اثربخشی درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر حضور ذهن گروهی بر علایم اضطرابی بیماران مبتلا به هراس اجتماعی

محورهای موضوعی : اندیشه و رفتار در روان شناسی بالینی

سلیمان جعفری فرد ¹ , مجتبی طغیانی ² , هادی معتمدی ³

1 - دپارتمان روان شناسی بالینی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2 - دپارتمان روان شناسی بالینی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
3 - دپارتمان مشاوره ی خانواده، دانشگاه علامه طباطبایی ، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1393/07/17 تاریخ پذیرش : 1393/07/17 تاریخ انتشار : 1393/10/01

کلید واژه: درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر حضور ذهن, هراس اجتماعی, علایم اضطرابی,

چکیده مقاله :

هراس اجتماعی، به عنوان ترس غیر منطقی و شدید از این که رفتار فرد در موقعیت اجتماعی مورد تمسخر یا انتقاد دیگران قرار گیرد، تاثیر چشمگیری بر زندگی اجتماعی فرد دارد. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر حضور ذهن گروهی بر علایم اضطرابی بیماران مبتلا به هراس اجتماعی بود. بدین منظور، طی یک کارآزمایی بالینی، 20 نفر از بیماران مبتلا به هراس اجتماعی مراجعه کننده به بیمارستان امام حسین (ع) به صورت نمونه ی در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل کاربندی شدند. آزمودنی ها در ابتدا و انتها و 4 هفته بعد از پایان پژوهش، از نظر میزان اضطراب مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه آزمایش، طی 8 جلسه تحت آموزش درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر حضور ذهن قرار گرفت. تحلیل کوواریانس نمرات آزمودنی ها در هراس اجتماعی و اضطراب نشان داد که بین علایم اضطرابی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بعد از درمان و 4 هفته بعد، اختلاف معنی داری وجود دارد. اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر حضور ذهن، در کاهش علایم اضطرابی بیماران مبتلا به هراس اجتماعی و پایداری نتایج به دست آمده در پیگیری، حاکی از این است که روش مذکور یک روش موثر و قابل استفاده است.

چکیده انگلیسی:

Social phobia as a harsh, irrational fear which is considered as the action of a person getting ridiculed or criticized by others in social situations has a significant impact on persons’ social life. The aim of this study was to determine the effectiveness of Mindfulness-based cognitive-behavioral therapy based on presence of mind on anxiety symptoms of patients suffering from social phobia. For this purpose, in a clinical trial 40 patients who suffered from social phobia and referred to Imam Hussein hospital were selected from available samples and were randomly assigned to control and experimental groups. Subjects were evaluated in terms of anxiety at the beginning, end and 4 weeks after the completion of the study. The experimental group underwent 8 sessions of cognitive-behavioral therapy based on the presence of mind. Analysis variance of the subject scores in social phobia and anxiety after the intervention and in a 4 week follow up indicated that there is a significant difference between anxiety symptoms in experiment group compared to the control group. The effectiveness of cognitive-behavioral therapy based on the presence of mind in the reduction of anxiety symptoms of patients suffering from social phobia along with the stability results in the follow up, indicated that the present method is an effective and recyclable one.