محیط رسوبی و چینه نگاری سکانسی سازند جهرم با نگرش بر بوم شناسی دیرینه در فارس داخلی، زاگرس ( جنوب غرب ایران)
محورهای موضوعی :
رسوب
سیده سمانه یزدان پناه
1
,
وحید احمدی
2
,
مهران آرین
3
,
زهرا ملکی
4
1 - دانشجوی دوره دکتری زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران.
2 - استادیار گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، ایران.
3 - استاد گروه علوم زمین، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران. *(مسوول مکاتبات)
4 - استادیار گروه علوم زمین، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران.
تاریخ دریافت : 1400/06/28
تاریخ پذیرش : 1400/10/29
تاریخ انتشار : 1401/09/01
کلید واژه:
فارس داخلی,
زاگرس,
میکروفسیل,
سازند جهرم,
محیط رسوبی,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: سازند جهرم به دلیل وسعت زیاد، تفاوت زیست چینه ای و سنگ چینه ای در مقاطع مختلف و وجود ذخایر هیدروکربنی، از دیرباز مورد توجه خاصی بوده است. هدف از این پژوهش، بررسی سازند جهرم در مناطق مورد مطالعه، از لحاظ موقعیت چینه شناسی (ضخامت و لیتولوژی)و زمین شناسی(همبری با سازند های بالایی و پایینی) و بوم شناسی دیرینه آن است.
روش بررسی: در این تحقیق سه برش چینه شناسی مربوط به سازند جهرم (رسوبات ائوسن زیرین تا ائوسن میانی) در ناحیه فارس داخلی زاگرس انتخاب و نمونه برداری انجام گرفت. که تحت عناوین برش های گوشه نکان،کوه چهل چشمه و تنگ گرم نام گذاری و معرفی گردید. در مجموع پس از عملیات های صحرایی طی دو سال اخیر، بررسی های سنگ چینه نگاری و نمونه برداری تعداد 465 عدد مقطع نازک میکروسکپی تهیه و میکروفسیل های در برگیرنده آنها به دقت مطالعه وبررسی گردید، و در نتیجه ریز رخساره ها و محیط های رسوبی در برگیرنده آنها شناسایی و معرفی گردید .
یافته ها: با توجه به مطالعات سنگ چینه ای، زیست چینه ای و مطالعات میکروفاسیس و همچنین با توجه به اصول و قوانین چینه نگاری سکانسی دو سکانس رسوبی برای رسوبات مورد مطالعه شناسایی و معرفی گردید. همچنین در این تحقیق آشکار شد که، شناسایی مرز زیرین سازند جهرم در برش های مورد مطالعه که با سازند ساچون بصورت همساز و مرز بالایی آن با سازند آسماری بصورت ناپیوستگی فرسایشی قابل مشاهده می باشد.
بحث و نتیجه گیری: سازند جهرم بر اساس این تحقیق در یک رمپ داخلی نهشته شده است و متشکل از دو سکانس می باشد. محیطهای رسوبی شناسایی شده و بررسی آنالیزهای ژئوشیمیایی بوم شناسی دیرینه سازند جهرم در برشهای مورد مطالعه نیز مورد بررسی قرار گرفت. همچنین جایگاه زمین ساختی حوضه رسوبی سازند جهرم در مقایسه با حوضه های مجاور در قالب یک طرح مفهومی برای نخستین بار، ارائه شد.
چکیده انگلیسی:
Background and Objective: Jahrum Formation has long been of special interest due to its wide distribution, Biostratigraphic and Lithostratigraphic differences in different areas, and the existence of hydrocarbon reserves. The purpose of this study is to investigate the Jahrum Formation in the study areas, in terms of stratigraphic position (thickness and lithology) and geology (contact with upper and lower formations) and its paleontology.
Material and Methodology: The study conducted on Jahrum formation (lower and Middle Eocene) of interior Fars, Zagros. The 465 samples were collected from Gushenekan, kuh-e-Chehel Cheshme and Tong garm. Thin sections were used to study of stratigraghy, microfacies and microfossils.
Findings: According to them, two sedimentery sequences identified. The main aims of the research are Identification of the Jahrum formation borders that connected to the Asmari at the top as discotinuty and the Sachun formation at bottom as concordant.
Discussion and Conclusions: Based on this study Jahrum formation has deposited in the internal ramp and consisting two sequences. Additionaly, sedimentary environment, geochemical analysis and Paleontological ecology of the Jahrum were studied too. Also, the tectonic position of the sedimentary basin of Jahrum Formation in comparison with the adjacent basins was presented in the form of a conceptual design for the first time.
منابع و مأخذ:
James, G. and J. Wynd, J.1965. Stratigraphic nomenclature of Iranian oil consortium agreement area. AAPG bulletin 49(12): 2182-2245.
