الگوی رابطه فرسودگی تحصیلی با تجارب شخصی و آموزشی و راهبرد‌های اجتنابی دانشجویان: نقش واسطه‌ای درگیری تحصیلی

فتی, نجمه فتی; کیانی, مسعود

doi:10.30495/jinev.2020.673162

کد مقاله : 673162 بازدید : 188 صفحه: 131 - 160

10.30495/jinev.2020.673162

نوع مقاله: پژوهشی

الگوی رابطه فرسودگی تحصیلی با تجارب شخصی و آموزشی و راهبرد‌های اجتنابی دانشجویان: نقش واسطه‌ای درگیری تحصیلی

محورهای موضوعی : روانشناسی تربیتی

نجمه فتی فتی ¹ , مسعود کیانی ²

1 - کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
2 - استادیار روان شناسی تربیتی، گروه روان شناسی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

تاریخ دریافت : 1398/08/14 تاریخ پذیرش : 1399/02/29 تاریخ انتشار : 1398/12/01

کلید واژه: فرسودگی تحصیلی, درگیری تحصیلی, تجارب شخصی و آموزشی, راهبرد‌های اجتنابی,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش حاضر بررسی الگوی ساختاری رابطه فرسودگی تحصیلی با تجارب شخصی و آموزشی و راهبرد‌های اجتنابی دانشجویان با توجه به نقش واسطه‌ای درگیری تحصیلی بوده است. این پژوهش با روش همبستگی اجرا شد. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشگاه کاشان در سال تحصیلی 97-1396 بود. برای نمونه گیری از روش تصادفی طبقه‌ای نسبی استفاده شد و حجم نمونه براساس فرمول کرجسی و مورگان 300 نفر (135 مرد و 165 زن) برآورد گردید. ابزارهای پژوهش شامل پرسش‌نامه فرسودگی تحصیلی مسلش فرم دانشجویان (شائوفلی، مارتینز، مارکوس پینتو، سالانوا و باکر، 2002)، پرسش‌نامه رشد تجارب شخصی و آموزشی(لولس و ریچاردسون، 2004)، پرسش‌نامه راهبردهای اجتنابی (ترنر و همکاران، 2002)، و پرسش‌نامه درگیری تحصیلی(ریو وتسنگ، 2011) بود. تحلیل یافته‌ها با استفاده از روش معادلات ساختاری انجام شد. براساس یافته‌ها، الگوی مفهومی پژوهش از برازش مناسبی برخوردار بوده است؛ فرسودگی تحصیلی به صورت مستقیم با تجارب شخصی و آموزشی دانشجویان و با واسطه درگیری تحصیلی با هر دو متغیردرون‌زای پژوهش (تجارب شخصی و آموزشی و راهبردهای اجتنابی) ارتباط دارد (). درگیری تحصیلی به عنوان متغیر واسطه، خود رابطه معنی‌داری با دو متغیر تجارب شخصی و آموزشی و راهبردهای اجتنابی و متغیر برون‌زای پژوهش (فرسودگی تحصیلی) داشته است () و فرسودگی با درگیری تحصیلی دانشجویان ارتباط منفی داشته است (). در نهایت، نتایج نشان داد فرسودگی تحصیلی در دانشجویان با کاهش درگیری تحصیلی، نگاه بدبینانه به تجارب دانشجویان در دانشگاه و استفاده از راهبردهای اجتنابی ارتباط معنی داری دارد

چکیده انگلیسی:

The purpose of present study is to investigate the Modeling of the Relationship among Student Academic Burnout, Personal and Educational experiences and Avoidance Strategies with the Intermediating Role of Academic Engagement. This research is carried out using correlation method and using structural equation method. The statistical population of the study consisted of all senior students of University of Kashan in 2017-2018 academic year (N=1218). Stratified random sampling was used. The sample size was estimated based on the Krejcie & Morgan formula of 300 (135 males and 165 females). The research tools include the Maslach's Burnout Inventory (Schaufeli et al., 2002), Avoidance Strategies Scale (Turner et al, 2002), Personal and Educational Development Inventory (Lawless & Richardson, 2004), and Academic Engagement Questionnaire (Reeve &Tseng, 2011). The analysis of the findings showed that the conceptual model of research has been appropriately fitted, so that academic burnout directly affects the personal and educational experiences of students and with the intermediating of academic engagement on both internal research variables (personal and educational experiences and reporting avoidance strategies). Student engagement as an intermediating variable has a significant correlation with other two introvert variables in the research domain and the extrovert variable of research (academic burnout), and burnout has reduced the academic engagement of the students. Finally, the results of the study showed that increased academic burnout in students can affect their academic engagement, their experiences during the university and the use of avoidance strategies

منابع و مأخذ:

پیری، موسی و شاهی، رقیه (1395). تأثیر آموزش چند رسانه ای بر درگیری تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر پایه ششم کلاس های چند پایه عشایری در درس علوم تجربی. فناوری آموزش(فناوری در آموزش)، 1(11)، 19-11.

