برنامه‌ریزی توسعه گردشگری ساحلی در روستاهای شهرستان رشت
محورهای موضوعی : مدیریت گردشگریسکینه نعمت‌پور کپورچال 1 , عیسی پوررمضان 2 *
1 - دانش¬آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی توریسم، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
2 - دانشیار گروه جغرافیا، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
کلید واژه: برنامه‌ريزي, توسعه گردشگری, گردشگری ساحلی, جاذبه‌هاي توریستی, رشت.,
چکیده مقاله :
مقدمه: توريسم يكي از محورهاي اساسي توسعة هر ناحيه محسوب مي‌شود. چگونگي برنامه‌ريزي و تعيين نقاط قوت و نقاط ضعف براي هر ناحيه، رسيدن به توسعه مناطق تحت پوشش ساحل از جمله روستاهاي حاشيه‌اي، كسب درآمد و اشتغال‌زايي جزء اهداف توسعه توريسم ساحلي است. هدف پژوهش: در تحقيق حاضر، ويژگي‌هاي طبيعي، اجتماعي – جمعيتي، فرهنگي، اقتصادي و فضايي كالبدي روستاهاي مورد مطالعة در سواحل شهرستان رشت مورد بررسی قرار گرفته است. هم چنين سعي بر آن شده است كه جنبه‌ها و اشكال مختلف توريسم مورد ارزيابي قرار گيرد. روش¬شناسی تحقیق: با توجه به موضوع و اهداف، روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است و از آنجا كه نوع و شيوه جمع‌آوري اطلاعات امري ضروري است، براي شناخت و ارزيابي محدوده مورد مطالعه در جهت جمع‌آوري اطلاعات از مطالعات غیر میدانی ( اسناد و مدارک کتابخانه ای، اداری، نقشه) و در مطالعات ميداني( مشاهده مستقیم، مصاحبه، عكس و پرسشنامه) استفاده شده است و براي دستيابي به توسعه يكپارچه توريسم ساحلي از مدل تحليلي SWOT بهره گرفته شده است. حجم جامعه آماری (12 روستا) در سطح سه دهستان به نام های چاپارخانه، حاجی بکنده خشکبیجار و علی آباد زیباکنار بوده است که از آمار رسمی سالهای 1345 تا 1385 استفاده شده است. هم چنین برای دست یابی به اطلاعات بیش تر و یافتن پاسخ سوالات و فرضیات به تکمیل پرسش نامه عمومی (5 درصد از کل خانوار روستا) در سطح روستاهای مورد مطالعه پرداخته شده است. قلمروجغرافیایی پژوهش: مناطق روستایی شهرستان رشت استان گیلان است. یافته¬ها و بحث: نتایج این تحقیق نشان می¬دهد که در محدوده مورد مطالعه تعداد 12 قوت داخلی در برابر 9 نقطه ضعف داخلی و تعداد 12 فرصت خارجی در برابر 8 تهدید خارجی شناسایی و بررسی شده است. به این ترتیب 24 نقطه قوت و فرصت به عنوان مزیت¬ها و 17 ضعف و تهدید به عنوان محدودیت¬ها و تنگناهای پیش روی روستاهای مورد مطالعه جهت گسترش و توسعه گردشگری قابل شناسایی است. از نظر مسئولان چشم¬اندازهای زیبای ساحلی به همراه پوشش گیاهی مناسب، مزارع کشاورزی و وجود استخرهای طبیعی روستا، به عنوان مهمترین نقاط قوت داخلی در توسعه گردشگری ساحلی نقش بسزایی دارند. از دیدگاه روستاییان، چشم اندازهای ساحلی و پوشش زیبای روستایی، باغات و استخرهای طبیعی به عنوان مهمترین نقاط قوت داخلی در روستا به شمار می‌آید و همچنین یافته¬ها نشان داد که از دید گردشگران چشم اندازهای طبیعی ساحلی به همراه مزارع و محصولات کشاورزی و فضای سبز، استخرهای طبیعی، امنیت موجود در روستا برای گردشگری از مهمترین نقطه قوت داخلی روستایی محسوب می‌شوند. نتایج: جمع¬بندی و تحلیل نتایج نشان می¬دهد که آستانه آسیب¬پذیری این نواحی از درصد کمتری برخوردار بوده و نیازمند ارائه سیاست¬های مناسب، برنامه¬ریزی دقیق و منسجم جهت رفع ضعف¬ها و تهدیدها با استفاده از نقاط قوت و فرصت¬ها می‌باشد.