بررسی تاثیر الگوی پراکنش و تراکم جمعیت زنبور پارازیتویید Anagrus atomus و تاثیرآن برکارایی جستجوگری زنبور روی تخم زنجرک مو (Arboridia kermanshah Delabola (Hem., Cicadellidae
محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایانمسعود لطیفیان 1 , ابراهیم سلیمان نژادیان 2
1 - موسسه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری کشور، اهواز
2 - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
کلید واژه: زنجرک مو, Anagrus atomus, الگوی پراکنش, کارایی جستجوگری, grape leafhopper, Distribution pattern, Searching efficiency,
چکیده مقاله :
زنجرک مو (Arboridia kermanshah Delabola (Hem., Cicadellidae گونه غالب در تاکستان های استان اصفهان بوده و فراوان ترین دشمن طبیعی آن نیز زنبور. Anagrus atomus می باشد. در این پژوهش تاثیر پراکنش زنبور پارازیتویید روی میزبان درختچه مو و چگونگی تاثیر آن بر رفتار جستجوگری و کارایی زنبور پارازیتویید در دو تاکستان با تراکم‌های مختلف پارازیتویید و میزبان مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش به منظور بررسی اثرات تراکم و الگوی پراکنش میزبان و پارازیتویید در ثبات رابطه پارازیتویید و میزبان انجام شد. نتایج مقایسه الگوی پراکنش میزبان و پارازیتویید اختلاف معنی داری را بین تراکم تخم و تخم پارازیته شده در برگ‌های مختلف بازوی درختچه مو نشان داد. بیشترین تراکم میزبان و پارازیتویید در بخش میانی بازو بین محل برگ‌های شماره 7-12 بازو وجود داشت. بنابراین الگوی پراکنش تخم زنجرک مو با تخم پارازیته شده همبستگی معنی‌داری نشان داد. نتایج بررسی اثرات تراکم میزبان و پارازیتویید نشان داد که در نسل اول به دلیل پایین بودن تراکم جمعیت پارازیتویید کارایی جستجوگری بالا بود. با افزایش تراکم میزبان و متعاقب آن افزایش تجمع زنبور پارازیتویید پدیده تداخل افزایش یافته و کارایی جستجوگری زنبورهای پارازیتویید کاهش یافت. در نسل سوم که به تدریج زنبورهای پارازیتویید به سمت میزبان‌های زمستانه مهاجرت کردند، پدیده تداخل نیز کاهش یافته و کارایی جستجوگری افزایش یافت. ضریب تداخل (m) در شرایط کم بودن نسبت جمعیت پارازیتویید به میزبان پایین بود و به همین دلیل کارایی جستجوگری زنبور پارازیتویید در چنین حالتی و در طی فصل همواره پایین بود. از طرف دیگر، در شرایط زیاد بودن نسبت جمعیت پارازیتویید به میزبان مقدار m (ضریب تداخل) به Q (ضریب ثابت جستجو) نزدیک تر شد.
Arboridia Kermanshah Delabola (Hem., Cicadellidae) is a dominant species of leafhoppers in vineyards of Isfahan, central region of Iran. The most abundant parasitoid of the leafhopper is Anagrus atomus in the region. This research was conducted to study the effects of the spatial distribution and density of the parasitoid and host on searching efficiency of parasitoid and parasitoid-host stability. Results showed a significant difference between host and parasitoid distribution on arms of vine trees. The highest density of parasitized and non-parasitized eggs of the leafhopper eggs were observed on leaves 7-12 in the middle of each vine arm. There was a significant density dependent relationship between host and parasitoid. Studying on the host and parasitoid density relationship showed that a high searching efficiency was observed in the first generation of host when the parasitoid density is low. The parasitoid searching efficiency was decreased by increasing the parasitoid density. When the parasitoid was leaving vineyard for wintering, the searching efficiency increased with decreasing in number of parasitoid. Interference coefficient (m) was higher when the parasitoid-host ratio was high and the searching efficiency decreased in this condition. The value of m was close to Q (searching constant) when the parasitoid-host ratio was high and host- parasitoid relationship was more unstable.