• صفحه اصلی
  • بررسی تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری با تاکید بر عدالت فضایی (نمونه موردی: مناطق 5 گانه-ارومیه)
کد مقاله : JUPM-2202-4122 (R1) بازدید : 149 PDF XML

نوع مقاله: پژوهشی

بررسی تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری با تاکید بر عدالت فضایی (نمونه موردی: مناطق 5 گانه-ارومیه)

میرنجف موسوی 1 ( استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. )
رضا قادری 2 ( استادیار دانشگاه پیام نور )
نیما بایرام زاده 3 ( کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران. )
رویا کامل نیا 4 ( کارشناسی‌ارشد جغرافیا و دفاع مقدس، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. )

تاریخ ارسال : 1400/11/12 تاریخ تایید : 1401/02/01

کلید واژه: توزیع فضایی, مدیریت شهری, ارومیه, عدالت فضایی, حکمروایی خوب شهری,

چکیده مقاله :

هدف کلی این پژوهش، بررسی تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری با تأکید بر عدالت فضایی در مناطق 5 گانه شهر ارومیه می‌باشد. روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. جمع‌آوری اطلاعات به دو صورت اسنادی و برداشت میدانی می‌باشد. ابزار گردآوری داده‌ها به چند صورت: مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و فیش‌برداری می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنین مناطق 5 گانه شهر ارومیه می‌باشد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 عدد به‌دست‌آمده است که به‌صورت تصادفی توزیع گردیده است. برای ارزیابی و تبیین وضعیت حکمروایی خوب شهری از شاخص‌های: مشارکت، کارایی و اثربخشی، شفافیت، عدالت محوری و برابری، پاسخگویی، مسئولیت‌پذیری، قانون مداری و اجماع محوری استفاده‌شده است. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به‌صورت کمی صورت گرفته است به‌طوری‌که از روش‌های آماری نظیر آزمون‌های t تک نمونه‌ای، کروسکال والیس و همبستگی اسپیرمن و نرم‌افزارهای SPSS و GIS برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده‌شده است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که بر اساس تحلیل سرانه‌های وضع موجود کاربری‌های خدماتی، منطقه 5 رتبه اول و منطقه 3 رتبه آخر را کسب نموده است. بر اساس نتایج ارزیابی شاخص‌های حکمروایی خوب شهری مناطق یک، چهار و پنج دارای سطح بالاتری نسبت به متوسط و مناطق دو و سه دارای سطح پایین‌تری نسبت به سطح متوسط را داشتند. نتایج ارزیابی همبستگی میان مولفه‌‌های مستقل و وابسته نشانگر این است که رابطه‌ای مستقیم زیاد بین آن‌ها وجود دارد. بر اساس نتایج رتبه‌بندی آزمون کروسکال والیس منطقه یک ارومیه رتبه اول و منطقه دو ارومیه رتبه پنجم را کسب نموده‌است. درنهایت بر اساس نتایج ضریب اسپیرمن میان رتبه‌بندی توزیع و پراکندگی کاربری‌ها و شاخص‌های حکمروایی خوب شهری رابطه متوسط مستقیم وجود دارد.

چکیده انگلیسی :

The main purpose of this study is to investigate the feasibility of good urban governance with an emphasis on spatial justice in the five regions of Urmia. The method of the present study is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in nature. Data collection is in the form of documents and field surveys. Data collection tools are in several forms: observation, questionnaire, interview. The statistical population of this study is the residents of 5 Regions of Urmia city. Using Cochran's formula, 384 numbers have been obtained which have been randomly distributed. To evaluate the status of good urban governance, the following indicators have been used: participation, efficiency, and effectiveness, transparency, justice and equality, accountability, responsibility, rule of law, and consensus. Data analysis was performed quantitatively using statistical methods such as one-sample t-test, Kruskal–Wallis and Spearman correlation, and SPSS and GIS software to analyze the data. The results of this study indicate that based on the analysis of per capita status of service Land uses, Region 5 has gained the first rank and Region 3 has gained the last rank. According to the evaluation results of good urban governance indicators, regions one, four, and five had a higher level than the average, and regions two and three had a lower level than the average. The results of correlation evaluation between independent and dependent components indicate that there is a strong direct relationship between them. According to the ranking results of the Kruskal–Wallis test, region one has the first rank, and region two has the fifth rank. Finally, according to the results of the Spearman test, there is a direct relationship between the distribution of land uses and indicators of good urban governance.

منابع و مأخذ:
_||_
متن کامل:
Investigating the Role of Social capital in Political and Social …

 

img0 

 

Journal of Research and Urban Planning

Summer 2024. Vol 15, Issue 57

ISSN (Print): 2228-5229 ISSN (Online): 2476-3845

https://jupm.marvdasht.iau.ir/

 

img0 

 

Research Paper

Investigating the Feasibility of Good Urban Governance with Emphasis on Spatial Justice (Case Study: 5 Regions-Urmia)

 

Mir Najaf Mousavi1: Professor, Department of Geography, Urmia University, Urmia, Iran.

Reza Ghaderi: Assistant Professor, Department of Geography and Rural Planning, Faculty of Social Sciences, Payam Noor University, Tehran, Iran

Nima Bayramzadeh: Ph.D Student in Spatial Planning, Department of Geography, Urmia University, Urmia, Iran.

Abstract

ARTICL EINFO

The main purpose of this study is to investigate the feasibility of good urban governance with an emphasis on spatial justice in the five regions of Urmia. The method of the present study is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in nature. Data collection is in the form of documents and field surveys. Data collection tools are in several forms: observation, questionnaire, interview. The statistical population of this study is the residents of 5 Regions of Urmia city. Using Cochran's formula, 384 numbers have been obtained which have been randomly distributed. To evaluate the status of good urban governance, the following indicators have been used: participation, efficiency, and effectiveness, transparency, justice and equality, accountability, responsibility, rule of law, and consensus. Data analysis was performed quantitatively using statistical methods such as one-sample t-test, Kruskal–Wallis and Spearman correlation, and SPSS and GIS software to analyze the data. The results of this study indicate that based on the analysis of per capita status of service Land uses, Region 5 has gained the first rank and Region 3 has gained the last rank. According to the evaluation results of good urban governance indicators, regions one, four, and five had a higher level than the average, and regions two and three had a lower level than the average. The results of correlation evaluation between independent and dependent components indicate that there is a strong direct relationship between them. According to the ranking results of the Kruskal–Wallis test, region one has the first rank, and region two has the fifth rank. Finally, according to the results of the Spearman test, there is a direct relationship between the distribution of land uses and indicators of good urban governance.

Received:2022/02/01

Accepted:2022/04/21

PP: 1-16

 

 

 

Use your device to scan and read the article online

 

https://www.i2pdf.com/upload/pdf-to-qr-code_fa_2_198_7546742996755389a343b56.32501344/qrcode_675538a40f46e.png 

 

 

Keywords:

Good Urban Governance, Spatial Justice,

Spatial Distribution,

Urban Management, Urmia.

Roya Kamel Nia: Ph.D Student in Spatial Planning, Department of Geography, Urmia University, Urmia, Iran.

Citation: Mousavi, M. N., Ghaderi, R., Bayramzadeh, N., Kamel Nia, R. (2024). Investigating the Feasibility of Good Urban Governance with Emphasis on Spatial Justice (Case Study: 5 Regions-Urmia), Journal of Research and Urban Planning, 15(57), 1-16.

DOI: 10.30495/jupm.2022.29908.4122

 

 

[1]  . Corresponding author: Mir Najaf Mousavi, Tel: +989144211702, Email: m.mousavi@urmia.ac.ir

 

Extended Abstract

 

Introduction

 

Today, the situation of urban management in Iran indicates that for reasons such as the externalization of urban plans and programs, the centralization of the rent-based economy and oil, etc., urban management is dominated by the government. And it is constantly moving away from integrated and systemic management and is caught in the vortex of sectoral, cellular management, and top-down perspectives. Despite the long history of urbanization and the existence of traditional patterns of participatory urban management in Iran, following the centralized patterns of urban planning and management in the present era, has not allowed citizens to participate in the management of urban affairs. While the complexity of urban issues and the diversity of citizens' needs are increasing day by day, in such a situation, the urban management system is looking for ways to facilitate urban management in order to reduce the harmful effects of urbanization and also to deal with the difficulties of urban management. Therefore, paying attention to the issue of good urban governance as the main to support urban management for sustainable development of metropolises and cities seems necessary and important, so that spatial justice in the dispersion and distribution of service uses in urban areas should be considered by urban management. The general purpose of this study is to investigate the feasibility of good urban governance with emphasis on spatial justice in the five regions of Urmia so that while evaluating the indicators of good urban governance, it examines the distribution of spatial justice among these regions. From the innovation aspects of the present study in the field of spatial territory, due to the possibility of differences in the results of research in different spatial domains with each other, in this study, the five regions of Urmia have been considered. In the field of the time period, due to the COVID-19 effects of the society and the change of Urmia regions from four to five regions, it seems that it can make a difference in the research results. In the field of research method, due to the comparison of field harvest data (distribution and dispersion of land uses) and questionnaire data (indicators of good urban governance) and the relationship between the ranking of these data with each other seems to affect the research results.

Methodology

The method of the present study is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in nature. Data collection is in the form of documents and field surveys. Data collection tools are in several forms: observation, questionnaire, interview. The statistical population of this study is the residents of 5 Regions of Urmia, which according to the statistics of 2016, is 736224 people. To determine the sample size, Cochran's formula was used. The sample size was 384, which was randomly distributed. To evaluate the status of good urban governance, the following 8 indicators have been used: participation, efficiency, and effectiveness, transparency, justice and equality, accountability, responsibility, rule of law, and consensus. In order to obtain the validity and reliability of the questionnaires, the validity of the questionnaire was initially evaluated and approved by 20 experts, including urban planners and city managers. Then the reliability of the questionnaires for 30 questionnaires was evaluated by Cronbach's alpha test. According to the results of this test, the value of Cronbach's alpha with 0.734 is higher than the value of 0.7, which indicates the reliability of the questionnaire. Data analysis was performed quantitatively using statistical methods such as one-sample t-test, Kruskal–Wallis and Spearman correlation, and SPSS and GIS software to analyze the data.

