بررسی آداب پیوند زناشویی و ویژگی های ساختار خانواده در متون تاریخی حماسی پس از شاهنامه
محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخمهرناز فیروزمند 1 , جهاندوست سبزعلیپور 2 , احمد رضا نظری چروده 3 , شهریار حسن‌زاده 4
1 - دانشجوی دکتری ادبیات، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
3 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحدآستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، آستارا، ایران
4 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران
کلید واژه: همسرگزینی, بررسی, متون کهن حماسی, خانواده, ایران,
چکیده مقاله :
پژوهش در متون حماسینشان می‌دهد که ایرانیان از دیرباز به مسائل ازدواج و تشکیل خانواده و تربیت فرزند توجّه خاص داشته‌اند و در حفظ و سلامت بنیان خانواده سخت می‌کوشیدند. بدیهی است مهمترین و معتبرترین مآخذ برای دستیابی به دیدگاه‌ها و آداب و رسوم ایرانیان در خصوص مسائل خانواده، متون ادبی کهن است. قطعأ متون کهن حماسی سروده شده پس از شاهنامه از جمله، بانوگشسپ‌نامه، برزونامه، جهانگیرنامه، بهمن‌نامه، شهریارنامه، فرامرزنامه، گرشاسب‌نامه، سام‌نامه و کوش‌نامه که منابع مورد نظر تحقیق حاضر می‌باشند، از مهمترین و تأثیرگذارترین این آثار هستند. متون کهن حماسی مورد مطالعه صرف‌نظر از برتری‌ها و مزایای شعری و جنبه‌های کلامی و بلاغی، گنجینه‌ای گرانبها هستند که از آگاهی‌های سیاسی، اجتماعی، تاریخی، هم‌چنین اسنادی برخوردار می‌باشند باتوجه به بررسی انجام شده، تحقیق و تفحّص از اصالت و هم‌کفو بودن دختر و پسر، اذن گرفتن از والدین ، دادن نشان از سوی پسر برای پایبندی در مقابل همسر آینده و فرزند، گرامیداشت مقام همسر با دادن وعده‌های بزرگ، سوگند خوردن به وفاداری، شرکت کردنخواستگار در آزمون‌های با شروط سخت و خطرناک جهت سنجش قدرت و توان، خواستگاری، بله و برون، آراستن عروس توسط مشاطه، عقدکنان، دادن شاباش به عروس و داماد، ساقدوش یا همراهان داماد در شب عروسی، دادن جهاز به دختر از سوی پدر دختر، دادن تحفه به عنوان رونمایی از عروس توسط داماد، از جمله آیین‌های جشن ازدواج در فرهنگ ایران زمین است که اغلب آنها در حال حاضر نیز ساری و جاری می‌باشد.
Research in their epic texts shows Iranians have paid special attention to issues of marriage and family formation and raising children since long ago,. they worked hard to preserve and maintain health of family foundation. It is obvious that ancient literary texts are the important and reliable sources for obtaining Iranian views and customs regarding family issues. Certainly, the ancient epic texts written after the Shahnameh, including Banugashspnameh, Barzonameh, Jahangirnameh, Bahmannameh, Shahyarnameh, Faramraznameh, Garshasbnameh, Samnameh and Kushnameh, which are sources of present research, from These are important and influential works. studied ancient epic texts, regardless of their poetic merits and advantages and theological and rhetorical aspects, are precious treasures that have political, social, and historical awareness, as well as documents according to the study. It has been done, research and examination of the originality and compatibility of daughter and son, obtaining permission from parents, giving a sign from son to adhere to future wife and child, honoring the position of the wife making big promises, swearing loyalty , suitors participating in tests with difficult and dangerous conditions to measure strength and power, courting, yes and no, bride's adornment by Mashata, marriage planners, giving shabash to the bride and groom, bridesmaids or groom's companions on the wedding night, giving a dress to the girl From the father of the girl, giving a gift as an unveiling of the bride by the groom is one of the rituals of the marriage celebration in culture of Iran, most of them are still current.