ارزیابی آثار اجتماعی پیادهراه سازی خیابان 15خرداد واقع در منطقۀ 12 شهرداری تهران (فاز دوم)
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری
خلیل میرزایی
1
(دانشگاه آزاد)
احمد محمدزکی
2
(دانشگاه آزاد)
کلید واژه: فضای عمومی, فضای شهری, ارزیابی تاثیر اجتماعی, پیاده‌راه‌سازی, خیابان 15 خرداد,
چکیده مقاله :
مقالهی حاضر در پی آن است تا به این پرسش اساسی پاسخ دهد که ساخت پیادهراه خیابان 15خرداد (واقع در منطقهی 12 شهرداری تهران) چه پیامدهای اجتماعی به دنبال خواهد داشت و با چه تغییرات یا تعدیلهایی میتوان به بهترین وجه نظر ذینفعان و متاثرین را تامین نمود. این پژوهش از نظر مسیر توصیفی و از نظر هدف کاربردی بوده و برای گردآوری اطلاعات نیز از روش میدانی و اسنادی استفاده گردیده است. در بخش اسنادی، کلیهی اسناد موجود تمام‌شماری شده و در بخش میدانی نیز 880 نفر از بین ساکنان، کسبهی فعال در محدودهی اجرای طرح و مراجعان به بازار به عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامهی مد نظر برروی آنها اجرا گردیده است. در عین حال با مدیران محلی و نهادهای ذینفع نیز به صورت هدفمند و در دسترس و با گروههای مردمی به صورت گلولهبرفی مصاحبه صورت پذیرفته است. ابزار به کار رفته در این پژوهش، فیشهای اطلاعاتی، پرسشنامهی پژوهشگر ساخته، مصاحبهی نیمهباز و مشاهده بوده است. یافتههای پژوهش گویای آن است که اگر چه این پیادهراه میتواند به رونق اقتصادی محدوده و یا گسترش فضاهای فراغتی، سیاحتی و فعالیتی منجر گردد، در عین حال میتواند به انتقال آلودگیهای زیستمحیطی به دیگر نقاط شهر و تغییر هویت محلههای اطراف نیز دامن زند. در انتها ایجاد پهلوگاه جهت بارگیری، استفاده از مبلمان و المانهای تاریخی تهران قدیم و... نیز به عنوان راهکار جهت حصول به اهداف پروژه به عنوان فضای عمومی قابل بیان خواهند بود.
Social Impact Assessment walk the streets of Tehran 15 Khordad located in the region of 12 municipalities (Phase II)
افروزمنش، مهدی (1384).گسترش گفتگو درشهرها. تهران: روزنامه شرق. سال دوم، شمارهی 453، دوشنبه 29 فروردین.
الگوی توسعهی منطقهی 12 شهرداری تهران (فروردین1389). سایت شهرداری تهران. www.tehran.ir
ایرنمنش، نسیم (1383).فضای شهری، هنرانتزاعی، درک عمومی.مجله شهرداریها و دهیاریهای کشور تهران: سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، شمارهی 59.
بهزاد، داوود (1384). تحلیل نظری سرمایهی اجتماعی در پیشگیری از آسیبهای اجتماعی. مجموعه مقالههای نخستین سمپوزیوم سرمایهی اجتماعی و رفاه اجتماعی. تهران: دانشگاه بهزیستی و توانبخشی.
پاکزاد، جهانشاه (1384). راهنمایی طراحی فضاهای شهری در ایران. تهران: شرکت طرح و نشر پیام سیما.
پیادهراه تجلیگاه زندگی شهری (تیر 1388). سایت سه شهرساز. www.3shahrsaz.com
تولایی، نوین و شریفیانثانی، مریم (1384). نقش سرمایهی اجتماعی در برنامهریزی برای رفاه اجتماعی. مجموعه مقالههای نخستین سمپوزیوم سرمایهی اجتماعی و رفاه اجتماعی. تهران: دانشگاه بهزیستی و توانبخشی.
تومه، آربل (1373). مشکلات حرکت در محیط شهری، مجلهی آبادی. تهران: وزارت راه و شهرسازی. شمارهی 14.
جیکوب،جین (1384). پیادهرو و کارکردهای آن. ترجمه مسعود قاسمیان. فصلنامه اندیشه ایرانشهر. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. شمارهی سوم.
حسام، فرحناز (1380). حوزه عمومی و تجلی آن درکالبد شهر. مجله شهرداریها و دهیاریهای کشور تهران: سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، شمارهی30.
حسینیون، سولماز (1383). مقدمهای بر طراحی پیاده راهها. مجله شهرداریها و دهیاریهای کشور تهران: سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، شمارهی61. سال ششم.
خاتم، اعظم (1384). حوزه همگانی و فضاهای عمومی درایران. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. مجله اندیشه ایرانشهر، شمارهی 3.
رحیمی، طاهره (1385).طرح جامع تهران، فضاهای عمومی را ندید.پایگاه اطلاع رسانی شهرسازی و معماری.
شکویی، حسین و تبریزی، جلال (1382). تاثیر نوسازی شهری فنگرا بر ایجاد حس لامکانی: مطالعهی موردی پروژهی نواب. مجلهی مدرس. تهران: دانشگاه تربیت مدرس. شمارهی دوم.
شماعی، علی و پوراحمد، احد (1384). بهسازی و نوسازی شهر از دیدگاه علم جغرافیا. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
طرح جامع تهران (تیر 1387). سایت شهرداری تهران. www.tehran.ir
فاضلی، محمد. پاکسرشت، سلیمان (1388). اولین کارگاه آموزش ارزیابی آثار و پیامدهای اجتماعی سیاستها، برنامهها و طرحها.مجری: دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران.
فلاحت، محمدصادق (1385). مفهوم مکان و عوامل شکلدهندهی آن. نشریه هنرهای زیبا. تهران: دانشکدی هنرهای زیبا، دانشگاه تهران. شمارهی 26.
مدنیپور، علی (1384). طراحی فضای شهری (نگرشی بر فرایند اجتماعی مکانی). ترجمهی فرهاد مرتضایی. تهران: شرکت پردازش و برنامهریزی شهری. چاپ دوم.
مرتون، رابرت.کی (1376). مشکلات اجتماعی و نظریهی جامعهشناختی. ترجمهی نوین تولاّیی. تهران: انتشارات امیرکبیر.
ملکی، عباس (1385). برنامهریزی مبتنی بر سناریو: راهی برای کم کردن آفات تصمیمگیری. نشریهی راهبرد یاس، شمارهی 85.
محمدزاده، رحمت و فلاحنژاد، حسین (1388). بررسی تطبیقی توسعه فضاهای پیاده بازار قدیم و خیابان پیاده تربیت شهر تبریز. نشریهی هنرهای زیبا. تهران: موسسهی انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. شمارهی 38.
مطلبی، قاسم (1380). روانشناسی محیطی دانشی نو در خدمت معماری و طراحی شهری. نشریهی هنرهای زیبا. تهران: دانشکدی هنرهای زیبا، دانشگاه تهران. شمارهی 10.
میرزایی، خلیل (1388). پژوهش، پژوهشگری و پژوهشنامهنویسی.جلد اول. تهران: انتشارات جامعهشناسان.
Madanipour, Ali (2007). Why do we need investing in public space?. Newcastle university.
Madanipour, Ali (2010). Whose Public Space? International case studies in urban design and development. First published by Routledge.
Madanipour, Ali (2015). Urban Design and Public Space , Newcastle University, Newcastle upon Tyne, UK