 

Results and discussion

The results of this study indicate that based on the analysis of per capita status of service Land uses, Region 5 has gained the first rank and Region 3 has gained the last rank. Also, the results of evaluating the indicators of good urban governance in the five regions show that the indicators of good urban governance in region one are above average, in region two less than average, in region three less than average, in region four above average and in region five it is above the average level. Also, in order to rank the regions of Urmia based on the indicators of good urban governance, Kruskal–Wallis test has been used. The results of this test indicate that region one of Urmia is ranked first and region two of Urmia is ranked fifth. This indicates that the dispersion and distribution of seven service uses in the city of Urmia is not fair and confirms the research hypothesis. Spearman correlation test was used to evaluate the correlation between the independent variable of good urban governance and the dependent variable of justice and equality. The results of this test indicate that there is a strong direct relationship. Finally, the Spearman test was used to correlate field harvest rankings (distribution and dispersion of land uses) and questionnaires (indicators of good urban governance). The results of this evaluation indicate the existence of a direct relationship that with the improvement of the distribution and dispersion of land uses, the indicators of good urban governance also improve. The results of this study with the research of the WGI (2020), Azouz (2015), UNESCAP (2009), Nallathiga (2008), UNDP (2003), Ziari et al. (2021), Momeni et al. (2021), Pazaki et al. (2021), Abdi et al. (2020), Askarizadeh et al. (2020), Heidari Sarban (2020), Khoshfar et al. (2020), Habibi and Mahboubi (2020) and Bastin et al. (2019) have the same effect which confirms the positive effect of spatial justice on good urban governance.

 

Conclusion

Today, the reduction of quality and welfare of urban life due to the unfair distribution of service uses and lack of attention to good urban governance has created many problems for cities and metropolises such as poverty, social harms, lack of infrastructure, etc. Which requires special attention to the components of spatial justice, good urban governance, equitable distribution of urban services, and participatory approach. To this end, good urban governance was considered as a new approach as the key to the success of achieving sustainable urban development in order to mobilize the internal capacities of cities. According to the results of this study, there is a direct relationship between the ranking and distribution of land uses and indicators of good urban governance.

 

 


مقاله پژوهشی

بررسی تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری با تأکید بر عدالت فضایی

(نمونه موردی: مناطق 5 گانه-ارومیه)

 

میرنجف موسوی1: استاد، گروه جغرافیا، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

رضا قادری: استادیار، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

نیما بایرام‌زاده: دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی آمایش سرزمین، گروه جغرافیا، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

رویا کامل‌نیا: دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی آمایش سرزمین، گروه جغرافیا، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

 

اطلاعات مقاله

چکیده

تاریخ دریافت:12/11/1400

تاریخ پذیرش:01/02/1401

شماره صفحات:16-1

 

از دستگاه خود برای اسکن و خواندن

مقاله به صورت آنلاین استفاده کنید

https://www.i2pdf.com/upload/pdf-to-qr-code_fa_2_198_7546742996755389a343b56.32501344/qrcode_675538a40f46e.png 

 

واژه‌های کلیدی:

حکمروایی خوب شهری، عدالت فضایی، توزیع فضایی، مدیریت شهری، ارومیه.

هدف کلی این پژوهش، بررسی تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری با تأکید بر عدالت فضایی در مناطق 5 گانه شهر ارومیه می‌باشد. روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. جمع‌آوری اطلاعات به دو صورت اسنادی و برداشت میدانی می‌باشد. ابزار گردآوری داده‌ها به چند صورت: مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و فیش‌برداری می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنین مناطق 5 گانه شهر ارومیه می‌باشد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 عدد به‌دست‌آمده است که به‌صورت تصادفی توزیع گردیده است. برای ارزیابی و تبیین وضعیت حکمروایی خوب شهری از شاخص‌های: مشارکت، کارایی و اثربخشی، شفافیت، عدالت محوری و برابری، پاسخگویی، مسئولیت‌پذیری، قانون مداری و اجماع محوری استفاده‌شده است. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به‌صورت کمی صورت گرفته است به‌طوری‌که از روش‌های آماری نظیر آزمون‌های t تک نمونه‌ای، کروسکال والیس و همبستگی اسپیرمن و نرم‌افزارهای SPSS و GIS برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده‌شده است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که بر اساس تحلیل سرانه‌های وضع موجود کاربری‌های خدماتی، منطقه 5 رتبه اول و منطقه 3 رتبه آخر را کسب نموده است. بر اساس نتایج ارزیابی شاخص‌های حکمروایی خوب شهری مناطق یک، چهار و پنج دارای سطح بالاتری نسبت به متوسط و مناطق دو و سه دارای سطح پایین‌تری نسبت به سطح متوسط را داشتند. نتایج ارزیابی همبستگی میان مولفه‌‌های مستقل و وابسته نشانگر این است که رابطه‌ای مستقیم زیاد بین آن‌ها وجود دارد. بر اساس نتایج رتبه‌بندی آزمون کروسکال والیس منطقه یک ارومیه رتبه اول و منطقه دو ارومیه رتبه پنجم را کسب نموده است. درنهایت بر اساس نتایج ضریب اسپیرمن میان رتبه‌بندی توزیع و پراکندگی کاربری‌ها و شاخص‌های حکمروایی خوب شهری رابطه متوسط مستقیم وجود دارد.

 

استناد: موسوی، میرنجف؛ قادری، رضا؛ بایرام‌زاده، نیما؛ و کامل‌نیا، رویا. (1403). بررسی تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری با تأکید بر عدالت فضایی (نمونه موردی: مناطق 5 گانه-ارومیه)، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 15(57)، 1-16.

DOI:  10.30495/jupm.2022.29908.4122

 

 

 

 

[1]  . نویسنده مسئول: میرنجف موسوی، تلفن: 09144211702، پست الکترونیکی: m.mousavi@urmia.ac.ir

 

مقدمه

امروزه مردم استانداردهای بالاتری از محیط و شهری که در آن زندگی می‌کنند را انتظار دارند (Mousavi et al, 2021) در این راستا نظام مدیریت سنتی قابلیت حل مشکلات و مسائل شهری و پاسخگویی به تحولات سریع شهرنشینی و نیازهای شهروندان را در مناطق شهری ندارد (Movahed et al, 2015) و این امر بار زیادی بر دوش دولت، بخش خصوصی و جامعه مدنی وارد می‌کند (Badland & Pearce, 2019) به‌طوری‌که در آینده به‌طور اعم و در قرن بیست‌و‌یکم به‌طور اخص با چالش‌هایی مواجه خواهد شد، چالشی که خود به ‌وجود آمده از تغییر و تحولات جمعیتی، فناوری، اقتصادی، سیاسی و بین‌المللی می‌باشد. در این راستا جامعه جهانی نیز به این نتیجه رسیده است که بخش عمده‌ای از مشکلات مدیریت شهری کمبود منابع مالی یا نیروی انسانی ماهر نیست، بلکه مشکل اصلی در شیوه اداره این عوامل است (Faraji et al, 2018) در دنیای امروز پذیرفته‌شده است که توسعه پایدار شهرها در صورتی به وقوع می‌پیوندد که اهداف مردم‌سالاری، برابری در خدمات‎رسانی و حفظ محیط‌زیست با شکل‌گیری مدیریت واحد شهری و با رعایت اصول و قواعد علم روز شهرسازی توأمان دنبال شود (Abdi et al, 2019).

رشد شتابان شهرنشینی و عدم توجه به ظرفیت شهرها باعث به وجود آمدن مسائل و معضلات فراگیر شهری همچون بیکاری، فقر، تورم، آلودگی محیط‌زیست و ... شده است. این موضوع، نحوه اداره سیاسی، مدیریت منابع اجتماعی و اقتصادی، تدوین سیاست‌های اجرایی را در شهر، تحت تأثیر خود قرار داده است؛ بنابراین طی دهه‌های اخیر، مقوله جدیدی در نظام مدیریت شهری، تحت عنوان حکمروایی خوب شهری مطرح‌شده است (Hashemibisetooni & Shams, 2020- Bayramzadeh & Foadmarashi, 2023- Mousavi et al, 2024). این نوع حکمروایی بر پایه اصل شهروندمداری، بر این نکته که هیچ شهروندی نباید از دسترسی به الزامات شهری ازجمله مسکن مناسب، بهداشت، امنیت شغلی و بهره‌مندی از محیط‌زیست مناسب محروم شود، اشاره دارد (Habibi & Mahbobi, 2020).

از دهه 1980 موضوع حکمروایی به‌موازات تأثیرات جهانی‌شدن در مسائل سیاسی موردبررسی قرارگرفته است و در راستای به‌کارگیری آن تقسیم‌بندی مسئولیت‌ها در عرصه شهری شکل‌گرفته است به‌طوری‌که حکمروایی مشارکتی به یک ویژگی اصلی در مدیریت شهری تبدیل‌شده است که توسط دولت‌ها و سازمان‌های دولتی به الگویی برای مشارکت جامعه مدنی و مردمی تبدیل‌شده است (Ziari et al, 2020- Uzunm 2007- Martı´-Costa & Toma`s, 2017- Lemanski, 2017). امروزه وضع مدیریت شهری در ایران حاکی از آن است که به دلایلی چون برون‌زا بودن طرح‌ها و برنامه‌های شهری، تمرکزگرایی اقتصاد رانتی و مبتنی بر نفت مدیریت شهری در تسلط دولت می‌باشد و پیوسته از مدیریت یکپارچه و سیستمی فاصله گرفته و در گرداب مدیریت بخشی، سلولی و دیدگاه نگرش‌های بالا به پایین گرفتارشده است (Tavakolinia & Shams Pouya, 2017). با وجود پیشینه دیرین شهرنشینی و وجود الگوهای سنتی اداره مشارکتی شهرها در ایران، پیروی از الگوهای متمرکز برنامه‌ریزی و مدیریت شهری در عصر حاضر، امکان دخالت و مشارکت شهروندان در اداره امور شهر را به آن‌ها نداده است. این در حالی است که روزبه‌روز بر دشواری مسائل شهری و تنوع نیازهای شهروندان افزوده می‌شود، در چنین وضعیتی نظام مدیریت شهری به‌منظور پایین آوردن آثار زیان‌بار گسترش شهرنشینی و همچنین برای مقابله با دشواری‌های اداره شهرها در جستجوی روش‌هایی جهت آسان کردن اداره امور شهرها می‌باشد (Bastin et al, 2018)؛ بنابراین توجه به موضوع حکمروایی خوب شهری به‌عنوان اصلی برای حمایت از مدیریت شهری در جهت توسعه پایدار شهرها امری ضروری و مهم به نظر می‌رسد. هدف کلی این پژوهش، بررسی تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری با تأکید بر عدالت فضایی در مناطق 5 گانه شهر ارومیه می‌باشد به‌طوری‌که ضمن ارزیابی شاخص‌های حکمروایی خوب شهری به بررسی توزیع و پراکنش عدالت فضایی در بین این مناطق می‌پردازد. در این راستا سؤال اصلی پژوهش «آیا میزان شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در مناطق 5 گانه شهر ارومیه یکسان است؟» و فرضیه «به نظر می‌رسد پراکندگی و توزیع کاربری‌های خدمات هفتگانه در شهر ارومیه به‌طور عادلانه نمی‌باشد.» مطرح گردیده است. از جنبه‌های نوآوری پژوهش در حوزه قلمرو مکانی، به دلیل امکان تفاوت نتایج پژوهش‌ها در قلمرو‌های مکانی مختلف با یکدیگر، در این پژوهش مناطق 5 گانه شهر ارومیه در نظر گرفته‌شده است. در حوزه بازه زمانی، به دو دلیل شرایط کرونایی جامعه و تغییر مناطق ارومیه از چهار منطقه به پنج منطقه به نظر می‌رسد می‌تواند در نتایج پژوهش تفاوت ایجاد نماید. در حوزه روش تحقیق نیز به دلیل مقایسه داده‌های برداشت میدانی (توزیع و پراکندگی کاربری‌ها) و داده‌های پرسشنامه‌‌ای (شاخص‌های حکمروایی خوب شهری) و ارتباط‌یابی رتبه‌بندی این داده‌ها با یکدیگر به نظر می‌رسد نتایج پژوهش را تحت تأثیر قرار دهد.