حاجی علیزاده، کبری؛ رفیعی پور، امین و سماوی، سیدعبدالوهاب (1395). بررسی شاخص‌های روان سنجی پرسش‌نامه درگیری تحصیلی در دانش‌آموزان دبیرستانی شهر بندر عباس. فصلنامه اندازه گیری های تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی، 6(24)، 102-83.

حیاتی، داوود؛ عگبهی، عبدالحسین؛ حسینی‌آهنگری، سیدعابدین و عزیزی‌ابرقویی، محسن (1391). بررسی رابطه ابعاد کیفیت تجارب یادگیری واحساس خودکارآمدی بافرسودگی تحصیلی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی تهران. توسعه آموزش جندی شاپور، 3(1)، 29- 18

رستمی، زینب؛ عابدی، محمدرضا و ویلماربی، شوفلی (1390). هنجاریابی مقیاس فرسودگی تحصیلی مسلش در دانشجویان زن دانشگاه اصفهان. دوفصلنامه رویکردهای نوین آموزشی دانشکده علوم تربیتی وروانشناسی دانشگاه اصفهان. 6(1): 38-21.

رسولیان، مریم؛ الهی، فاطمه و افخم ابراهیمی، عزیزه (1383). ارتباط فرسودگی شغلی با ویژگی‌های شخصیتی درپرستاران. مجله روانپزشکی وروانشناسی بالینی ایران(اندیشه ورفتار)، 9(4)، 24-18.

رمضانی، ملیحه و خامسان، احمد (1396). شاخص‌های روان‌سنجی پرسش‌نامه درگیری تحصیلی ریو2013: با معرفی درگیری عامل. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی، 8(29)، 20-185.

ساویز، مرضیه؛ امیدیان، مرتضی و زندوانیان نائینی، احمد (1391). بررسی رابطه کمال‌گرایی، فرسودگی تحصیلی، کیفیت تجارب یادگیری وپیشرفت تحصیلی در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه یزد. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد رشته روانشناسی تربیتی دانشگاه علوم انسانی گروه علوم تربیتی وروانشناسی دانشگاه یزد.

سلطانی، زیبا؛ صادق محبوب، سمانه؛ قاسمی جونبه، رضا و یوسفی، نجف (1395). نقش سرمایه های روانشناختی در فرسودگی تحصیلی دانشجویان. دوماهنامه راهبردهای آموزش درعلوم پزشکی، 9(2)، 163-156.

طاهری خرامه، زهرا؛ شریفی فرد، فاطمه؛ آسایش، حمید و سپهوندی، محمدرضا (2017). ارتباط تاب آوری تحصیلی وفرسودگی تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم. دوماهنامه راهبردهای آموزش درعلوم پزشکی، 10(5)، 383-375.

عظیمی، محمد؛ پیری، موسی و زوار، تقی (1392). رابطه فرسودگی تحصیلی و یادگیری خود تنظیمی با عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دوره متوسطه، پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 10(38)، 128-116.

عزیزی ابرقویی، محسن؛ ابراهیمی قوام آبادی، صغری؛ سعدی پور، اسماعیل و دلاور، علی (1389). رابطه بین خودکارآمدی وکیفیت تجارب یادگیری با فرسودگی تحصیلی دانشجویان کارشناسی‌ارشد دانشگاه علامه طباطبایی تهران. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.

قدم پور، عزت اله؛ فرهادی، علی و بیرانوند، فاطمه‌نقی (1395). تعیین رابطه بین فرسودگی تحصیلی با اشتیاق و عملکرد تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی لرستان. پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 8(2)، 68-60.

نعامی، عبدالزهرا (1388). رابطه بین کیفیت تجارب یادگیری با فرسودگی تحصیلی دانشجویان کارشناسی‌ارشد دانشگاه شهید چمران اهواز. مطالعات روانشناختی، 5(3)، 134-117.

