کنکاشی بر تعاملات اجتماعی در خانه ایرانی معاصر
محورهای موضوعی : معماری
نگار قراگوزلو حصاری
1
(-)
حسین کلانتری خلیل آباد
2
(استاد تمام جهاد دانشگاهی ،عضو گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج)
کلید واژه: خانه, تعاملات اجتماعی , مولفه های کالبدی , جامعه شناسی , معماری,
چکیده مقاله :
انسان ها به عنوان موجودات اجتماعی ، سطوح مختلف کیفی و کمی تعاملات اجتماعی دارند.در حالی که بسیاری از ساختمان های موجود تنها با پاسخگویی به نیازهای عملکردی و عدم ارائه توجه متمرکز به عوامل انسانی اند،مسکن در این میان نقش مهمی را ایفا می کند. این تحقیق در پی پاسخ گویی به سوالات:معیارها و اصول کالبدی طراحی در راستای تعاملات اجتماعی برای این فضا چیست؟و چگونه و با چه اصولی می توان مسکنی با کارکرد مناسب و کیفیت فضایی مطلوب با در نظر گرفتن مولفه های کالبدی آن در راستای پاسخ گویی به نیازهای کاربران را شکل داد؟شکل گرفته است.پژوهش حاضر یک تحقیق توصیفی- تحلیلی و به روش پیمایشی است و از نظر عینی،یک تحقیق کمی مبتنی بر داده های تحقیق و یک مطالعه میدانی مبتنی بر رویه آن،کاربردی است. برخی از متغیرهای انسانی و محیطی که بر تعاملات اجتماعی تأثیر می گذارد،از اسناد و مطالعات کتابخانه ای استخراج شده اند. از بین آنها،چهارده عامل مهم به عنوان اساس این تحقیق براساس اولویت بندی معماران و جامعه شناسان در بین اعضای هیئت علمی برخی از دانشگاه های معتبر ایران انتخاب شد.بنابراین،با مشخص کردن جامعه،نمونه و ابزار تحقیق،نقش هایی که توسط متغیرهای منتخب در ارتباط با تأیید و رد فرضیه های تحقیق انجام شد،مورد آزمایش قرار گرفتند.سپس با استفاده از نرم افزارSPSS،متغیرهای منتخب به شرح ذیل در اولویت قرار گرفتند:معیار های موثر در شکل گیری تعاملات مانند (نفوذپذیری..)و مولفه های کالبدی در درجه دوم مانند(وضوح فضایی...)را در نظر گرفت،فرآیند حاصل از این تحقیق به این نتیجه دست یافته است در نهایت،مقاله به نتیجه‌گیری می‌رسد که توجه به تعاملات اجتماعی و عوامل کالبدی موثر در طراحی مسکن معاصر ایران می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی ساکنان و افزایش ارتباطات اجتماعی در این محیط کمک کند.همچنین،پیشنهاداتی برای طراحان مسکن معرفی می‌شود تا به بهبود تعاملات اجتماعی در مسکن معاصر ایرانیان کمک کند.
Humans, as social beings, engage in various levels of qualitative and quantitative social interactions. While many existing structures primarily focus on functional needs and often overlook human factors, housing plays a crucial role in this context. This research aims to address the following questions: What are the criteria and design principles for social interactions within such spaces? How can housing with appropriate functionality and desired spatial quality be designed, considering its architectural components, to meet users' needs? This study is a descriptive-analytical research conducted through a survey method, and it is practical in nature. Some of the human and environmental variables influencing social interactions were extracted from library documents and studies. Among these, fourteen important factors were selected as the basis for this research, prioritized by architects and sociologists among the faculty members of some reputable universities in Iran. Therefore, by specifying the population, sample, and research tools, the roles played by selected variables in confirming or rejecting the research hypotheses were tested. Subsequently, using SPSS software, the selected variables, such as influential criteria in shaping interactions (e.g., permeability), and architectural components as secondary factors (e.g., spatial clarity), were prioritized. The result of this research process indicates that focusing on social interactions and the architectural components can contribute to enhancing the quality of life for residents and improving social connections in contemporary Iranian housing. Additionally, recommendations are made for housing designers to help improve social interactions in Iranian contemporary housing.