 

پیشینه و مبانی نظری تحقیق

 

وجود نابرابری در توزیع خدمات و امکانات در فضاهای شهری پدیده‌ای جدید نبوده و می‌توان با اتخاذ رویکردهایی آن را به حداقل رساند (Koshaneh et al, 2020) به‌طوری‌که در دهه 1990 میلادی، حکمروایی به یکی از واژه‌های محوری علوم اجتماعی به حوزه نظریه سیاسی، علوم سیاسی و جغرافیای انسانی، تبدیل گردید. حکمروایی، طبق تعریف سنتی «عمل یا فرآیند حکومت کردن» می‌باشد که در این تعریف، معنای حکمروایی با حکومت، متفاوت است اما درواقع چنین نیست و هرکدام دارای تعریفی متفاوت از یکدیگر هستند. حکومت و حکمروایی، دو الگو برای اداره امور عمومی هستند، حکومت عهده‌دار تمامی وظایف است و موظف است که تمام خدمات را برای مصارف جامعه مدنی یا شهروندان فراهم کند ولی حکمروایی، مسئولیت اداره عمومی، میان سه نهاد حکومت، جامعه مدنی و بخش خصوصی را عهده‌دار است (Movahedi et al, 2020).

علیرغم اینکه حکمروایی شهری به‌صورت مفهوم کاربردی از اواخر دهه 1980 و در آفریقا آغاز شد، ولی نخستین نظریه‌پردازی که به این مفهوم پرداخت، برایان مک لالین بود. مرکز اسکان بشر سازمان ملل (هابیتات) به این صورت به تعریف حکمروایی شهری می‌پردازد «مجموع روش‌های برنامه‌ریزی و مدیریت امور عمومی شهر از جانب افراد، نهادهای عمومی و نهادهای خصوصی. فرآیند مستمری می‌باشد که از آن روال، منافع متضاد یا متعارض باهم همراه گشته و به یک رفتار همکاری روی آورده می‌شود». بااین‌حال حکمروایی شهری به معنای اثرگذاری همه عوامل اثرگذار شهری بر مدیریت شهر، با تمام سازوکارهایی که به‌سوی برتری و پیشرفت شهر و شهروندان حرکت کنند، نه اینکه عرصه‌های عمومی و خصوصی کنار گذاشته شوند و فقط عرصه دولتی اختیاردار آن دو باشد (Hadi Begloo et al, 2018) در نهایت حکمروایی خوب شهری را می‌توان این‌گونه بیان نمود که شیوه و فرآیند اداره امور شهر با مشارکت سازنده‌ی بخش‌های دولتی، خصوصی و جامعه مدنی در جهت توسعه پایدار شهری، ایجاد شهری سالم و ارتقاء کیفیت زندگی (Maleki & Mousavi, 2021).

 

مدیریت جدید شهری با پایه و اساس قرار دادن محله‌های شهری قصد دارد با شناخت نیازهای ساکنین محلی و آگاه کردن سطوح بالاتر از خواسته‌های آنان و به‌عبارت‌دیگر هم‌سو کردن آن‌ها، مدیران شهر را در تأمین نیازهای ساکنان شهر یاری کند، شهروندان را به نحوی مؤثر در سرنوشت خود دخالت دهد و زمینه مطلوب برای رضایت بیشتر آنان فراهم نماید. این نوع مدیریت برای توسعه و پیشرفت محله‌ها و همچنین بالا بردن سطح حکمروایی خوب باید از معیار‌هایی مانند شفافیت، مسئولیت‌پذیری، مشارکت طلبی، پاسخگویی، قانون مداری، کارآمدی، اجماع گرایی و عدالت محوری برخوردار باشد تا بتواند از تمام شرایط افزون کننده شهرنشینی در جهت ترقی و پیشرفت محله‌ای و حکمروایی خوب بهره‌مند گردد (Tari & Rezaei, 2019). حکمرانی شهری به‌مانند روش‌های متفاوتی می‌باشد که طی آن افراد، نهادها و بخش خصوصی و عمومی به اعمال مدیریت و برنامه‌ریزی برای امور متداول شهر می‌پردازند (Rezaei & Shamsoddini, 2019) و با طراحی شبکه‌های خود سازمان‌ده و خودتنظیم، از سیاست پایین به بالا بهره می‌گیرد و رویکرد سلسله مراتبی بالا به پایین و دیوان سالاری را کمرنگ و ناکارآمد می‌کند (Abdali et al, 2020). در این راستا رشد و توسعه اصولی شهرها تسهیلگر روند پایداری می‌باشند که جهت تحقق این مهم سیاست‌گذاری‌ها و ذینفعان مهم‌ترین مؤلفه دخیل در آن هستند (Hekmatnia et al, 2021). در میان ابعاد توسعه پایدار، بعد اجتماعی که بیشتر با ابعاد کیفیت زندگی همراه است بر مفاهیمی نظیر آینده‌نگری، عدالت محوری، مشارکت و توانمندسازی تأکید می‌کند (Abdollahzadeh et al, 2020) که بعد مشارکت، یکی از جنبه‌های مهم نظریه حکمروایی خوب شهری است، چون‌که شالوده نظریه یادشده بر حکومت مردمی استوار است، یعنی حکومتی که مردم اداره امور را بر عهده خواهند داشت (Dekker & Kempen, 2004). از سویی دیگر توزیع فضایی عادلانه امکانات و منابع بین مناطق مختلف شهری و دستیابی برابر شهروندان به آن‌ها مترادف با عدالت اجتماعی است، زیرا نابسامانی نظام توزیع مراکز خدماتی در فضاهای شهری زمینه‌ساز نابرابری اجتماعی شهروندان شده (Moshfeghifar et al, 2021) و توزیع عادلانه نیز زمینه‌ساز توسعه متوازن خواهد شد. ازاین‌رو پراکنش مناسب و اصولی خدمات و امکانات شهری، منطبق با عدالت اجتماعی، در فرآیند برنامه‌ریزی شهری و در راستای مدیریت حکمروایی خوب شهری از اهمیت بسیاری برخوردار می‌باشد (Khaliji et al, 2020). در مناطق شهری، عدالت فضایی را می‌توان از طریق قوانین توسعه شهری، فرآیندها، یا گزینه‌ای که هدف آن‌ها برآورده کردن نیازهای اساسی همه ساکنان شهری بدون در نظر گرفتن مناطق زندگی آن‌هاست، به دست آورد (Saeedi Monfared et al, 2020). در این راستا باید در ابتدا مولفه‌های حکمرانی خوب شهری شناسایی گردد (Grindle, 2007)؛ زیرا این موضوع باعث می‌شود تا مجموعه‌ای از ویژگی‌ها و ابتکارات نهادی که می‌توانند در بهبودی وضعیت مثمر ثمر واقع گردند را فراهم نمایند. البته گاهی اوقات محققان بر جنبه خاصی از حکمروایی تمرکز می‌کنند (Biswas et al, 2019). به‌طور مثال در حکمروایی مربوط به زیست‌محیطی مواردی نظیر (Mol, 2009) ضرورت حمایت جامعه (Turner et al, 2014)، برنامه‌ریزی زیست‌محیطی (Li et al, 2017)، مدیریت تطبیقی و رهبری قوی، در جهت منفعت تنوع زیستی و مردم در نظر گرفته می‌شود.

در رابطه با حکمروایی خوب شهری پژوهش‌‌های گوناگونی در خارج و داخل کشور انجام پذیرفته است به‌طوری‌که در خارج از کشور فرناندو1 (2022) اشاره‌کرده است که یکی از چالش‌های حاکمیت خوب شهری ایجاد خدمات عمومی شهری حرفه‌ای و پاسخگو و ایجاد یک مدل خدمات عمومی اخلاقی است که نقش دموکراتیک دولت محلی را نشان دهد (Fernando, 2022). کارنا2 (2022) اشاره‌کرده است که جامعه مدنی در جهت ترویج حکمرانی خوب شهری نقش مهمی دارد (Karna, 2022). وو و ژانگ3 (2022) و کای و هی4 (2021) اشاره‌کرده‌اند که حکومت شهری چین، با مستقر کردن انجمن مالکان خانه‌ها در شهرک‌های مسکونی طبقه متوسط، فضای محله‌ها را مدیریت کرده و زیرساخت‌های حکمرانی خوب شهری را بهبود می‌بخشند (Cai & he, 2021- Wu & Zhang, 2022). هوآنگ5 (2021) اشاره‌کرده است که حکمرانی شهری مؤثر کلید انطباق با توسعه عصر جدید و مقابله با نیازهای روزافزون مردم برای زندگی بهتر و تضاد با توسعه نامتوازن حکمرانی شهری در چین است (Huang, 2021). میر وآئوریاکومبه6 (2019) اشاره‌کرده‌اند که مفهوم «حکمرانی شهری خوب» پیش‌نیازی برای طراحی و اجرای موفقیت‌آمیز ابتکارات توسعه پایدار است (Meyer & Auriacombe, 2019). جاکا7 (2016) اشاره‌کرده است که طی بررسی‌های صورت گرفته از فعالیت‌های حکمروایی مشارکتی در چین، وجود سازمان‌های غیردولتی در توانمندسازی و افزایش مشارکت اجتماعی از عوامل مؤثر می‌باشد (Jacka, 2016). در داخل کشور نیز موحدی‌نیا و همکاران (1399) اشاره‌کرده‌اند که دو سازمان شهرداری و شورای شهر می‌تواند یکی از بهترین سازوکارها برای تحقق حکمرانی خوب شهری مورداستفاده قرار گیرد. رجبی و خستو (1398) اشاره‌کرده‌اند که حکمروایی خوب شهری به این معناست که توزیع مناسب کاربری‌ها؛ امکانات و خدمات در سطوح مختلف شهری به‌گونه‌ای باشد که ساکنان با کمترین حس تبعیض و اعتراض نسبت به احقاق خود مواجه گردیده و استفاده صحیح از خدمات شهری به شکل مطلوب فراهم باشد. رضائی و شمس‌الدینی (1398) اشاره‌کرده‌اند که همبستگی معناداری میان حکمروایی خوب شهری و عدالت اجتماعی وجود دارد به‌طوری‌که با افزایش میزان حکمروایی خوب شهری بر میزان تحقق عدالت اجتماعی افزوده می‌شود. هادی بیگلو و همکاران (1397) اشاره‌کرده‌اند که هوشمندسازی کلان‌شهر تهران به تحقق حکمروایی مطلوب شهری می‌انجامد. با توجه به پیشینه پژوهش، لیست شاخص‌های حکمروایی خوب شهری که در پژوهش‌های مختلف مورداستفاده قرارگرفته است، در جدول شماره 1 نشان داده‌شده است:

