تجلّی کلام الهی در شعر، مایۀ طراوت، عمق و استواری آن میشود و هر اندازه که اثر ادبی از مفاهیم متعالی پر بارتر باشد، قدرت نفوذ و تأثیرگذاری آن بیشتر میشود. اقبال لاهوری، یکی از شاعران برجستۀ پاکستانی در بهرهگیری از آیات قرآن است که در سرودههایش به شیوههای گوناگون به چکیده کامل
تجلّی کلام الهی در شعر، مایۀ طراوت، عمق و استواری آن میشود و هر اندازه که اثر ادبی از مفاهیم متعالی پر بارتر باشد، قدرت نفوذ و تأثیرگذاری آن بیشتر میشود. اقبال لاهوری، یکی از شاعران برجستۀ پاکستانی در بهرهگیری از آیات قرآن است که در سرودههایش به شیوههای گوناگون به بهرهگیری گسترده از آیات قرآن پرداخته است. آرایۀ اقتباس، یکی از مهمترین و مؤثرترین صنایع ادبی در بلاغت به شمار میرود که در شعر اقبال به انحای مختلف بهکار رفته است. با توجه به بسامد فراوان این آرایه و شکلهای گوناگون کاربرد آن، ضرورت انجام این پژوهش ایجاب می کند. این پژوهش به شیوۀ توصیفی - تحلیلی، و با ابزار کتابخانهای، درصدد است تا سرودههای اقبال را که صنعت اقتباس در آنها با استفاده از آیات قرآن انجام گرفته، واکاوی نماید و شیوههای اثرپذیری و تفسیر اقبال از قرآن در شیوههای کاربرد این آرایه و جنبههای گوناگون معنایی و اسرار و رموز بلاغی آن را بررسی کند. نتایج پژوهش نشان دهندۀ آن است که بلاغت قرآن، علاوه بر تأثیری که بر اندیشه و زبان اقبال داشته، در تحوّل و تطوّر انواع تلمیح و تضمین در شعر اقبال نیز نقش چشمگیری داشته است.
پرونده مقاله
مقاومت از جمله امور فطری است که در اشعار فارسی ضرورت آن، به زیبایی تمام مطرح شده و در آیات قرآن مبانی این ضرورت مورد تأکید قرار گرفته است. خداوند متعال از یک سو مسلمانان را از سازش و تسلیم شدن در برابر معاندین نهی میکند و از دیگر سو به لزوم صبر و استقامت در برابر دشمنا چکیده کامل
مقاومت از جمله امور فطری است که در اشعار فارسی ضرورت آن، به زیبایی تمام مطرح شده و در آیات قرآن مبانی این ضرورت مورد تأکید قرار گرفته است. خداوند متعال از یک سو مسلمانان را از سازش و تسلیم شدن در برابر معاندین نهی میکند و از دیگر سو به لزوم صبر و استقامت در برابر دشمنان تأکید دارد. قرآن و روایات اسلامی هزینه سازش و تسلیم در برابر دشمنان را بسیار سنگینتر از مقاومت و پایداری میدانند. اسلام دین اعتدال است و مقاومت و پایداری در برابر عواملی است که توازن جامعه را - چه در بعد داخلی و چه در بعد خارجی- بر هم میزنند. در اشعار فارسی مقاومت هم از جهت حسن فعلی و هم از جهت داشتن اهداف الهی و آثار اجتماعی لازم دانسته شده است. این امور از جمله مبانی فکری و اندیشهای مقاومت هستند که در قرآن به وضوح مورد تبیین و تفصیل قرار گرفتهاند. مقاله حاضر با روش توصیفی و تحلیلی به مبانی قرآنی ضرورت مقاومت که در اشعار فارسی مطرح شده است، پرداخته است. نتایج حاصله نشان میدهد، ضرورت مقاومت در اشعار فارسی از جهات مختلف حسن فعلی نظیر هدفمندی ، قداست و داشتن اهداف الهی نظیر جلوگیری از تسلط باطل، عزتمندی دین خدا و آثار اجتماعی همچون سربلندی جامعه، گسترش عدالت تغذیه میکند.
پرونده مقاله