شناسایی مؤلفه های مؤثر در شکل گیری سواد مالی مدیران شرکت ها با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

محمود معین الدین ¹ , مینا ابوسعیدی ² , فروغ حیرانی ³

1 - دانشیار، گروه حسابداری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
2 - دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
3 - دانشیار،گروه حسابداری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

تاریخ دریافت : 1397/12/13 تاریخ پذیرش : 1398/03/12 تاریخ انتشار : 1400/01/01

کلید واژه: سواد مالی مدیران, روش کولایزی, پدیدار شناسی, رویکرد کیفی,

چکیده مقاله :

از آن جایی که تمامی تصمیمات مدیران شرکت ها دارای اثر مالی است لذا داشتن حداقل آگاهی لازم از قواعد مالی (سواد مالی)، که در شکل گیری این تصمیم ها موثر می باشد ضروری است. موضوع سواد مالی اقشار مختلف جامعه و نحوه سنجش آن در گذشته مورد توجه بسیاری از مطالعات داخلی و خارجی بوده، ولی سواد مالی مدیران شرکت ها بطور خاص و به ویژه در سطح ملی کمتر مورد توجه بوده است، لذا پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های مؤثر در شکل گیری سواد مالی تخصصی مدیران شرکتها طراحی و اجرا شده است. پارادایم این پژوهش از نوع تفسیری بوده و با توجه به لزوم بهره گیری از تجارب زیسته افراد درگیر در موضوع، یعنی خبرگان مالی، از روش تحقیق کیفی و از رویکرد پدیدارشناسی بهره گرفته شده و تحلیل های لازم با استفاده از تکنیک 7 مرحله ایی کولایزی و به کمک نرم افزار Nvivo8انجام شده است. نمونه پژوهش مشتمل بر ده نفر از خبرگان مالی است. با توجه به یافته های پژوهش یازده مؤلفۀ اصلی در شکل گیری سواد مالی مدیران شناسایی گردیده که شناخت و تحلیل صورت های مالی، آشنایی با قوانین بیمه وکار، مقررات مالیاتی و قانون تجارت از جمله این مؤلفه هاست.

چکیده انگلیسی:

Due to the fact that all firms mangers’ decisions have financial effect, it is necessary to have at least the necessary knowledge of the financial rules (financial literacy) since they are effective in shaping these decisions. Financial literacy and its measurement in different classes of society have been the issue of many internal and global researches; however, financial literacy of firm executives was received less attention in Iran. The present study aims to identify the effective factors in shaping the professional financial literacy of firm’s managers. The paradigm of this research was interpretative. Because employing the life experiences of people involved in this subject, the financial experts were necessary qualitative research method and the phenomenological approach and Collaizi’s seven steps method h were utilized and data was analyzed with software Nvivo 8. A snowball sampling method was used as it belonged to targeted sampling method for selecting the sample of the study to achieve the theoretical saturation principle, and the final sample consisted of ten financial experts. Based on the results, eleven main components were identified in the formation of financial literacy of managers. These components are the recognition and analysis of financial statements, familiarity with the laws of social security and labor insurance, familiarity with tax regulations and trade law and familiarity with the laws of the stock.

منابع و مأخذ:

• استراوس انسلم، کوربین جولیت، (1916). مبانی پژوهش کیفی، فنون و مراحل تولید زمینه ایی، مترجم: افشار، ابراهیم، نشر نی، تهران، 1390، چاپ ششم.


• اعتمادی حسین، دیانتی دیلمی زهرا، (1387). بررسی آثار فرهنگ سازمانی، مشارکت در بودجه بندی و سیستمهای حسابداری مدیریت بر عملکرد مدیران، پژوهش های مدیریت در ایران (مدرس علوم انسانی)، دوره13، شماره 4،ص35-60.


• امامی سیگارودی عبدالحسین، دهقان نیری ناهید، رهنورد زهرا، نوری سعید علی، (1391)، روش شناسی تحقیق کیفی: پدیدارشناسی، پرستاری و مامایی جامع نگر، سال22، شماره68، ص56-63.


• حجازی رضوان، چمن آرامحمد، قهرمان یزدی محمد، (1391). ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺁﮔﺎﻫﯽ ﻣﺪﯾﺮﺍﻥ ﺳﻄﺢ ﺑﺨﺶﻫﺎ ﺍﺯ ﺻﻮﺭﺕﻣﺎﻟﯽ ﺑﺎ ﺳﻮﺩﺧﺎﻟﺺ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎﯼ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺑﻮﺭﺱ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ، ﻫﻤﺎﯾﺶ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﯼ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻧﻮﯾﻦ ﺩﺭ ﺣﺴﺎﺑﺪﺍﺭﯼ،https://www.civilica.com/Paper-RCIIA01-RCIIA01_048.html


• حنیفه زاده محمد، (1394). سواد مالی، مجله حسابرس، شماره 81، ص 126 -132.


• خلیلی مقدم مریم، سلطانی مرتضی، یزدانی حمیدرضا، خنیفر حسین (1397). فهم تجربة خرید احساسی کالای بادوام: مطالعة پدیدارشناختی در خرید لوازم خانگی جهیزیه، مدیریت بازرگانی، دوره ،10 شماره 2،325- 348.


