تحلیل علل خطای اخذ شرح حال پزشکی از بیمار در مراکز اورژانس پیش بیمارستانی کردکوی

محورهای موضوعی : -مدارک پزشکی

زهرا خلیلی ¹ , علی صدرالهی ² , مریم خطیر احمدی ³

1 - کارشناس‌ارشد پرستاری سالمندی، معاونت درمان آموزش پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی، اردبیل، ایران
2 - کارشناس‌ارشد پرستاری سالمندی، مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی اورژانس گلستان، معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران
3 - کارشناس‌ارشد پرستاری سالمندی، مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌‌های پزشکی اورژانس مازندران، معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

تاریخ دریافت : 1393/10/17 تاریخ پذیرش : 1394/03/04 تاریخ انتشار : 1394/03/01

کلید واژه: فوریت‌های پزشکی, ریسک, پیش بیمارستانی, شرح حال, خطا,

چکیده مقاله :

مقدمه: خطا در اخذ شرح حال پزشکی اهمیت فراوانی در کیفیت خدمات بالینی مراکز فوریت‌های پزشکی دارد. با شناسایی علت ریشه‌ای ایجاد خطا می‌توان اخذ شرح حال را بهبود بخشید. هدف این مطالعه تحلیل علل خطای اخذ شرح حال پزشکی از بیمار در مراکز اورژانس پیش بیمارستانی کردکوی بود. روش پژوهش: این مطالعه توصیفی، ترکیب کمی‌کیفی بود که در سال 1393 به روش تحلیل حالات و اثرات خطا انجام شد. جامعه پژوهش 19 نفر از کارکنان مراکز فوریت‌های پزشکی اورژانس کردکوی بود که به روش نمونه گیری در دسترس وارد مطالعه شدند. ابزار مطالعه پرسشنامه تعیین اولویت خطا و کار برگ (Failure Mode and Effect Analysis) FMEA بود. اطلاعات پژوهش به شیوه مصاحبه گروهی و تشکیل جلسات تیم FMEA به فاصله‌ی زمانی هر 14 روز گردآوری شد. تجزیه و تحلیل آمار با استفاده از آمار توصیفی میانگین و درصد و تعیین عدد اولویت ریسک خط RPN (Risk Priority Number) بود که با پذیرش خطا در سطح بالای 125 اولویت‌بندى و پیشنهاد راه کار انجام شد. قابلیت اطمینان مطالعه 87.5 درصد بود. یافته‌ها : علل خطا در اخذ شرح حال از بیمار در 8 علت شامل فقدان دانش کافی، کمبود توانایی در ساختاربندی شرح حال، عدم توجه، ضعف ارتباط با بیمار، فقدان انگیزه، کمبود امکانات معاینه و زمان کافی، نامناسب بودن محیط دسته‌بندی شد. پس از احتساب اعداد اولویت ریسک تعداد 5 علت با ریسک بالای 125 شامل فقدان انگیزه (294 =RPN)، عدم توجه (280 =RPN)، کمبود توانایی در ساختاربندی (252 =RPN)، فقدان دانش کافی (242 =RPN)، کمبود زمان (140=RPN) شناسایی شد. علت ریشه‌ای ایجاد خطا بر حسب فراوانی مربوط به خطاهای انسانی (6 خطا)، سازمانی (5 خطا) و تجهیزات (3 خطا) بود. بیشترین علت ایجاد خطا در سه حوزه فوق مربوط به فقدان انگیزه (294 =RPN) بود. نتیجه‌گیری: علل مختلفی در اخذ شرح حال پزشکی با کیفیت پایین نقش دارد که خطا انسانی مهم‌ترین علت آن بود. تامین آموزش، برنامه‌ریزی مدون و توسعه و ارتقا وضعیت کارکنان می‌تواند ضمن افزایش انگیزه فعالیت، در بهبود اخذ شرح حال و ارائه سایر خدمات بالینی موثر باشد.