تلفیق عرفان و معنادرمانی در مثنوی مولوی و انعکاس مفاهیم قرآنی در آن

محورهای موضوعی : نامه الهیات

فاطمه حاج زین العابدین ¹ , کامل احمدنژاد ² , فریده محسنی هنجنی ³ , افسانه لطفی عظیمی ⁴

1 - دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
4 - استادیار، گروه روانشناسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1401/02/14 تاریخ پذیرش : 1401/02/26 تاریخ انتشار : 1400/10/01

کلید واژه: عرفان, مثنوی مولوی, معنادرمانی,

چکیده مقاله :

در پژوهش حاضر بر اساس نظریۀ معنادرمانی فرانکل به تحلیل مفهوم معنی و شوق زندگی در مثنوی معنوی پرداخته می‌شود. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و از نوع کتابخانه‌ای است. در این پژوهش مؤلّفه‌های رنج، تحمّل‌پذیری، مسئولیت‌پذیری، عشق و دین‌داری نظریۀ فرانکل در مثنوی معنوی تبیین و تفسیر شده است. در روان‌شناسی معنی‌گرای فرانکل و تعالیم عملی عرفان مولانا به رنج و سختی با دید مثبت نگریسته می‌شود و هردو استقامت و تحمّل را در برابر مصائب و مصاعب عامل پختگی و وسیلۀ کمال انسان می‌دانند.دیگر مؤلّفۀ معنادرمانی فرانکل عشق است که به زندگی معنا و شوق می‌بخشد. از رهگذر نگاه عارفانۀ فرانکل و مولوی به عشق، زندگی هدفی والا می‌یابد و از مادیات و ظواهر عالم مادی فراتر می‌رود، فرد به تهی بودن و بی‌مقداری خویش در برابر ذات الهی پی می‌برد و در دریای لایزال او محو می‌شود تا به جاودانگی ابدی برسد. معنادرمانی و عرفان جز با دین‌داری با عشق الهی میسر نمی‌شود و تجربۀ درک خدا تنها از راه شهود و قلب ممکن است.

چکیده انگلیسی:

In the present study, based on Frankel's theory of semantic therapy, the concept of meaning and desire for life in the spiritual Masnavi is analyzed. The research method is descriptive-analytical and library type. In this research, the components of suffering, tolerance, responsibility, love and religiosity of Frankel's theory have been explained and interpreted in the spiritual Masnavi. In Frankel's semantic psychology and the practical teachings of Rumi's mysticism, suffering and hardship are viewed positively, and both endurance and endurance in the face of suffering are the cause of maturity and the means of human perfection. Another component of Frankel's semantic therapy is love. Is what gives meaning and enthusiasm to life. Through the mystical view of Frankl and Rumi on love, life finds a lofty purpose and transcends the materialities and appearances of the material world. It disappears to reach eternal immortality. Meaning therapy and mysticism can only be achieved through religiosity with divine love, and the experience of understanding God is possible only through intuition and the heart.