هومن، حیدرعلی (1380). تحلیل داده‌های چند متغیری در پژوهش رفتاری. تهران: نشر پارسا.

Ames, C. (1992). Classrooms: Goals, structures, and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84(3), 261–271.

Azimi, M., Piri, M., & Zavvar, T. (2013). Relationship of academic burnout and self-regulated learning with academic performance of high school students. Research in Curriculum Planning, 10(38), 116-128. [In Persian].

Azizi Abarghoei, M., Ebrahimi Ghavamabadi, S., Sadipour, A., & Delavar, A. (2010). Relationship between self-efficacy, learning experience quality and academic burnout of the graduate students of Allameh-Tabatabei University. Master's thesis. Allameh-Tabatabei University, Faculty of Psychology and Educational Sciences [In Persian].

Beaumont, E., Durkin, M., Hollins, M. C., & Carson J. (2016). Compassion for others, self-compassion, quality of life and mental well-being measures and their association with compassion fatigue and burnout in student midwives: A quantitative survey. Midwifery, 34, 239–244.

Betoret, F. D., & Artiga, A. G. (2011). The Relationship among Student Basic Need Satisfaction, Approaches to Learning, Reporting of Avoidance Strategies and Achievement. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 9(2), 463-496.

Braun, E.; Woodley, A.; Richardson, J. T., & Leidner, B. (2012). Self-rated competences questionnaires from a design perspective. Educational Research Review, 7(1), 1-18.

Bullock, G., Kraft, L., Amsden, K., Gore, W., Prengle, B., Wimsatt, J., & Goode, A. (2017). The prevalence and effect of burnout on graduate healthcare students. Canadian Medical Education Journal, 8(3), 90-108.

Cazan, A. M. (2015). Learning motivation, engagement and burnout among university students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 187, 413-417.

Colby, L., Mareka, M., Pillay, S., Sallie, F., van Staden, C., du Plessis, E. D., & Joubert, G. (2018). The association between the levels of burnout and quality of life among fourth-year medical students at the University of the Free State. The Journal of the Society of Psychiatrists of South Africa, 24, 1-6.

Crystal, D. S.; Chen, C.; Fuligni, A. J.; Stevenson, H. W., Hsu, C. C.; Ko, H. J., ... & Kimura, S. (1994). Psychological maladjustment and academic achievement: A cross‐cultural study of Japanese, Chinese, and American high school students. Child development, 65(3), 738-753.

Ghadampour, E., Farhadi, A., & Naghibeiranvand, F. (2016). The relationship among academic burnout, academic engagement and performance of students of Lorestan University of Medical Sciences. Research in Medical Education, 8 (2), 60-68. [In Persian].

Hajializadeh, K., Rafieipour, A., & Samavi, A. (2016). Evaluation of the Psychometric Properties of the Academic Engagement Questionnaire among High School Students. Educational Measurement, 6(24), 83-102. [In Persian].

Hayati, D., Ogbahi, A., Hoseini Ahangari, A., & Azizi Abarghuei, M. (2011). Investigating the relationships between quality of learning experience’s components and self-efficacy on academic burnout among students of Allamme Tabatabaei University of Tehran, Educational Development of Jundishapur. 3(3), 18-29. [In Persian].

Hooman, H., A. (2015). Multivariate Data Analysis in Scientific Research. Tehran: Pike Farhang Pub. [In Persian].

Hurrelmann, K., Engel, U., & Weidman, J. C. (1992). Impacts of school pressure, conflict with parents, and career uncertainty on adolescent stress in the Federal Republic of Germany. International Journal of Adolescence and Youth, 4(1), 33-50.

Jacobs, S, R., & Dodd, D, K. (2003). Student burnout as a function of personality, social support, and workload. Journal of College Student Development, 44(3), 291303.

Kasen, S., Johnson, J., & Cohen, P. (1990). The impact of school emotional climate on student psychopathology. Journal of abnormal child psychology, 18(2), 165-177.

Kember, C., Leunge, D. Y. P., & Kwan, K. P. (2002). Does the use of student feedback questionnaires improve the overall quality of teaching? Assessment & Evaluation in Higher Education, 27(5), 411-425.

Kiura, N., Aunola, K., & Numi, J. (2008). Peer group influence and selection in adolescents school burnout, Merril-Palmer Quarterly, 54(1), 23-55.

