جدال سنّت و مُدرنیته در راستای ساختن و برساختن هویّتِ جمعی جوانان در جوامع شبه مُدرن (تبیین جامعهشناختی رابطه سرمایه فرهنگی و ابعاد هویّتِ جمعی تحتِ تأثیر قومیّت)
محورهای موضوعی : جامعه شناسیجمال محمدی 1 , کمال خالق‌پناه 2 , فردین محمدی 3
1 - استادیار گروه جامعهشناسی دانشگاه کردستان.
2 - استادیار گروه جامعهشناسی دانشگاه کردستان.
3 - کارشناس ارشد جامعهشناسی و پژوهشگر مسائل اجتماعی.
کلید واژه: سرمایه فرهنگی, هویّت جمعی, قومیّت,
چکیده مقاله :
جامعه شناسان براین باورند که هویّت امری اجتماعی-تاریخی است و در طول زمان نیروهای متفاوتی در ساخت آن نقش دارند. در جوامع سنّتی مذهب، خانواده و قومیّت از مهم ترین عوامل مؤثر بر هویّت افراد محسوب می شدند، امّا در جوامع مُدرن عواملی مانند سرمایه فرهنگی که دستآورد خودِ افراد جامعه است، هویّت آن ها را بر می سازد. بنابراین امروزه سرمایه فرهنگی تأثیر زیادی بر شکل گیری هویّت های جمعی دارد. پژوهش حاضرتلاشی است در راستای تبیین رابطۀ سرمایه فرهنگی دانشجویان باشکل گیری ابعاد هویّتِ جمعی تحتِ تأثیر قومیت آن ها. برای نیل به این هدف چارچوب نظری این پژوهش، به کمک تلفیقی از نظریات کاستلز، گیدنز و تامپسون تدوین گردید. جامعه آماری تحقیق شامل دانشجویان دانشگاه کردستان درسال تحصیلی 90–1389 می باشدکه با استفاده ازفرمول کوکران و روش نمونه گیری طبقه ای نسبی 300 نفر از آن ها انتخاب گردید. نتایج پژوهش گویای آن است که در میان دانشجویان کُرد، سرمایه فرهنگی بیشترین ضریب همبستگی را با هویّت قومی دارد و در میان دانشجویان غیرِ کُرد، بیشترین ضریب همبستگیِ سرمایه فرهنگی در رابطه با هویّت جهانی است.
Social scientists believe that identity is a social-historical issue and at different times different forces involved in making it. In traditional societies, for example, a series of factors such as religion, family and nationality arethe most important that influence individual identity but in societies that have experienced modernity, factors make individuals' identity which are self-achievement such as cultural capital. So today, cultural capital has a great influence on the formation of collective identities. This research is an attempt to explain the relationship between students' cultural capital and the formation of their collective identity.In line with this goal, theoretical framework of the research was developed by the combination of the ideas of Castells, Giddens and Thompson. The population of the study consisted of the KurdistanUniversity students in the academic year 89-90, that using Cochran formula and relative sampling method 300 of whom were chosen. The results show that there is a meaningful relationship between social capital and dimensions of collective identity.
ابراهیمی، ق؛ و دیگری. (1389). بررسی رابطه سرمایه فرهنگی، هویّت اجتماعی فردی و جمعی جوانان. مجله جامعهشناسی. سال اول، پیش شماره سوم، ناشر: انجمن جامعهشناسی ایران.
برگر، پ؛ و دیگری. (1387). ساخت اجتماعی واقعیت. ترجمه: ف، مجیدی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ دوم.
بشیریه، ح. (1387). دیباچهای بر جامعهشناسی سیاسی ایران دوره جمهوری اسلامی. تهران: انتشارات نگاه معاصر.
تامپسون، ج. (1380). رسانهها و مدرنیته. ترجمه: م، اوحدی. تهران: انتشارات سروش.
توسلی، غ؛ و دیگری (1381). مناسبات قومی و رابطهی آن با تحول هویت جمعی. مجله جامعهشناسی ایران. دورهی چهارم، شماره3، ناشر: انجمن جامعهشناسی ایران.
حبی، ا و دیگران. (1389). جهانی شدن و هویّتهای محلی و جهانی دانشجویان. فصلنامه تحقیقات فرهنگی. شماره 2، ناشر: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزرات علوم.
حسینزاده، م. (1388). بررسی رابطه سرمایه فرهنگی و هویت اجتماعی در بین دانشجویان تبریز. فصلنامه مطالعات ملّی. شماره 10.
دیلینی، ت. (1387). نظریههای کلاسیک جامعهشناسی.ترجمه: ب، صدیقی و دیگری. تهران: نشر نی. چاپ اول.
شارعپور، م؛ و دیگری. (1381). رابطه سرمایه فرهنگی با هویت اجتماعی جوانان. نامه علوم اجتماعی. شماره دوم، ناشر: انجمن جامعه شناسی ایران.
عبداللهی، م. (1374). بحران هویت، هویت جمعی، دینامیسم و مکانیسم تحول آن در ایران. نامه علوم اجتماعی. شماره اول، ناشر: انجمن جامعهشناسی ایران.
علیزادهاقدم، م و دیگران. (1389). نقش آموزش در ارتقا شاخصهای هویت ملی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی. شماره 9، ناشر: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم.
فکوهی، ن؛ و دیگری. (1381). بررسی مردمشناسانه شکلگیری هویت جمعی در میان دختران نوجوان ساکن اسلام آباد کرج. نامه انسانشناسی. دوره اول، صص 145-123.
قادرزاده، اُ. (1388). هویت جمعی غالب کُردها در کشورهای ایران و عراق. رسالهی دکتری جامعهشناسی. تهران: دانشکدهی علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی.
کارکنان، م؛ و دیگری. (1386). تبیین جامعهشناختی رابطه سرمایه فرهنگی خانواده با هویّت اجتماعی جوانان. فصلنامه مطالعات ملّی. سال هشتم، شماره3.
کاستلز، اِ. (1380). عصر اطلاعات، قدرت هویت. ترجمه: ح، چاوشیان. تهران: انتشارات طرح نو.
گلمحمدی، ا. (1386). جهانیشدن، فرهنگ، هویّت. تهران: نشر نی. چاپ اول.
گیدنز، آ. (1378). تجدد و تشخص. ترجمه: ن، موفقیان. تهران: نشر نی. چاپ اول.
Bourdieu, P, Passero, Geancloude. (1990). Reproduction in education society and culture. Sage publication.
Bourdieu, P. (1986) .The forms of capital. in j. G. Richardson, handbook of theory and research for sociology of education, greenwood press, new York
Nakhaie, raze, Curtis, James (1998). Effects of class positions of parents and educational attainment daughters and sons. The Canadian review of sociology and anthropology. N;4
Sullivan. A. (2001). Cultural capital and educational attainment.
Tajfel, Henry. (1981). Human group and social categories. Cambridge: Cambridge.