تحلیل سلسله مراتب شهری استان فارس طی 1390- 1345

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

فروغ قاسمی ¹ , محمدرضا رضایی ² , حسن ستوده ³

1 - مرودشت
2 - مرودشت
3 - همدان

تاریخ دریافت : 1392/10/13 تاریخ پذیرش : 1392/10/13 تاریخ انتشار : 1392/08/01

کلید واژه: استان فارس, ضریب جینی, سلسله مراتب شهری, ضریب آنتروپی, منحنی لورنز, شاخص هرفیندال,

چکیده مقاله :

با اتکا شهرهای استان فارس به پسکرانه کشاورزی خود هرگونه تغییرات شدید در نظام سلسله مراتب شهری را باید متاثر از بخش کشاورزی و تغییرات اقلیمی دانست، اما آنچه قابل ذکر است این که سلسله مراتب شهری در استان فارس تحت تاثیر عامل کشاورزی و اقلیمی قرار ندارد. عوامل سیاسی از جمله انتخاب شهرها به عنوان مرکز شهرستان (لامرد و نورآباد) و عوامل اقتصادی در تخصیص منابع به شهرها(به کارگیری قطب رشد) از جمله عوامل اصلی در گسیختگی و تحول در نظام سلسله مراتب شهری استان فارس است. در این پژوهش سعی بر این است تا با استفاده ازشاخص‌های نخست شهری، ضریب آنتروپی، منحنی لورنز و ضریب جینی و محاسبه شاخص هرفیندال و با به کارگیری نتایج سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن طی سال‌های 1345 تا 1390 سلسله مراتب و تحولات شبکه شهری استان فارس بررسی شود. نتایج حاکی از عدم تعادل و ناهمخوانی در سلسله مراتب شهری استان فارس است، عدم حضور هیچ شهری در طبقه دوم جمعیتی و کاهش فاصله شهر نخست با شهرهای پایین دست است.  

چکیده انگلیسی:

Depending on the cities of Fars province to farming, any drastic changes in their system of urban hierarchy refer to agriculture and climate change, but what is noteworthy that the urban hierarchy in Fars province is not affected by agriculture and climate factors.Political factors; including choosing the center of the city (Noorabad & Lamerd) and economic factors in the allocation of resources to the cities (the use of growth poles), are the main causes of disorganization and evolution of hierarchical urban system of Fars province. This study is trying to use first urban indicators, entropy coefficient, Lorenz curve and Gini coefficient and calculate Hrfyndal indicator with the use of result of Population and Housing census during 1966 to 2011, the urban hierarchy and network developments Fars be investigated. Results indicate imbalances and discordance in the urban hierarchy of Fars Province, the absence of any city to second-class population and reduction of distance between first town and downstream.