بررسی و تعیین مخاطرات بهداشتی فلز سنگین کروم در فاضلاب نهر فیروز آباد تهران به روش تجزیه و تحلیل حالات شکست و اثرات آن بر محیط زیست ( EFMEA)
محورهای موضوعی : شیمی دریا
سید علی جوزی
1
(دانشکده علوم وفنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال)
حسن کبیری‌فرد
2
(دانشکده شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال)
سمیه شکوری
3
(دانشکده علوم وفنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال)
اکبر احمدی مجد
4
(اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران)
کلید واژه: مخاطرات بهداشتی- ریسک- فلزات سنگین-کروم- تجزیه و تحلیل حالات شکست و اثرات آن بر محیط زیست (EFMEA),
چکیده مقاله :
این مطالعه با هدف بررسی میزان فلز سنگین کروم درنهر فیروز آباد تهران به انجام رسید. بدین منظور با تعین 5 ایستگاه اندازه گیری در مسیر نهر در موعد های زمانی بهار ،تابستان و پاییز سال 1386 کار نمونه برداری از آب به انجام رسید. آنالیز نمونه ها با استعانت ازروش Atomic Absorption صورت گرفت . نتایج این مطالعه نشان می دهد که میزان فلز کروم سنجیده شده در ایستگاه های سوم ، چهارم و پنجم به ترتیب با مقادیرمیانگین503 /0 ، 29/ 1و62/2 میلی گرم بر لیتر بالاترازحد مجاز کروم تعیین شده از سوی سازمان حفاظت محیط زیست (0.5mg/l ) در آب های جاری می باشد. به منظور برآورد میزان مخاطرات زیست محیطی کروم بر محیط زیست منطقه تحت تاثیر از روش تجزیه و تحلیل حالات شکست و اثرات آن بر محیط زیست استفاده شد. بدین منظور، نخست بر مبنای هر ایستگاه یک جدول طراحی شد، که درآن غلظت کروم در هر ایستگاه از نظر شدت مخاطرات و پیامد های احتمالی در بازه امتیازات بین1 تا50 نمره دهی گردید. در ادامه، از حاصلضرب شدت مخاطره در پیامد احتمالی، نمره اولویت ریسک یا RPN ( Risk Priority Number ) برای هر ایستگاه محاسبه گردید. در ایستگاههایی که میزان فلز سنگین کروم بالاتر از مقدار استاندارد قرار دارد اقداماتی به منظور کاهش RPN پیشنهاد گردید. در این مطالعه میزان مخاطرات زیست محیطی این فلز در پنج ایستگاه براساس نمره اولویت ریسک(RPN) به ترتیب به صورت ذیل برآورد گردید: RPNایستگاه اول =2 < RPNایستگاه دوم =10< RPNایستگاه سوم =30 < RPNایستگاه چهارم =200 < RPNایستگاه پنجم =450 که به دلیل آبیاری اراضی کشاورزی بخصوص مزارع سبزی کاری و صیفی کاری در جنوب تهران توسط آب این نهر،غلظت بیش ازحد کروم سبب افزایش مقدار قابل توجه جذب فلز سنگین فوق الذکردر گیا هان شده وپیامد آن ورود هر چه بیشتر این فلز به زنجیره غذایی و عوارض سوء آن بر انسان خواهد بود.
This study was conducted with the goal of investigating the amount of Chrome heavy metal in Firouz Abad river of Tehran. For this purpose, sampling from water was conducted by determining 5 measurement stations in the river path in the spring, summer and autumn of 2007. Analysis of samples was performed using Atomic Absorption method. The results of this study show that the levels of chrome metal measured in the third, fourth and fifth stations with the averages of 0.503mg/l, 1.29mg/l and 2.62mg/l, respectively are above the allowed level of chrome in the run-off determined by Environment Preservation Organization (0.5mg/l). In order to estimate the level of environmental risks of chrome in the environment of the affected area, the Environmental Failure Modes and Effects Analysis and its effects on environment was used. For this purpose, a table was first designed based on each station in which chrome concentration was graded within the scores span of 1 to 50 from the respects of risks severity and possible consequences. Then, Risk Priority Number (RPN) was calculated for each station from the product of risks severity in possible consequence. In the stations in which the level of chrome heavy metal was above the standard level, some measures were suggested for minimizing RPN. In this study, the level of environmental risks of this metal was estimated in 5 stations based on RPN as follows: RPN of first station = 2 < RPN of second station = 10 < RPN of thied station = 30 < RPN of forth station = 200 < RPN of fifth station = 450 Due to irrigation of agricultural lands by this river especially vegetable farming and growing summer crops in south of Tehran, the excess concentration of chrome has increased significant absorption of the aforesaid heavy metal in plants which its consequence is the entrance of this metal to food chain and its bad effects on human.