 

جدول 1- لیست شاخص‌های حکمروایی خوب شهری مورداستفاده در پژوهش‌های مختلف

پژوهشگران

شاخص‌ها

منبع

بانک جهانی

اظهارنظر و پاسخگویی، ثبات سیاسی و عدم وجود خشونت، اثربخشی دولت، کیفیت نظارتی، حاکمیت قانونی، کنترل فساد اداری

WGI, 2020

آزوز

مشارکت، اثربخشی و کارایی، مسئولیت و پاسخگویی، عدالت

Azouz, 2015

جونگا

مشارکت، اثربخشی و کارایی، مسئولیت و پاسخگویی، شفافیت، پذیرا و پاسخده بودن

Jonga, 2012

سازمان ملل

مشارکت، اجماع محور، پاسخگویی، شفافیت، اثربخشی و کارایی، عدالت و برابری، قانون مداری

UNESCAP, 2009

نالاتیگا

مشارکت، اثربخشی و کارایی، مسئولیت و پاسخگویی، شفافیت، پذیرا و پاسخده بودن، عدالت

Nallathiga, 2008

برنامه توسعه سازمان ملل

مشارکت، حاکمیت قانونی، شفافیت، پاسخگویی، جهت‌گیری اجتماعی، برابری، اثربخشی و کارایی، مسئولیت‌پذیری، چشم‌انداز استراتژیک، تابعیت و امنیت

UNDP, 2003

زیاری و همکاران

مشارکت، کارايی و اثربخشی، شفافیت، عدالت محوری، پاسخگويی، مسئولیت‌پذیری، قانونمندی، توافق جمعی

Ziari et al, 2020

مومنی و همکاران

قانون‌محوری، مشارکت، عدالت‌محوری، کارایی و اثربخشی، مسئولیت‌پذیری، شفافیت، اجتماع‌محور، پاسخ‌گویی

Momeni et al, 2020

(نگهبان) مروری و همکاران

پاسخدهی، برابری با عدالت، بینش استراتژیک، اجماع سازی یا وفاق گرایی، شفافیت، مشارکت، مسئولیت‌پذیری، حاکمیت قانون

Negahban Marvi et al, 2020

پازکی و همکاران

مشارکت، شفافیت، قانون‌مداری، پاسخگویی، عدالت، مسئولیت‌پذیری، نظارت، کارایی و اثربخشی، تخصص‌گرایی

Pazoki et al, 2020

عبدی و همکاران

مشارکت، اثربخشی و کارایی، مسئولیت و پاسخگویی، شفافیت، پذیرا و پاسخده بودن، عدالت

Abdi et al, 2019

رضایی و شمس‌الدینی

مشارکت، تساوی، اثربخشی، پاسخگویی، امنیت

Rezaei & Shamsoddini, 2019

تاری و رضایی

مشارکت، تساوی، اثربخشی، پاسخگویی، امنیت

Tari & Rezaei, 2019

عسکری‌زاده و همکاران

مشارکت، اثربخشی و کارایی، ثبات سیاسی و مبارزه با فساد، دسترسی به اطلاعات، قانونمندی، عدالت اجتماعی

Askarizadeh et al, 2019

حیدری ساربان

کارآیی و اثربخشی، پاسخگویی، شفافیت، مشارکت اجتماعی، حاکمیت قانون، عدالت و برابری، مسئولیت‌پذیری، اجماع‌پذیری، نظارت

Heidari Sarban, 2019

خوش‌فر و همکاران

مشارکت، عملکردی، برابری، شفافیت و پاسخگویی، اعتماد و آگاهی اجتماعی، وضعیت اجتماعی-اقتصادی

Khoshfar et al, 2019

حبیبی و محبوبی

مشارکت، قانون‌مداری، پاسخگویی، مسئولیت‌پذیری، عدالت‌محوری، شفافیت، کارایی و اثربخشی، اجماع‌محوری

Habibi & Mahbobi, 2020

در نهایت با توجه به پیشینه پژوهشی و ادبیات موضوعی پژوهش، لیست شاخص‌ها و گویه‌های مورداستفاده در این پژوهش و بر اساس وضعیت محدوده موردمطالعه گردآوری و لیست‌بندی گردیده‌اند که به‌صورت جدول شماره 2 می‌باشد:

 

جدول 2- لیست شاخص‌ها و گویه‌های حکمروایی خوب شهری

شاخص

گویه‌ها

تعداد گویه‌ها

مشارکت

مشارکت در تصمیم‌گیری‌های محلی، مشارکت در تقویت و عضویت‌ نهادهای مدنی، علاقه‌مند بودن مردم برای توسعه محله، ارزشمند بودن نظرات و خواسته‌های مردم محله، حس مالکیت بالای ساکنین، سهولت ارتباط مردم با مدیران شهری، مشارکت در اجرای پروژه‌های محلی، مشارکت در نظافت محله، سهولت ارتباط ساکنین با مدیران شهری، تسهیل در شرایط حضور مردم در روند توسعه محلات.

10

کارایی و اثربخشی

نهادینه کردن فرهنگ توانمندی، بهبود مستمر اقدامات و فعالیت‌ها در محلات، رضایت‌مندی شهروندان از اقدامات مدیریت محلی، حفاظت از محیط‌زیست و استفاده پایدار از منابع، رضایت از حمل‌ونقل عمومی، شبکه معابر و ترافیک، کیفیت عملکرد مدیران شهری، کاهش هزینه‌ها و ارتقای کیفیت خدمات شهری، عمل کردن بر اساس دانش روز، بهبود فرآیند برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری.

10

شفافیت

وضوح رویه‌ها، مسئولیت‌ها و قراردادهاي شهرداري، نظرخواهی از شهروندان در راستای اجرای طرح‌ها، شفافیت در تصمیم‌های اتخاذشده، شفافیت در ارائه عملکرد سازمان‌ها، وجود سازوکاری برای ارزیابی خدمات دولتی توسط مردم، ارائه اطلاعات صادقانه به مردم، کنترل و پایش عملکرد مدیران و نهادها.

8

عدالت محوری و برابری

توزیع عادلانه خدمات در محلات شهری، ایجاد حس برابری در شهروندان، تخصیص بهینه منابع و امکانات، توجه به قشر ضعیف و طبقه محروم جامعه، محرومیت‌زدایی در محلات، فراهم کردن زمینه برای ایفای نقش زنان در فعالیت‌های گوناگون، حمایت از اقشار فقیر و آسیب‌پذیر، استفاده معقولانه از منابع و امکانات و عدالت جنسیتی، توجه به منافع عمومی، رعایت اصل توازن و تعادل، برابری فرصت‌ها.

11

پاسخگویی

رضایتمندی شهروندان از شیوه پاسخگویی مدیران شهری، پاسخگویی در برابر تصمیمات اتخاذشده در امور محله، برگزاری جلسات پرسش و پاسخ با ساکنین، متناسب بودن پاسخ‌ها با نیازها و خواسته‌های شهروندان، ایجاد حس همبستگی میان شهروندان و مدیران شهری با برگزاری جلسات پرسش و پاسخ.

5

مسئولیت‌پذیری

رضایت از برخورد مدیران شهری، رسیدگی به پیشنهادها و شکایات شهروندان، عملکرد شورای شهر در رفع مشکلات، مشارکت اجتماعی، شایستگی اعضای شورای شهر و مدیران شهری در پذیرش مسئولیت.

5

قانون مداری

کیفیت برخورد با تخلفات، اعتماد شهروندان به مدیران شهری در راستای انجام وظایف قانونی خود، میزان پایبندی ساکنین به قوانین وضع‌شده، عدم تأثیرگذاری افراد یا قوم‌های صاحب نفوذ در تصمیم‌گیری‌های مربوط به شهر، میزان آگاهی از قانون و عرف محلی، مقاومت برابر عمل خلاف قانون، عمل عادلانه.

7

اجماع محوری

زمینۀ لازم برای دستیابی به توافق جمعی، استقبال مسئولان برای دستیابی به اجماع نظر، اجماع عمومی در رابطه با اقدامات و فعالیت‌ها، وجود نظامی هماهنگ برای رسیدن به اجماع و توافق نظری و عملی، کار مشارکتی، موفقیت فعالیت‌های گروهی، همسویی و همفکری مدیران شهری، نگرش و باور به جمع و کار جمعی، حمايت از منافع اکثريت، تعادل رابطه مدیران محلی با نهادهای اجتماعی- فرهنگی و غیر.

10

 

مواد و روش تحقیق
 روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. جمع‌آوری اطلاعات به دو صورت اسنادی و برداشت میدانی صورت گرفته است. در ابتدا برای گردآوری اطلاعات اسنادی از کتابخانه‌ها و مقالات علمی استفاده و سپس به برداشت میدانی از محدوده موردمطالعه پرداخته‌شده است تا ضمن گردآوری پیشینه پژوهشی و ادبیات موضوعی معتبر برای پژوهش، اطلاعات و ویژگی‌های مکانی محدوده موردمطالعه نیز جمع‌آوری گردد. ابزار گردآوری داده‌ها به چند صورت: مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و فیش‌برداری می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنین مناطق 5 گانه شهر ارومیه می‌باشد که طبق آمار سال 1395، 736224 نفر می‌باشد. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران و با درصد خطای 05/0 استفاده‌شده است که تعداد حجم نمونه 384 عدد به‌دست‌آمده است که بر اساس تعداد جمعیت هر یک از مناطق به‌صورت جدول شماره 3 تقسیم‌بندی و به‌صورت تصادفی در محدوده توزیع گردیده است.