Kuh, G. D., Kinzie, J., Buckley, J. A., Bridges, B. K., & Hayek, J. C. (2006). Commissioned report for the national symposium on postsecondary student success: Spearheading a dialog on student success. In National Symposium on Postsecondary Student Success (Retrieved 4 April 2017) http://nces. ed. gov/IPEDS/research/pdf/Kuh_Team_Report. pdf.

Kuittinen, M., & Meriläinen, M. (2011). The effect of study‐related burnout on student perceptions, Journal of International Education in Business, 4(1), 42-62,

Lawless, C., & Richardson, J. T. E. (2004). Monitoring the experiences of graduates in distance education. Studies in Higher Education, 29, 353–374.

Linnenbrink, E. A., & Pintrich, P. R. (2003). The role of self-efficacy beliefs in student engagement and learning in the classroom. Reading & Writing Quarterly, 19(2), 119–137.

Masi, G., Sbrana, B., Poli, P., Tomaiuolo, F., Favilla, L., & Marcheschi, M. (2000). Depression and school functioning in non-referred adolescents: A pilot study. Child Psychiatry and Human Development, 30(3), 161-171.

Maslach, C., Schaufeli, W. B., & Leiter, M. P. (2001). Job burnout, Annual Review of psychology, 52, 397-422.

Midgley, C., Maehr, M. L., Hruda, L. A., Anderman, E., Anderman, L., & Gheen, M., et al. (2000). Manual for the Patterns of Adaptive Learning Scale. Ann Arbor: University of Michigan.

Moneta, G. B. (2011). Need for achievement, burnout, and intention to leave: Testing an occupational model in educational settings. Personality and Individual Differences, 50(2), 274-278.

Naami, A. (2010). Relationship between quality of learning experiences and academic burnout in graduate students of Shahid Chamran University. Journal of Psychological Studies, 5(3), 117-134. [In Persian].

Neumann Y. (1990). Quality of learning Experience and students’ college outcome. International Journal of Educational management, 7(1), 1-16.

Neumann, Y., Finaly-Neumann, E., & Reichel, A. (1990). Determinants and consequences of students' burnout in universities. The Journal of Higher Education, 61(1), 20-31.

Piri, M. & Shahi, R. (2016). Effects of multi-media teaching on academic engagement of sixth grade learners of nomadic multi-grade classes in science course. Technology of Education, 11(1), 11-19. [In Persian].

Ramazani, M., & Khamesan, A. (2018). Psychometric characteristics of Reeve’s academic engagement questionnaire 2013: with the introduction of the Agentic Engagement. Educational Measurement, 8(29), 185-204. [In Persian].

Rasoulian, M., Elahi, F., & Afkham Ebrahimi, A. (2004). The Relationship between Job Burnout and Personality Traits in Nurses. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology. 9(4), 18-24. [In Persian].

Reeve, J., & Tseng, C. M. (2011). Agency as a fourth aspect of students’ engagement during learning activities. Contemporary Educational Psychology, 36(4), 257-267.

Richardson, J. T. E. (2009). What can student’s perceptions of academic quality tell us? Research using the Course Experience Questionnaire. In: Tight, Malcolm; Mok, Ka Ho; Huisman, Jeroen and Morphew, Christopher C. eds. The Routledge International Handbook of Higher Education. Routledge International Handbooks of Education. Routledge.

Robins, T. G., Roberts, R. M., & Sarris, A. (2018). The Role of Student Burnout in Predicting Future Burnout: Exploring the Transition from University to the Workplace. Higher Education Research and Development, 37(1), 115-130.

Rostami, Z., Abedi, M. R., & Achuffli, V. B. (2011). Standardization of Maslash burnout inventory among female students at University of Isfahan. New Educational Approach, 6(1): 21-38. [In Persian].

Rudman A., & Gustavsson, j. (2012). Burnout during nursing education predicts lower occupational preparedness and future clinical performance: A longitudinal study. International Journal Nurse Study, 49(8), 988- 1001.

Ryan, A. M., Gheen, M. H., & Midgley, C. (1998). Why do some students avoid asking for help? An examination of the interplay among students’ academic efficacy, teachers’ social–emotional role, and the classroom goal structure. Journal of Educational Psychology, 90(3), 528-535.

Salanova M.; Schaufeli, W.; Martinez, I., & Breso, E. (2010). How obstacles and facilitators predict academic performance: the mediating role of study burnout and engagement. Anxiety, stress & coping, 23(1), 53- 70.

