بررسی رابطه همزمان ریسکهای نقدینگی و اعتباری و بررسی تاثیر آنها بر پایداری مالی بانک ها؛ رهیافت رگرسیون چندک

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

موسی بزرگ اصل ¹ , فرخ برزیده ² , محمد تقی صمدی ³

1 - استاد یار، دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
2 - استادیار ، دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
3 - دانشجوی دکتری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1396/04/20 تاریخ پذیرش : 1396/06/05 تاریخ انتشار : 1397/01/01

کلید واژه: ریسک اعتباری, ریسک نقدینگی, پایداری مالی, بانک‌های تجاری, رگرسیون چندک,

چکیده مقاله :

مدیریت ریسک فرآیندی است که قادر است بانک ها را در اندازه گیری و مهار ریسک‌ها یاری رساند. بحرانهای بانکی اخیر و ماهیت فعالیت بانک‌ها بر اهمیت بیش از پیش مدیریت ریسک افزوده بگونه ای که بانک مرکزی نیز ایجاد کمیته ریسک در بانک‌ها را الزامی نموده است. ناپایداری مالی نیز یکی ازمسائلی است که می تواند منجربه درماندگی و ورشکستگی بانک ها شود. این تحقیق به بررسی رابطه توأمان ریسک های نقدینگی و اعتباری و تاثیر آنها بر پایداری مالی در صنعت بانکداری در ایران در طی دوره 1384 تا 1393 به روش پانل دیتا پرداخته است. نتایج رویکرد معادلات همزمان نشان می دهد که متغیرهای ریسک های اعتباری و نقدینگی در حالت عادی رابطه مثبت و معنی‌داری را با یکدیگر دارند. همچنین نتایج بررسی تاثیر ریسک‌های نقدینگی و اعتباری بر پایداری مالی با استفاده از روش رگرسیون چندک نشان دهنده تاثیر منفی و معنی‌دار این دو ریسک بر پایداری مالی در اکثر دهک‌های مورد بررسی است.

چکیده انگلیسی:

Risk management is an integrated procedure which helps banks to measure and control their risks. Due to the recent banking crises and nature of banking activities, central banks have made it compulsory for banks to have independent risk committees. Also, financial instability is another factor which can lead banks to distress and bankruptcy. This study investigates the simultaneous relationship between credit risk and liquidity risk and their impacts on financial stability of Iranian banks over the period of 2005-2014 using panel data approach. Results of the simultaneous equation modeling show that in general, liquidity risk and credit risk have significant positive relationship with each other. In other words, every one unit increase in liquidity risk will cause the credit risk to increase by 0.38 unit and every one unit increase in credit risk leads to 0.51 unit increase in liquidity risk. Moreover, we employ the quantile regression to examine the effect of these two types of risk on the different quantiles of financial stability of commercial banks in Iran. Results show that credit risk and liquidity risk negatively affect the financial stability and increase probability of bankruptcy of the Iranian banks. Moreover, we demonstrate that the magnitude of the negative impact is much higher for the banks in the lower quantiles that have lower financial stability comparing with the banks in upper quantiles having higher financial stability.    

منابع و مأخذ:

*       آذری پناه، ش، فلاح شمس، م،(1392). بررسی ارتباط بین احتمال نکول و ساختار سرمایه با استفاده از مدل KMV و روش پنل دیتا، فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار سال ششم، شماره هجدهم تابستان 1392

*       اداره مطالعات و  مقررات بانکی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1382). آیین نامه کفایت سرمایه. شماره: مب/ 1966.

*       اداره مطالعات و  مقررات بانکی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1387). آیین نامه نظام سنجش اعتبار، شماره:  مب/ 384.

*       اداره مطالعات و  مقررات بانکی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1388). آیین نامه وصول مطالبات سررسید گذشته، معوق و مشکوک الوصول مؤسسات اعتباری (ریالی/ارزی)، شماره:  175208/88.

*       ارباب، حمیدرضا (1393). اقتصاد کلان. گریگوری منکیو. نشر نی

*       استاندارد شماره ۳ حسابداری(1386). درآمد عملیاتی.

*       اسدی پور، نوشین، (1384). بررسی نقش و اهمیت نظارت مبتنی بر ریسک در نظارت بانکی و مقایسه آن با نظارت تطبیقی. پایان نامه ، تهران، موسسه علوم بانکی.

*       التجایی، ا، و ریاحی، خ، (1390). عوامل موثر بر هزینه تولیدی تور م زدایی در کشورهای درحال توسعه. پژوهشنامه اقتصادی 1391 -دوره : 12-  شماره 1، صفحه:241.

*       بانک سینا (1391). اصول و مفاهیم مدیریت ریسک. مدیریت پژوهش و ریسک بانک سینا.

*       برزنده، محمد و حسینی، رضا، (1382). درآمدی بر مدیریت ریسک و مفاهیم مرتبط با آن. فصلنامه بانک کشاورزی، شماره 2، ص 125.

*       پدرام،ع (1387). راهنمای گام به گام آینده پژوهی راهبردی، تهران، دانشگاه مالک اشتر. 1387، ص44 ـ 88.

*       حسن گلریز، (1380). فرهنگ توصیفی اصطلاحات پول ، بانکداری و مالیه بین المللی. فرهنگ معاصر.

*       رادپور، میثم، رسولی زاده، علی، رفیعی، احسان و لهراسبی، علی اصغر، (1388). مدیریت ریسک بازار: رویکرد ارزش در معرض خطر ، تهران، شرکت ما تریس تحلیلگران سیستم های پیچیده.

