تولید و مشخصه یابی کامپوزیت درجای Al-Al3Ti تولید شده به روش FSP با استفاده از پودر پیش فعال آسیاکاری شده

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی - پژوهشی مواد نوین

بهنام لطفی ¹ , پوریا پورچینی ² , زهره صادقیان ³

1 - گروه مهندسی مواد، دانشکده مهندسی، دانشگاه شهید چمران، اهواز
2 - دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
3 - دانشیار، گروه مهندسی مواد، دانشکده مهندسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

تاریخ دریافت : 1398/05/20 تاریخ پذیرش : 1398/10/26 تاریخ انتشار : 1398/11/01

کلید واژه: آلیاژسازی مکانیکی, فرایند اصطکاکی اغتشاشی, کامپوزیت‌ درجای زمینه آلومینیومی,

چکیده مقاله :

در این پژوهش، هدف تولید کامپوزیت سطحی درجای Al-Al3Ti با استفاده از پودر پیش فعال آلیاژسازی مکانیکی شده Al-Ti بر سطح آلیاژ آلومینیوم 1050 توسط فرایند اصطکاکی اغتشاشی بوده است. بدین منظور ابتدا پودر اولیه آلومینیوم و تیتانیوم در مدت زمان‌های مختلف آلیاژسازی مکانیکی شد و زمان مناسب برای دستیابی به ساختار لایه‌ای ظریف و یکنواخت از دو پودر آلومینیوم و تیتانیوم تعیین شد. لایه‌ کامپوزیت سطحی، توسط فرایند اصطکاکی اغتشاشی در سرعت چرخش و تعداد پاس‌ های مختلف با استفاده از پودر آسیاکاری شده مناسب تولید شد. جهت بررسی‌های ریزساختاری از میکروسکوپ نوری(OM) و الکترونی روبشی(SEM) مجهز به طیف سنج تفکیک انرژی(EDS) و به منظور شناسایی فازی نمونه‌ها از پراش پرتو ایکس(XRD) استفاده شد. به منظور بررسی امکان واکنش در پودر پیش فعال شده حین گرمایش، از آنالیز حرارتی افتراقی(DSC) استفاده شد. جهت ارزیابی خواص مکانیکی نمونه‌های FSP شده و فلز پایه از آزمون ریزسختی سنجی ویکرز و آزمون کشش استفاده شد. نتایج نشان داد استفاده از ذرات پودر آلیاژسازی مکانیکی شده Al-Ti باعث افزایش سختی به میزان 5/2 برابر و استحکام کششی به میزان 4/3 برابر نسبت به فلز پایه شد. همچنین افزایش تعداد پاس‌های فرایند به میزان 4 پاس، سبب بهبود واکنش تشکیل ذرات فاز Al3Ti در زمینه Al و توزیع بهتر این ذرات در زمینه شد.

چکیده انگلیسی:

The aim of this research was the production of in-situ Al-Al3Ti composite on the surface of Al1050 alloy, using friction stir processing with reactive mechanically alloyed Al-Ti powder. Al-Al3Ti was fabricated with different rotational speeds and FSP passes. the primary Al-Ti powder was mechanically alloyed for different durations and suitable time for achieve a fine lamellar and uniform structure was determined. microstructral evaluations were implemented by optical microscopy (OM) and scanning electron microscopy (SEM). X-ray diffractometery (XRD) was used for phase identification and differential scanning calorimertry (DSC) was used to study the thermal behavior of powder during heating.Vickers micro hardness test and tensile test were used to evaluate mechanical properties of the base metal and FSPed samples. using mechanically alloyed Al-Ti particle led to the enhancement of hardness by 2.5 times, tensile strength by 3.4 times. meanwhile increasing the number of passes to 4, improved the reaction of Al3Ti formation in Al matrix. Improved the distribution of in-situ particles in the matrix caused better mechanical properties. Evaluation of the fracture surfaces indicated ductile fracture for all specimens.

منابع و مأخذ:

1- R.S. Mishra, Z.Y. Ma, I. Charit, Mater. "Friction stir processing: a novel technique for fabrication of surface composite", Material Science and Engineering, Vol. 341, 2002, pp. 307_310.         

2- M. Raaft, T.S. Mahmoud, H.M. Zakaria, T.A. Khalifa, "Microstructural, mechanical and wear behavior of A390/graphite and A390/Al 2O 3 surface composites fabricated using FSP", Material Science and Engineering, Vol. 528 , 2011, pp. 5741_5746.

