مقایسه تأثیر روش‌های تدریس سکوسازی، حل مسئله و سنتی بر پیشرفت تحصیلی درس ریاضی
محورهای موضوعی : روانشناسی تربیتی
جمال عاشوری
1
(مدرس دانشگاه)
محمدرضا صفاریان
2
(دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، استادیار گروه روانشناسی، مشهد، ایران.)
کلید واژه: پیشرفت تحصیلی, حل مسئله, درس ریاضی, سنتی, سکوسازی,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش بررسی تأثیر روش‌های تدریس فعال بر پیشرفت تحصیلی درس ریاضی بود و به مقایسه تأثیر روش‌های تدریس سکوسازی، حل مسئله و سنتی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی درس ریاضی شهرستان ورامین پرداخته شد. در یک طرح نیمه آزمایشی 45 دانش‌آموز به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه جایگزین شدند. گروه‌های آزمایش به طور مجزا 10 جلسه تحت به کمک روش‌های سکوسازی و حل مسئله آموزش دیدند و گروه کنترل با روش سنتی آموزش دید. همه گروه‌ها آزمون معلم ساخته پیشرفت تحصیلی را به عنوان پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری 2 ماهه تکمیل کردند. داده‌ها با روش کوواریانس تحلیل شدند.نتایج نشان داد در مرحله پس‌آزمون روش سکوسازی برخلاف روش حل مسئله باعث افزایش پیشرفت تحصیلی شده است. اما در مرحله پیگیری اثر روش‌های تدریس سکوسازی و حل مسئله در افزایش پیشرفت تحصیلی تفاوت معنی‌داری نداشتند. گرچه اثر روش سکوسازی زودتر از روش حل مسئله بروز می‌کند، اما در بلند مدت میان این دو روش تدریس تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. بنابراین روش‌های تدریس سکوسازی و حل مسئله در افزایش پیشرفت تحصیلی مؤثر هستند.
The purpose of this study was to examine thecourses impact of active teaching methods on academic achievement of math lesson, comparing the impact of scaffolding, problem solving and traditional methods on academic achievement of the fifth grade primary boy students in Varamin suburb. In a queasy-experimental study, 45 students were selected by multi-step cluster sampling method and randomly assigned to three groups. In 10 sessions, the two experimental groups were instructed by scaffolding and problem solving methods respectively. The control group received traditional mastruction. All groups completed the teacher-made tests as the pre-test, post-test and two-month follow-up. The data were analyzed through covariance method. The results showed that in post-test, scaffolding method unlike problem solving method lead to increase of academic achievement (p<0/05). But, in the follow-up, scaffolding and problem solving methods did not have and significant difference in increasing of the academic students' achievement. Although the effect of scaffolding appears earlier than problem solving in the long run, there was no significant difference between these two. Therefore, scaffolding and problem solving teaching methods are effective in increasing students’ academic achievement.
ادیب‌نیا، اسد؛ مهاجر، یحیی و شیخ‌پور، سکینه (1392). مقایسه تأثیر روش تدریس حل مسئله با روش تدریس کاوشگری بر مهارت های حل مسئله اجتماعی دانش‌آموزان دختر در درس علوم اجتماعی پایه پنجم ابتدایی، مجله پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 10(36)، 78-63.
استوار، نگار؛ غلام آزاد، سهیلا و مصرآبادی، جواد. (1391). تأثیرگذاری آموزش به روش تقسیم بندی دانش‌آموزان به گروه‌های پیشرفت بر شاخص‌های شناختی، فراشناختی و عاطفی در یادگیری درس ریاضی، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، شماره 41، 50-29.
بیگلری، سعید (1386). تعیین تأثیر آموزش حل مسئله بر خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پسر کلاس سوم راهنمایی منطقه خواجه در سال تحصیلی 86-1385، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
جوزایی، کریم و سعدی‌پور، اسماعیل (1392). مقایسه اثربخش آموزش بر اساس روش تدریس سکوسازی و روش سنتی بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان پسر سال دوم متوسطه در درس زبان‌انگلیسی در شهر ویسان، مجله پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 10(36)، 86-79.
