ارزیابی ریسک محیط زیستی سد بالارود خوزستان در مرحله ساخت با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)

محورهای موضوعی : بیولوژی دریا

سید علی جوزی ¹ , سید محسن حسینی ² , مهرنوش طبیب شوشتری ³

1 - دانشکده فنی و مهندسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی
2 - دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور
3 - دانشکده محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی

تاریخ دریافت : 1389/11/30 تاریخ پذیرش : 1389/03/30 تاریخ انتشار : 1389/03/31

کلید واژه: فرآیند تحلیل سلسله مراتبی, ارزیابی ریسک محیط زیستی, مرحله ساخت, سد بالارود,

چکیده مقاله :

این تحقیق با هدف شناسایی و ارزیابی ریسک‌های احتمالی ناشی از عملیات ساختمانی سد بالارود، به انجام رسید. بدین منظور پس از شناسایی فعالیت‌ها و محیط زیست محدوده مطالعاتی با توجه به شدت اثر،احتمال وقوع و پیامد‌های احتمالی مواجهه آن بر انسان، محیط زیست و تجهیزات، کار شناسایی و طبقه بندی ریسک هادر قالب متدولوژی دلفی به انجام رسید. سپس عوامل مولد ریسک در قالب رویداد‌های طبیعی، بیوفیزیکی و انسانی طبقه بندی گردید. روش مورد استفاده در این پژوهش، فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بوده، که پس از ایجاد ساختار سلسله مراتبی ریسک‌های ناشی از سد بالارود، ماتریس‌های مقایسه های زوجی با توجه به احتمال وقوع خطرو شدت اثر (شاخص‌های اصلی ریسک)، برای هر یک از معیارها و زیر معیارها نسبت به یکدیگر تشکیل شد. همچنین به منظور دست یابی به وزن نسبی و نهایی هر یک از این عوامل، از طریق وارد کردن مقادیر ترجیحات به نرم افزار Expert Choice اقدام گردید. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که عامل خاکبرداری و خاکریزی با وزن نهایی277/0، مهمترین ریسک زیست محیطی در منطقه مورد مطالعه می‌باشد. همچنین عوامل حفاری و انفجار با وزن‌های نهایی160/0و111/0 اولویت‌های دوم وسوم می‌باشد. سایر عوامل نیزدر اولویت‌های بعدی قرار گرفته‌اند. در ادامه راهکارهایی جهت کنترل و کاهش ریسک های شناسایی شده ارائه گردید .

چکیده انگلیسی:

This study attempts to determine and assess the Risks due Construction of Balaroud Dam.After the recognition of the activities and the environment of the field under the study with regard to the magnitude of the effects, the likelihood of the possible consequences for humans, the environment and the working equipments were identified and the classification of the risks based on the delfi method was conducted and the risk-creating factors were classified naturally, biophysically, and anthropogenically. The methodology used was analytical Hierarchy Process. After the creation of the hierarchy of risks; paired comparison matrices were formed with regard to the risk of danger and effect magnitude. Moreover, to obtain the relative and final weight of each of these factors, preferences amounts were given to the expert choice software. results show that cut and fills with the final weight of 0. 277 is the most import risk in the region. Also, drilling and explosion with the final weights of 0.60 and 0.111 are of second and third priority. Other factors are lower in priority. Measures to control and reduce risks are alsoprovided.