بررسی جایگاه ایزدبانو اَشی در باورهای ایران باستان

محورهای موضوعی : اسطوره

نغمه حسینی ¹

1 - دانشجوی دکتری فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه آزاداسلامی ـ واحد علوم و تحقیقات

تاریخ دریافت : 1394/03/04 تاریخ پذیرش : 1394/03/04 تاریخ انتشار : 1389/01/01

کلید واژه: گاهان, ایزدبانو, اَشی, یشت, اوستای متأخر,

چکیده مقاله :

این مقاله به بررسی جایگاه اشی (Aši) در اندیشه‌ها و باورهای ایران باستان می‌پردازد. اشی را باید ایزدی پیش زردشتی دانست. او مینویِ پاداش در دین کهن آریایی است. نام او هم در گاهان ـ کهن‌ترین بخش اوستا ـ و هم در اوستای متأخر آمده است، با این تفاوت که در گاهان، اشی بیشتر به عنوان مفهوم انتزاعی به‌کار رفته است و بر مفاهیمی چون سهم و قسمت دلالت می‌کند، حال آنکه در اوستای متأخر او ایزدبانوی فراوانی و برکت است و به یارانش، جلال، شکوه و نیک‌بختی می‌بخشد. نام اشی در نوشته‌های پارسی میانه به صورت ارد و ارت و با صفت ونگوهی (vaŋuhī) به معنای نیک، به صورت های اهرشونگ، ارششونگ و اششونگ آمده است. به‌نظر می‌رسد آیین ستایش اشی زمانی در شرق و غرب ایران رواج داشته است.

چکیده انگلیسی:

    Ashī is a pre-Zoroastrian divinity. In the Gathas, it is still an abstract concept and not yet a divinity, and implies both material and spiritual recompense. In the younger Avesta, Ashī appears as the goddess of fertility; in the Middle Persian, it is also referred to as aši/arti, (Aši vaηuhī, nominative Ašiš vaηuhī "Good Reward"). The present article tries to study the role of Ashī in ancient Iran.