 

 

 

 

جدول 3- تعداد حجم نمونه

مناطق

جمعیت (نفر)

تعداد حجم نمونه

منطقه 1

174900

91

منطقه 2

207453

108

منطقه 3

164753

86

منطقه 4

130262

68

منطقه 5

58856

31

جمع کل

736224

384

منبع: (Authors, 2021)

جهت تبیین وضعیت حکمروایی خوب شهری بر اساس شاخص‌های پیشینه پژوهشی گردآوری‌شده، از 8 شاخص: مشارکت، کارایی و اثربخشی، شفافیت، عدالت محوری و برابری، پاسخگویی، مسئولیت‌پذیری، قانون مداری و اجماع محوری استفاده‌شده است که در مجموع شامل 66 گویه می‌باشد. برای به‌دست‌آمده آوردن روایی و پایایی پرسشنامه‌ها، در ابتدا روایی پرسشنامه توسط 20 نفر از متخصصین امر که شامل شهرسازان، برنامه‌ریزان شهری و مدیران شهری می‌باشد، مورد ارزیابی و تائید قرارگرفته است و سپس پایایی پرسشنامه‌ها برای 30 پرسشنامه نیز توسط آزمون آلفای کرونباخ مورد ارزیابی قرارگرفته است. طبق نتایج این آزمون، مقدار آلفای کرونباخ با 734/0 از مقدار 0.7 بیشتر می‌باشد که نشان‌دهنده پایایی پرسشنامه است. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به‌صورت کمی صورت گرفته است به‌طوری‌که از روش‌های آماری نظیر آزمون‌های t تک نمونه‌ای، کروسکال والیس و همبستگی اسپیرمن و نرم‌افزارهای SPSS و GIS برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده‌شده است. درنهایت بر اساس نتایج به‌دست‌آمده راهکارهایی در جهت بهبود وضعیت حکمروایی خوب شهری در مناطق 5 گانه شهر ارومیه تدوین‌شده است.

 

محدوده موردمطالعه

محدوده موردمطالعه این پژوهش شهر ارومیه واقع در استان آذربایجان‌غربی می‌باشد که در راستای بررسی بهتر شاخص‌های حکمروایی خوب شهری مناطق 5 گانه این شهر مورد ارزیابی قرارگرفته است (نقشه شماره 1)؛ تا ضمن تحلیل توزیع و پراکندگی‌های کاربری‌های خدماتی هفتگانه در این مناطق شاخص‌های حکمروایی خوب شهری نیز مورد ارزیابی قرار گیرد تا میزان تحقق مفهوم عدالت فضایی در این مناطق موردبررسی قرار گیرد. این شهر شامل 5 منطقه می‌باشد که هر یک از مناطق دارای ویژگی‌های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی متفاوتی با یکدیگر می‌باشند و حس نابرابری منطقه‌ای در میان مناطق این شهر حاکم است.

 

C:\Users\Nima.Ba\AppData\Local\Microsoft\Windows\INetCache\Content.Word\loction-urmia.jpg 

نقشه 1- نقشه مناطق 5 گانه شهر ارومیه منبع: (Authors, 2021)

 

بحث و یافته‌های تحقیق

یافته‌های توصیفی

پس از ارزیابی روایی و پایایی پرسشنامه‌ها، به تحلیل ویژگی‌های جمعیتی پرسشنامه‌ها پرداخته‌شده است؛ که نتایج این ارزیابی‌ها در نمودار شماره 1 نشان داده‌شده است. با توجه به نمودار شماره 1، از 384 نفر از پرکنندگان پرسشنامه در حوزه جنسیت 161 نفر زن و 223 نفر مرد بودند، در حوزه سن 79 نفر بین 15 تا 20 سال، 197 نفر بین 20 تا 40 سال، 86 نفر بین 40 تا 60 سال و 22 نفر بالاتر از 60 سال سن داشتند. در حوزه تحصیلات نیز 49 نفر زیردیپلم، 67 نفر دیپلم، 138 نفر لیسانس، 102 نفر فوق‌لیسانس و 28 نفر دارای تحصیلات مقاطع بالاتر بودند. در حوزه سابقه سکونت نیز 65 نفر کمتر از 5 سال، 144 نفر بین 5 تا 10 سال، 117 نفر بین 10 تا 15 سال و 58 نفر بالاتر از 15 سال سابقه اقامت در مناطق 5 گانه شهر ارومیه را داشته‌اند.

 

 

نمودار 1- ویژگی جمعیتی  منبع: (Authors, 2021)

 

یافته‌های میدانی

در جهت بررسی پراکندگی و توزیع کاربری‌های خدماتی هفتگانه (فضای سبز، بهداشتی-درمانی، آموزشی، مذهبی، فرهنگی، تفریحی-پذیرایی و گردشگری و تأسیسات و تجهیزات شهری) در مناطق 5 گانه شهر ارومیه بر اساس مساحت و جمعیت هر یک از این مناطق از نرم‌افزار GIS استفاده‌شده است تا میزان سرانه هر یک از کاربری‌ها مشخص و تحقق عدالت فضایی در هر یک از این مناطق مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج این ارزیابی در جدول شماره 4 نشان داده‌شده است:

 

جدول 4– ارزیابی پراکندگی و توزیع کاربری‌های خدماتی هفتگانه در مناطق 5 گانه شهر ارومیه

نوع کاربری

مناطق

1

2

3

4

5

فضای سبز

جمعیت (نفر)

174900

207453

164753

130262

58856

مساحت (مترمربع)

986584

129862

141638

79693

175215

سرانه وضع موجود

64/5

62/0

85/0

61/0

97/2

بهداشتی-درمانی

جمعیت (نفر)

174900

207453

164753

130262

58856

مساحت (مترمربع)

105123

9144

28216

67622

118553

سرانه وضع موجود

6/0

04/0

17/0

52/0

2

آموزشی

جمعیت (نفر)

174900

207453

164753

130262

58856

مساحت (مترمربع)

116474

512580

135822

291492

174961

سرانه وضع موجود

66/0

47/2

82/0

23/2

97/2

مذهبی

جمعیت (نفر)

174900

207453

164753

130262

58856

مساحت (مترمربع)

42050

3956

19942

15547

2604

سرانه وضع موجود

24/0

01/0

12/0

11/0

04/0

مراکز فرهنگی هنری

جمعیت (نفر)

174900

207453

164753

130262

58856

مساحت (مترمربع)

6853

11481

2601

19547

35724

سرانه وضع موجود

03/0

05/0

015/0

15/0

6/0

تأسیسات و تجهیزات شهری

جمعیت (نفر)

174900

207453

164753

130262

58856

مساحت (مترمربع)

115429

214690

166682

100452

201619

سرانه وضع موجود

65/0

03/1

01/1

77/0

42/3

تجاری

جمعیت (نفر)

174900

207453

164753

130262

58856

مساحت (مترمربع)

166904

437669

200190

798117

102453

سرانه وضع موجود

95/0

1/2

21/1

12/6

74/1

منبع: (Authors, 2021)

پس از ارزیابی پراکندگی و توزیع کاربری‌های خدماتی هفتگانه در مناطق 5 گانه شهر ارومیه، به رتبه‌بندی هر یک از مناطق بر اساس رتبه توزیع وضع موجود سرانه‌های هر یک از کاربری‌ها پرداخته‌شده است. نتایج این رتبه‌بندی در جدول شماره 5 نشان داده‌شده است.

 

جدول 5– رتبه‌بندی هر یک از مناطق بر اساس وضع موجود سرانه‌ها

نوع کاربری

رتبه‌بندی مناطق

منطقه 1

منطقه 2

منطقه 3

منطقه 4

منطقه 5

فضای سبز

1

4

3

5

2

بهداشتی-درمانی

2

5

4

3

1

آموزشی

5

2

4

3

1

مذهبی

1

5

2

3

4

مراکز فرهنگی هنری

4

3

5

2

1

تأسیسات و تجهیزات شهری

5

2

3

4

1

تجاری

5

2

4

1

3

میانگین رتبه‌بندی

29/3

29/3

57/3

3

86/1

منبع: (Authors, 2021)

 

با توجه به نتایج جدول شماره 5، در حوزه فضای سبز منطقه یک بالاترین رتبه و منطقه 4 پایین‌ترین رتبه، در حوزه بهداشتی-درمانی منطقه پنج بالاترین و منطقه 2 پایین‌ترین، در حوزه آموزشی منطقه 5 بالاترین و منطقه یک پایین‌ترین رتبه، در حوزه مذهبی منطقه یک بالاترین و منطقه 2 پایین‌ترین، در حوزه مراکز فرهنگی هنری منطقه پنج بالاترین و منطقه سه پایین‌ترین رتبه، در حوزه تأسیسات و تجهیزات شهری منطقه پنج بالاترین و منطقه یک پایین‌ترین و درنهایت در حوزه تجاری منطقه 4 بالاترین و منطقه یک پایین‌ترین رتبه را کسب نموده‌اند. در نهایت با توجه به میانگین این رتبه‌بندی به ترتیب منطقه پنج رتبه اول، منطقه چهار رتبه دوم، منطقه یک و دو رتبه سوم و منطقه سه رتبه چهارم را کسب نموده‌اند.

