate aminotransferase, alanine aminotransferase and alkaline-phosphatase levels had increased significantly. Gallstones can block bile excretion, thereby causing damage to the liver. 

منابع و مأخذ:

• ابراهیمی سعادتلو، م.ع. (1390). کالبد­شناسی پایه دامپزشکی. چاپ اول، انتشارات ستوده، تبریز، ایران، صفحات: 177-176.


• اطیابی، ن. (1384). کلینیکال پاتولوژی دامپزشکی- روش­های آزمایشگاهی. چاپ دوم، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، تهران، ایران، صفحات: 2-1.


• رضائیان، م. (1386). بافت­شناسی و اطلس رنگی دامپزشکی. چاپ دوم، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، تهران، ایران، صفحات: 241-240.


• خاکی، ز. (1384): سنگ کیسه صفرا در گوسفندان و گاوهای ارجاعی به کشتارگاه­های اطراف تهران. مجله تحقیقات دامپزشکی (دانشگاه تهران)، دوره 60، شماره 4، صفحات: 403-401.
  
  
  
  • Guyton, A.C. and Hall, J.E. (2006). Secretory functions of the alimentary tract. In: Textbook of Medical Physiology. 11^th ed., Pennsylvania: Elsevier Saunders, pp: 802-805.
  
  
  • Holtenius, P. (1989). Plasma lipid in normal cows around partus and in cows with metabolic disorders with and without fatty liver. Acta Veterinaria Scandinavica, 30(4): 441-445.
  
  
  • Mayene, P.D. (1994). Clinical Chemistry in Diagnosis and Treatment. 6^th ed., London: Edward Arnold, pp: 293-295.
  
  
  • Mentzer, S.H. (1934). Cholecystic disease in pigs, sheep and cattle. California and Western Medicine, 40(5): 333-336.
  
  
  • Petruzzi, J., Mangini,V., Messa, C., Misciagna, G. and Donna, R.D. (1988). Spontaneous cholelithiasis in sheep: Prevalence survey and analysis of gallstones and bile. Journal of Comparative Pathology, 98(3): 367-369.
  
  
  • Radostits, M.O., Gay, C.C., Hinchcliff, W.K. and Constable, D.P. (2007). Disease of the liver and pancreas. In: Veterinary Medicine. 10^th ed., Philadelphia: Saunders Elsevier, pp: 395-397.
  
  
  • Ruckebusch, Y., Phoneuf, L.P. and Dunlop, R. (1991). Physiology of Small and Large Animals, Philadelphia: B C Decker, Inc, pp: 269-274.
  
  
  • Siedel, J. (1981). A simple method to analyze bile cholesterol. Clinical Chemistry and Biochemistry, 19(3): 833-841.
  
  
  • Wood, J.R., France, V.M. and Sutor, D.J. (1974). Occurrence of gallstones in fetal sheep. Laboratory Animals, 8(2): 155-159.