- بهزادفر، مصطفی،(1396)،محیط های پاسخده،تهران: دانشگاه علم و صنعت7917 _بنتلی، ای ین، الکک، آلن، مورین، پال، مک . گراهام (1392) ،)محیط های پاسخده، ترجمه دکتر مصطفی بهزادفر، مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران.#
- پرتوی،پروین،دلارام،شجاعی، عوامل موثر بر ایجاد و ارتقاء اجتماپ پذیری در فضاهای عمومی با مقیاس های مختلف شهر تهران ،باغ نظر،سال دوازدهم ،شماره7937#
پورزرگر،محمدرضا،احیاءفضای میانه شهری در پهنه تاریخی با رویکرد تعاملات اجتماعی،باغ نظر،شماره 63،ص41- 54#
-تری یاندیس،ه.س،(1397)فرهنگ و رفتار اجتماعی،ترجمه نصرت فتی،تهران،نشر رسانش#
- جوانمرد شبنم، عریضی حمیدرضا، نوری ابوالقاسم. مدل‌یابی معادلات ساختاری در تبیین رابطه‌ی بهزیستی روانی، شخصیت و تعارض کار-خانواده. عنوان نشریه. ۱۳۹۳; ۸ (۲) :۱۱-۲۰#
-چرخچیان،مریم،دانشورمقدم،گلرخ،(1395)،بررسی نقش فضاهای عمومی در شکل گیری تعاملات اجتماعی به منظور ایجاد پایداری اجتماعی در شهرها،دومین همایش ملی عمران،معماری ،شهرسازی و مدیریت انرژی#
-چرخچیان،مریم و دانشپور،سیدعبدالهادی ،1397،ارزیابی مولفه های موثر بر پیوندهای اجتماعی،فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت شهری،شماره 11،ص25تاص45#
_ حسینی،سید باقر،ابی زاده، الناز،باقری،وحیده،معماری و سینما عناصر هویت بخش فضا و مکان،آرمانشهر،1398،پاییز و زمستان3،.ص120 تا133#
-طاهریان،مهسا،محمد محمدی ،(1395)،بررسی اثر بخشی طراحی فضای شهری در تعاملات اجتماعی ،سومین همایش ملی راهکارهای توسعه و ترویج معماری#
- عامری سیاهویی، حمیدرضا و احمدی سرخونی، فاطمه و پاسلارزاده، زهرا،1394،تحلیل فضاهای جمعی شهری بارویکردارتقاء تعاملات اجتماعی،همایش بین المللی معماری عمران وشهرسازی در آغاز هزاره سوم،تهران#
_ فرانسیس تی. مک اندرو، روان شناسی محیطی، برگردان:دکتر غالم رضا محمودی-انتشارات زربافت اصل، چاپ اول:تهران2013#
_فروتن، یعقوب، و اشکاران، ربابه. (1397). بررسی جمعیت شناختی و فرهنگی - اجتماعی ترجیح جنسیتی در ایران. جامعه شناسی کاربردی (مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، 29(4 (پیاپی 72) )#
_فلاحت، محمد صادق،1395،نقش مفهوم حس مکان در ارتقای کیفیت حفاظت معماری، نشریه علمی پژوهشی هنرهای زیبا،(26):66_57#
-فلاحت،محمدصادق،فلامکی،(1397)، نقش دلالت های فرهنگی بر شکل خیمه و تعاملات،فصلنامه علمی پژوهشی هویت شهر،شماره 11،ص43 تا ص 52#
-گدینز،آنتونی،1397،جامعه شناسی،منوچهر صبوری،تهران:انتشارات نشر نی#
- مک اندرو، فرانسیس تی ،1397،روانشناسی محیطی،غلامرضا محمودی،تهران:نشر زرباف#
-Argyle.M & J.Dean, Eye contact and Affilation, Sociometry,28,289-304#
- Altman, I.(2017).The environment and social behavior:privacy, personal space, territory, crowding. Namazian, A. (Translator).Tehran: Shahid beheshti #University
_Bahmanyar, A. (2016). Criteria for Locating Cultural- Artistic Complexes with an Emphasis on Promotion of Social Interactions. Research Approaches in #Civil and Architecture. 3(4). 59-68-
-# Gehl, J. (2016).Life between Building, Translated by J.Koch, NewYork
- #Hall, Edward T. (2015). The Hidden Dimension. Translated by Manoochehr Tabibiyan. Tehran University Press. Tehran. Hossein Razavi, S. &
- #Rafiyan, M. & Khodaee, Z. (2016). Investigating the Indicators and Criteria Affecting Citizens' Satisfactions of Urban Public Spaces. 18(53). 227-248
Hillier, B (2018).Sace is the Machine, Hoffmann, W. H. (2018). Strategies for managing a portfolio of alliances. Strategic Management Journal, 28, 827–856#.
- Gehl, J. Public Spaces and Public Life, City of Adelaide, (A.Ghafari,Trans). The Danish Architectural Press. Jacobs, J. (1961). The Death and Life of Great #American Cities, (Parsi,Trans). New York: Random House.
-#Hillier, B (1996).Space is the Machine, Cambridge University Press, Cambridge
- Jacobs, J. (2017).Tod und Lebengrober Amerikanischer Stadte, Verlage uhlstein GmbH, [1] Frankfurt
#Cambridge University Press, Cambridge
-# Madani Pour. A. (2019). Public and private spaces in the city, urban planning and processing company of Tehran, 1st edition, Tehran
- #Heniz Segfried Wolff Signals from the interior،(2013)
،- Lang, J. (201). The creation of architectural theory (the role ofbehavioral science in environmental design), translated by Alireza Einifar, Tehran #University publication, Tehran
-Linch, J. (2004). The creation of architectural theory (the role of behavioral science in environmental design), translated by Alireza Einifar, Tehran University publication, Tehran#.
- #Norberg-Schulz,Ch.(2002).The Concept of Dwelling: On the Way to Figurative Architecture. Yar Ahmadi, M. A. (translator). Tehran: Agah.
- Pakzad, J. (2016). Guidelines for the design of urban spaces. The publishing company and
#television messages, Tehran
- #Pakzad, J. (2007).An intellectual history of urbanism from quantity to quality.Tehran: Armanshahr
- Moeini, M. (2018). Attitudes to urban walking in Tehran. Journal of E&PB, 39, 344 – 359
2010#
- #Shooltz Elizabeth General Information BMB (2018)
- Yazdani, A. (2015). Designing Besh Ghardash Cultural Complex in Bojnoord City with Approach to Interaction of Cultures. Master Thesis, Islamic Azad #University- Shahrood Science and Research Branch