 

یافته‌های تحلیلی

پس از ارزیابی میزان توزیع و پراکندگی کاربری‌ها در مناطق 5 گانه شهر ارومیه، به تحلیل داده‌های حاصل از پرسشنامه‌ها پرداخته‌شده است. در این راستا به بررسی شاخص‌های حکمروایی خوب شهری با استفاده از آزمون t تک نمونه در هر یک از مناطق پرداخته‌شده است که نتایج این تحلیل برای منطقه یک در جدول شماره 6 نشان داده‌شده است. همچنین مقدار متوسط برای این آزمون مقدار 3 در نظر گرفته‌شده است:

 

[1]  Fernando

[2]  Karna

[3]  Wu & Zhang

[4]  Cai & He

[5]  Huang

[6]  Meyer & Auriacombe

[7]  Jacka

 

جدول 6- نتایج آزمون t تک نمونه برای منطقه یک

شاخص‌ها

میانگین

انحراف معیار

درجه آزادی

مقدار T

مقدار معناداری

حد پایین

حد بالا

مشارکت

52/4

296/0

90

261/49

000/0

466/1

590/1

کارایی و اثربخشی

56/4

230/0

90

925/64

000/0

518/1

613/1

شفافیت

64/4

224/0

90

877/69

000/0

600/1

693/1

عدالت محوری و برابری

61/4

252/0

90

003/61

000/0

252/0

026/0

پاسخگویی

60/4

401/0

90

161/38

000/0

523/1

690/1

مسئولیت‌پذیری

55/4

349/0

90

464/42

000/0

481/1

626/1

قانون مداری

58/4

334/0

90

003/61

000/0

334/0

035/0

اجماع محوری

52/4

302/0

90

278/45

000/0

462/1

588/1

منبع: (Authors, 2021)

 

با توجه به جدول شماره 6، به دلیل اینکه مقدار سطح معناداری کمتر از 05/0 می‌باشد بنابراین شاخص‌ها تفاوت معناداری با سطح متوسط دارند همچنین با توجه به مقدار حد بالا و پایین مثبت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در مناطق یک ارومیه بالاتر از سطح متوسط می‌باشد. پس از ارزیابی منطقه یک به ارزیابی منطقه دو پرداخته‌شده است که نتایج این تحلیل در جدول شماره 7 نشان داده‌شده است:

 

 

جدول 7- نتایج آزمون t تک نمونه برای منطقه دو

شاخص‌ها

میانگین

انحراف معیار

درجه آزادی

مقدار T

مقدار معناداری

حد پایین

حد بالا

مشارکت

91/1

311/0

107

241/36-

000/0

147/1-

028/1-

کارایی و اثربخشی

74/1

329/0

107

518/39-

000/0

317/1-

191/1-

شفافیت

76/1

395/0

107

382/32-

000/0

306/1-

156/1-

عدالت محوری و برابری

72/1

370/0

107

029/36-

000/0

353/1-

212/1-

پاسخگویی

71/1

479/0

107

832/27-

000/0

374/1-

191/1-

مسئولیت‌پذیری

71/1

489/0

107

183/27-

000/0

374/1-

188/1-

قانون مداری

68/1

408/0

107

521/33-

000/0

395/1-

239/1-

اجماع محوری

69/1

329/0

107

437/41-

000/0

375/1-

250/1-

منبع: (Authors, 2021)

 

با توجه به جدول شماره 7، به دلیل اینکه مقدار سطح معناداری کمتر از 05/0 می‌باشد بنابراین شاخص‌ها تفاوت معناداری با سطح متوسط دارند همچنین با توجه به مقدار حد بالا و پایین منفی نشان‌دهنده این است که شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در منطقه دو ارومیه کمتر از سطح متوسط هستند. پس از ارزیابی منطقه دو به ارزیابی منطقه سه پرداخته‌شده است که نتایج این تحلیل در جدول شماره 8 نشان داده‌شده است:

 

جدول 8- نتایج آزمون t تک نمونه برای منطقه سه

شاخص‌ها

میانگین

انحراف معیار

درجه آزادی

مقدار T

مقدار معناداری

حد پایین

حد بالا

مشارکت

61/2

326/0

85

815/10-

000/0

450/0-

310/0-

کارایی و اثربخشی

57/2

379/0

85

239/14-

000/0

489/0-

369/0-

شفافیت

52/2

343/0

85

834/12-

000/0

548/0-

401/0-

عدالت محوری و برابری

38/2

262/0

85

694/21-

000/0

671/0-

558/0-

پاسخگویی

35/2

463/0

85

991/12-

000/0

748/0-

549/0-

مسئولیت‌پذیری

22/2

461/0

85

711/16-

000/0

869/0-

684/0-

قانون مداری

27/2

387/0

85

303/17-

000/0

805/0-

639/0-

اجماع محوری

42/2

320/0

85

552/16-

000/0

640/0-

503/0-

منبع: (Authors, 2021)

 

با توجه به جدول شماره 8، به دلیل اینکه مقدار سطح معناداری کمتر از 05/0 می‌باشد بنابراین شاخص‌ها تفاوت معناداری با سطح متوسط دارند همچنین با توجه به مقدار حد بالا و پایین منفی نشان‌دهنده این است که شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در منطقه سه ارومیه کمتر از سطح متوسط هستند. پس از ارزیابی منطقه سه به ارزیابی منطقه چهار پرداخته‌شده است که نتایج این تحلیل در جدول شماره 9 نشان داده‌شده است:

 

 

جدول 9- نتایج آزمون t تک نمونه برای منطقه چهار

شاخص‌ها

میانگین

انحراف معیار

درجه آزادی

مقدار T

مقدار معناداری

حد پایین

حد بالا

مشارکت

34/3

362/0

67

761/7

000/0

428/0

253/0

کارایی و اثربخشی

29/3

266/0

67

226/9

000/0

363/0

233/0

شفافیت

21/3

327/0

67

503/5

000/0

298/0

139/0

عدالت محوری و برابری

23/3

215/0

67

922/8

000/0

284/0

180/0

پاسخگویی

26/3

362/0

67

949/5

000/0

349/0

173/0

مسئولیت‌پذیری

21/3

391/0

67

523/4

000/0

309/0

120/0

قانون مداری

21/3

340/0

67

187/5

000/0

296/0

131/0

اجماع محوری

23/3

262/0

67

481/7

000/0

174/0

301/0

منبع: (Authors, 2021)

 

با توجه به جدول شماره 9، به دلیل اینکه مقدار سطح معناداری کمتر از 05/0 می‌باشد بنابراین شاخص‌ها تفاوت معناداری با سطح متوسط دارند همچنین با توجه به مقدار حد بالا و پایین مثبت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در مناطق چهار ارومیه بالاتر از سطح متوسط می‌باشد. پس از ارزیابی منطقه چهار به ارزیابی منطقه پنج پرداخته‌شده است که نتایج این تحلیل در جدول شماره 10 نشان داده‌شده است. با توجه به جدول شماره 10، به دلیل اینکه مقدار سطح معناداری کمتر از 05/0 می‌باشد بنابراین شاخص‌ها تفاوت معناداری با سطح متوسط دارند همچنین با توجه به مقدار حد بالا و پایین مثبت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در مناطق پنج ارومیه بالاتر از سطح متوسط می‌باشد.

 

جدول 10- نتایج آزمون t تک نمونه برای منطقه پنج

شاخص‌ها

میانگین

انحراف معیار

درجه آزادی

مقدار T

مقدار معناداری

حد پایین

حد بالا

مشارکت

16/4

256/0

31

387/25

000/0

073/0

261/1

کارایی و اثربخشی

82/3

262/0

31

418/17

000/0

726/0

919/0

شفافیت

06/4

269/0

31

886/21

000/0

961/0

159/1

عدالت محوری و برابری

89/3

232/0

31

530/21

000/0

812/0

982/0

پاسخگویی

89/3

428/0

31

570/11

000/0

733/0

047/1

مسئولیت‌پذیری

89/3

492/0

31

072/10

000/0

709/0

070/1

قانون مداری

87/3

413/0

31

786/11

000/0

723/0

027/1

اجماع محوری

94/3

261/0

31

163/20

000/0

852/0

044/1

منبع: (Authors, 2021)

 

پس از ارزیابی سطح میانگین شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در مناطق پنج‌گانه شهر ارومیه، به رتبه‌بندی آن‌ها از طریق آزمون کروسکال والیس پرداخته‌شده است که نتایج این آزمون در جدول شماره 11 و 12 نشان داده‌شده است:

 

جدول 11- نتایج آزمون کروسکال والیس

منطقه

حجم نمونه

میانگین رتبه‌ای

رتبه‌بندی

1

91

00/339

1

2

108

86/54

5

3

86

05/151

4

4

68

50/228

3

5

31

00/274

2

منبع: (Authors, 2021)

 

جدول 12- نتایج آزمون کروسکال والیس

مجذور کای

168/362

درجه آزادی

4

سطح معناداری

000/0

منبع: (Authors, 2021)

 

با توجه به جدول شماره 12، به دلیل پایین بودن مقدار سطح معناداری از 05/0 بنابراین تفاوت معناداری بین رتبه‌بندی مناطق وجود دارد. همچنین با توجه به جدول شماره 11، میانگین رتبه‌ای مناطق نشانگر این است که بر اساس شاخص‌های حکمروایی خوب شهری، منطقه 1 رتبه اول و منطقه 2 رتبه پنجم را کسب نموده است. به نظر می‌رسد دلیل اصلی این موضوع وجود سکونتگاه‌های غیررسمی بیشتر در این منطقه ‌باشد. همچنین در جهت ارزیابی میزان رابطه متغیر مستقل حکمروایی خوب شهری و متغیر وابسته عدالت محوری و برابری از آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده‌شده است که نتایج این ارزیابی در جدول شماره 13 نشان داده‌شده است:

 

جدول 13- نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن

آزمون همبستگی اسپیرمن

حکمروایی خوب شهری

نوع و میزان رابطه

عدالت محوری و برابری

ضریب همبستگی

734/0

مستقیم

(زیاد)

سطح معناداری

000/0

منبع: (Authors, 2021)

 

با توجه به جدول شماره 13، به دلیل اینکه سطح معناداری از 05/0 کمتر می‌باشد بنابراین همبستگی معناداری بین متغیر مستقل و وابسته وجود دارد همچنین با توجه به ضریب همبستگی با مقدار 734/0 نشانگر وجود رابطه مستقیم زیاد می‌باشد. در نهایت به ارتباط‌یابی رتبه‌بندی برداشت میدانی (توزیع و پراکندگی کاربری‌ها) و پرسشنامه‌ها (شاخص‌های حکمروایی خوب شهری) با استفاده از ضریب اسپیرمن در فرمول شماره 1 پرداخته‌شده است نتایج این بررسی در جدول شماره 14 نشان داده‌شده است:

 

فرمول 1 :     

 

با توجه به نتایج جدول شماره 14، میزان ضریب همبستگی با مقدار 5/0 نشانگر وجود رابطه متوسط مستقیم میان رتبه‌بندی برداشت میدانی (توزیع و پراکندگی کاربری‌ها) و پرسشنامه‌ها (شاخص‌های حکمروایی خوب شهری) می‌باشد به‌طوری‌که با بهبودی وضعیت توزیع و پراکندگی کاربری‌ها میزان شاخص‌های حکمروایی خوب شهری نیز بهبود می‌یابد.