Motiei, H. 1993. Stratigraphy of Zagros. Treatise on the Geology of Iran 60: 151.
Flügel, D., Hess, J., Kietzmann, T., & Görlach, A. 2004. Redox-sensitive regulation of the HIF pathway under non-hypoxic conditions in pulmonary artery smooth muscle cells.
Chaproniere, G. C. 1975. Palaeoecology of Oligo-Miocene larger Foraminiferida, Australia. Alcheringa, 1(1), 37-58.
Hohenegger, J., Yordanova, E., & Hatta, A. 2000. Remarks on west Pacific Nummulitidae (foraminifera). The Journal of Foraminiferal Research, 30(1), 3-28.
Catuneanu, O., Khalifa, M. A., & Wanas, H. A. 2006. Sequence stratigraphy of the lower cenomanian bahariya formation, bahariya oasis, western desert, Egypt. Sedimentary Geology, 190(1-4), 121-137.
Reiss, Z. and Hottinger, 1984. The Gulf of Aqaba Ecological Micropaleontology. Springer, Berlin, 354 p.
Hottinger, L. 1983. Processes determining the distribution of larger foraminifera in space and time. Utrecht Micropaleontological Bulletins, 30, 239-253.
Boudagher-Fadel, M. K., & Wilson, M. 2000. A revision of some larger foraminifer of the Miocene of southeast Kalimantan. Micropaleontology, 46(2), 153-165.
Gast, R. J., & Caron, D. A. 1996. Molecular phylogeny of symbiotic dinoflagellates from planktonic foraminifera and radiolaria. Molecular Biology and Evolution, 13(9), 1192-1197.
Hallock, P. 1999. Symbiont-bearing foraminifera. In Modern foraminifera, pp. 123-139. Springer, Dordrecht.
Richardson, A. E. 2001. Prospects for using soil microorganisms to improve the ac
Dunham, R. J. 1965. Vadose pisolite in the Capitan reef. AAPG Bulletin, 49(3), 338-338.
Beavington-Penney, S. J., & Racey, A. 2004. Ecology of extant nummulitids and other larger benthic foraminifera: applications in palaeoenvironmental analysis. Earth-Science Reviews, 67(3-4), 219-265.
Flügel, E. 2010. Microfacies and archaeology. Microfacies of carbonate rocks, Springer: 903-915.
Hottinger, A. F., Fine, E. G., Gurney, M. E., Zurn, A. D., & Aebischer, P. 1997. The copper chelator d‐penicillamine delays onset of disease and extends survival in a transgenic mouse model of familial amyotrophic lateral sclerosis. European Journal of Neuroscience, 9(7), 1548-1551.
Armstrong, H. A. & Brasier, M. D. 2005. Microfossils, 2nd ed. 296 pp.
Adams, S. Mackenzie, and C. Guildford. Longman, 1984. No. of pages: 104
Dunham, R. J., 1962. Classification of carbonate Rocks According to Depositional texture, in; Classification of Carbonate Rocks, a Symposium ed. W. Ham. AApg, Men1, P. 108 – 121.
Wilson, J. 1975. "Carbonate facies in geologic history Springer-Verlag." New York 471.
Wray Jr, R. C., Holtmann, B., Ribaudo, J. M., Keiter, J., & Weeks, P. M. 1977. A comparison of conjunctival and subciliary incisions for orbital fractures. British journal of plastic surgery, 30(2), 142-145.
Tucker, M. E. 1993. Carbonate diagenesis and sequence stratigraphy. In Sedimentology review 1(pp. 51-72). Oxford, UK: Blackwell Scientific Publications.quisition of phosphorus by plants. Functional Plant Biology, 28(9), 897-906.
Pomar, L. 2001. "Types of carbonate platforms: a genetic approach." Basin research 13(3): 313-334.
Renema, W. 2006. Large benthic foraminifera from the deep photic zone of a mixed siliciclastic-carbonate shelf off East Kalimantan, Indonesia. Marine Micropaleontology, 58(2), 73-82.
Van Wagoner, J. C., Posamentier, H. W., Mitchum, R. M. J., Vail, P. R., Sarg, J. F., Loutit, T. S., & Hardenbol, J. 1988. An overview of the fundamentals of sequence stratigraphy and key definitions.
Wagoner, P., & Sarrantonio, M. 1998. Legume-based cropping systems have reduced carbon and nitrogen losses. Nature, 396(6708), 262-265
Racey, A. 2001. A review of Eocene nummulite accumulations: structure, formation and reservoir potential. Journal of petroleum geology, 24(1), 79-100.
Christie-Blick, N. 1991. Onlap, offlap, and the origin of unconformity-bounded depositional sequences. Marine Geology, 97(1-2), 35-56
_||_
James, G. and J. Wynd, J.1965. Stratigraphic nomenclature of Iranian oil consortium agreement area. AAPG bulletin 49(12): 2182-2245.
