بررسی اثرات کشنده و زیرکشنده ترکیبات هگزافلومورون و فلوفنوکسورون بر روی برخی از فراسنجه های زیستی بالتوری سبز Chrysoperla carnea Stephens. (Neuroptera:Chrysopidae)

محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان

مهدی دهقانی ¹ (گروه گیاهپزشکی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران)
حسن میرزاهاشمی داودآبادی ² (گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران)
سلطان رون ³ (گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران)
عباس خانی ⁴ (گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران)

تاریخ دریافت : 1401/10/07 تاریخ پذیرش : 1401/12/12 تاریخ انتشار : 1401/12/01

کلید واژه: هگزافلومورون, Hexaflumuron, واژه های کلیدی: بالتوری سبز, فلوفنوکسورون, زیر‌کشندگی, سم شناسی دموگرافیک, Keywords: Green lacewing, Flufenoxuron, Sublethal dose, Demographic Toxicology,

چکیده مقاله :

بالتوری سبز یکی از دشمنان طبیعی مهم پسیل پسته در باغ های پسته استان کرمان و یزد می باشد. با توجه به اهمیت اقتصادی پسیل پسته و در راستای اجرای برنامه های مدیریت تلفیقی آفات، آگاهی از بر هم کنش و روابط متقابل آفت کش های مورد استفاده با عوامل مهار زیستی آفت در مورد پسیل پسته امری ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق تاثیر حشره کش های هگزافلومورون و فلوفنوکسورون روی برخی فراسنجه های زیستی بالتوری سبز Chrysoperla carnea (Stephens) در آزمایشگاه و در اتاقک رشد با شرایط دمایی 1 26 سانتیگراد، رطوبت نسبی 5 70 درصد و دوره ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی بررسی شد. مقادیر LC50 برآورد شده برای هگزافلومورون و فلوفنوکسورون روی لارو سن اول بالتوری سبز به ترتیب 8/1 و 2/5 میکرو گرم ماده موثر در میلی لیتر بودند. برای ارزیابی اثرات زیر کشندگی، لاروهای سن اول با غلظت LC25 هر حشره کش بر اساس روش آورده شده در زیست سنجی تیمار شدند که برای هگزافلومورون و فلوفنوکسورون به ترتیب 66/0 و 3/3 میلی گرم ماده موثر در میلی لیتر بود بنابر نتایج تجزیه ی واریانس طول دوره‌ ی مراحل نابالغ و طول عمر حشرات کامل در تیمار با فلوفنوکسورون و هگزافلومورون در مقایسه با شاهد به طور معنی دار در سطح 1 درصد به ترتیب افزایش و کاهش یافت. در ارتباط با اثرات زیرکشندگی فلوفنوکسورون و هگزافلومورون، طول دوره‌ ی مراحل نابالغ بالتوری سبز به ترتیب 6/7 و 1/9 درصد در مقایسه با شاهد افزایش و طول عمر حشرات کامل به ترتیب 9/6 و 6/10 درصد کاهش نشان داد. هیچ اختلاف معنی داری بین تیمار فلوفنوکسورون و هگزافلومورون از نظر طول دوره نابالغ و طول عمر حشره کامل مشاهده نشد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که باروری و تفریخ تخم بالتوری سبز در تیمار با فلوفنوکسورون و هگزافلومورون در مقایسه با شاهد کاهش معنی دار در سطح 1 درصد داشته است. مقادیر LC25 فلوفنوکسورون و هگزافلومورون، باروری بالتوری سبز را به ترتیب 7/19و 2/33 درصد و تفریخ تخم بالتوری سبز را به ترتیب 7/21 و 4/31 درصد در مقایسه با شاهد کاهش داد. با توجه به تاثیر کمتر ترکیب فلوفنوکسورون نسبت به هگزافلومورون بر روی برخی پارامترهای زیستی C.carnea، استفاده از ترکیب فلوفنوکسورون در مقایسه با هگزافلومورون در مدیریت تلفیقی پسیل پسته بیشتر توصیه می گردد.

چکیده انگلیسی:

The common green lacewing Chrysoperla carnea Stephens. is one of the critical natural enemies of pistachio psyllid Agonoscena pistaciae Burkhardt and Lauterer. in pistachio orchards of the Kerman province of Iran. Considering the economic importance of the pistachio psyllid, knowledge of the interactions between the pesticides used and biological pest control agents in the case of pistachio psyllid is necessary to implement IPM programs. In this research, the effects of some Hexaflumoron and Flufenoxuron insecticides were investigated on some biological parameters of C.carnea in the laboratory and the growth chamber with temperature conditions of 26±1C°, Relative humidity of 70±5 and photoperiod 16 hours of light and eight the hour of darkness. The estimated LC50 values for Hexaflumoron and Flufenoxuron on first-instar larvae of the C.carnea were 1.8 µg/ml and 5.2 µg/ml, respectively. LC25, as a measure of sub-lethal effects for hexaflumoron and flufenoxuron was estimated as 0.66 µg/ml and 3.3 µg/ml, respectively. According to the analysis of variance, the duration of immature stages and the lifespan of adults in the treatment with Flufenoxuron and Hexaflumoron significantly increased and decreased at 1% compared to the control. Concerning the sublethal effects of Flufenoxuron and Hexaflumoron, the duration of the immature stages of C.carnea increased by 7.6 and 9.1%, respectively, compared to the control, and the lifespan of adult insects decreased by 6.9% and 10.6% respectively. No significant difference was detected between Flufenoxuron and Hexaflumoron in terms of the immature and adult lifespans. The LC25 values of Flufenoxuron and Hexaflumoron reduced the fertility of C.carnea by 19.7% and 33.2%, respectively. Also, the hatching rate of C.carnea eggs in contact with Flufenoxuron and Hexaflumoron decreased by 21.7% and 31.4%, respectively. Due to Flufenoxuron's lower effect than Hexaflumoron on some biological parameters of C.carnea, using Flufenoxuron is more recommended according to the integrated management of A.pistaciae.