• دانایی فرد حسن، الوانی مهدی، آذر عادل (1386). روش شناسی پژوهش کیفی در مدیریت، ویرایش دوم، انتشارات صفار.


• دانایی فرد حسن،کاظمی سیدحسین، (1389). ارتقای پژوهش های تفسیری در سازمان: مروری بر مبانی فلسفی و فرایند اجرای روش پدیدارنگاری، مطالعات مدیریت بهبود و تحول،دوره20، شماره61،ص121-147.


• سپاسگرشهری ملیحه، منوچهری مریم، (1393). شناسایی ذهنیت بینندگان «سریال کلاه پهلوی» با «روش کیو»، فصلنامه پژوهش های ارتباطی، سال21، شماره2،ص 113-134.


• قالمق کریم، یعقوب نژاد احمد، فلاح شمس میرفیض، (1395). تاثیر سواد مالی بر تورش های رفتاری سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران، چشم انداز مدیریت مالی، شماره 16، ص 75- 94.


• لگزیان محمد، مرتضوی سعید، بخشی فاطمه، (1395). مطالعه کیفی دیدگاه صاحبنظران آموزش عالی در مورد بازاریابی خدمات در بخش دولتی، پژوهشنامه مدیریت بازاریابی، دوره 3، شماره 3، ص 89-117.


• مرادی جواد، ایزدی منصوره، ( 1394). بررسی تأثیر سواد مالی سرمایه گذاران بر تصمیم سرمایه گذاری در اوراق بهادار، فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه گذاری، دوره 4، شماره 3، ص 127-149.


• ملازاده محمد، لاری دشت بیاض محمود، ساعی محمد جواد، (1395). تأثیر دانش مالی مدیرعامل بر روی مدیریت سود، پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، سال8، شماره 30، ص 37-59.


• نظری محسن، محسنی سید مسعود، عقیلی سید وحید، شریفی مهدی، (1397). طراحی مدل توسعه سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار با تاکید بر نقش محوری شبکه های تلویزیون داخلی، فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه گذاری، دوره 7، شماره 28، ص 217-232.


• یعقوب نژاد احمد، نیکومرام هاشم، معین الدین محمود، (1390). ارائه الگویی جهت سنجش سواد مالی دانشجویان ایرانی با استفاده ازروش دلفی فازی، مجله مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، دوره 2، شماره 8، ص1-23.

 

• Bayrakdaroğlu Ali, Botan Şan Fırat (2014). “Financial Literacy Training As a Strategic Management Tool AmongSmall – Medium Sized Businesses Operating In Turkey”, Social and Behavioral Sciences, No 150, pp 148 – 155.


• Du Maobao, qiu Fengxia, Xu wenjing, (2011). “Construction of Enterprises’ Financial Knowledge Management System (EFKMS) ” Procedia Environmental Sciences, No11, pp1240 – 1244.


• Fernandes Tânia Isabel Mendes, (2015)., “Financial Literacy Levels of Small Businesses Owners and it Correlation with Firms’ Operating Performance”, Economia Egesta University,Master in Finance Dissertation,


• Hussain Javed, Salia Samuel, Karim Amin, (2018). “ Is knowledge that powerful? Financial literacy and access to finance An analysis of enterprises in the UK”, Journal of Small Business and Enterprise Development.


• Huston Sandra J.(2009). “Measuring Financial Literacy”, The Journal of Consumer Affairs, Summer 2010, Volume 44(2), pages 296 -316.


• Ishmuhametov Ishgaley, Kuzmina-Merlino Irina ,(2017). “What Motivates a Learner Manager of a Logistic Company to Achieve Financial Literacy? ” ,Procedia Engineering, Vol 178, Page 76 – 84.


• Lusardi A., Mitchell, O. S. (2009). “How Ordinary Consumers Make Complex Economic Decisions: Financial Literacy and Retirement Readiness”, National Bureau of Economic Research, Inc, NBER Working Papers: 15350.


• Lusardi A., Mitchell, O. S. (2011). “Financial Literacy around the World: An Overview”, Journal of Pension Economics and Finance, 10(4), 497-508


• Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) (2013), “PISA 2012. Assessment and analytical framework: Mathematics, reading, science, problem solving and financial literacy”, Paris, available at: www.oecd.org/pisa/pisaproducts/PISA%202012%20framework%20e-book_final.pdf (accessed July 11 2017).


• Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) (2016), “International Network on Financial Education (INFE). International survey of adult financial literacy competencies”, Paris, available at: www.oecd.org/daf/fin/financial-education/OECD-INFE-International-Survey-of-Adult-FInancial-Literacy-Competencies.pdf (accessed 18 March 2017).


• Plakalović Novo, (2015). “Financial Literacy Of SMEs Managers”, Management, Knowledge and Learning joint International Conference, Italy.


• Rodrigues Luis Filipe, Oliveira Abilio, Rodrigues Helena, Carlos J. Costa, (2019). Assessing consumer literacy on financial complex products, Journal of Behavioral and Experimental Finance, No 22, pp 93- 104.


• Schuhen Michael, Schu¨rkmann Susanne, (2014). “Construct validity of financial literacy , International”, Review of Economics Education , No 16, pp 1-11.