3- R.M. Miranda, T.G. Santos, J. Gandra, N. Lopes, R.J.C. Silva, J. "Friction Stir Processing Strategies for Uniform Distribution of Reinforcement in a Surface Composite", Mater. Process. Technol. Vol. 213, 2013, pp. 1609_1615.    

4- H. Sarmadi, A.H. Kokabi, S.M. Seyed Reihani, "Friction and wear performance of copper–graphite surface composites fabricated by friction stir processing (FSP)", Vol. 304, 2013, pp. 1_12.

5- V.A. Chianeh, H.R.M. Hosseni, M. Nofar, "Microstructural features and mechanical properties of Al-Al₃Ti composite fabricated by in-situ powder metallurgy route", Journal of Alloys and Compounds, Vol. 473, 2009, pp. 127-132.

6- م. زادعلی محمد کوتیانی، خ. رنجبر، ”تولید کامپوزیت درجای Al3003/Al₃Ti با استفاده از ذرات عنصری تیتانیوم توسط فرآیند اصطکاکی اغتشاشی“ مجله مواد نوین، جلد 8 شماره 4، ص 70-57، تابستان 1397.

 

7- C.J. Hsu, P.W. Kao, N.J. Ho “Intermetallic-reinforced aluminum matrix composites produced in situ by friction stir processing” Materials Letters (2007)1315-1318.

 

8- C.J.Hsu,P.W.Kao ,N.J.Ho “Ultrafine-grainedAl–Al2Cu composite produced in situ by friction stir processing” Institute of Materials Science and Engineering (2005)341–345.

 

9- A. Alavi Nia , H. Omidvar , S.H. Nourbakhsh “Effects of an overlapping multi-pass friction stir process and rapid cooling on the mechanical properties and microstructure of AZ31magnesium alloy” Materials and Design 58 (2014) 298-304.

 

10- C.J.Hsu, C.Y.Chang, P.W.Kao , N.J.Ho, C.P.Chang “Al-Al3Ti nanocomposites produced insitu by friction stir processing” Institute of Materials Science and Engineering (2006)5241–5249.

11-H. Baker, H. Okamoto, "Alloy phase diagrams", Vol.3, ASM Handbook, ASM international, materials park, Ohio, USA, 1992.

12- Heurtier P, Jones M J, Desrayaud C, Driver J H, Montheillet F and Allehaux D, "Mechanical and Thermal Modelling of Friction Stir Welding", Journal of Material Process Technology,Vol. 171, 2006, pp. 348–357.

13- Omar S. Salih, Hengan Ou,W. Sun, D.G. McCartney, "A review of friction stir welding of aluminium matrix composites", Department of Mechanical, Materials and Manufacturing Engineering, Materials and Design, Vol. 86, 2015, pp. 61–71.  

 

14- Q. Zhang, B.L. Xiao, D. Wang, Z.Y. Ma, "Formation mechanism of in situ Al₃Ti in Al matrix during hot pressing and subsequent friction stir processing", Materials Chemistry and Physics, Vol. 130, 2011, pp. 1109-1117.  

15- Rajiv S. Mishra, Murray W. Mahoney, " Friction Stir Welding and Processing", Copyright © 2007 ASM International.

16- R. Sathiskumar , N. Murugan, I. Dinaharan, S.J. Vijay, "Characterization of boron carbide particulate reinforced in situ copper surface composites synthesized using friction stir processing", Materials Characterization, Vol. 84, 2013, pp. 16–27.

 

17- El-Danaf, E.A. Ei-Rayes, M.M. Soliman, M.S. "Friction stir processing: an effective technique to refine grain structure and enhance ductility", Mater Des, Vol. 31, 2010, pp. 1231-1236.  

 

18- Sato, Y.S., Park, S.H.C., Kokawa, H. "Microstructural factors governing hardness in friction-stir welds of solid-solution-hardened Al alloys", Metallurgical and Materials Transactions, Vol 32, 2011, pp. 3033-3042.           

 

19- N. Yuvaraj, Vipin, R. S. Mishra, "Effect of number of Passes on mechanical and wear properties of Friction Stir Processed Al1050 Alloy", Department of Mechanical Engineering, Delhi Technological University, Delhi, India, Volume 4, 2016, pp. 469-473. 

 

20- Humphreys FJ, Hatherly M. "Recrystallization and related annealing phenomena", second ed. Oxford: Elsevier; 2004.

 21- Devinder Yadav, Ranjit Bauri, "Effect of friction stir processing on microstructure and mechanical properties of aluminium", Department of Metallurgical and Materials Engineering, Vol. 539, 2012, pp. 85-92.