Motiei, H. 1993. Stratigraphy of Zagros. Treatise on the Geology of Iran 60: 151.
Flügel, D., Hess, J., Kietzmann, T., & Görlach, A. 2004. Redox-sensitive regulation of the HIF pathway under non-hypoxic conditions in pulmonary artery smooth muscle cells.
Chaproniere, G. C. 1975. Palaeoecology of Oligo-Miocene larger Foraminiferida, Australia. Alcheringa, 1(1), 37-58.
Hohenegger, J., Yordanova, E., & Hatta, A. 2000. Remarks on west Pacific Nummulitidae (foraminifera). The Journal of Foraminiferal Research, 30(1), 3-28.
Catuneanu, O., Khalifa, M. A., & Wanas, H. A. 2006. Sequence stratigraphy of the lower cenomanian bahariya formation, bahariya oasis, western desert, Egypt. Sedimentary Geology, 190(1-4), 121-137.
Reiss, Z. and Hottinger, 1984. The Gulf of Aqaba Ecological Micropaleontology. Springer, Berlin, 354 p.
Hottinger, L. 1983. Processes determining the distribution of larger foraminifera in space and time. Utrecht Micropaleontological Bulletins, 30, 239-253.
Boudagher-Fadel, M. K., & Wilson, M. 2000. A revision of some larger foraminifer of the Miocene of southeast Kalimantan. Micropaleontology, 46(2), 153-165.
Gast, R. J., & Caron, D. A. 1996. Molecular phylogeny of symbiotic dinoflagellates from planktonic foraminifera and radiolaria. Molecular Biology and Evolution, 13(9), 1192-1197.
Hallock, P. 1999. Symbiont-bearing foraminifera. In Modern foraminifera, pp. 123-139. Springer, Dordrecht.
Richardson, A. E. 2001. Prospects for using soil microorganisms to improve the ac
Dunham, R. J. 1965. Vadose pisolite in the Capitan reef. AAPG Bulletin, 49(3), 338-338.
Beavington-Penney, S. J., & Racey, A. 2004. Ecology of extant nummulitids and other larger benthic foraminifera: applications in palaeoenvironmental analysis. Earth-Science Reviews, 67(3-4), 219-265.
Flügel, E. 2010. Microfacies and archaeology. Microfacies of carbonate rocks, Springer: 903-915.
Hottinger, A. F., Fine, E. G., Gurney, M. E., Zurn, A. D., & Aebischer, P. 1997. The copper chelator d‐penicillamine delays onset of disease and extends survival in a transgenic mouse model of familial amyotrophic lateral sclerosis. European Journal of Neuroscience, 9(7), 1548-1551.
Armstrong, H. A. & Brasier, M. D. 2005. Microfossils, 2nd ed. 296 pp.
Adams, S. Mackenzie, and C. Guildford. Longman, 1984. No. of pages: 104
Dunham, R. J., 1962. Classification of carbonate Rocks According to Depositional texture, in; Classification of Carbonate Rocks, a Symposium ed. W. Ham. AApg, Men1, P. 108 – 121.
Wilson, J. 1975. "Carbonate facies in geologic history Springer-Verlag." New York 471.
Wray Jr, R. C., Holtmann, B., Ribaudo, J. M., Keiter, J., & Weeks, P. M. 1977. A comparison of conjunctival and subciliary incisions for orbital fractures. British journal of plastic surgery, 30(2), 142-145.
Tucker, M. E. 1993. Carbonate diagenesis and sequence stratigraphy. In Sedimentology review 1(pp. 51-72). Oxford, UK: Blackwell Scientific Publications.quisition of phosphorus by plants. Functional Plant Biology, 28(9), 897-906.
Pomar, L. 2001. "Types of carbonate platforms: a genetic approach." Basin research 13(3): 313-334.
Renema, W. 2006. Large benthic foraminifera from the deep photic zone of a mixed siliciclastic-carbonate shelf off East Kalimantan, Indonesia. Marine Micropaleontology, 58(2), 73-82.
Van Wagoner, J. C., Posamentier, H. W., Mitchum, R. M. J., Vail, P. R., Sarg, J. F., Loutit, T. S., & Hardenbol, J. 1988. An overview of the fundamentals of sequence stratigraphy and key definitions.
Wagoner, P., & Sarrantonio, M. 1998. Legume-based cropping systems have reduced carbon and nitrogen losses. Nature, 396(6708), 262-265
Racey, A. 2001. A review of Eocene nummulite accumulations: structure, formation and reservoir potential. Journal of petroleum geology, 24(1), 79-100.
Christie-Blick, N. 1991. Onlap, offlap, and the origin of unconformity-bounded depositional sequences. Marine Geology, 97(1-2), 35-56