حاجی‌اربابی، فاطمه (1384). مقایسه اثربخشی آموزش بر اساس رویکرد سکوسازی و سنتی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر سال چهارم ابتدایی شهر مشهد، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
حقانی، فریبا؛ همدانی، زهره و لیاقت‌دار، محمد (1390). مقایسه تأثیر یادگیری از طریق همیاری با روش تلفیقی سخنرانی کوتاه و پرسش‌وپاسخ بر پیشرفت تحصیلی درس زیست‌شناسی، مجله پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 30، 10-3.
زارعی، صغری (1390). مقایسه تأثیر روش‌های تدریس آزمایشگاهی و حل مسئله بر میزان یادگیری و نگرش دانش‌آموزان نسبت به یادگیری در درس علوم تجربی پایه پنجم ابتدایی در شهرستان شیروان در سال تحصیلی 90-1389، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
زیبازاده، سهیلا (1387). مقایسه اثربخشی آموزش به روش سکوسازی و سنتی بر خودتنظیمی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر سال چهارم ابتدایی درس تعلیمات اجتماعی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
سعادتمند، زهره؛ سیف‌نراقی، مریم؛ شریعتمداری، علی و نادری، عزت‌اله (1380). مقایسه تأثیر روش تدریس حل مسئله با روش تدریس سنتی در درس اجتماعی و ریاضی بر میزان پیشرفت تحصیلی، نگرش‌های آموزشی و میزان یادآوری دانش‌آموزان کلاس پنجم دبستان شهر اصفهان، فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 3(9)، 64-37.
محسن‌پور، مریم. حجازی، الهه. کیامنش، علی‌رضا. (1385). نقش خودکارآمدی، هدف های پیشرفت، راهبردهای یادگیری و پایداری در پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی دانش‌آموزان سال سوم متوسطه (رشته ریاضی) شهر تهران، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 5(16)، 34-9.
محمدزاده طوفان، احمد (1388). بررسی اثربخشی تدریس مبحث دینامیک به روش حل مسئله بر درک مفهومی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان سال دوم متوسطه شهر مشهد، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران.
مرسلی، آزاده؛ احمدی، فاطمه و سعادت، مهدی (1391). بررسی تأثیر روش تدریس حل مسئله در یادگیری فیزیک، سیزدهمین کنفرانس آموزش فیزیک ایران، دانشگاه زنجان، 3-1 شهریور، 139-131.
مصرآبادی، جواد؛ حسینی‌نسب، سیدداود؛ فتحی‌آذر، اسکندر و مقدم، محمد (1386). اثربخشی راهبرد یاددهی – یادگیری نقشه مفهومی بر بازده‌های شناختی – عاطفی در یادگیری درس زیست‌شناسی، فصلنامه روانشناسی دانشگاه تبریز، 2(8)، 132-109.
مقامی، حمیدرضا (1383). تأثیر آموزش مسئله محور بر افزایش خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پسر پایه سوم راهنمایی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
نوبهار، فائزه (1390). مقایسه تأثیر دو روش تدریس بحث گروهی و حل مسئله بر میزان یادگیری و یادداری درس تعلیمات اجتماعی دانش‌آموزان دختر پایه پنجم شهرستان اسفراین سال 90-1389، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
Anwar Khan, H., Aqila, A., & Riasat, A. (2010). Effect of using problem solving method in teaching mathematics on the achievement of mathematics student. Journal of Educational Psychology, 17(2): 126-149.
Asadollahian, H., Kuhi, D., Salimi, A., & Mirzaei, SH. (2012). The effect of incidental focus on form and scaffolding on SL learners’ accuracy. Journal of Social and Behavioral Sciences, 46: 663–671.