 

جدول 14– ضریب همبستگی اسپیرمن

مناطق

رتبه‌بندی بر اساس داده‌های میدانی

(توزیع و پراکندگی کاربری‌ها)

رتبه‌بندی مناطق بر اساس داده‌های پرسشنامه

(شاخص‌های حکمروایی خوب شهری)

D

D2

منطقه 1

3

1

2

4

منطقه 2

3

5

2-

4

منطقه 3

4

4

0

0

منطقه 4

2

3

1-

1

منطقه 5

1

2

1-

1

منبع: (Authors, 2021)

 

نتیجه­گیری و ارائه پیشنهادها

امروزه کاهش کیفیت و رفاه زندگی شهری در گرو توزیع ناعادلانه کاربری‌های خدماتی و عدم توجه به حکمروایی خوب شهری مشکلات متعددی نظیر فقر، آسیب‌های اجتماعی، افت زیرساخت‌ها و ... را برای شهرها و کلان‌شهرها به وجود آورده است که نیازمند توجه ویژه به مولفه‌های عدالت فضایی، حکمروایی خوب شهری، توزیع عادلانه خدمات شهری و در نهایت رویکرد مشارکت افزایی را دوچندان می‌نماید. در اواخر قرن بیستم و بر اساس رویکرد توسعه پایدار، شیوه‌های نوینی در مدیریت شهری تحت عنوان «حکمروایی خوب شهری» و در راستای بهبود وضعیت مدیریت شهری و با هدف مشارکت افزایی در سکونتگاه‌های انسانی شکل‌گرفته است. با این تعابیر حکومت شهری و محلی به‌عنوان نقش تسهیل‌کننده و زمینه‌ساز توسعه جامعه را ایفا می‌کنند. بدین منظور حکمروایی خوب شهری به‌عنوان رهیافتی نوین به‌مثابه رمز موفقیت اصلی تحقق توسعه پایدار شهری به‌منظور تحرک بخشی به ظرفیت‌های درونی شهرها در نظر گرفت.

نتایج این پژوهش نشانگر این است که بر اساس تحلیل سرانه‌های وضع موجود کاربری‌های خدماتی در مناطق 5 گانه شهر ارومیه، منطقه 5 ارومیه رتبه اول و منطقه 3 رتبه آخر را کسب نموده است. همچنین نتایج ارزیابی شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در مناطق پنج‌گانه نشانگر این است که شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در منطقه یک بالاتر از سطح متوسط، در منطقه دو کمتر از سطح متوسط، در منطقه سه کمتر از سطح متوسط، در منطقه چهار بالاتر از سطح متوسط و در منطقه پنج بالاتر از سطح متوسط می‌باشد. همچنین در جهت رتبه‌بندی مناطق ارومیه بر اساس شاخص‌های حکمروایی خوب شهری از آزمون کروسکال والیس استفاده‌شده است که نتایج این آزمون نشانگر این است که منطقه یک ارومیه رتبه اول و منطقه دو ارومیه رتبه پنجم را کسب نموده است. این موضوع نشانگر این است که پراکندگی و توزیع کاربری‌های خدمات هفتگانه در شهر ارومیه به‌طور عادلانه نمی‌باشد و فرضیه پژوهش را تائید می‌نماید. برای ارزیابی همبستگی میان متغیر مستقل حکمروایی خوب شهری و متغیر وابسته عدالت محوری و برابری از آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد که نتایج این آزمون نشانگر وجود رابطه‌ای مستقیم زیاد می‌باشد به‌طوری‌که با بهبود وضعیت مؤلفه عدالت محوری و برابری میزان حکمروایی خوب شهری نیز بهبود وضعیت می‌یابد. در نهایت در جهت ارتباط‌یابی رتبه‌بندی برداشت میدانی (توزیع و پراکندگی کاربری‌ها) و پرسشنامه‌ها (شاخص‌های حکمروایی خوب شهری) از آزمون اسپیرمن استفاده‌شده است که نتایج این ارزیابی نشانگر وجود رابطه متوسط مستقیم می‌باشد که با بهبودی وضعیت توزیع و پراکندگی کاربری‌ها میزان شاخص‌های حکمروایی خوب شهری نیز بهبود می‌یابد.

نتایج این پژوهش با پژوهش‌های بانک جهانی (2020)، آزوز (2015)، سازمان ملل (2009)، نالاتیگا (2008)، برنامه توسعه سازمان ملل (2003)، زیاری و همکاران (1399)، مومنی و همکاران (1399)، پازکی و همکاران (1399)، عبدی و همکاران (1398)، عسکری‌زاده و همکاران (1398)، حیدری ساربان (1398)، خوش‌فر و همکاران (1398)، حبیبی و محبوبی (1398) و باستین و همکاران (1397) یکسان می‌باشد به‌طوری‌که تأثیر مثبت عدالت فضایی در حکمروایی خوب شهری را تأیید می‌نماید.

با توجه به نتایج و مطالب گردآوری‌شده در راستای بهبود وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری با تأکید بر مفهوم عدالت فضایی در مناطق 5 گانه شهر ارومیه پیشنهادهای زیر ارائه می‌گردد:

Ø       افزایش سرانه فضاهای عمومی به‌منظور تقویت و رشد عرصه‌های عمومی در سطح مناطق 5 گانه شهر ارومیه.

Ø       توجه ویژه به محرومیت‌زدایی و توانمندسازی منطقه 2 و 3 ارومیه در جهت کاهش میزان محله‌های کم‌برخوردار.

Ø       افزایش عدالت اجتماعی در پراکنش کاربری‌های خدماتی به‌خصوص در مناطق 2 و 3 ارومیه.

Ø       توجه به انتخاب افراد متخصص در جهت اداره امور شهر ارومیه.

Ø       ایجاد بستری جهت به وجود آوردن بینش راهبردی برای آینده شهر و شهروندان.

Ø       استفاده از رویکردهای مشارکتی در اجرای طرح‌های توانمندسازی در محلات کم‌برخوردار ارومیه.

Ø       استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در سامانه‌های مدیریت شهری ارومیه در جهت ارزیابی بهتر و دقیق‌تر کاربری‌های خدماتی موجود در مناطق

 

 

ملاحظات اخلاقی:

پیروی از اصول اخلاق پژوهش: در مطالعه حاضر فرم­های رضایت‌نامه آگاهانه توسط تمامی آزمودنی­ها تکمیل شد.

حامی مالی: هزینه­های مطالعه حاضر توسط نویسندگان تأمین شد.

تعارض منافع: بنابر اظهار نویسندگان مقاله حاضر فاقد هرگونه تعارض منافع بوده است.

 

 

References

1-       Abdali, A., Zabihi, H., & Majidi, H., (2020). Explaining the Conceptual Framework of Good Urban Governance Based on Integrated Urban Management (Case Study: Tehran Metropolis). Quarterly Journal of New Attitudes in Human Geography, 12(1), 293-309. https://dorl.net/dor/20.1001.1.66972251.1398.12.1.15.3  [In Persian].

2-       Abdi, K., jafari mehrabadi, M., Safaie Reyneh, M., & Allahyari, S. (2019). Measuring Citizens’ Satisfaction with Municipality Performance via Good Urban Governance Approach (Case study: Kiasar Town). Quarterly Journal of Environmental Based Territorial Planning, 12(45), 139-166. https://dorl.net/dor/20.1001.1.2676783.1398.12.45.7.3  [In Persian].

3-       Abdollahzadeh, M., Rahnama, M., Ajza Shokouhi, M., & Mousavi, M. (2020). Assessment of social sustainability Indicators in Cities of West Azerbaijan province. Human Geography Research, 52(4), 1257-1273. https://doi.org/10.22059/jhgr.2019.276093.1007878 . [In Persian].

4-       Askarizadeh, S., Zarabi, A., & Taghvaei, M., (2019). The Status of Indicators of Good Urban Governance in Arak City, Iran, in the Viewpoints of Urban Managers and Citizens. GeoRes, 34(4), 595-605. http://dx.doi.org/10.29252/geores.34.4.595  [In Persian].

5-       Azouz, N. (2015). Good Urban Governance of Informal Settlements in Metropolitan Areas, Thesis Submitted for the partial Fulfilment for the Requirement of the Degree of Master of Science in Urban Planning and Design, Faculty of Engineering-Ain Shams University, 1-137.

6-       Badland, H., & Pearce, J. (2019). Liveable for whom? Prospects of urban liveability to address health inequities. Social Science & Medicine, 232, 94-105. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2019.05.001 

7-       Bastin, A., Ziari, K., Pour Ahmad, A., & Hatami Nezhad, H. (2018). Assessment of the good urban governance impact on urban livability (Case study: Bushehr City). Research and Urban Planning, 9(34), 1-18. https://jupm.marvdasht.iau.ir/article_3125.html?lang=en  [In Persian].

8-       Biswas, R., Jana, A., Arya, K., & Ramamritham, K. (2019). A good-governance framework for urban management. Journal of Urban Management, 8(2), 225-236. https://doi.org/10.1016/j.jum.2018.12.009 

9-       Cai, R, & He, S (2021). Governing homeowner associations in China’s gated communities: the extension of state infrastructural power and its uneven reach. Urban Geography 1–23. doi: 10.1080/02723638.2021.1878429. http://dx.doi.org/10.1080/02723638.2021.1878429 

10-       Dekker, K., & Kempen, R. (2004). Urban governance within the big cities policy. Journal of Cities, 21, 41-55. http://dx.doi.org/10.1016/j.cities.2004.01.007 

11-       Faraji, A., Adinehvand, A., & Alian, M. (2018). Performance Evaluation of Municipalities in Eight Districts of Ahvaz in the Framework of Urban Good Governance. Quarterly Journals of Urban and Regional Development Planning, 3(5), 115-142. https://doi.org/10.22054/urdp.2018.14600.1050 [In Persian].

12-       Fernando, S. (2022). Ethics and Good Urban Governance in Toronto: The Tale of Two Love Affairs, Researchgate. http://dx.doi.org/10.1111/j.1754-7121.2007.tb02136.x 

13-       Grindle, M. S. (2007). Good enough governance revisited. Development Policy Review, 25(5), 533–574. https://doi.org/10.1111/j.1467-7679.2007.00385.x 

14-       Habibi, D., & Mahbobi, S., (2020). Explain the relationship between good urban governance and citizens' satisfaction with municipal performance (Study Sample: Dogonbadan City). Haft Hesar J Environ Stud. 8 (30), 47-58. http://dx.doi.org/10.29252/hafthesar.8.30.6  [In Persian].

