نقد علامه طهرانی بر نظریه بی‌نیازی از استاد در سلوک

محورهای موضوعی : تصوف

طاهره فهیمی نجم ¹ , رضا اسفندیاری اسلامی ² , مهدی نوروزی ³

1 - دانشجوی دکتری مذاهب فقهی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.
2 - دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران.
3 - استادیار گروه حقوق و فقه مقارن، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.

تاریخ دریافت : 1399/09/16 تاریخ پذیرش : 1402/09/19 تاریخ انتشار : 1402/06/01

کلید واژه: استاد خاص, استاد عام, مرید, علامه‌طهرانی, واژگان کلیدی: استاد سلوکی, مراد,

چکیده مقاله :

نیاز یا عدم نیاز به استاد همواره یکی از مسائل مهمی است که در سلوک مطرح است، استاد کسی است که به مسائل راه آگاه بوده و بتواند شاگرد را در طی مسیر سلوک پیش ببرد، دانستن علم فقه و شناخت دقیق شریعت الهی، درک علوم ربانی و شهود از شرایط استاد است و سالک در ابتدای راه به استاد عام و تا پایان راه به استاد خاص نیازمند است.. طریقت و رسیدن به حقیقت به جز از راه شریعت امکان پذیر نیست و مرادی که شریعت بداند مسیر طریقت را هموارتر و سرعت رسیدن مرید را بیشتر خواهد کرد.برخی به لزوم تبعیت از استاد در سلوک اعتقادی ندارند. علامه طهرانی بر نظریه بی‌نیازی از استاد در سلوک نقدهایی دارد وی ضرورت استاد سلوکی، فواید و راه‌های شناخت استاد و همچنین مشکلات و مخاطرات عدم حضور استاد را بیان می کند. علامه طهرانی عدم نیاز به راهنما را در حکم عدم سلوک و سرگردانی می داند و در مراحل مختلف سلوک خویش نیز تبعیت کامل از استاد کامل را مد نظر قرار داده است .

چکیده انگلیسی:

The needing or not needing a master is one of the important issues to be considered in spiritual journey.A master is a person who is cognizant of the issues and can guide the person along the path of spiritual journey. Knowing the science of jurisprudence, having an accurate knowledge of the religious law, understanding divine sciences and intuition is necessary conditions for being a master. The wayfarer needs a general master at the beginning of the path and a special master until the end of the way.The religious way and reaching the truth is not possible except through the Sharia.The master who know Sharia will smooth the path and then will help the follower to reach his goal faster. Some do not believe in the necessity of following the master in spiritual journey. Allame Tehrani has critiques on the theory of not needing a master in spiritual journey.He declares the necessity of master, benefits and ways of knowing the master and problems and threats of the master’s absence, as well. Allame Tehrani scrutinizes not needing a master as being astray in spiritual journey and he has considered full obedience to the perfect master in diverse stages of his spiritual journey