تبیین رابطه میان میزان استفاده عابرین پیاده از فضاهای شهری با میزان همپیوندی فضاها و کاربری های تجاری_ خدماتی (نمونه موردی: محله چوستدوزان تبریز)

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

حسین باباپورفاتحی ¹ , کیومرث حبیبی ² , شیرین طغیانی ³ , فرشته احمدی ⁴

1 - گروه شهرسازی، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران
2 - دانشیار مهندسی شهرسازی دانشگاه کردستان
3 - گروه شهرسازی، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران
4 - گروه شهرسازی، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران

تاریخ دریافت : 1396/04/24 تاریخ پذیرش : 1396/11/28 تاریخ انتشار : 1396/11/01

کلید واژه: تبریز, فضای شهری, چیدمان‌فضا, رگرسیون, عابر‌پیاده,

چکیده مقاله :

پی­بردن به اینکه شدت و میزان استفاده از هر یک از فضاهای شهری توسط شهروندان به چه نحوی است، می­تواند طراحان، برنامه­ریزان و مدیران­شهری را در جهت دستیابی هر­چه دقیق­تر به اهدافشان یاری نماید در این پژوهش که در منطقه­4 شهر تبریز، محله چوستدوزان صورت پذیرفته است، جهت دستیابی به هدف فوق با استفاده از روش چیدمان فضا[1]، مشاهده ­مواجهه­ای و رگرسیون[2]، مدلی جهت پیش­بینی حجم عابر ­پیاده در فضاهای شهری ارایه شده است. چیدمان­فضا می­تواند تردد عابر­پیاده در معابر را به طور نسبی تعیین کند، ولی در ارایه تعداد و مطالعه تاثیر هرکدام از متغیرها به طور مستقل و یا توام با سایر متغیرها ناتوان است؛ لذا برای این منظور از روش رگرسیون که ابزاری در زمینه مدل­سازی می­باشد استفاده شده است. یکی از مواردی که در اکثر پژوهش­های مدل­سازی لازم است، داشتن تعداد مناسبی داده واقعی از متغیر (و یا متغیرهای) هدف می­باشد؛ برای این منظور از طریق روش مشاهده مواجهه­ای، تعداد عابرین پیاده که متغیر هدف در این پژوهش می­باشد، در تعدادی از معابر محدوده مطالعاتی (نمونه­آماری) ثبت گردید. در این پژوهش که به بررسی میزان تاثیر دو پارامتر هم‌پیوندی و تعداد کاربری­های تجاری در پیش­بینی تعداد عابر پیاده پرداخته شد، نشان داده شد که تاثیر همزمان دو پارامتر مذکور در پیش­بینی تعداد عابر پیاده نتیجه بهتری نسبت به تاثیر هر کدام از پارامترها به تنهایی در پیش­بینی تعداد عابر پیاده دارد، بطوریکه ضریب همبستگی میان دو پارامتر هم‌پیوندی و تعداد کاربری­های تجاری به طور همزمان با تعداد عابر پیاده، 736/0 و ضریب همبستگی میان متغیرهای هم‌پیوندی و تعداد کاربری تجاری به طور مجزا با تعداد عابر پیاده به ترتیب، 453/0 و 587/0 می باشد. در نهایت خلاصه یافته­های پژوهش حاضر در قالب یک مدل پیشنهادی ارایه شده­است که می­تواند حجم عابر پیاده را در فضای شهری با دقت مناسبی پیش­بینی نماید.



[1] Space syntax


[2] Regression

چکیده انگلیسی:

Predicting intensity and various uses of urban open spaces is an important urban open space management issue. Also, it is an important challenge for urban planners and designers to pursue their goals in urban environment. In a research that examines the use of urban spaces in zone 4 of Tabriz city, a predictive model has been developed using Space Syntax method and Regression. An encounter model has been used to survey the pedestrian movement in the city. Some shortcoming, that is not able to specify the effect of all dependent and independent several research experiments indicated that space syntax technique can develop models that can interpret and predict pedestrian movement in regard to urban morphology, regardless of this capability it has variables and their combination as a factor on pedestrian movements.This study examines the effect of parameters of the integration and the number of commercial uses in the forecast number of pedestrians were studied, it was shown that the influence of both parameters in predicting the number of pedestrians better results than the influence of each parameter alone in predicting that the number of pedestrian, As the correlation between the two parameters, integration and commercial uses at the same time the number of pedestrians; 0.736, and the correlation between them, separately, the number of pedestrian sequential are 0.453 and 0.587. Finally the finding summaries of this study offers a model that can predict the number of pedestrian in urban space accurately.

منابع و مأخذ:

بذرگر، محمدرضا، (1382)، شهرسازی و ساخت اصلی شهر، شیراز، کوشامهر، اول، شیراز، 184ص

عباس‌زادگان، مصطفی، (1381)، روش چیدمان فضا در فرایند طراحی شهری با نگاهی به شهر یزد،

مجله مدیریت شهری، شماره 129،تهران، 64-75

Abbaszadegan M; (1999), the relationship of urban spaces and users behaiour, in: Benson J, Urban Life style, Balkema, Landon.

Asami, Yasushi & Ayse Sema, Kubat & Kensuke, Kitagawa & Shin-Ichi Lida (2003), Introducing the Third Dimension on Space Syntax: Application on Historical Istanbul,4the International Space Syntax Symposium, London.48:6

Giannopoulou, M., P. Vavatsikos, A., Lykostrattis, K. (2016). A Proccess for Defining Relations between urban integration and residential market prices. Journal of Procedia - Social and Behavioral Sciences, 223 ,153 – 159

Hall,P, Ward,W. (1998). Sociable Cities, The legacy of Ebenzer Howard, John Wiley & Sons.

Hanson,J.; (1989), Order and structure in urban design: The plans for the rebuilding or London after the great fire, Ekistics.

Hanson,J.; (1993), City of London space and role, Urban Design Group Quarterly, Issue 48.

Hillier B, Penn A, Hanson J, Grajewski T, Xu J, (1993), "Natural movement: or, configuration and attraction in urban pedestrian movement'' Environment and Planning B: Planning and Design 20, 29 - 66

Hillier B. (1997), Space is the Machine: A Configurational Theory of Architecture, Cambridge University Press, Cambridge, UK

Hillier B. and Hanson J. (1984), The Social Logic of Space, Cambridge University Press, Cambridge, UK.

Hillier B. and Vaughan L. (2007), The City as One Thing. Progress in Planning, 67(3), 205-230

Igbal, Sheraz (2010), An Urban Planner’s Guide to Space Syntax, Master Thesis Lulea University of Technology, Department of Civil, Mining and Environmental  Engineering.

Pepoinis J.; (1989), Space, culture and urban design in the mod ernism and after, Ekistics.

Peponis, J., Feng, C., Green, D., Haynie, D., Kim, S. H., sheng, Q., Vialard, A. & Haofeng, W. (2015). Syntax and parametic analysis of superblock pattern. Journal of Space syntax, 6, 109-141.

Turner, A. (2005), Could a road-centre line be an axial line in disguise?, Proceedings of the 5th International Symposium on Space Syntax, Delft, 145-159.

Turner, A. (2007), From axial to road-centre lines: A new representation for space syntax and a new model of route choice for transport network analysis, Environment and Planning B: Planning and Design, 34(3), 539-555