15-       Hadi Begloo, H., Sarvar, R., & Nouri, A., (2018). Explanation of good governance of good urban governance with emphasis on location smart growth; case study: city of Tehran. Urban Management, 17(52), 189-204. https://ijurm.imo.org.ir/browse.php?a_id=2313&sid=1&slc_lang=en  [In Persian].

16-       Hashemibisetooni, M., & Shams, M. (2020). The Analysis and evaluation of good urban governance indicators and its influence on tourism development variable of Bisetoon city. Geographical Journal of Tourism Space, 9(33), 17-37. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22518827.1398.9.33.2.5  [In Persian].

17-       Heidari Sareban, V. (2019). Evaluation of Rural Local Management Pattern Regarding of Good Governance Indexes, Case Study: Ardabil County. Geography and Development, 17(57), 133-154. https://doi.org/10.22111/gdij.2019.4985 [In Persian].

18-       Hekmatnia, H., Mousavi, M., Rasoli, M., & Saidpour, S. (2021). Identifying and Analyzing Key Factors Influencing Physical Development Policy in Urmia. Research and Urban Planning, 12(45), 55-70. https://doi.org/10.30495/jupm.2021.3964 [In Persian].

19-       Huang, Y. (2021). Research on Effective Urban Governance: Problems and Measures. https://doi.org/10.1007/978-981-15-8892-1_3  

20-       Jacka, T. (2016). Women's activism, overseas funded participatory development, and governance: A case study from China. Women's Studies International Forum, 33(2), 99-112. https://doi.org/10.1016/j.wsif.2009.11.002 

21-       Jonga, W. (2012). Prioritizing Political Banditry than Good Governance: Rethinking Urban Governance in Zimbabwe. International Journal of Humanities and Social Science, 2(24), 117-135. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2184161 

22-       Karna, S. (2022). Rural-Urban Linkage and Role of Civil Society: A Successful Model for Good Urban Governance in Nepal. https://www.fig.net/resources/proceedings/fig_proceedings/morocco/proceedings/TS5/TS5_4_karna.pdf 

23-       Khaliji, M., Hajinejhaz, E., & Mahdikhah, A. (2020). Spatial Analysis of Social Justice in Tabriz Metropolis by Factor Analysis. Regional Planning, 10(37), 109-122. https://jzpm.marvdasht.iau.ir/article_4000.html?lang=en  [In Persian].

24-       Khoshfar, G., Shayan, M., & Khodadad, M., (2019). An Analysis of Rural Management Performance with Emphasis on Good Governance Indicators Case: Villages in Zarrin Dasht County. Socio-Cultural Development Studies. 7 (4), 9-35. https://journals.sabz.ac.ir/scds/browse.php?a_id=768&sid=1&slc_lang=en  [In Persian].

25-       Koshaneh, R., Ezat Panah, B., & Mosavi, M., (2020). Spatial distribution analysis of urban public service uses using Williamson index method (Case study: Tabriz metropolis). Quarterly Journal of New Attitudes in Human Geography, 11(4), 221-205. [In Persian].

26-       Lemanski, C. (2017). Unequal citizenship in unequal cities: participatory urban governance in contemporary South Africa, IDPR, 39 (1). http://dx.doi.org/10.3828/idpr.2017.2 

27-       Li, Y., Qiu, J., Zhao, B., Pavao-Zuckerman, M., Bruns, A., Qureshi, S., & Li, Y. (2017). Quantifying urban ecological governance: A suite of indices characterizes the ecological planning implications of rapid coastal urbanization. Ecological Indicators, 72, 225–233. http://dx.doi.org/10.1016/j.ecolind.2016.08.021 

28-       Maleki, M., & Mousavi, M. (2021). Empowerment of informal settlements with emphasis on indicators of good urban governance (Case study: Informal neighborhoods of Ilam city. Journal of Sustainable Urban & Regional Development Studies (JSURDS), 2(1), 37-58. https://www.srds.ir/article_132472.html?lang=en  [In Persian].

29-       Martı´-Costa, M. & Toma`s, M. (2017). Urban governance in Spain: From democratic transition to austerity policies, Urban Studies, 54(9), 2107–2122. http://dx.doi.org/10.1177/0042098016669452 

30-       Meyer, N., & Auriacombe, C. (2019). Good Urban Governance and City Resilience: An Afrocentric Approach to Sustainable Development, Sustainability, 11(19), 5514. https://doi.org/10.3390/su11195514 

31-       Mol, A. P. J. (2009). Urban environmental governance innovations in China. Current Opinion in Environmental Sustainability, 1(1), 96–100. https://doi.org/10.1016/j.cosust.2009.07.002 

32-       Momeni, A., Jahanshiri, M., & Azmi, A. (2020). The effects of good governance on the viability of urban peripheral settlements in Adran Rural District. Preipheral Urban Spaces Development, 2(1), 193-205. https://www.jpusd.ir/article_114043.html?lang=en  [In Persian].

33-       Moshfeghifar, S., Ezatpanah, B., & Mousavi, M. (2021). Evaluation of urban services in ten areas of Tabriz metropolis. Journal of Geography and Environmental Studies, 10(37), 79-98. https://sanad.iau.ir/en/Article/978953?FullText=FullText  [In Persian].

34-       Mousavi, M., Bayramzadeh, N., Omidvarfar, S., & Kamel Nia, R. (2021). Assessing the levels of livability in informal settlements (Case study: Falahat neighborhood, Urmia city). Journal of Urban Social Geography, 8(2), 222-203. https://doi.org/10.22103/JUSG.2021.2053 [In Persian].

35-       Movahed, A., Ghasemi Kafroudi, S., Kaman Roudi, M., & Sasanpour, F., (2015). investighation development urban neighborhoods whith emphasiz the good urban governance pattern (Case Study Region 19 of Tehran Municipality). MJSP, 19(1), 147-180. https://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-275-en.html [In Persian].

36-       Movahedi Nia, M., Khodabakhshi, M., & Mohammadizadeh, N. (2020). Assesment of spatial distribution of public services with an emphasis on good governance in Kerman city using the software Geoda. Journal of Urban Social Geography, 7(1), 233-253. https://doi.org/10.22103/JUSG.2020.2013 [In Persian].

37-       Nallathiga, R. (2008). Metropolitan Urban Governance Approaches and Models: Some Implications for Indian Cities Centre for Good Governance, 1-17. https://www.researchgate.net/publication/228857687_Metropolitan_Urban_Governance_Approaches_and_Models_Some_Implications_for_Indian_Cities 

38-       Negahban Marvi, M., Eghbali, N., & Hataminejad, H. (2020). Explanation of the Iranian New Towns First Generation Management with approach Good Urban Governance from the Point of View of Country Subdivisions. Geography and Territorial Spatial Arrangement, 10(35), 1-26. https://doi.org/10.22111/gaij.2020.5342  [In Persian].

39-       Pazoki, M., Shikhi, D., & Samadi Mogadam, S. (2020). Analysis of the role of governance based on good governance in sustainable rural development (Case study: Filestan District, Pakdasht Township). Geography and Development, 18(58), 93-112. https://doi.org/10.22111/gdij.2020.5178 [In Persian].

40-       Rezaei, M., & Shamsoddini, A. (2019). Analysis of the relationship between urban good governance and social justice in urban areas (Case Study: City Ferdowsieh - the city Shahriyar). Quarterly Journal of Environmental Based Territorial Planning, 12(45), 25-48. https://www.sid.ir/paper/130782/en  [In Persian].

41-       Saeedi Monfared, S., Hanaee, T., & Shirvani Moghadam, S. (2020). Explaining the physical and functional components affecting the spatial justice in the marginal settlements of Mashhad metropolis. Journal of Sustainable Architecture and Urban Design, 8(1), 67-81. https://doi.org/10.22061/jsaud.2020.4956.1437 [In Persian].

42-       Tari, M., & Rezaei, M. (2019). Measurement and Evaluation of Urban Good Governance in Ferdowsieh Neighborhoods, City Shahriyar. Human Geography Research, 51(1), 23-40. https://jhgr.ut.ac.ir/article_60577.html?lang=en [In Persian].

43-       Tavakolinia, J., & Shams Pouya, M. (2017). Toward a local Community Governance: An effort to introduce key concepts and componentsCase Study: Darake Neighborhood. Quarterly Journal of Environmental Based Territorial Planning, 10(37), 195-216. https://www.sid.ir/paper/130595/en  [In Persian].

44-       Turner, R. A., Fitzsimmons, C., Forster, J., Mahon, R., Peterson, A., & Stead, S. M. (2014). Measuring good governance for complex ecosystems: Perceptions of coral reef-dependent communities in the Caribbean. Global Environmental Change, 29, 105–117. http://dx.doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2014.08.004 

45-       UNDP. (2003). The Urban Governance Initiative (UNDP–TUGI), Environment&Urbanization, 15(1), 159-170. https://www.undp.org/asia-pacific/social-innovation-platforms/urban-governance 

46-       UNESCAP. (2009). What is Good Governance? https://www.unescap.org/resources/what-good-governance# 

47-       Uzun, N. (2007). Globalization and urban governance in Istanbul. J. Hous. Built Environ., 22, 127–138. http://dx.doi.org/10.1007/s10901-006-9069-y 

48-       WGI. (2020). The Worldwide Governance Indicators 2020 Update, https://info.worldbank.org/governance/wgi/.

49-       Wu, F, & Zhang F. (2022). Rethinking China’s urban governance: The role of the state in neighbourhoods, cities and regions. Progress in Human Geography. https://doi.org/10.1177_03091325211062171 

50-       Ziari, K., Yadollahnia, H., & Yadollahnia, H. (2020). Urban Management Performance Analysis with Emphasis on Good Governance Indicators from the Citizen's Perspective (Case Study: Sari City). Research and urban planning, 11(40), 1-16. https://jupm.marvdasht.iau.ir/article_4004_en.html [In Persian].

51-       Bayramzadeh, N., & Foadmarashi, M. (2023). Spatial analysis of the development of townships from the perspective of physical indicators of livability (Case study: the townships of West Azerbaijan province). Geography and Regional Future Studies, 1(2), 1-16. https://doi.org/10.30466/grfs.2023.54809.1007 [In Persian].

52-       Mousavi, M., Jafarpour Ghalehteimouri, K., Bagheri Kashkouli, A., & Bayramzadeh, N. (2024). Mitigating development barriers and addressing disparities in border cities of Iran: a comprehensive analysis of border provinces and influential factors. Geojournal, 89(4), 1–20. https://doi.org/10.1007/s10708-024-11181-9 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


مقالات مرتبط

حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400

صفحه اصلی| عضویت/ ورود| درباره سند| تماس با ما|
[English] [العربية] [en] [ar]