مطالعه اکولوژی زیستگاه شاه میگوی صخره ای Panulirus homarus در منطقه رمین، دریای عمان

محورهای موضوعی : بیولوژی دریا

نسرین مشائی ¹ , فرهاد رجبی‌پور ² , آرش شکوری ³ , شراره خدامی ⁴

1 - مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، مرکز تحقیقات ملی آبزیان آب های شور بافق
2 - مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، مرکز تحقیقات ملی آبزیان آب های شور بافق
3 - گروه زیست شناسی دریایی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی، چابهار
4 - مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، تهران

تاریخ دریافت : 1390/03/04 تاریخ پذیرش : 1390/09/25 تاریخ انتشار : 1391/12/01

کلید واژه: ایران, اکولوژی, شاه میگو, Panulirus homarus, رمین,

چکیده مقاله :

شاه ‌میگوی صخره‌ای Panulirus homarus Linnaeus, 1758 سخت‌پوستی دریایی در سواحل صخره‌ای استان سیستان و بلوچستان است. ذخایر شاه‌میگو در سال‌های اخیر کاهش یافته و لذا لازم است برنامه‌ریزی جهت بازسازی ذخایر آن و نیز ایجاد زیستگاه‌های مصنوعی صورت گیرد. ازاین رو به منظور شناسایی ویژگی های اکولوژیک زیستگاه شاه‌میگوها در مناطق صخره‌ای سواحل رمین در شرق خلیج چابهار از دی‌ماه 1378 تا آذر 1379 بصورت ماهانه نمونه‌برداری از آب برای تعیین میزان دما، شوری، اکسیژن محلول، pH و کدورت، نمونه‌گیری از رسوب جهت بررسی ماکروبنتوزها، و نمونه برداری از شاه میگوها جهت زیست سنجی انجام شد. میانگین دمای آب در دوره بررسی 8/2±56/26 درجه سانتیگراد بود. بیشترین و کمترین مبانگین ماهانه دمای آب بترتیب برابر با 1/31 و 53/22 درجه سانتیگراد در ماه‌های اردیبهشت و بهمن ثبت شد. میانگین‌های سالانه شوری برابر با 71/1±78/38 گرم برلیتر، اکسیژن محلول به میزان 12/1±07/6 میلی گرم برلیتر، اسیدیته آب برابر با 17/±22/8 واحد، و میزان کدورت برابر با FTU98/2±03/3 بدست آمد. میانگین فراوانی سالانه ماکروبنتوز برابر با 2±123 عدد برمترمربع بود که بیشترین آن مربوط به اردیبهشت و آبان بترتیب برابر با 101±376 و 34±303 عدد برمترمربع بود. ماکروبنتوزهای غالب را سفالوکورداتا، پرتاران، کرم‌های لوله‌ای، زره‌داران،‌ شکم‌پایان، دوکفه‌ای‌ها و دوجورپایان با حدود 95 درصد فراوانی کل ماکروبنتوزها تشکیل دادند. میانگین اندازه طول کاراپاس شاه میگوها در طی دوره مطالعه برابر با 85/15±36/71 سانتیمتر و میانگین وزن بدن آنها 06/13±68/370 گرم بدست آمد. افزایش دمای آب تآثیر معنی داری بر افزایش تعداد ماکروبنتوزها داشت (005/0P

چکیده انگلیسی:

The rock lobster, Panulirus homarus Linnaeus, 1758 is an important fisheries product of south east waters of Iran. Lobster resources have decreased in recent years due to high fishing. So, stock enhancement activities based on ecological characteristics of the lobster habitats must be considered. Water and sediment samples of the lobster habitats in Ramin, at south of Chahbahar Bay were collected monthly from January to December 2000, by diving. Yearly mean water temperature was 25.56 ±2.8°C with maximum and minimum amounts in May and February, respectively. Yearly means of water salinity, dissolved oxygen, pH and turbidity were 38.77± 1.71 g/lit, 6.07 ±1.12mg/lit, 8.22 ±0.17 and 3.03 ±2.98, respectively. Yearly frequency of macrobenthos was 133 individuals/m2. Maximum and minimum frequencies of macrobenthos were observed in May and November respectively. Dominant groups of macrobentos were cephalochordata, polychaeta, nematoda, ostracoda, gastropoda, bivalves and amphipoda. Yearly mean weight and carapace length of the collected lobsters were 370.68 ±13.06 g and 71.36 ±15.85 cm, respectively. Increasing water temperature correlated significantly with macrobenthos frequency (p