اوراق بهادارسازی دارایی ها در صنعت لیزینگ

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

فریدون رهنمای رودپشتی ¹ , مهدی یار سرشار ² , سیدمحمدجواد میرطاهر ³

1 - استاد و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
2 - دانشجوی دکتری مدیریت مالی دانشگاه امام صادق)ع(
3 - دانشجوی دکتری مدیریت مالی دانشگاه امام صادق)ع(

تاریخ دریافت : 1394/07/29 تاریخ پذیرش : 1394/11/18 تاریخ انتشار : 1395/04/01

کلید واژه: اوراق بهادارسازی, لیزینگ, تأمین مالی, اجاره به شرط تملیک, بانکداری بدون ربا,

چکیده مقاله :

شرکت های لیزینگ نقش مهمی را در تأمین نیازمندی های بنگاه های تولیدی و خانوارها بر عهده دارند. این شرکت ها می توانند با ارائه سبد محصولات خود، مشکل نقدینگی مشتریان خود را تا حد زیادی مرتفع نمایند. اما با وجود مزایای فوق، صنعت لیزینگ تا به امروز یکی از صنایع نسبتاً نوپا و کمتر توسعه یافته در ایران محسوب می‌گردد. یکی از موانع مهم در مسیر رشد و توسعه شرکت‌های لیزینگ، عدم موفقیت این شرکت‌ها در تأمین منابع مالی مطمئن و پایدار در دوره‌های مختلف زمانی است. دشواری های موجود در مسیر تأمین مالی شرکت های لیزینگ، یک مسأله کلیدی در این صنعت است که از دیرباز ذهن مدیران را به خود مشغول کرده است.بررسی عملکرد این صنعت در ایران نشانگر آن است که صنعت لیزینگ در ایران در دوره‌های مختلف رونق و رکود اقتصادی نتوانسته است عملکردی یکسان و باثبات از خود نشان دهد. یکی از کلیدی‌ترین علل این موضوع، کاستی‌های موجود در فرایند تأمین منابع مالی پایدار است. یکی از روش های موثر جهت تأمین مالی شرکت های لیزینگ در ایران، اوراق بهادار سازی دارایی های در این صنعت است. با نگاهی اجمالی به صنعت لیزینگ، می توان گفت دارایی هایی که در ترازنامه شرکت های لیزینگ قابلیت تبدیل به اوراق بهادار را دارا هستند، شامل دارایی های حاصل از فروش اقساطی و اجاره به شرط تملیک می شوند. این پژوهش بر آن است تا با طراحی و ارائه فرایند اوراق بهادار سازی دارایی ها در شرکت‌های لیزینگ ایران و در چهارچوب بانکداری بدون ربا، پاسخی مناسب برای مشکلات موجود در حوزه تأمین مالی شرکت های لیزینگ مطرح نماید.

چکیده انگلیسی:

Leasing companies play an important role in meeting the needs of firms and households. These companies can resolve liquidity problem of their customers by providing their various products. But despite these advantages, leasing industry is relatively young and less developed in Iran. One of the major problems in the path of growth and development of leasing companies is Failure in providing reliable and stable financial resources at different periods of time. From the past, difficulties in financing leasing companies are a key issue in the industry that occupied the minds of managers. The performance of leasing industry in Iran shows that leasing industry at different periods of boom and recession has failed to show the same performance and stability. One of the key causes in the process of stable financing is existing shortcomings. Hence, it is vital to using modern methods, diversified and stable financing in leasing companies in Iran within the interest-free banking system. One of the most effective methods to finance leasing companies in Iran is securitization of assets. It can be said that balance sheet assets of leasing companies which have the ability to transform into securities include assets resulting from installment sale and lease-purchase .This study tries to design and offer asset securitization process in Iran and leasing companies within the interest-free banking and finds proper response to the problems raised in the area of financing leasing companies.

منابع و مأخذ:

"شناخت صنعت لیزینگ در جهان و ایران"؛ علی رحمانی، علی شیدایی، شرکت لیزینگ جامع آسیا؛ تهران،
. نیاز دانش، چاپ دوم 1393
  صنعت لیزینگ در جهان و ایران؛ جواد عین آبادی؛ تهران؛ نیاز دانش؛ 1391
  دنیای اقتصاد، وضعیت صنعت لیزینگ در ایران، نشریه دنیای اقتصاد، مورخ12 و84/2/13
 مراجع تقلید، رساله توضیح المسائل، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1378 .
 موسویان، سیدعباس، بانکداری اسلامی، پژوهشکده پولی و بانکی، تهران، 1383 .
  موسویان، سیدعباس، مبانی فقهی بازار پول و سرمایه، 1391
 موسویان، سیدعباس، بررسی فقهی و حقوقی شرکت های لیزینگ، اقتصاد اسلامی، شماره 22 ، تابستان 1385
  موسویان، سیدعباس، قراردادهای لیزینگ و انطباق آنها با عقود اسلامی، فقه و حقوق، شماره 10 ،1385
 رحمانی، علی، روش های تامین مالی شرکت های لیزینگ، اولین همایش صنعت لیزینگ، 1384
 صبری هارون، محمد، احکام الاسواق المالیۀ، دارالنفائس، اردن، 1999 م.
 گلستانی، مهدی، اوراق اجاره ابزاری نوین برای تأمین مالی شرکت های لیزینگ، مجله اقتصادی، شماره های 9و10 ،1389 ،ص 37-54
 سرشار، مهدی یار؛ دژدار، محمد؛ تنوع بخشی در تأمین منابع شرکت های لیزینگ در چهارچوب بانکداری بدون ربا؛ مجموعه مقالات همایش لیزینگ کار آفرینی و توسعه اقتصادی، خرداد 1393
 رادپور، میثم؛ وکیلی نیا، زهرا؛ تأمین مالی شرکت های لیزینگ از طریق تبدیل به اوراق بهادار کردن قراردادهای واسپاری؛ مجموعه مقالات همایش لیزینگ کار آفرینی و توسعه اقتصادی، خرداد 1393
 موسویان، سیدعباس، تبدیل به اوراق بهادار کردن دارایی ها در بانکداری بدون ربا، ارائه کلاسی..

 سروش، ابوذر، اوراق مشارکت رهنی ابزاری نوین در تامین مالی بانکها، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال هشتم، شماره 29 ، بهار 1387
 موسوی خویی، 1410 ق، ج 2 ، ص 173 .
 سیدعلی حسینی سیستانی، 1422 ق، ص 2 56 . سیدموسی شبیری زنجانی، 1430 ق، ص 490 .
 -مرابحه، خرید دین و استصناع؛ پژوهشکده پولی و بانکی؛ 1390؛ صص  3-5
 جعفری، ابوالفضل و اله قلی، ساسان؛ "تامین مالی مسکن از طریق اوراق رهنی"؛ مجموعه مقالات کنفرانس بین المللی توسعه نظام تأمین مالی در ایران؛ تهران؛ دانشگاه صنعتی شریف؛ 1387
 سعیدی، علی؛ "اوراق مشارکت رهنی راه کار تأمین مالی بخش مسکن"؛ ماهنامه بورس؛ تهران؛ شماره 83
 http://www.whiteclarkegroup.com
 World Leasing Yearbook-2013, EUROMONEY YEARBOOKS, Part of Euromoney Trading Ltd.