نقش سرمایه فرهنگی و تمایز طبقاتی در شکل‌گیری و تکوین جامعهشناسی موسیقی (با تاکید بر دیدگاه‌های آدرنو، پیترسون و پیربوردیو)
محورهای موضوعی : جامعه شناسی
1 - هیات علمی واحد تهران مرکز
کلید واژه: سبک زندگی, موسیقی, سرمایه فرهنگی, ذائقه, طبقه, طبقه متوسط,
چکیده مقاله :
مطالعه جامعه شناسی موسیقی به دلایل مختلفی اهمیت بسیاری دارد. چرا که موسیقی دارای ابعاد زیبا شناختی و معرفت شناختی عمیقی است و ازطرفی هر روزکه پیش می رود چشم انداز و روندمصرف موسیقی تغییر پیدا می کند و با توجه به پیشرفت تکنولوژی نحوه دریافت و استفاده از آن متفاوت تر می شود و به نوعی اوقات فراغت و لحظات تنهایی انسان ها را پر می کند و گاهی حامل جهان ذهنی متعالی می باشد. همه این مفاهیم نشان می دهد که موسیقی تا حد زیادی با هویت وجودی انسان ها آمیخته شده است. در بین نظریات جامعه شناسی، هفت نسل پژوهش درباره جامعه شناسی موسیقی وجود دارد که هر کدام به نوعی آن را بررسی کرده اند. و دربین این نظریات، می توان گفت که نظریات پیر بوردیو تاثیرگذارترین آن ها می باشد که با طرح مفاهیمی مثل سبک زندگی و سرمایه فرهنگی و بازتولید طبقاتی و مهم تر از همه تمایز جنبه جدیدی را در مطالعات مصرف فرهنگی گشوده است. مقاله حاضر مبتنی بر بنیادهای نظری، نسل های متفاوت نظریه پردازان جامعه شناسی موسیقی هم چون پیر بوردیو، تئودور آدورنو و ریچارد پیترسون می باشد. براین اساس طبقه متوسط مصرف کنندگان دارای مصرف و سلایق هنری به دور از اصول زیباشناختی و معرفت شناختی می باشند، بر خلاف پیش بینی های بوردیو که قائل به الگوی خاصی از مصرف در بین این قشر می باشد. برای کنکاش بیشتر در مفاهیم چهارچوب نظری عوام پسندی بوردیو، نگاه مردم شناسانه به مصرف موسیقی، نشان می دهد وجود تنوع در الگوهای عوام پسندانه ی مصرف موسیقیایی در ارتباط با مصرف کنندگان طبقه مرفه بود. یعنی در واقع نوع و تنوع مصرف طبقه بالا و مرفه در موسیقی نیز مانند دیگر جنبه ها متنوع تر می باشد. بعبارتی اقشار بالایی نظام اجتماعی، با علایق گوناگون و کاربرد متعدد فنون،که مصرف کننده را از حالت های منفعل در کاربرد موزیک رها می کند، در ارتباط است که این امر سطوح مختلف سرمایه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، قیود ساختاری موضوعات را پیکر بندی می کنند و از این رو علایق آن ها در انواع جنبه های موسیقیایی و رسانه های تکنولوژیکی به مصرف آن ها منجرمی شود. برآیند، ترکیب این سه سرمایه به درک معنای مصرف عوامانۀ طبقه بالا می انجامد.
The study of music sociology is an important issue due to many reasons, and it has deep dimensional aesthetic and epistemology.Asthe day passes perspective and the procedure of music consumption changes and also the way to receive and apply it, is different due to technology progress. Music fills human leisure and loneliness, and sometimes carrying a superior mental world. All of these conceptions indicate that music has been largely mixed with human entity. Among sociologists' opinions, there are seven generations of study about sociology that each examines music sociology in a way. Among these opinions, it can be mentioned that Pierre Bourdieu's was the most impressive one that has opened a new aspect in the study of cultural consumption through developing the concepts such as lifestyle, cultural capital, class reproduction and the most important, discrimination. Present paper based on theoretical principles, and different generations of theorists of music sociology such as Pierre Bourdieu, Theodor Adorno and Richard Peterson. First a preface on music sociology, its problematic dimensions, theoretical discussions and approaches of each of the respective theorists have been provided and in this regard the writer’s approach and outlook in terms of this issue and consequently, conclusions and summation have been addressed. Unlike Bourdieu predictions allowing a particular pattern of consumption in this class, it has been shown that medium class consumers have an art taste and consumption away from aesthetic and epistemology principles. For more exploration in the concepts of Bourdieu’s theoretical popularism framework, an anthropological view to music consumption shows that, diversity in the popularism pattern of music consumption is related to rich class consumers. That is, the type and diversity of rich class consumption in music is more diversified such as other aspects. In other words, higher social classes correlate with various tastes and different applications of techniques that release the consumer from passive modes of music application and this configures various levels of economic, social, cultural capital and structural restrictions of issues. Thus, their interests in music aspects and technological media lead to their consumption. Consequently, a combination of these three capitals results to the perception of common consumption of higher class.
استرینانی، د. (1379). مقدمهای برنظریه فرهنگ عامه. ترجمه: ث، پاکنظر. تهران: انتشارات گام نو.
اسدی، م. (1386). آدورنو و موسیقی. سایت آفتاب.
امیرمظاهری، م؛ و دیگری. (1392). خاستگاه و چیستی موسیقی زیرزمینی از منظر جامعهشناختی.کتاب ماه علوم اجتماعی. شماره 72.
بوردیو، پ. (1377). ذوق هنری و سرمایه فرهنگی. ترجمه: ل، مصطفوی. فصلنامه نامه فرهنگ. شماره 30.
دنورا، ت. (1384). جامعهشناسی مصرف موسیقی. مجله مطالعات فرهنگی و ارتباطات.
شوکر، ر. (1381). «نسل من» مخاطبان، شیفتگان، خرده فرهنگها. ترجمه: م، فرهادپور؛ و دیگری. مجله ارغنون. شماره 20.
فاضلی، م. (1382). مصرف و سبک زندگی. پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات. انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
فاضلی، م. (1386). بررسی تجربی فعالیت موسیقیایی و مصرف موسیقی در شهر تهران. فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات.
موسوی، م . (1383). بررسی رابطه سرمایه فرهنگی و ذائقه موسیقیایی. پایاننامه کارشناسی ارشد.
نفری، ب. (1383). اطلاعات جامع موسیقی. تهران: انتشارات مارلیک.
Peterson, R. (2004). Making music sociology: anintroduction. Poetics: 32. P.p: 195-196.