بررسی و مقایسه جایگاه وزارت در خلافت عباسی و عصر ایلخانان با تکیه بر خاندان های برمکی و جوینی
محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخناهید محمدیون شبستری 1 , معصومه قره داغی 2 , ذکرالله محمدی 3 , منیژه صدری 4
1 - گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی ، شبستر - ایران
2 - گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی ، شبستر - ایران
3 - گروه تاریخ، دانشگاه الزهرا،
4 - گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی ، شبستر - ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
در هر دو دوره ی حمله ی اعراب مسلمان و مغولان به ایران ، دیوان سالاران با فاتحین بههمکاری پرداختند. از جمله ی این خاندان ها، خاندان برمکی و جوینی بودند که توانستند درخلافت عباسی و ایلخانان به مقام وزارت دست یابند. دیوان سالاری در این دو خاندان تداومداشت و آنها در حکومت های قبل به دیوان سالاری پرداختند. این دو خاندان توانستند با نفوذدر دستگاه خلافت عباسی و ایلخانان آنها را به سوی فرهنگ ایرانی سوق دهند و در جهتاحیاء و بازسازی فرهنگ ایرانی گام برداشتند. خاندان برمکی و جوینی در طول وزارت خود،خدمات و فعالیت های عمرانی زیادی از جمله ساخت مساجد و مدارس و قصرها را انجامدهند. آنان همچنین جایگاه بالایی در علم و ادب به دست آوردند و علاوه بر اینکه خودکتابهایی را تألیف نمودند، دانشمندان و نویسندگان نیز به نام آنها کتب مهمی نوشتند. آنهاهمچنین به حمایت شاعران و دانشمندان می رداختند. با وجود آنکه خاندان برمکی و جوینیخدمات زیادی انجام دادند اما قدرت و نفوذی که خاندان برمکی و جوینی به دست آوردهبودند، باعث ایجاد رقبایی شد که سرانجام زمینه ی سقوط و نابودی آنها را فراهم ساخت.خاندان برمکی و جوینی نمونه ای از قشر اجتماعی خاص دیوانی ایران هستند که در عرصه یروزگاروتاریخ نامی ماندگار از خود بر جای نهاده اند.واژه های کلیدی : وزارت ، خلافتعباسی و خاندان برمکی، عصر ایلخانی و خاندان جوینی.
During both periods when Iran was attacked by Muslim Arabs and the Mongols,bureaucrats came to cooperate with the conquerors. Included in these were theBarmakids and the Joveini dynasties who could reach ministry under Abbasidand Ilkhanid caliphates. Bureaucracy used to be the trend in these two dynastiesand they were bureaucrats in previous in previous governments. These twodynasties could influence the Abbasid and Ilkhanid caliphates and steer themtowards Iranian culture and they could take steps to revive and restructureIranian culture. During their ministries, the Barmakids and the Joveini dynastiesconducted many development services including building mosques, schools andmansions. Also, they could reach a highly significant position in science andliterature. Not only did they write books by themselves but also many writersand scientists wrote their books under their names. Similarly, they patronizedmany poets and scientists. Although the Barmakids and Joveini dynastiesprovided many services, their power and influence produced rivals who set thestage for their fall. Barmakids and Joveini dynasties represent a specialbureaucrat group in Iranian society who left their name permanently in historyand time.
_||_