بررسی اثر آموزش زندگی خانوادگی در کاهش تنیدگی والدینی مادران دارای کودکان اختلال یادگیری در خواندن و نوشتن

محورهای موضوعی : مدیریت نوآوری های آموزشی

حسن شهرکی پور ¹ , صمد کریم زاده ² , مهین کرامتی ³

1 - عضو هیات علمی
2 - عضوهیات علمی
3 - دانشجو

تاریخ دریافت : 1388/04/01 تاریخ پذیرش : 1388/05/05 تاریخ انتشار : 1388/06/18

کلید واژه: واژه‌های کلیدی: تنیدگی والدینی, آموزش زندگی خانوادگی, اختلال یادگیری,

چکیده مقاله :

چکیده: هدف اساسی این پژوهش بررسی اثر آموزش زندگی خانوادگی [1](FLE) بر کاهش تنیدگی مادران دارای کودکان اختلال یادگیری خواندن و نوشتن ‎می‎باشد. برای به‎دست آوردن داده‎های مورد نیاز تحقیق از طرح آزمایشی پیش‎آزمون و پس‎آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. بدان معنا که 60 نفر از مادران دارای کودکان اختلال یادگیری [2](LD) که به‎طور تصادفی از جامعه آماری 154 نفر، مادرانی که از تاریخ 10/7/86 لغایت 1/10/87 به هنگام اجرای پژوهش به مراکز اختلال یادگیری در شهرستان رشت مراجعه کرده بودند و اختلال یادگیری کودکانشان توسط این مراکز تأیید شده بود، انتخاب گردیده و در دو گروه آزمایشی و کنترل گمارش تصادفی شدند. کلیه مادران قبل و بعد از اجرای متغیر مستقل (آموزش زندگی خانوادگی) 33 سؤال مربوط به تنیدگی والد را در چهار زیر مقیاس افسردگی، احساس صلاحیت، انزوای اجتماعی و سلامت والدینی از شاخص تنیدگی والدینی [3] (PSI) متغیر وابسته را تکمیل کرده و برای تجزیه و تحلیل داده‎ها از آزمون پارامتریک t استیودنت برای مقایسه دو گروه مستقل استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است به کمک برنامه و مدل آموزشی زندگی خانوادگی در پژوهش حاضر، می‌توان ویژگی‎های مربوط به والد را که علت افزایش تنیدگی والدینی می‎شوند، تغییر داد. بدین معنا که افزایش مهارت‎های مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال یادگیری از طریق محتوای برنامه‎ای برای آشنایی مادر با فنون فرزندپروری از یکسو و با تغییر ادراک مادر از طریق محتوایی جهت آشنایی با اختلال یادگیری و ویژگی‎های آن می‎توان باعث کاهش تنیدگی، افسردگی و انزوای اجتماعی و بهبود احساس صلاحیت و سلامت مادران دارای کودک اختلال یادگیری خواندن و نوشتن شد.

چکیده انگلیسی:

Abstract The main purpose of this research is to investigate the impact of family life education (FLE) on tension reduction of mothers with learning disorder (LD) children in reading and writing. To obtain the necessary research data, the pre-test and post-test experimental design with control group was adopted. To this end, 60 out of 154 mothers with LD children in reading and writing, whose disorder was confirmed by LD centers in Rasht city, were randomly selected. All mothers answered 33 questions about parental tension under four subcomponents of depression, feeling of competence, social isolation and parental health, related to parental stress index (PSI), the dependent variable, before and after applying FLE. To analyze the data and compare the two groups, the t-student parametric test was used. The results show that mothers’ characteristics resulting from increasing parental tension can be changed through FLE model and programs. This means that increasing these mothers’ child rearing skills, on the one hand, and changing their perception toward LD children on the other hand can reduce their tension, depression, and social loneliness and enhance their sense of efficiency and health.

منابع و مأخذ:

منابع فارسی

• ·      احمدی ازغندی، ع. (1384). تنیدگی حاصل از والدگری با سلامت عمومی در مادران پرستار و خانه‎دار دارای کودکان خردسال. پایان نامه کارشناسی ارشد روان‎شناسی عمومی. دانشکده علوم انسانی دانشگاه گیلان


• ·      استورا، ج.  ب. (1377). تنیدگی یا استرس،بیماری جدید تمدن. مترجم: پریرخ، دادستان، انتشارات رشد. تهران.


• ·      شفیع آبادی، ع. (1386). فنون تربیت کودک (راهنمای والدین، معلمان و مشاوران). تهران: انتشارات چهر. 


• ·      صالحی، س. (1385). اثربخشی آموزش والدین با رویکرد آدلری بر سبک‎های مقابله‎ای مادران دارای اختلال سلوک. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی دانشگاه دانشگاه علامه طباطبایی. تهران.


• ·      گرین، ل. (1379). ناتوانی‎های یادگیری در کودکان. مترجم: محمدباقر آذری. انتشارات احرار. تبریز.


• ·      مختاری، ل. و اخوان تفتی، م. (1387). بررسی تأثیر نگرش والدین بر خودپنداره و رشد اجتماعی کودکان دارای ناتوانی یادگیری. فصلنامه تعلیم و تربیت استثنایی. شماره 86. سازمان آموزش و پرورش استثنایی.


• ·      مشکبید حقیقی، م. (1386). بررسی اثر آموزش زندگی خانوادگی در کاهش تنیدگی والدینی مادران دارای کودکان بیش فعال. پایان نامه دکتری مشاوره. دانشگاه علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی تهران.


• ·      والاس، ج. جیمز، مک لافین. (1373). ناتوانی‎های یادگیری. مترجم: منشی طوسی، تقی. انتشارات آستان قدس رضوی. مشهد.

 

منابع انگلیسی

Abidin, R. R. (1990). Introduction to the special issue: The stress of parenting. Journal of Clinical Child Psychology, 19, 298-301.

Debord, K. (2003). Parenting & Family life education; Family and consumer sciences: Trend analysis. Retreived from WWW. Ces. Ncsu . edu/depts./fcs.

Irelan , J., & Vayzner, M. (2004). Family life education: A program of Lutheran child and family services of Illinois.

Naerde, A., Tambs, K., Mathiesen, K. S., Dalgard, O. S., & Samulsen, S. O. (2000). Symptoms of anxiety and depression among mothers of pre-school children: Effect of chronic strain related to children and child care- taking. Journal of Affective Disorders, 58, 181-199.

Oostburg, M. (1998). Parental stress: Psychosocial problems and responsiveness in help-seeking parents with small (2-45 months old) children. Uppsala. Sweden: Department of psychology, Uppsala University.

Oostburg, M. Hagekull, B. (2000). A structural modeling approach to the understanding of parenting stress. Journal of Clinical Child Psychology, 29, 615-625.

O’ostburg, M., Hagekull, B., & Hagelin.E (2007). Stability and prediction of parenting stress. Infant and Child Development Information, 16, 207-223.

Rodgers, A. Y. (2002). Assessment of variables related to parenting behavior in mothers with young children.Children and Youth Services Review, 15, 123-146.

Sue, S. (1999). Family therapy for ADHD: Treating children adolescent and adults. New York: Guilford press.

Sullivan, B. S. (2003). Constant vigilance: Mothers work parenting young children with type I diabetes. Journal of Pediatric Nursing, 18, 21-29.

Webster-Stratton, C. (1998). Mother’s and father’s perception of child deviance: Role of parent and child behaviors and parent adjustment. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 6, 909-915.

William, Z. T. (1987). Transition to motherhood: A longitudinal study. Journal of child mental health. 8. 251-256