درآمدی بر پیکره بندی نابرابری با تاکید بر نهادهای اقتصادی و سیاسی در بستر توسعه: ارائه یک مدل مفهومی
محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایرانفاطمه قابل رحمت 1 , سروش فتحی 2 * , مجید توسلی رکن آبادی 3 , علی مرشدی زاد 4
1 - دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی، گروه جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشیار و عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
3 - دانشیار علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
4 - دانشیار علوم سیاسی دانشگاه شاهد، تهران، ایران
کلید واژه: نهادهای اقتصادی, نهادهای سیاسی, توسعه, نظم دسترسی محدود, نابرابری,
چکیده مقاله :
برای شناخت نابرابری لازم است قبل از ارزیابی شاخص‌های مختلف آن، مبانی نظری مکتبی که در آن نابرابری تعریف شده است، ارزیابی گردد. رویکردهای بازارگرا و جامعه‌گرا هرکدام به نحوی نابرابری و علل آن را تبیین می‌کند. گروهی آن را اجتناب ناپذیر و از عوارض رشد اقتصادی دانسته و گروهی آن را نتیجه‌ی سیاست‌گذاری‌های دولت می‌دانند. این مقاله سعی می‌کند با تلفیقی از مبانی نظری در رهیافت اقتصاد نهادگرای جدید به عنوان رهیافتی میان رشته‌ای، مدلی برای تحلیل پیکره‌بندی نابرابری در کشورهای دارای "نظام دسترسی محدود" با استفاده از مفاهیم استخراج شده از نظریه‌های مکتب نهادگرایی ارائه دهد. این مدل نشان می‌دهد نهادهای غیر رسمی اقتصادی در کنار نهادهای اقتصادی قانونی که متولی بازتوزیع منابع هستند، به شکلی غیر قانونی موجب انباشت ثروت در گروه‌های فرادست شده و به عنوان ابزاری توسط نهادهای سیاسی غیر رسمی، برای توزیع رانت وفاداری به توده استفاده می‌شوند. مجموع این عوامل به پیکره‌بندی از نابرابری منجر می‌شود که در آن متقابلا نابرابری بر شکل‌دهی و دوام نهادهای نابرابرساز تاثیر می‌گذارد و این چرخه دایما تکرار می‌شود. روش تحقیق کیفی است و استخراج مفاهیم از از نظریه‌هایی صورت گرفته‌است که مبانی هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی، انسان‌شناختی و روش‌شناختی یکسان داشته‌اند.
To understand inequality, it is necessary to evaluate the theoretical foundation of school in which, inequality is defined before evaluating by various indicators. Market-oriented and societal approaches each one somehow, explain the inequality and its causes. First group considers it inevitable and is considered as a component of economic growth, and second group considers it as the result of policy-making by state. This paper tries to provide a model for analyzing the configuration of inequality in countries with a "limited access order" economic system, using the concepts extracted from the theoretical foundations in the of the new institutional economy as an interdisciplinary approach. This model demonstrates that unofficial economic institutions, along with legal economic institutions that seek to redistribute resources, illegally accumulate wealth in Political and economic elite and are used as a tool by informal political institutions to distribute loyalty rents to the masses. The total of these factors leads to a configuration of inequality in which, inequality itself too, affects the formation and durability of Unevenness institutions and this cycle is constantly repeated. The methodology of research is qualitative and the extraction of concepts is from the theories that have the same ontological, epistemological, anthropological, and methodological foundations.
_||_