Barker, S. (2002). A prospective longitudinal investigation of social problem-solving appraisal on adjustment to university, stress, health and academic motivation and performance. Journal of Development of Psychology, 35(1): 658-663.
Beale, I. L. (2005). Scaffolding and integrated assessment in computer assisted learning (CAL) for children with learning disabilities. Australian Journal of Educational Technology, 21(2): 173-191.
Beck, E. C. (2008). Understanding Educational Change: A System Model Approach. Second North American Conference on the Learning Paradigm, p.109.
Beers, G. W., & Bowden, S. (2005). The effect of teaching method on long-term knowledge retention. Journal of Nursing Education, 44(11): 511-534.
Clark, K. F., & Graves, M. F. (2005). Scaffolding students’ comprehension of text: classroom teachers looking to improve students’ comprehension should consider three general types of scaffolding. Journal of Reading Teacher, 58(6): 570-581.
Dizurilla, T., & Sheedy, C. (1992). The relation between social problem solving ability and subsequent level of academic competence in college student. Journal of Cognitive Therapy and Research, 16: 589-599.
Fornells,A., & Olivers, A. (2000). Impulsive-careless problem solving style as predictor of subsequent academic achievement. Personality and Individual Differences, 28: 639-645.
Guven B., & Cabakcor, B. O. (2013). Factors influencing mathematical problem-solving achievement of seventh grade Turkish students. Journal of Learning and Individual Differences, 23: 131-137.
Hall, R. H. & O'Donnell, A. M. (1996). Cognitive and Affective Outcomes of Learning from Knowledge Maps. Contemporary Psychologist, 21: 94-101.
Karen, T. (2009). Optimizing ICT Effectiveness in Instruction and Learning Multilevel Transformation Theory and a Pilot Project in Secondary Education, Journal of Computers & Education, 16: 24-55.
Kourea, L., Cartledge, G., & Musti-Rao, S. (2007). Improving the reading skills of urban elementary students through total class peer tutoring. Journal of Remedial and Special Education, 28(2): 95-114.
Larkin, M. (2002). Using scaffolding instruction to optimize learning. The ERIC cleaning house on disabled and gifted education Press.
Lee, Y., & Nelson, D. W. (2005). Viewing or Visualizing-Which Concept Map Strategy Works Best on Problem-solving Performance? British Journal of Educational Technology, 36: 193-203.
Minichi, C., Kim, M., & Hannafin, J. (2001). Scaffolding problem solving in technology enhanced learning environments TELES. Journal of Bridging Research and theory with practice, 22(4): 175-198.
Ozdogan, Z. B., Seyitoglu, E., & Guven, B. (2011). The change over the years of problem solving skills of pre-service elementary mathematics teachers. Journal of Social and Behavioral Sciences, 15: 2278-2283.
Rahimi, A., & Ghanbari, N. (2011). The Impact of Teachers' Scaffolding on Iranian High School Students' Reading Comprehension. Journal of Social and Behavioral Sciences, 28: 1072-1075.
Rounds, L. R., & Rappaport, B. A. (2008). The successful use of problem-based learning in an online nurse practitioner course. Journal of Nursing Education, 29(1): 12-6.
Royanto, L. R. (2012). The Effect of An Intervention Program Based on Scaffolding to Improve Metacognitive Strategies in Reading: A Study of Year 3 Elementary School Students in Jakarta. Journal of Social and Behavioral Sciences, 69: 1601–1609.
Santrock, J. W. (2008). Educational Psychology. New York, McGraw Hill.
Slavin, R. E. (2006). Educational psychology: Theory and practice (8th Ed.). New York: Pearson.
Snowman, A., McCawn, F., & Biehler, S. (2009). Psychology applied to teaching. Wadsworth Cengage Learning Press.
Yuan, H., Kunaviktikul, W., Klunklin, A., & Williams, B. A. (2008). Improvement of nursing students' critical thinking skills through problem-based learning in the People's Republic of China: a quasi-experimental study. Journal of Nursing Health Science, 10(1): 70-6.