نقش باورهای دینی مردم ایران در گرایش حاکمان مغول به گسترش و توسعه موقوفات مذهبی (ازاوگتای قاآن ( 626ه ق) تا غازان خان ( 694ه ق)

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

زهرا مباشر امینی ¹ , ستار عودی ² , محمد سپهری ³

1 - دانشجوی دکتری رشته تاریخ تمدن ملل اسلامی ، واحد تهران مرکز ، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران ،ایران
2 - دانشیار گروه تاریخ- واحد تهران مرکز ، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران ،ایران
3 - استاد گروه تاریخ تمدن – دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

تاریخ دریافت : 1397/10/10 تاریخ پذیرش : 1398/01/20 تاریخ انتشار : 1398/03/20

کلید واژه:

چکیده مقاله :

کیده :وقف یکی از سنتهای فرهنگی و اجتماعی دیرینه ایرانیان است که در طول تاریخ تحت تأثیر عوامل متعدد،فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرده است. پژوهش حاضر به دنبال یافتن پاسخ به این سؤال بود که توسعهو بازسازی سنت وقف در دوره خاصی از حاکمیت مغولان (از 626تا 694هجری) چه ارتباطی با باورهایمذهبی مردم آن روزگار داشته است. روش پژوهش، کیفی و جمعآوری اطلاعات اسنادی است. نتایج نشانداد که حاکمان مغول در ابتدای تهاجم در راستای اعتقادات خود به ایجاد بتخانه، معبد و یا کلیسا میپرداختند اما بهتدریج تحت تأثیر اعتقادات شیعی مردم ایران به گسترش و توسعه موقوفات مذهبی در ایرانپرداختند. علاوه بر آن دو شخصیت اسلامی در دربار آنان به نامهای خواجهنصیرالدین طوسی و شمسالدینجوینی علیرغم مغایر بودن باورهایشان با حاکمان، در توسعه و بازسازی فرهنگی سنت وقف نقش مهمی ایفانمودند

چکیده انگلیسی:

Waqf is one of the cultural and social traditions of the Iranian era, which has been influenced by numerous factors throughout history. The present research sought to find the answer to the question of what is the relation between the development of the waqf tradition and religious beliefs of the people of that time. Research method is based on documentary information collection. The results showed that at the beginning of the Mongol`s invasion they constructed temples or churchs, but gradually they influenced by the beliefs of the Iranian Shiites and attempted to expand religious endowments. In addition, the two Islamic characters in their court, called Khajeen Siir-al-Din Tusi and Shamsuddin-i-Joveini, played a major role in the development and rehabilitation of the waqf tradition despite the contradiction of their beliefs with the rulers.