Salmela- Aro, K., Savolainen, H., & Holopainen, L. (2008). Depressive symptoms and school burnout during adolescence: evidence from two cross-lagged longitudinal studies, Journal of Yoyth and Adolescence, 38(10), 1316-27.

Saviz, M., Omidian, M., & Zandovaniyan, A. (2012). Study of relationship between Perfectionism, academic burnout, learning experience quality and Academic Achievement of the graduate students of Yazd University. Master's thesis. Yazd University, Faculty of Psychology and Educational Sciences [In Persian].

Soltani, Z., Sadegh mahboob, S., Ghsemi jobaneh, R., & Yoosefi N. (2016). Role of psychological capital in academic burnout of Students. Educational Strategy in Medical Science, 9(2), 156-162. [In Persian].

Schaufeli, W. B., Martinez, I. M., Marques Pinto, A., Salanova, M., & Bakker, A. (2002). Burnout and engagement in university students: A cross-national study. Journal of Cross-cultural Psychology, 33(5), 464-481.

Stoeber, J., Childs, J. H., Hayward, J. A., & Feast, A. R. (2011). Passion and motivation for studying: Predicting academic engagement and burnout in university students. Educational Psychology, 31(4), 513-528.

Struthers, C. W., Perry, R. P., & Menec, V. H. (2000). An examination of the relationship among academic stress, coping, motivation, and performance in college. Research in higher education, 41(5), 581-592.

Shih, S. S. (2009). An examination of factors related to Taiwanese adolescents' reports of avoidance strategies. The Journal of Educational Research, 102(5), 377-388.

Shih, S. S. (2013). The effects of autonomy support versus psychological control and work engagement versus academic burnout on adolescents’ use of avoidance strategies. School Psychology International, 34(3), 330-347.

Skinner, E. A., Kindermann, T. A., & Furrer, C. J. (2009). A motivational perspective on engagement and disaffection: Conceptualization and assessment of children’s behavioral and emotional participation in academic activities in the classroom. Educational and Psychological Measurement, 69(3), 493–525.

Stoliker, B. E., & Lafreniere, K. D. (2015). The influence of perceived stress, loneliness, and learning burnout on university students' educational experience. College Student Journal, 49(1), 146-160.

Taheri Kharameh, Z., Sharififard, F., Asayesh, H., & Sepahvandi, M. R. (2017). Academic resilience and burnout relationship of the student of Qom University of Medical Sciences. Educational Strategy in Medical Science. 10(5), 375-383. [In Persian].

Toppinen-Tanner, S., Ojaarvi, A., Vaananen, A., Kalimo, R., & Jappinen, P. (2005). Burnout as a predictor of medically certified sickleave absences and their diagnosed causes, Behavioral Medicine, 31(1), 18-27.

Turner, J. C., Midgley, C., Meyer, D. K., Gheen, M., Anderman, E. M., Kang, Y., & Patrick, H. (2002). The Classroom environment and students' reports of avoidance strategies in mathematics: A multimethod study. Journal of Educational Psychology, 94(1), 88-106.

Ugwu, F. O., Onyishi, I. E., & Tyoyima, W. A. (2013). Exploring the relationships between academic burnout, selfefficacy and academic engagement among Nigerian college students. In the African Symposium, 13(2), 37-45.

Uludag, O., & Yaratan, H. (2010). The effect of burnout on engagement: An empirical study on tourism students. Journal of Hospitality, Leisure, Sport and Tourism Education, 9(1), 13-23.

Watts, J.; & Robertson, N. (2011). Burnout in university teaching staff: a systematic literature review. Educational Research, 53(1), 33-50.

Wellborn, J. G. (1991). Engaged and disaffected action: The conceptualization and measurement of motivation in the academic domain. Unpublished doctoral dissertation, University of Rochester.

Wolters, C. A. (2004). Advancing achievement goal theory: Using goal structures and goal orientations to predict students’ motivation, cognition, and achievement. Journal of Educational Psychology, 96(2), 236– 250.

Yang, H. J., & Farn, C. K. (2005). An investigation the factors affecting MIS student burnout in technical-vocational college. Computers in Human Behavior, 21(6), 917-932.

Zhang, Y., Gan, Y., & Cham, H. (2007). Perfectionism, academic burnout and engagement among Chinese college students: A structural equation modeling analysis. Personality and Individual Differences, 43(6), 1529-1540.

_||_