*       زاهدی، محمد جواد (1394). فرهنگ علوم اجتماعی- نوشته گولد و کولب. ص ۲۷۸-۲۷۹

*        عرب مازاریزدی، محمد، باغومیان، رافیک، کاکه‌خانی، فرزانه،(1393). بررسی رابطه میان ترکیب دارایی-بدهی و ریسک نقدینگی بانک‌ها در ایران.

*       فرهنگ، م (1379). فرهنگ علوم اقتصاد. انتشارات پیکان.

*       ا مراقبی غلامحسین(1387). مدیریت ریسک در بانکداری. نشر: بانک تجارت، اداره آموزش. 

*       مهشید شاهچراغ. نشریه تازه های اقتصاد. شماره 129-سال هشتم.

*       نظربلند، غ؛ عبده تبریزی، ح ؛ کوثری(1393). فرهنگ اصطلاحات مالی و سرمایه‌گذاری. فرهنگ معاصر.

*       نوری.پیمان؛(1388). بررسی نقش بحرانهای مالی بر شاخصهای کلیدی بانکها.

*       Acharya, Viral and Hassan Naqvi, 2010, The Seeds of a Crisis: A Theory of Bank-Liquidity and Risk-Taking over the Business Cycle, Working Paper.

*       Acharya, V.V., Viswanathan, S.V., 2011. Leverage, moral hazard, and liquidity. Journal of Finance 66, 99–138.

*       Banks, Erik, 2005 , Liquidity Risk Managing Asset and Funding Risk, Palgrave Macmillan.

*       Basel Committee on Banking Supervision (2000): A new capital adequacy framework: pillar 3 – market discipline, Consultative Paper.

*       Basel Core Principles for Effective Banking Supervision, Basle Committee on Banking Supervision, Basle September 1997, p22

*       Berger, Allen N., and Christa Bouwman, 2010, Financial Crises and Bank Liquidity Creation, University of South Carolina Working Paper.

*       Berlin, M., Loeys, J., 1988. Bond covenants and delegated monitoring. J. Finance 43, 397–412.

*       Bhushan, R. (1991), "Trading Costs, Liquidity, and Asset Holdings" , Review of Financial Studies, 4,P. 343-360.

*       Björn Imbierowicz & Christian Rauch.(2012). The Relationship between Liquidity Risk and Credit Risk in Banks.

*       Bryant, J., 1980. A model of reserves, bank runs and deposit insurance. Journal of Banking & Finance 4, 335–344.

*        Chernozhukov, V. and L. Umantsev (2000), " ConditionalValue-at-Risk: Aspects of Modeling and Estimation ",Standford University, preprint.

*       Crouhy, M., D. Galai, and R. Mark, 2000, "A comparative analysis of current credit risk models", Journal of Banking and Finance, Vol. 24, No. 1-2, P 59-117.

*       Diamond, D.W., Dybvig, P.H., 1983. Bank runs, deposit insurance, and liquidity. J. Polit. Economy 91, 401–419.

*       Diamond, D.W., 1997. Liquidity, banks and markets. The Journal of Political Economy 105, 928–956.

*       Diamond, D.W., Rajan, R.G., 2005. Liquidity shortages and banking crises. Journal of Finance 60, 615–647.

*       Ernst & Young (2010). Snapshot of the 10 biggest risks for business.

*       Fiordelisi, F., Marques-Ibanez, D. & Molyneux, P., (2010). EFFICIENCY AND RISK IN EUROPEAN BANKING, Working Paper NO 1211, European Central Bank.

*       Gorton, G., Metrick, A., 2011. Securitized banking and the run on repo. Journal of Financial Economics 104, 425–451.

*       He, Z., Xiong, W., 2012a. Dynamic debt runs. Review of Financial Studies 25, 1799– 1843.

*       Hitchins, J. Hogg, M. and Mallett, D. (2001) Banking : A Regulatory Accounting and Auditing Guide (Institute of Chartered Accountants page59

*       Joel Bessis, 1999, Risk Management in Banking.

*       Mohamed Aliegari. (2003), Credit Risk in Islamic Banking and Finance, Islamic Economic Studies 2, PP 5-6..

*       Nickles William G., McHugh James M., McHugh Susan M., Undrestanding Business, Irwin/cGrow-Hill, 5th ed., 1999.

*       Ng J, Roychowdhury S (2010) Loan loss reserves, regulatory capital, and bank failures: evidence from the 2008–2009 economic crisis. Loan Loss Reserves, Regulatory Capital, and Bank Failures:  Evidence from the 2008-2009 Economic Crisis

*       Pas iouras, F. (2008). Estimating the technical and scale efficiency of Greek commercial banks: The impact of credit risk, off-balance sheet activities, and international operations. Research in International Business and Finance 22, 301- 318.

*       Prisman, E.Z., Slovin, M.B., Sushka, M.E., 1986. A general model of the banking firm under conditions of monopoly, uncertainty, and recourse. Journal of Monetary Economics 17, 293–304.

*       Qi, J., 1994. Bank liquidity and stability in an overlapping generations model. Review of Financial Studies 7, 389–417.

*       Tariqullah, Khan & Habib, Ahmed. (2001). Risk Management an Analysis of Issue in Islamic Financial Industry, Occasional Paper 5.

*       The Basel Committee on Banking Supervision.(2004). Basel_II_Pillar_II

*      Tripe, David, 1999, Liquidity Risk in Banks, New Zealand, Massey University